Stemmen

Een dag nadat ik mijn vorige bericht had gemaakt, ‘Het ei’ op 29 maart, kwam AntroVista met het bericht ‘Sjoemelende meester ontslagen’:

‘Vrije School Michaël in Zwolle heeft een leerkracht van de vijfde klas op staande voet ontslagen, wegens sjoemelen met Cito-toetsen. Volgens de schoolleiding liet hij leerlingen de toetsen thuis maken of gaf hij kans ze over te maken.
www.destentor.nl/~michael-ontslagen’

Er was in de pers veel over te doen. Die avond kwam de school zelf met deze ‘Reactie berichtgeving in de media op ontslag leerkracht’:

‘Helaas is de media op de hoogte gesteld van het ontslag van één van onze leerkrachten. Een journalist van de Stentor heeft inzicht gekregen in berichtgeving aan ouders over de precaire interne situatie rondom het afnemen van de Cito toetsen in één van de klassen op onze school. De wijze waarop deze toetsen zijn afgenomen is volstrekt ontoelaatbaar. Uiteraard is dit gemeld bij de onderwijsinspectie. Zij staat volledig achter het handelen van de school.

De school is verantwoordelijk voor goede kwaliteit van onderwijs en daar hoort het op een juiste wijze afnemen van de toetsen bij om vast te kunnen stellen waar de kinderen staan en wat ze nodig hebben in hun ontwikkeling. De Vrije School Michaël heeft kwalitatief goed onderwijs en een veilige leeromgeving voor al onze leerlingen hoog in het vaandel staan. De wijze waarop het onderwijs en in het bijzonder onze school nu in de media komt betreuren wij dan ook zeer.’

Gelukkig had AntroVista twee dagen later, op 2 april, een feestelijker bericht, ‘Financiering Hondspol is rond’:

‘Voor BD-zorgboerderij de Hondspol dreigde vorig jaar sluiting, door financiële problemen bij zorginstelling Lievegoed. Een crowdfundingsactie leverde echter binnen 2½ week zoveel respons op, dat een zelfstandige doorstart mogelijk werd.

De Hondspol meldt nu dat de financiering van de Hondspol rond is en ook de overheid haar toestemming heeft gegeven.
www.dehondspol.nl/laatste-nieuwsbrief
eerdere berichten over de Hondspol’

Zelf schreven de initiatiefnemers op hun website in hun nieuwsbrief blij:

‘We hebben ontzettend goed nieuws: de financiering van de Hondspol is rond! De afgelopen maanden zijn zenuwslopend geweest. De overheid heeft toestemming gegeven. Er is alleen nog een wettelijk termijn, van vijf weken, voor publicatie. De Triodosbank zal de aankoop van de boerderij en de gronden gaan financieren.

Hoe bijzonder is het dat we samen met alle klanten, mensen die de Hondspol een warm hart toedragen, vrienden en familie deze pittige tijd hebben doorstaan. Want zonder jullie hadden we het niet gered!

We zijn trots dat we de Hondspol als BD-zorgboerderij zo goed als zeker kunnen laten voortbestaan. De Hondspol bestaat al ruim 30 jaar en behoort tot één van de eerste zorgboerderijen in Nederland. De naam Hondspol betekent letterlijk een hogere gelegen veilige plek in zijn omgeving.’

Op de website motief.online werd op 31 maart de komst van ‘Motief #201’ gemeld. Daarbij werd deze tekst geplaatst over ‘Antroposofie Magazine van start’:

‘Graag sta ik hier nog even stil bij de openbare doop van Antroposofie Magazine in een zaaltje van het trendy grandcafé De Jaren aan de Amstel in Amsterdam op 3 maart. Een persbericht ging uit en daar was – dat moet gezegd – niet veel schrijvende pers op afgekomen, maar de aansluitende bijeenkomst voor vrienden en leden was goed bezocht. We kwamen stoelen tekort.

Onze uitgever Stephan Jordan heette iedereen welkom, modereerde de bijeenkomst en zette aan het eind hoofdredacteur Heleen Hupkens, maar ook Michel Gastkemper en Cisly Burcksen, in de bloemen. Welverdiend, want het eerste nummer ziet er goed uit. De fraaie vormgeving van het bureau Stip uit Driebergen geeft het blad een goede “feel”. Een mooie “glossy” zonder dat het allemaal te “glad” wordt. Ook zij oogsten aan het einde applaus en bloemen. De presentatie van het nieuwe blad door Heleen Hupkens, het belangrijkste deel van de bijeenkomst, ging gepaard met een kleine digitale tour door de website van Antroposofie Magazine. Wij hopen dat dit medium veel mensen zal bereiken.

Uit de inhoud van het blad stapte Damaris Matthijsen life naar voren en vertelde open over de aarzeling in Antroposofie Magazine te verschijnen. Toch eerde ze graag de bron waaruit ze had geput, de sociale driegeledingsgedachte van Rudolf Steiner. Haar biografische schets voerde van het diepe enthousiasme bij de kennismaking, via een plaats in de wereld veroveren en ervaring opdoen, tot toch iets met de opgedane inspiratie willen en ten slotte ook kunnen doen, op het moment dat de tijd rijp was. Zij zette toen Economy Transformers op. Over dit bijzondere initiatief kunt u lezen in het eerste nummer van AM.

Ik sta echter even stil bij haar eerste punt. Wil de inspiratie wel in beeld zijn? De opdracht van Antroposofie Magazine is precies om die antroposofische inspiratie in de wereld zichtbaar te maken voor leden, doch vooral voor mensen die niet de neiging zouden hebben in een verenigingsverband te stappen, maar er wel belangstelling voor hebben. Antroposofie is vaak ten onrechte erg onzichtbaar en bescheiden, terwijl ze een grote actieradius heeft in de samenleving. Er zijn bijna honderd vrijescholen, vele zorginstellingen en antroposofische artsen, therapeuten, consulenten en kunstenaars, en talloze BD-bedrijven. Een eye opener was het onverwacht hoge aantal van 125.000 bezoekers in 2014 bij de tentoonstelling over Rudolf Steiner in de Kunsthal te Rotterdam.

Als de belangstelling er kennelijk is, maar niet aansluit op het medium, is het tijd voor verandering. Antroposofie Magazine is een experiment van een nieuw zelfbewustzijn. Antroposofie is deel van de cultuur geworden en ondergaat daardoor een ontwikkeling.

Voor die lotgevallen mag de redactie in grote zelfstandigheid op onderzoek uit. Met een socratische houding. Was het immers niet Socrates die, naar eigen zeggen in zijn apologie, zich toelegde op een “anthropine sophia” (ten onderscheid van de “theo-sofia”) en daarmee als eerste precies die spirituele praktijk een naam gaf die wij na 2500 jaar “antroposofie” noemen? Alle mensen onbevangen bevragen vanuit een spirituele houding, dan worden mensen voor elkaar op een andere manier zichtbaar: dat is de opdracht.

Jaap Sijmons, voorzitter’

Woensdag 6 april was de dag van het landelijk referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. Hugo Verbrugh schreef de dag ervoor in zijn column voor De Ster over ‘Oekraïne: dialectiek van de vooruitgang’:

‘Morgen is het referendum-dag. We zijn allemaal uitgenodigd om te gaan stemmen. De feiten zijn geheel bekend en worden niet betwist.

Tussen de Europese Unie en Oekraïne is in juni 2014 een associatieverdrag gesloten. Het bewerkstelligt verregaande politieke en economische samenwerking tussen de EU en Oekraïne. Het verdrag is op 1 januari 2016 gedeeltelijk voorlopig in werking getreden. Over het associatieverdrag wordt al lange tijd gediscussieerd. Voorstanders wijzen vooral op de economische voordelen. Ook zou het verdrag de rechtsstaat en democratie in de Oekraïne bevorderen. Tegenstanders geven aan dat Oekraïne een instabiel land is. Zij wijzen op de economische en politieke problemen die Oekraïne heeft. Het is de laatste jaren steeds verder gestegen op de lijst van de meest corrupte landen. Ook zou het verdrag leiden tot een slechtere relatie tussen de EU en Rusland. In september 2015 werd het associatieverdrag opnieuw actueel in Nederland. Het actiecomité GeenPeil riep de Nederlandse burgers op om verzoeken in te dienen om een raadgevend referendum te houden over dit verdrag. Op 14 oktober waren er genoeg geldige verzoeken ingediend om in Nederland een referendum te houden over het associatieverdrag met Oekraïne. Morgen mogen 12.838.934 Nederlanders hun stem uitbrengen, “voor” of “tegen”. De regering en het parlement zijn niet verplicht om de uitslag van het referendum te volgen. Volgens een recente peiling van Maurice de Hond zullen de meeste stemgerechtigden pas op 6 april een besluit nemen of ze gaan stemmen of niet. 24 procent zegt zeker de gang naar de stembus te maken. Voor het referendum is een minimale opkomst van 30 procent noodzakelijk om het geldig te laten worden.

In hoge mate onbekend en in nog veel hogere mate wel betwist zijn achtergronden, argumenten en hun zeggingskracht en andere imponderabele (= onweegbare, niet te taxeren op hun waarheidsgehalte en geldigheid) overwegingen die meespelen, en al helemaal niet vast te stellen is hoe al die imponderabilia in wisselwerking met elkaar het uiteindelijke resultaat zullen beïnvloeden.

Een veel gehoorde redenering is: “Ik kan het niet beoordelen, ik laat het dus aan de regering over; die is voor het verdrag en ik kan de autonomie van de regering dus bevorderen door niet te gaan stemmen.” Als 71% van de stemgerechtigden zo redeneert, treedt dit scenario inderdaad in werking.

Het probleem is alleen dat het onwaarschijnlijk is dat dit gebeurt. De actieve tegenstanders doen op grond van deze redenatie wat ze kunnen om hun argumenten aan de nog aarzelende stemgerechtigden duidelijk te maken. “Internationale vrijhandel is roof” is zo’n argument. “De praktijk van vrijhandel tussen ongelijkwaardige staten blijkt al decennia te staan voor roofkapitalisme door multinationals, voor uitbuiting en land grabbing. Multinationals die thuis hun activiteiten beknot zien door sociale en milieuregelgeving, gaan dan daar ongebreideld hun zakken vullen. Wie begaan is met het lot van Oekraïne zou ze dat lot willen besparen en de weg willen wijzen naar een onafhankelijke (handels)positie tussen Rusland en de EU” (brief in NRC Handelsblad).

Wat dat in de praktijk zal kunnen betekenen lazen we eerder in NRC Handelsblad. In Oekraïne staat de grootste kippenfabriek [het woord alleen al...] van Europa. Het bedrijf slacht jaarlijks zeker 332 miljoen kippen en het bedrijf wil de productie de komende jaren met 40 procent verhogen. Dan worden daar bijna evenveel kippen geslacht als in heel Nederland (573 miljoen per jaar). Het bedrijf is in handen van een van de rijkste Oekraïners, een politiek bondgenoot van de president. Hij bouwde de fabrieken met 0,5 miljard euro aan leningen van de ING, de Rabobank en internationale ontwikkelingsbanken, waarin Nederland ook deelneemt. Bij de bouw maakte het bedrijf gebruik van vele Nederlandse toeleveranciers.

Kortom, tel uit je winst. Dit wordt het einde van onze scharrelkip. “Dialectiek van de vooruitgang” heet dit in de filosofie. Ik ga morgen stemmen.

Hugo Verbrugh

PS: Dit stukje is begin vorige week geschreven. Intussen is het onderwerp om twee redenen super-actueel geworden: ten eerste, omdat eind vorige week bekend geworden is dat het initiatief voor het referendum een stiekeme opzet was om Nederland uit de EU los te weken en ten tweede werd gisterochtend bekend dat de zogenoemde Panama Papers een wereldwijd corruptie-netwerk lijken te onthullen waarin onder andere Oekraïne en Nederland ook een plaats hebben. Waarvan bij dezen acte.’

Weer terug naar motief.online. Daar stond op 8 april dit bericht over een ‘Nieuwe vertaling van het Nieuwe Testament’:

‘Geestelijke in De Christengemeenschap Ton Besterveld heeft een nieuwe vertaling gemaakt van het Nieuwe Testament. De eerste Nederlandstalige uitgave van het Nieuwe Testament vanuit De Christengemeenschap verscheen in 1968, verzorgd door geestelijke Heinrich Ogilvie. In 1992 werd deze vertaling grondig herzien door zijn collega Elisabeth Lantsheer. Vierentwintig jaar later is er dus een volledig vernieuwde vertaling gemaakt.

Deze nieuwe Nederlandse vertaling van het eeuwenoude boek is zeer aantrekkelijk en leesbaar vormgegeven. Het is geschreven in een toegankelijke taal, die zowel recht doet aan de directe stijl als aan de spirituele inhoud van het Griekse origineel. Het geheel is geïllustreerd door de Nederlandse kunstenares Sonia van der Klift.

Vertaler Ton Besterveld over de taal van Het Nieuwe Testament: “Soms word je als mens getroffen doordat in de dagelijkse werkelijkheid plotseling een andere werkelijkheid oplicht, ermee samenvalt. Daarover gaat dit boek. Het bevat berichten over hoe een grotere werkelijkheid de onze doordringt en omvormt.”

Ton Besterveld (1950) studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en was daarna een lange periode werkzaam aan de Vrije Hogeschool in Driebergen. Na deze tijd volgde hij de priesteropleiding aan het seminarie van De Christengemeenschap in Stuttgart (Duitsland), waar hij in 1995 de priesterwijding ontving. Hij is getrouwd, heeft twee volwassen kinderen en werkt als priester in Zutphen.

Uitgave van De Christengemeenschap, 544 pagina’s, keuze uit twee verschillende stofomslagen, prijs € 25,00

Mini-symposium ter gelegenheid van recente uitgave Nieuwe Testament op 21 mei in Amsterdam

Ter gelegenheid van de herziene vertaling van het Nieuwe Testament, 500 jaar nadat Erasmus de eerste gedrukte uitgave van het Griekse Nieuwe Testament uitbracht, organiseren Landelijk Bestuur en Synode van De Christengemeenschap een mini-symposium op zaterdag 21 mei, 14.00-18.00 uur, De Nieuwe Liefde, Da Costakade 102, Amsterdam. Sprekers: Ton Besterveld (geestelijke, de vertaler), Guus van der Bie (arts) en Désanne van Brederode (schrijfster en filosoof). Er is muziek en boekverkoop.

Toegang € 7,50. Aanmelding (wegens beperkte zaalruimte) bij het landelijk secretariaat: secretariaat@christengemeenschap.nl, of (070) 345 15 06.’

Dezelfde dag bracht ook het bericht ‘Première van theatermarathon Faust enthousiast ontvangen’:

‘Met Pasen is aan het Goetheanum in Zwitserland een nieuwe uitvoering van de complete Faust van Goethe in première gegaan. Deze is bij publiek en pers enthousiast ontvangen. Het is, sinds de eerste complete uitvoering door Marie Steiner in 1938, de 75e keer dat de Faust aan het Goetheanum wordt opgevoerd. De volledige speelduur is zeventien uur.

Regisseur Christian Peter slaat een nieuwe weg in, schreef recensent Michael Hug. Hij noemde de uitvoering een “fascinerende belevenis”. Thomas Brunnschweiler op zijn beurt beoordeelde de nieuwe enscenering als gelukt. De theatermarathon oogstte bij het internationale publiek op het einde bravo’s en staande ovaties.

Naast Christian Peter treedt Andrea Pfaehler op als coregisseur, terwijl Margrethe Solstad voor de euritmie tekent en Alexander Höhne als dramaturgisch expert fungeert.

In mei zijn er twee conferenties rond Hemelvaart en Pinksteren waarop de gehele Faust I en II wordt gespeeld, evenals in juli een zomerconferentie en een jongerenconferentie. Naast Duitstalig zijn bepaalde conferenties ook in het Engels, Frans en Spaans.

Op een speciale website wordt alles rond deze uitvoering gedocumenteerd: opvoeringen, conferenties, historie en achtergronden, persstemmen.’

Ten derde werd het nieuws over ‘Machteld Huber Meest Invloedrijke Persoon Publieke Gezondheid 2015’ geplaatst:

‘Machteld Huber is uitgeroepen tot de meest invloedrijke persoon in de publieke gezondheid van 2015. Huber won de verkiezing die georganiseerd is door de NPHF Federatie voor Gezondheid en GGD GHOR Nederland.

Ze won vanwege haar inspanningen om een nieuwe definitie van gezondheid nationaal en internationaal op de kaart te zetten. Zij heeft met de introductie van het nieuwe concept “positieve gezondheid” veel losgemaakt in de gezondheidszorg, aldus de organisatoren. Ze heeft de nieuwe definitie van gezondheid die de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) heeft geformuleerd op zijn kop gezet door niet de nadruk te leggen op “ziek zijn”, maar op “gezond”. Deze nieuwe definitie gaat uit van eigen kracht en meer hulp uit de wijk.

Het concept positieve gezondheid sluit volgens de initiatiefnemers “prachtig” aan bij de ontwikkeling naar meer zelfregie en zelfredzaamheid, en naar waarde toekennen aan kracht van personen met minder goede gezondheid of omstandigheden. Huber legt daarmee volgens hen een sterke verbinding van de publieke gezondheid met het sociaal domein én met de eerstelijns zorg. Prijsuitreiker Jolande Sap: “Als je in staat bent om de gezondheidsdefinitie van de WHO ter discussie te stellen en hier nationaal en internationaal aandacht voor weet te krijgen; dan ben je een invloedrijk persoon.”

Machteld Huber richtte in 2015 het Institute for Positive Health op en is als freelance onderzoeker werkzaam bij het Louis Bolk Instituut. Zie ook het interview met Machteld Huber in Motief 198 van februari 2015.’

Drie dagen later, op 11 april, en dat is vandaag, werd hier het bericht ‘Relatie biowinkels versterken en jongeren interesseren voor BD’ aan toegevoegd:

‘In april werd Demeter-directeur Bert van Ruitenbeek geïnterviewd door website Biojournaal.nl. Hoe doet de BD-voeding van Demeter het in verhouding tot de huidige opmars van de biologische markt? “Biodynamische voeding zal waarschijnlijk nooit de helft van de biomarkt gaan invullen. Het draait bij ons niet primair om een jaarlijkse omzetverdubbeling, maar vooral om ontwikkeling. Het belangrijkste is dat we de hele voedselketen blijven uitdagen door de uitkomsten van onze holistische denkwijze.”

Niettemin wil Demeter groeien, maar dan organisch. Van Ruitenbeek: “Het belangrijkste is om hierin gelijke tred te houden met je ontwikkeling.” Hij vertelt dat boeren en tuinders het lastig hebben als zij uit opportunistische redenen kiezen voor omschakeling naar biodynamisch. “BD’ers werken bijvoorbeeld met heel lage bemestingsniveaus, daar moet je goed mee om kunnen gaan. Verder moeten ze leren hoe ze zich verhouden tot het gebruik van preparaten. Het is geen ‘truc’, het is een proces.”

Waarom zouden bedrijven ervoor kiezen om naar biodynamisch om te schakelen? “Enerzijds omdat de vraag toeneemt, vooral door aanhoudende groei in Duitsland en anderzijds omdat bioboeren zich verder willen ontwikkelen. Dat kan met de werkwijze van Collegiale Toetsing waarin BD-boeren met elkaar zoeken naar optimalisering van hun bedrijf en elkaar inspireren.”

Van Ruitenbeek ziet toekomst van BD op dit moment vooral in jongeren en in versterking van de biowinkels: “We zijn nu met een project bezig met de Youth Food Movement Academie om te kijken hoe we ook jonge bewuste consumenten kunnen verleiden om in de speciaalzaken vaker voor producten met Demeterkeurmerk te kiezen. Verder zijn we aan het kijken hoe we onze samenwerking met nieuwe handel en retail zo kunnen vormgeven dat het niet alleen over normen gaat, maar ook over gedeelde waarden.”

Dat leidt al tot concrete stappen: “Daarvoor zijn we in samenwerking met Leen Janmaat van het Louis Bolk Instituut ook een cursus over voedingskwaliteit gestart voor handel, verwerkers en winkeliers.”’

Om nog even bij Biojournaal te blijven: Lenneke Pors-Schot schreef daar op 24 maart ‘Vanaf deze week veranderingen rond Zuiver Zuivel en Weerribben Zuivel’:

‘Weerribben Zuivel heeft het merk Zuiver Zuivel gekocht. Vanaf volgende week gaat Weerribben Zuivel ook Zuiver Zuivel producten produceren. Daarmee vinden er een aantal veranderingen plaats in het assortiment van de merken Zuiver Zuivel en Weerribben Zuivel. “We hebben er voor gekozen om de merken Zuiver Zuivel en Weerribben Zuivel duidelijk van elkaar te gaan onderscheiden. Zuiver Zuivel wordt een merk met uitsluitend producten van Demeter kwaliteit, geleverd door 20 unieke bio-dynamische familiebedrijven die continu in ontwikkeling zijn. Weerribben Zuivel is het biologische merk uit natuurgebied Weerribben-Wieden, rechtstreeks van de boerderij”, vertelt Klaas de Lange van Weerribben Zuivel.

Klaas vervolgt: “Op deze wijze levert Weerribben Zuivel twee mooie merken, waarmee de bio-speciaalzaak zich duidelijk kan onderscheiden van de supermarkt, en waarmee de consument een heldere keuze kan maken. De biologische lijn van Zuiver Zuivel verdwijnt en het merk Weerribben Zuivel biedt hiervoor een goed alternatief product. Het merk Weerribben Zuivel zal haar assortiment dan ook uitbreiden met roomproducten, grasboter, geraspte kaas en Goudse kaas. De kwaliteit van de Zuiver Zuivel producten zal behouden blijven, en ook de kwaliteit van de kaas zal gelijk blijven.”

Specifieke wijzigingen in assortiment

Er zullen per week 12 een aantal specifieke wijzigingen in het assortiment plaatsvinden. Zo zal de biologische vla van Weerribben Zuivel vanaf nu een alternatief zijn voor de Demeter vanillevla en chocoladevla van Zuiver Zuivel. Die verdwijnen namelijk uit het assortiment. Het merk Weerribben Zuivel komt in deze periode ook met geraspte kaas en roomproducten. Deze producten zullen namelijk verdwijnen uit het Zuiver Zuivel assortiment. De biologische milde yoghurts van Zuiver Zuivel worden samengevoegd met de Zuiver Zuivel Yomio's tot Zuiver Zuivel Yomio – milde yoghurt.

Per week 19 en week 23 zullen nog wat wijzigingen doorgevoerd worden, daarover volgt tegen die tijd meer informatie in Biojournaal. Winkeliers en groothandels krijgen ondersteuning bij het bekend maken van de veranderingen bij de consument/winkels.

Nieuwe Zuiver Zuivel-verpakking

Klaas geeft aan dat vanaf volgende week de eerste nieuwe yoghurt-pakken van Zuiver Zuivel in de winkels te vinden zullen zijn. “De verpakkingen van Zuiver Zuivel Demeter zullen een nieuwe moderne en rustige uitstraling krijgen. De boeren blijven op de verpakking een hoofdrol spelen. Ze vertellen op de verpakkingen het Demeter verhaal. Op iedere verpakking staat een letter afgebeeld, de eerste letter van een Demeterthema dat op de zijkant door de boer wordt uitgelegd.”

Wijzigingen in productlocatie

De Zuiver Zuivel-fabriek in Limmen wordt per eind juni gesloten en de melk van de biologisch-dynamische boeren gaat dan naar de fabriek van Weerribben Zuivel om er Zuiver Zuivel-producten van te maken. In de periode april tot eind juni wordt de productie overgezet naar Weerribben Zuivel. Om het nieuwe volume goed aan te kunnen, ook in de toekomst is Weerribben Zuivel bezig met het bouwen van een nieuwe fabriek.

Voor meer informatie: Myrthe Bijl, Myrthe@weerribbenzuivel.nl, www.weerribbenzuivel.nl, www.zuiverzuivel.nl’