Belastingontwijking

Het is opnieuw zaterdag, het vorige bericht was een week geleden, dus hoog tijd voor een nieuw. Er is natuurlijk wel weer wat te melden. Om te beginnen iets heel ernstigs. Gisteren op Facebook, schreef ik onder ‘Michel Gastkemper heeft een link via Rembert Biemond gedeeld. Gisteren’:

‘Rembert Biemond brengt slecht nieuws uit Zweden. Aangezien ik de plek niet uit eigen aanschouwing ken, kan ik niet goed inschatten welke impact dit heeft op het antroposofisch centrum in Järna.

70 kor och kalvar dog i storbrand i Järna – m.expressen.se – En fullt utvecklad brand bröt natten till fredagen ut på Järna naturbruksgymnasium . En gigantisk lagård övertändes och kor sprang lösa i området. – Vi har inlett en förundersökning om grov mordbrand, säger Joakim Pettersson, stationsbefäl vid polisen i Södertälje.’

Het oorspronkelijke bericht van Rembert Biemond op Facebook, waarnaar ik verwees, was als volgt:

‘Nibble Gård. A big old farm, the original start of the Ytterjärna Campus back in the sixties has burnt down completely this night. 70 cows died. No people died or where injured. Police suspects that the building was set on fire. All of Ytterjärna is extremly upset, while at the same time solidarity of neighbors and organisations on Campus to help with whatever is possible is big.’

In de reacties onder dit bericht gaf hij enkele aanvullingen:

‘Rembert Biemond Update for those who know the place: The Naturbruksgymnasium (2 buildings) still stands but has some fire and water damage. The bihg U, including the diary (Järna Mejeri) is completly gone. Gisteren om 8:53

Rembert Biemond This is a little film from 2012 – May. Cows coming out into the open air after a long winter. This will not happen this year. It shows the south wing of Nibble, now gone – The westwing and the north wing gone as well.

Happy cows at Nibble! – www.youtube.com – The cows go out for the first time this spring and are doing their happy dance! 8 May 2012 at Nibble Gård in Ytterjärna Gisteren om 10:56

Rembert Biemond TV... – Naturbruksgymnasium next to Nibble Gård saved – hopes to reopen monday. 

WEBB-TV: 70 kor och kalvar innebrända i ladugård – Järna – www.lt.se 70 mjölkkor och kalvar blev offer i nattens stora brand. – Alla våra underbara mjölkkor är borta, säger Heiner Lohrmann. Branden, som rubriceras som gr Gisteren om 12:29 

Konstanze Brefin Alt Das ist ja schlimm, was da passiert ist. Ist das gleich in der Nähe bei dir? 21 uur geleden 

Rembert Biemond ja direkt hier neben Kulturhaus, Schule, Klinik – neben mein Arbeitsplatz 21 uur geleden’

Op mijn oorspronkelijke vraag kon hij gewoon in het Nederlands antwoorden:

‘Rembert Biemond Uiteindelijk zullen we er sterker uit te voorschijn komen – maar korte termijn hebben we 59 koeien minder en geen melkbedrijf meer (kaas, melk, quark etc) omdat het een CSA Farm is direct naast ons cultuurhuis, ziekenhuis, vrije school, woonhuizen, opleidingen en ook niet ver van talloze heilpedagogische instituten etc etc. is de sociale impact en betroffenheid groot. Ik denk dat er over een jaar een nieuwe boerderij staat –

Omdat er volgens de polititie sterke aanwijzingen zijn voor brandstichting is er natuurlijk ook angst dat er nog meer zou kunnen gebeuren met andere gebouwen, boerderijen etc op de samengerekend 2000 ha Campus met totaal meer dan 100 gebouwen en meer dan tweeduizend arbeidsplaatsen. Järna is denk ik momenteel de grootste anthroposophisch geinspireerde Campus wereldwijd Gisteren om 12:02

Rembert Biemond overigens Michel – is het natuurlijk een kleine fout in je biografie dat je hier nog nooit bent geweest. Ik stel voor dat jullie een weekendje komen met het hele bestuur van de AViN. Ryanairvlucht vanuit Eindhoven kost haast niets en landt hier vlakbij, we laten jullie hier van alles zien en jullie hebben nog wat tijd voor een retreat met het bestuur. Mei tot september is de mooiste tijd – maar de winter heeft ook zijn charmes. Gisteren om 12:11’

Nu ik met landbouw bezig ben, meteen ook dit bericht op de website van de bd-vereniging, ‘“Ik kan verder” Welke volgende stap ga jij zetten?’:

‘Openbare bestuurlijke Werkconferentie
Maandag 25 maart 2013, 16.00 uur t/m dinsdag 26 maart 2013, 16.00 uur.

Iedereen die in de BD-landbouw actief is heeft een eigen initiatief: de ontwikkeling van het eigen bedrijf, het vinden van een passende werkplek, een teelt die je na aan het hart ligt, nieuwe samenwerkingsvormen, het ideaal dat je voor je ziet en waaraan je wilt werken.

De BD-beweging bestaat uit al die mensen met hun initiatieven. De BD-Vereniging is het platform waar die initiatieven zichtbaar zijn en waar we elkaar ondersteunen om verder te komen. Antroposofie, als het serieus nemen van je eigen vakmanschap, visie en begrip, is daarbij een vruchtbare werkwijze.

De werkconferentie geeft een impuls aan de BD-Vereniging door het zichtbaar maken van deze initiatiefcultuur. Samen onderzoeken we hoe ieders initiatief vruchtbaar verder gevoerd kan worden.

Een uitgebreide aankondiging van de werkconferentie stond in Dynamisch Perspectief 2013-1Inmiddels is ook het programma bekend. Je kunt het programma van de werkconferentie met toelichting downloaden als pdf.

Meedoen
Voor deze werkconferentie is elk lid uitgenodigd, zowel beroepslid als basislid. Geen lid en toch geïnteresseerd in deelname? Bij aanmelding dan graag aangeven dat je ook lid wilt worden. Meld je aan via bestuur@bdvereniging.nl, of via het aanmeldformulier. De werkconferentie wordt gehouden op Landgoed Bleijedijk in Vught. Er zijn geen kosten aan deelname verbonden.

Het bestuur
Albert de Vries, voorzitter/penningsmeester
Ruud Hendriks, secretaris
Isabel Duinisveld, lid
Marijke Preller, lid’

In dat bewuste nieuwste nummer van Dynamisch Perspectief las ik dit redactioneel met als opschrift ‘De landbouwcursus’:

‘In de afgelopen 16 nummers heeft Jan Saal de Landbouwcursus van Rudolf Steiner twee keer doorgelopen. Dank Jan, voor je uitleg bij deze vaak wonderlijke lezingen! Toch willen we er als redactie nog mee verder. Wat hebben boeren in de praktijk aan die – vaak lastig te begrijpen – biologisch-dynamische bron? Hoe inspireert die hen?

Met deze vragen is ons nieuwe redactielid Gineke de Graaf aan de slag gegaan voor een nieuwe rubriek. Gineke, tuinder op De Groenen Hof en zorgcoördinator bij De Kraanvogel en De Beukenhof, volgt in de redactie Jorien Quirijnen op. Jorien, bedankt voor je inzet!

“Wat zei Steiner ook alweer over kosmisch stof?” vraagt Wim Goris in de redactievergadering. “Ik heb pas in Trouw gelezen dat jaarlijks 100.000 ton stof afkomstig van meteorieten de aarde bereikt.”

Uit de Landbouwcursus (pag. 111): “Om de hele aarde heen zijn in uiterst fijne dosering juist de stoffen werkzaam die men voor onnodig houdt; en die hebben de planten even hard nodig als wat hun uit de aarde tegemoet komt.” Gaat het hier (ook) over meteoorstof? Blijft boeiend, die Landbouwcursus.

Ellen Winkel, hoofdredacteur, ellen@schrijfwinkel.nl’

Morgen om twaalf uur is, dit keer op Nederland 2 (in de toekomst moet dit dus ‘NPO 2’ gaan heten...), de wekelijkse uitzending van het discussieprogramma Buitenhof, met een voor ons opmerkelijke gast:

‘Buitenhof 24 maart op NED 2: het Belastingparadijs & Cyprus

Het weekend van Cyprus

Gaat er na maandag voor het eerst een land uit de eurozone failliet? Alle ogen zijn gericht op Cyprus. De crisis ontwikkelt zich van uur tot uur. De uitkomst is ongewis. Een analyse over de gevolgen voor de Eurozone: is Cyprus het keerpunt of slechts een zoveelste hobbel in de eurocrisis? Een tweegesprek met vermogensinvesteerder Adriaan de Mol van Otterloo, net uitgeroepen tot een van de 10 besten in de Londense City. En Carsten Brzeski, econoom en analist bij ING Brussel.

Nederland: hoe lang nog belastingparadijs?

In de VPRO week van de belastingen in Buitenhof een debat tussen Wiecher Munting, belastingadviseur en Albert Hollander scheidend voorzitter van Tax Justice Nederland. Over belastingontwijking, belastingontduiking, de Dutch sandwich, de Cyprusroute, en de Hollandse koopmansgeest.

Schuim & As met Wim Pijbes, directeur van het Rijksmuseum

Presentatie: Pieter Jan Hagens’

Wij kennen hier Albert Hollander uit het bericht ‘Herkansing’ van 15 januari 2010, waarin ik onder meer een bericht uit 2008 aanhaalde:

‘Albert Hollander is benoemd tot voorzitter van Tax Justice NL. Hij zal zich in deze hoedanigheid samen met de leden van de stuurgroep inzetten om de doelen van dit netwerk te realiseren. Tax Justice NL zet zich in voor een eerlijk en rechtvaardig internationaal belastingssysteem dat bijdraagt aan internationale ontwikkeling.

Albert Hollander werkte 14 jaar bij PricewaterhouseCoopers als fiscaal adviseur en is sinds 2004 hoofd juridische zaken en compliance van Triodos Bank. Hollander wordt op 21 mei als nieuwe voorzitter gepresenteerd tijdens de seminar over winstbelasting, met als centrale thema’s ontwikkelingslanden en transparantie.’

Hij is overigens ook coördinator van de Sectie voor Sociale Wetenschappen van de Antroposofische Vereniging, dat wil zeggen, van de Vrije Hogeschool voor antroposofische Geesteswetenschap. Op de website van ‘De Vrijspreker’ vond ik dit bericht van 26 oktober 2011 over ‘Nederland belastingparadijs: Goed of slecht?’

‘Op 3 november om 20.00 uur is in Amsterdam een Debat over deze vraag.

De JOVD Amsterdam organiseert een debat met de titel “Nederland belastingparadijs: Goed of slecht?” op donderdag 3 november tussen Toine Manders van HJC Group en Albert Hollander van Tax Justice NL.

Hoewel dit voor libertariërs geen vraag zal zijn, kan het nuttig en interessant zijn om aan deze avond deel te nemen.

Toine Manders is een compromisloos voorstander van belastingontwijking, belastingparadijzen, en belastingcompetitie tussen landen, zowel op morele als economische gronden. Hij stelt dat belasting een gelegaliseerde vorm van roof is, dat ieder mens recht heeft op de vruchten van zijn arbeid, en dus ieder mens het morele recht heeft zich te onttrekken aan belastingheffing. Ook stelt hij dat belastingheffing en de daarmee gefinancierde overheidsinterventie en overheidsuitgaven leiden tot minder welvaart, welzijn en vrijheid.

Albert Hollander is een compromisloos tegenstander van belastingontwijking, belastingparadijzen, en belastingcompetitie tussen landen zowel op morele als economische gronden. Tax Justice NL vindt dat belastingontwijking met name ten koste gaat van ontwikkelingslanden. Tax Justice stelt: “Belastingcompetitie resulteert in een ‘race to the bottom’ van landen om investeringen aan te trekken. Elk land zal proberen nog lagere belastingen te heffen dan een ander land, terwijl het andere land dit ook zal doen. Op de lange termijn ondermijnt dit internationale ontwikkeling.”

De aanleiding voor het debat is een reeks artikelen in het Financieele Dagblad. Het FD schreef op 12 september jl. onder meer:

“Van de honderd grootste bedrijven ter wereld maken er tachtig om fiscale redenen gebruik van rechtspersonen in Nederland (...). De rol van Nederland in internationale belastingroutes wordt steeds belangrijker. Vooral populair zijn de zogeheten bijzondere financiële instellingen (bfi’s), houdster- en financieringsmaatschappijen die worden beheerd door trustkantoren. In 2010 steeg het aantal bfi’s naar een record van 13.000. In 2009 klom Nederland volgens het Internationaal Monetair Fonds van de tweede naar de eerste plaats op de ranglijst van grootste investeerders ter wereld. De bedragen die jaarlijks door de bfi’s in Nederland stromen, worden steeds groter. Bedroeg de omvang in 2003 nog € 4400 mrd, in 2010 was die verdubbeld tot € 10.005 mrd, 17 keer het Nederlandse bruto binnenlands product.”

Naast de hoofdstelling zal ook over een aantal nevenstellingen worden gedebatteerd:

“Belastingontwijking, belastingcompetitie en belastingparadijzen zijn moreel goed.”
“Belastingontwijking, belastingcompetitie en belastingparadijzen zijn goed voor de (derde) wereldeconomie.”
“Belastingontwijking is een moreel recht van ieder individu en bedrijf.”

Over de debaters

Toine Manders is voorzitter van de Libertarische Partij en woordvoerder van HJC Group. De Libertarische Partij streeft naar maximalisatie van economische en persoonlijke vrijheid voor het individu en minimalisatie van de overheid. HJC Group is gespecialiseerd in belastingontwijking, vermogensbescherming, estate planning en oprichting en beheer van vennootschappen en trusts voor ondernemers. HJC Group baseert zich op de overtuiging dat iemand een ander alleen mag dwingen tot betalingen als daar een vrijwillige overeenkomst, dan wel schuld aan ten grondslag ligt.

Albert Hollander is voorzitter van Tax Justice NL en hoofd juridische zaken en compliance van Triodos Bank. Tax Justice NL is een netwerk van acht Nederlandse maatschappelijke organisaties: Oxfam Novib, Oikos, SOMO, Both Ends, Evert Vermeer Stichting, Transnational Institute en Niza. Tax Justice NL zet zich in voor een eerlijk en rechtvaardig internationaal belastingssysteem dat bijdraagt aan internationale ontwikkeling, en ageert tegen belastingontwijking, belastingparadijzen en belastingcompetitie tussen landen. Triodos Bank heeft als missie om uw geld te laten werken aan positieve maatschappelijke, ecologische en culturele veranderingen.’

Meer over dit interessante thema is onder de datum van 24 oktober 2012 te vinden in ‘Vice Versa over Tax Justice’:

‘Vice Versa, vakblad over ontwikkelingssector, heeft deze maand een groot artikel over Tax Justice als blinde vlek van de ontwikkelingssector. In het artikel komen achtereenvolgens Albert Hollander (voorzitter Tax Justice Nederland), Giuseppe van der Helm (directeur Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling) en Willem Lageweg (directeur MVO Nederland) aan het woord over belastingparadijzen, belastingontwijking en de rol van belasting in MVO.

Enkele interessante passages uit het stuk:
Albert Hollander (50) wilde dit onderwerp [problematiek rond belastingontwijking; KB] tien jaar geleden als fiscalist bij PricewaterhouseCoopers ter sprake brengen, maar kreeg geen bijval van zijn collega’s. Hij besloot om weg te gaan. In 2007 werd hij voorzitter van Tax Justice. Zijn boodschap is niet veranderd. “Nederland is een van de grootste belastingparadijzen in de wereld. Geen belastingparadijs zoals Zwitserland of Lichtenstein, waar geld wordt verborgen. Maar doordat Nederland vele belastingverdragen heeft afgesloten, geven wij multinationals de kans om met behulp van brievenbusbedrijven op een legale manier belastingbetaling in de landen waar zij werken te ontwijken.” In 2008 zei Trevor Manuel, destijds minister van Financiën in Zuid-Afrika: “It is a contradiction to support increased development assistance, yet turn a blind eye to actions by multinationals and others that undermine the tax base of a developing country.” (...)

Voor Giuseppe van der Helm (51), directeur van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO), is belasting een relatief nieuw thema. “Een paar jaar geleden bij een aandeelhoudersvergadering van Shell zei de financiële topman na de zoveelste vraag over Nigeria: ‘Wij helpen het land juist vooruit. Je moest eens weten hoeveel belasting wij betalen.’ Dat was voor mij een mooi moment om naar de microfoon te lopen. ‘Als u dan zo trouw belasting betaalt, legt u mij dan eens uit waarom Shell twintig bv’s op de Bahama’s heeft, terwijl daar geen druppel olie wordt gewonnen.’ Toen was het even stil. Vervolgens begon hij over een geoptimaliseerde global tax policy, die voldeed aan de wet.”

Het was het zetje in de goede richting. Van der Helm is zich gaan verdiepen in belastingen. Met resultaat: vanaf volgend jaar wil de VBDO elk bestuur tijdens de aandeelhoudersvergadering ondervragen over het belastingbeleid. Van der Helm is fel. Hij spreekt over “kolonialisme 2.0”. “Ik ben hier echt verontwaardigd over. Het ontwijken van belasting in ontwikkelingslanden is de verbeterde versie van slavernij. Bij kolonialisme 1.0 roofde je het land leeg, maar was je wel verantwoordelijk voor het land en investeerde je nog in onderwijs, wegen en voedsel. In de 2.0-versie trek je het land gewoon leeg en betaal je weinig tot geen belasting. Daardoor kan zo’n land ook niet investeren.” (...)

“Het is een complex moreel-ethisch vraagstuk”, zegt Lageweg. “Je krijgt te maken met tegengestelde belangen en veel weerstand, zowel op nationaal niveau als bij bedrijven. Moeilijke ethische vraagstukken zijn bij ondernemers nooit echt populair. Die blijven toch hangen bij een groepje bevlogen mensen in een bedrijf of bij een heel geïnspireerde leider.” (...)

Maar, zegt Lageweg: “Ook al is dit onderwerp bij ons nog onderontwikkeld, ook dit hoort bij MVO. Als je ziet dat je handelen echt een nadelig effect heeft op een ander, dan moet je terug naar de tekentafel en jezelf de vraag stellen: ‘Wil ik dit wel echt?’ Het antwoord kan na een zorgvuldige overweging ook ‘ja’ zijn.” (...)

Hier ziet Lageweg een rol weggelegd voor ngo’s. “Wij zijn niet van de harde acties en spandoeken, wij gaan op zoek naar ‘best practices’ die bedrijven kunnen inspireren. Als ngo’s vinden dat het bewustwordingsproces te langzaam gaat, dan zijn zij de aangewezen partijen om dit aan te kaarten.” Bovendien, voegt hij daar aan toe: “Een legitieme strategie voor ngo’s zou kunnen zijn om een paar bedrijven uit te zoeken en die flink aan te pakken in de media. Een paar grote incidenten willen wel eens helpen als het gaat om de urgentie.”

Kortom, een duidelijke oproep aan civil society en de politiek dit onderwerp hoog op de agenda te houden.

Artikel van Ilse Zeemeijer’

Dan mag ik u aankondigen, voor op zondag 21 april om 12.30 uur, in de grote zaal van Theater Zuidplein te Rotterdam, ‘De beproeving van de ziel, het volledige, tweede mysteriedrama van Rudolf Steiner’:

‘De Mysteriedrama’s hebben als hoofdthema: karma en reïncarnatie en hun samenhang in het dagelijkse leven.

In het tweede Mysteriedrama, De beproeving van de ziel, volgen we de psychische en geestelijke belevenissen van de mensen. Deze zijn een voortzetting van de gebeurtenissen die zich drie jaar eerder in het eerste drama afspeelden.

De uitvoering van de drama’s is een gezamenlijk kunstproject: drama, spraakvorming, euritmie, muziek en licht vormen een geïntegreerd geheel.

De muziek, gecomponeerd door Peter Visser, vat de inhoud van de taferelen op bijzondere wijze samen en wordt door de componist en zijn vrouw op piano en viool vertolkt. Het licht zal dit jaar weer verzorgd worden door Peter Jackson uit Dornach, die daar zijn sporen bij vele opvoeringen aan het Goetheanum verdiend heeft.

Het Drempeltheater is een amateur toneelgezelschap dat zich inzet om de 4 Mysteriedrama’s van Rudolf Steiner in het Nederlands op te voeren. De regie is in handen van Corrie Hendriks. Zij werkt intensief samen met de euritmiste Marina Wouters voor beweging en gebaar. De inzet en het enthousiasme van de spelers is groot en door hun vaak jarenlange verbinding met hun rol is een aantal van hen inmiddels boven het amateurniveau uitgestegen.

Het Drempeltheater zelf over de voorstelling: “De deelname van de toeschouwers speelt een belangrijke rol bij de uitvoering van de drama’s. De wijze waarop inhoud en beelden worden ontvangen en beleefd hebben een wisselwerking op de spelers; het is als een weven van schenken en ontvangen waardoor de inhoud op een hoger niveau getild kan worden”.

Van 11.00 tot 12.00 uur: inleiding door Peter Visser over de muziek die hij speciaal voor dit tweede drama heeft gecomponeerd.

Busvervoer: het Drempeltheater biedt bij voldoende aanmelding busvervoer aan vanuit Driebergen en Zeist. Voor meer informatie daarover: www.drempeltheater.nl of telefoonnummer 06 2216 4005.’

Meer informatie over het drama zelf is te vinden op de website van de Rudolf Steiner Vertalingen, waar in het nawoord bij ‘Mysteriedrama’s I’ over dit drama door Jelle van der Meulen en Cornelia Rens-Portielje onder meer wordt geschreven:

‘Het gaat in alle vier de drama’s om dezelfde groep mensen. Zij hebben elkaar leren kennen in een spirituele beweging, waarvan Benedictus de leraar is. De personages hebben elk een geheel eigen verhouding tot de spirituele leer van de beweging en tot Benedictus. De een heeft geen enkele twijfel en herkent zich volledig in de leringen van Benedictus, terwijl de ander daar heel sceptisch tegenover staat. Door alle drama’s heen speelt Benedictus een sleutelrol: hij volgt de mensen in hun geestelijke ontwikkeling, geeft raad en inzicht.

In het eerste drama wordt de rode draad van de handeling gevormd door de innerlijke ontwikkeling van Johannes Thomasius, een schilder, die gekweld wordt door het feit dat zijn artistieke creativiteit verlamd is geraakt. In het eerste tafereel, dat begint direct nadat een gezelschap naar een voordracht van Benedictus heeft geluisterd, wordt getoond hoe de inhoud van die voordracht en de gesprekken daarover diep ingrijpen in het zieleleven van Johannes Thomasius doordat er een bittere en onverwerkte episode uit zijn verleden door wordt opgeroepen. In Johannes ontstaat hierdoor een schuldbesef. Daarmee is de aanzet gegeven voor zijn ontwikkelingsproces.

In het tweede drama gaat het vooral om Capesius, een al wat oudere professor in de cultuurgeschiedenis, die door de spirituele inzichten van Benedictus sterk in verwarring is geraakt. Uit bewondering voor Johannes Thomasius, die zijn crisis te boven is gekomen en een portret schildert dat Capesius’ diepere wezen uitdrukt, overwint Capesius zijn scepsis en komt hij ertoe een boek van Benedictus intensief te bestuderen. Het tweede drama begint als hij tijdens deze studie zulke hevige innerlijke ervaringen krijgt dat hij een ogenblik zichzelf verliest. In het tweede drama wordt Capesius steeds sterker geconfronteerd met het raadsel van zijn mens-zijn.

Met de lotsverwikkelingen van Johannes Thomasius en Capesius zijn andere mensen verbonden, die elk weer een eigen ontwikkeling doormaken. Wij noemen hier de belangrijkste.

Maria is een vergevorderde leerling van Benedictus en actief in diens spirituele beweging. Zij is bevriend met Johannes Thomasius, die zij tot zijn schilderijen inspireert. Zij vervult de moederrol voor een kind dat bij haar te vondeling is gelegd. Zij worstelt met het raadsel dat mensen in haar omgeving door haar geestkracht niet geholpen maar juist geschaad lijken te worden.

Doctor Strader, een jonge ingenieur, is overtuigd van de juistheid van de empirische methode van de natuurwetenschap. Door de confrontatie met de zieneres Theodora, die in aanwezigheid van meerdere personen een visioen heeft, krijgt hij vragen over de grenzen van deze wetenschap. Als hij werkelijk op deze grenzen stuit, keert hij de wetenschap de rug toe.

Theodora is opgenomen in de kring rond Benedictus, waar men begrip heeft voor haar visionaire begaafdheid. In het eerste tafereel van het eerste drama voorspelt zij dat een nieuw helderziend vermogen bij alle mensen zal optreden waardoor zij Christus zullen kunnen waarnemen.

Felix en Felicia Balde zijn twee oude mensen die buiten de stad wonen, in een bos, en een sterke verbinding met de natuur hebben. In het eerste drama bezoeken zij voor het eerst de kring van Benedictus. Voor Felix is de spirituele wereld “achter” de natuur iets vertrouwds; aanvankelijk zwijgt hij daarover, maar bepaalde ervaringen brengen hem ertoe openlijk aan iedere belangstellende over de natuurwezens te vertellen, al mist hij het vermogen om dat op wetenschappelijke wijze te doen.

Voor alle personages geldt dat ze met bepaalde vragen worstelen en daardoor in een ontwikkelingsproces komen. Door hun verbinding met Benedictus, die hun inzicht en ook meditaties geeft, krijgt dit ontwikkelingsproces een esoterisch karakter; het betreft een weg die tot bovenzinnelijke belevenissen, tot inwijding leidt.’

Ik wil u attenderen op een Open Dag op de nieuwe Vrijeschool Pabo aan Hogeschool Leiden, op zaterdag 13 april. Ik schreef over deze Pabo al in ‘Voordeuren’ op 21 november 2012, naar aanleiding van de nieuwe website. Maar ook direct op de website van Hogeschool Leiden valt erover te lezen, namelijk dit:

‘Is de veelzijdige ontwikkeling van kinderen jouw passie? En wil je daar als leraar diepgang aan geven? Dan is de Vrijeschool Pabo het startpunt van jouw carrière in het basisonderwijs! Een gewone pabo met meer!

De Vrijeschool Pabo leidt je op tot leraar basisonderwijs specifiek voor het vrijeschoolonderwijs, waarna je uiteraard ook op reguliere basisscholen aan de slag kunt als je dat wilt. Daarbij is de antroposofie onze inspiratiebron. In onze pedagogie staat de mens centraal en dat geldt ook voor jouw opleidingswensen. We dagen je op alle vlakken uit om jezelf te ontwikkelen tot een deskundige, veelzijdige en inspirerende leraar. Een leraar die kinderen daadwerkelijk enthousiast maakt en motiveert.

Informatiefilm

Vanuit de Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland is een informatie film gemaakt om een indruk te geven van het vrijeschoolonderwijs (basisschool) in Zuid-Holland.

Groeiende belangstelling vrije scholen

De belangstelling voor vrije scholen in Nederland stijgt. Steeds meer ouders kiezen ervoor hun kind naar een vrije basisschool of vervolgopleiding te sturen. Lees meer hierover.

Een bijzondere achtergrond: antroposofie

Antroposofie is het gedachtegoed waar de vrijescholen vanuit gaan bij het inrichten van hun onderwijs. Een belangrijk uitgangspunt bij het vrijeschoolonderwijs is dat er bij de inrichting van het onderwijs rekening wordt gehouden met de ontwikkelingsfasen van het kind. Volgens de antroposofie ontwikkelt een mens zich in fasen van zeven jaar. Elke ontwikkelingsfase wordt gekenmerkt door specifieke lichamelijke ontwikkelingen, maar ook door mentale, sociale en emotionele ontwikkelingen. In die zin wordt er naar de mens in zijn geheel gekeken en dus niet alleen naar één aspect. Bij het vrijeschoolonderwijs is het onderwijs dus zo ingedeeld dat alle lagen van het kind worden aangesproken en ontwikkeld. De slogan van veel vrijescholen luidt dan ook “Leren met hoofd, hart en handen” wat betekent dat je zowel leert je hoofd te gebruiken (denken), als je gevoel (voelen), als je handen (doen).

Bijzonder vakkenpakket

Door de specifieke achtergrond van het vrijeschoolonderwijs ziet het curriculum van deze pabo-opleiding er iets anders uit dan bij andere pabo’s. Zo krijg je bijvoorbeeld vakken die niet op reguliere lerarenopleidingen worden gegeven zoals menskunde, antroposofie, koorzang, ambachten en euritmie. Ook vakken zoals pedagogie en psychologie, Nederlands, moderne talen, vertellen, spraakvorming, rekenen, geschiedenis en natuurkunde behoren o.a. tot het vakkenpakket. We kunnen dus spreken van een uitdagend en gevarieerd vakkenpakket waardoor deze hbo-opleiding ook zeker uitdagend is voor scholieren met een vwo-achtergrond!

Vanaf januari 2013 hebben aankomende studenten bij Hogeschool Leiden de keuze uit 3 extra opleidingen: Lerarenopleiding Basisonderwijs Vrijeschool Pabo, Docent Dans/Euritmie en de Docent Muziek.

Door de antroposofische visie op opvoeden en opleiden nemen deze opleidingen een unieke positie in, in Nederland en daarbuiten. Ze sluiten binnen Hogeschool Leiden gezien hun karakter aan bij de opleiding Kunstzinnige Therapie en het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg. De opleidingen beschikken over betrokken, ervaren en bekwame docententeams en kunnen zich beroepen op een traditioneel hoge studenttevredenheid.

Per september 2013 starten nieuwe studenten aan de Vrijeschool Pabo in Leiden, in het pand aan de Zernikedreef. De opleiding Docent Muziek en Docent Dans-Euritmie blijven voorlopig in Den Haag gevestigd in hun huidige vestigingen. Nieuwe studenten aan deze opleidingen starten in september 2013 hun opleiding in Den Haag.

Kijk voor meer informatie over de Vrijeschool Pabo op www.vrijeschoolpabo.nl/’

In dit kader kan ik ook melden dit bericht in De Stentor van gisteren, ‘Bovenbouw Vrije School gaat door’:

‘Zwolle krijgt voortgezet vrije schoolonderwijs met ingang van komend schooljaar. Er zijn tot nu toe vijftien leerlingen aangemeld voor de brugklas (in vrije schooltermen klas 7). De school gaat van start onder de vlag van de Van der Capellenscholengemeenschap. Weliswaar is een minimum aantal van 24 leerlingen vereist om een en ander financieel haalbaar te maken, maar directeur René Leber van de Van der Capellenschool verwacht nog meer aanmeldingen. “Er zijn zeker meer geïnteresseerden, maar die aarzelen vanwege de onzekerheid over de start. Door nu te melden dat we so wie so beginnen willen we die twijfel wegnemen.”

Het onderwijs wordt straks deels verzorgd door docenten van de Van der Capellen scholengemeenschap, maar ook zijn er nauwe banden met vrije basisschool Michael in Zwolle, om de doorlopende leerlijn die in het vrije schoolonderwijs gehanteerd wordt, te garanderen. De school draait in eerste instantie twee jaar; daarna wordt de knoop doorgehakt over het vervolg. De aangemelde leerlingen komen vooral uit Zwolle, maar ook uit bijvoorbeeld Kampen, Emmeloord en Meppel.

In Zwolle en de regio is een aantal basisscholen volgens het vrije schoolconcept, maar nog geen voortgezet onderwijs. De dichtstbijzijnde middelbare scholen zijn in Zutphen en Groningen.

Bekijk ook...
Open lesmiddag Vrije School bovenbouw
Veel interesse voor bovenbouw vrije school Zwolle
Bovenbouw Vrije School in Zwolle’

Eergisteren verscheen bij Vrije School Nu het ‘Nu bericht 3’, over de voortgang van de slepende zaak in Zutphen bij het pogen om de sluiting van De Berkel tegen te houden:

‘Zutphen, 21 maart 2013

Beste betrokkene,

Gemeente

Vorige week zijn de handtekeningen die zijn opgehaald tijdens de manifestatie aangeboden aan de voorzitter van de gemeenteraad burgemeester Gerritsen. Naar aanleiding hiervan heeft de gemeente de initiatiefgroep uitgenodigd voor een gesprek met de wethouder onderwijs Mw. Willeumier en Hr. Venneman. Er is nog geen datum voor dit gesprek afgesproken. De verwachting is dat het de komende weken zal plaatsvinden.

Zelfstandig

Inmiddels is de initiatiefgroep ook in gesprek met drie stichtingen om samen de mogelijkheid te onderzoeken een nieuwe vrije school te starten in Zutphen onder de vlag van één van deze stichtingen. Het eerste gesprek heeft al plaatsgevonden en komende week vinden de overige twee gesprekken plaats. Hierna zullen we bekijken bij welke stichting wij de beste mogelijkheden zien om de gesprekken voort te zetten. Belangrijke punten in deze gesprekken zijn: behoud vrije school pedagogiek, behoud gemeenschap en locatie van de school. In het eerste gesprek kwamen al hele leuke positieve geluiden naar boven. Wij houden u op de hoogte.

GMR

De initiatiefgroep volgt de ontwikkelingen met betrekking tot onze vertegenwoordiging in de GMR op de voet.

Nieuwe initiatieven

Buiten de initiatiefgroep om is er een groep ouders van de Berkel, de IJssel en de Zwaan met elkaar in gesprek om de situatie met betrekking tot de stichting VSNON te bekijken. Wij ondersteunen dit goede initiatief van harte en hopen dat het bijdraagt aan een breed gedragen toekomst voor het vrije school onderwijs in Zutphen.

Namens de initiatiefgroep,
Constantijn Bonebakker’

Als ik dan in het ‘Weekbericht 2 maart 2013’ van Vrijeschool De Zwaan deze ‘Brief van Lizzy Plaschek, Zutphen, 1 maart 2013’ lees (overigens ook in het weekbericht van De Berkel onder dezelfde datum te vinden), dan is duidelijk dat de standpunten alleen maar aan het verharden zijn en dit dus op een catastrofe voor het vrijeschoolonderwijs in Zutphen moet uitdraaien als er niets anders gebeurt:

‘Beste ouders, verzorgers en leerkrachten,

Graag wil ik u informeren over de stand van zaken op een aantal terreinen binnen de stichting VSNON.

huisvesting

De aanvraag voor het vrijgeven van het bouwbudget aan VSNON is in goed overleg bij de gemeente ingediend. Ik verwacht hier op korte termijn een positieve reactie.

Gesprekken met kandidaten voor de functie van projectleider bouw worden binnenkort gevoerd. Zodra de projectleider bekend is, zal deze een programma van eisen opstellen voor de aanpassing van het gebouw aan de Weerdslag 14b (geschikt maken voor de bovenbouw), het gebouw aan de Henri Dunantweg (geschikt maken voor 11 groepen) en de renovatie/nieuwbouw van het gebouw aan de Valckstraat.

van drie naar twee PO-scholen

Aan de scenario’s voor de overgang van drie naar twee PO-scholen wordt op dit moment gewerkt in de vorm van een werkgroep van leerkrachten en ouders. Uiterlijk op 22 april wordt bekend gemaakt op welke wijze de overgang van drie naar twee scholen zal plaatsvinden. Dan wordt dus duidelijk wanneer welke leerkrachten met welke leerlingen op welke locatie gehuisvest zullen worden. Uiteraard doen wij ons uiterste best om binnen de beperkingen van onze mogelijkheden een scenario te kiezen waarbij de continuïteit en kwaliteit van het onderwijs zoveel als mogelijk gegarandeerd blijft.

visie

Door de projectleider visie Ad Slob (rector Parcival College) is een projectplan geschreven voor het opstellen van een visie voor de stichting VSNON. Het plan behelst bijeenkomsten met ouders en leerkrachten en managementteam. Via de MR-en zal een oproep gedaan worden aan ouders om mee te denken hierin.

manifestatie De Berkel

Ik ben op de hoogte van de manifestatie die op 3 maart op De Berkel gepland is. Het besluit om de locatie van De Weerdslag 14b aan de VO Vrijeschool Zutphen toe te voegen is definitief genomen. Daarbij is de juiste procedure gevolgd, waardoor het besluit onomkeerbaar is. Ik heb een brief van een advocaat van de MR Berkel ontvangen, waarin het tegendeel gesteld wordt. De informatie waar de advocaat in zijn brief van uitgaat is onjuist, waardoor zijn betoog niet klopt. Hierover is de betreffende advocaat inmiddels op de hoogte gesteld door onze eigen advocate.

Vanwege het feit dat de manifestatie gehouden wordt nadat het besluit al definitief genomen is, zal bij de manifestatie geen vertegenwoordiging vanuit de Raad van Toezicht, het bestuur of het managementteam aanwezig zijn.

Lizzy Plaschek,
Bestuurder’

Onder ‘Documenten & Pers’ is er bij Vrije School Nu ook een ‘Bericht van bestuurder’ van 1 maart als ‘Reactie op uitnodiging voor manifestatie’ te vinden:

‘Beste leden van de Initiatiefgroep,

Naar aanleiding van jullie aanhoudende inspanningen om het bestuursbesluit terug te draaien, hierbij een reactie, mede namens de Raad van Toezicht.

1. Uitgangssituatie

Sinds in september 2011 de nieuwe Raad van Toezicht is geïnstalleerd, is de financiële gezondmaking van de scholen als eerste prioriteit ter hand genomen. De financiële positie van de stichting was alarmerend. Januari 2012 constateerde ik dat de oorzaken met name waren het niet tijdig reageren op de “krimp” van het aantal leerlingen in het primair onderwijs en de te ruime huisvestingssituatie in Zutphen. Ik ben ervan overtuigd, dat het met de scholen niet goed zal gaan als met een “laissez-fair” beleid wordt doorgegaan. Bedroegen de tekorten in 2010 en 2011 nog € 422.000,- respectievelijk € 353.000,-, voor 2012 verwacht ik een bescheiden positief resultaat.

2. Nieuw planproces

Het plan van de vorige bestuurder om de Zwaan te sluiten, had de Raad van Toezicht tijdelijk op “on hold” gezet. Ik kreeg als nieuwe bestuurder de opdracht om een nieuw plan op te stellen, waarin alle betrokkenen zoveel mogelijk werden meegenomen. Hiervoor was maximaal tot eind 2012 beschikbaar omdat de gemeente had gesteld dat we voor het eind van het jaar moesten aangeven hoe we het beschikbare budget van € 2,6 miljoen voor huisvesting gingen besteden. Daarna kon de gemeente het budget niet meer garanderen en liepen we kans, dat het budget in de financiële tekorten van de gemeente zou verdwijnen.

3. Toekomstplaatje

Het aantal leerlingen in Zutphen en omstreken zal ten gevolge van demografische ontwikkelingen met 25% verder afnemen. We moeten ermee rekening houden dat de huidige 587 leerlingen in het primair onderwijs over 15 jaar nog maar circa 435 leerlingen zal bedragen.

Een gezonde, levensvatbare onderbouwschool heeft met drie kleuterklassen circa 240 leerlingen. Denken dat er op termijn in Zutphen ruimte is voor meer dan twee PO-vrijescholen is niet realistisch. Deze ontwikkeling veronachtzamen is de toekomst van de vrijescholen in Zutphen werkelijk onderuit halen en voor mij geen optie.

Er is met werkgroepen, samengesteld uit leerkrachten, ouders en schoolleiding, een aantal scenario’s ontwikkeld. Daarvan bleven er in de ogen van alle betrokkenen drie levensvatbare scenario’s over. Tot op het moment, dat duidelijk werd welke locatie niet meer voor het primair onderwijs gebruikt zal gaan worden, waren alle betrokkenen het hiermee eens. Pas toen in november 2012 duidelijk werd dat dit de locatie van de Berkel zou kunnen worden, ontstond er commotie. Nadat zowel de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad als het managementteam met mijn voorgenomen besluit hadden ingestemd, heeft ook de Raad van Toezicht het besluit bekrachtigd.

Conclusie:

Ingaan op voorstellen om het besluit terug te draaien acht ik onwenselijk en niet mogelijk, omdat:
– blijven uitgaan van drie onderbouwen op termijn niet houdbaar is en we de betrokkenen dan een valse voorstelling van zaken zouden geven
– we dan tevens het beschikbare budget voor huisvesting kwijt raken.

Ik raad eenieder aan om actief te participeren in de vervolgstappen, die nu gezet gaan worden.

Het is niet zo, dat alleen De Berkel wordt opgeheven en voor een deel bij de IJssel en voor een deel bij de Zwaan wordt ondergebracht. In een geleidelijk proces worden de drie scholen over een aantal jaren over de twee toekomstige locaties verdeeld. De schoolleiders van de onderbouwen hebben een stappenplan voor dit proces opgesteld waarbij ook een rol is weggelegd voor de ouders.

Mede namens de leden van de Raad van Toezicht deel ik u mee dat wij geen gebruik maken van uw uitnodiging om op 3 maart a.s. een petitie in ontvangst te nemen. Wij willen hiermee voorkomen dat er valse hoop wordt gewekt. Wel bent u vrij om de petitie per post aan mij toe te sturen waarna deze in het dossier zal worden opgenomen.

Met vriendelijke groet,
Lizzy Plaschek, bestuurder’

Eergisteren plaatste de ‘Bernard Lievegoed College for Liberal Arts / Vrije Hogeschool’ op zijn Facebookpagina dit bericht:

‘Niet bij de lectorale rede van rector Jeroen Lutters geweest? Bekijk dan de opname op onze website’.

Die lectorale rede kondigde ik op 28 februari aan in ‘Behagen’. Nu valt er sinds 19 maart te lezen over ‘Creativiteit Als Noodzaak, Lectorale Rede Dr. Jeroen Lutters’:

‘Op 8 maart j.l. heeft Dr. Jeroen Lutters, Rector van de Bernard Lievegoed University, en Lector Didactiek en Inhoud van de Kunstvakken aan de Hogeschool Windesheim, zijn lectorale rede gehouden “Creativiteit als Noodzaak”.In de lectorale rede gaat hij in op het feit dat de vrijheid waarin wij leven, uitdaagt tot creativiteit, en dat we met de blik op de juiste mensen, niet (alleen) leven in een tijd van crisis maar in een gouden eeuw. De gouden eeuw: een tijdperk waarin oude systemen ontmanteld worden en voorlopers, ontwerpers van nieuwe systemen, in de kunst, de economie, de milieukunde, de politiek zichtbaar worden. Het is van groot belang, aldus Jeroen Lutters, dat we ons focussen op deze positieve stroom met gangmakers in Nederland als Rem Koolhaas, Marlene Dumas, Anton Corbijn, Erwin Olaf, Kraak & Smaak, Lidewij Edelkoort en Mieke Bal.

Klik hier voor de video-opname van de lectorale rede.’

Inmiddels wordt het tijd ook over te schakelen op het Duits. Dat kan met dit bericht van Sebastian Jüngel eergisteren op de website van het Goetheanum, ‘Gründung des Fonds Kulturerbe Rudolf Steiner’:

‘Die Rudolf-Steiner-Nachlassverwaltung, die Anthroposophischen Gesellschaften in Deutschland und in der Schweiz und das Goetheanum haben gemeinsam den Fonds Kulturerbe Rudolf Steiner aufgelegt. Ziel des Fonds ist die Grundsicherung des schriftlichen, mündlichen und künstlerischen Werks Rudolf Steiners.

Das Rudolf-Steiner-Jahr 2011 zum Gedenken seines 150. Geburtstages machte sichtbar, wie weitgreifend das Werk Rudolf Steiners auf Interesse stößt – über die von ihm impulsierten Lebensgebiete wie Waldorfschule, Anthroposophische Medizin und biologisch-dynamische Landwirtschaft hinaus. Beispielsweise liegen seither zahlreiche neue Biografien vor, und renommierte Museen in Europa zeigen in der Ausstellung “Alchemie des Alltags” zentrale Aspekte des Werks Rudolf Steiners, zurzeit in Rovereto, Italien.

Große Teile dieses Werks werden einerseits von der Rudolf-Steiner-Nachlassverwaltung, andererseits von der Dokumentation am Goetheanum gepflegt, für die Forschung zugänglich gemacht und öffentlich in Ausstellungen und Publikationen bereitgestellt. Zu den Archivbeständen gehören Werke und Dokumente, die für die Arbeit der anthroposophischen Berufs- und Arbeitsgebiete unerlässlich sind. Der Aufwand allein zum sachgemäßen Erhalt ist hoch und übersteigt die Möglichkeiten der Nachlassverwaltung und des Goetheanum.

Vor diesem Hintergrund haben die Rudolf-Steiner-Nachlassverwaltung, das Goetheanum und die Anthroposophischen Gesellschaften in Deutschland und in der Schweiz beschlossen, ab 2013 gemeinsam für die Grundsicherung des Werks Rudolf Steiners in der Rudolf-Steiner-Nachlassverwaltung und der Dokumentation am Goetheanum einzustehen – als Grundlage für weitere Aufgaben wie Edition, Forschung und Ausstellungen. Jährlich sind allein für diese Grundsicherung rund 750.000 Franken aufzubringen.’

Als laatste wil ik dan nog enkele berichten van Michael Eggert op zijn weblog en website van ‘Die Egoisten’ onder de aandacht brengen, waarin hij verschillende interessante ontwikkelingen signaleert. Controvers natuurlijk. Zo schreef hij op 11 maart ‘Kleckern und Klotzen – eine Richtigstellung gegenüber Judith von Halle’:

‘In der Schule gab es immer mal diese Typen, die mit den Autos ihrer Väter angaben, wegen des exorbitanten Preises oder Tempos, wegen der sagenhaften Ausstattung und Fähigkeiten. Man war zwangsläufig, wenn auch widerwillig beeindruckt. Bei den Esoterikern ist es mir später nicht viel anders ergangen. Die hatten zwar keine astronomischen PS-Zahlen, aber konnten dafür fliegen, hatten Kontakt zu ungeheuer geheimen Meistern, waren in Grade eingeweiht, die, wie alles andere auch, jenseits des Vorstellbaren lagen.

Eine solche PS-starke Esoterikern ist auch Judith von Halle, die sich mit dem Nimbus der Wundmale, geheimer Offenbarungen aus teilweise unklarer Quelle, einem Leib, der keine Nahrung mehr benötigt und anderen Superlativen umgibt und selbst ansonsten rationale Zeitgenossen in ihren Anhängerkreis zieht. Im Gegensatz zum okkulten Hokuspokus hat sie sich mit höchst aktiven PR-Leuten umgeben, die schriftlich, innerhalb der Anthroposophischen Gesellschaft und selbst im Internet ihre Interessen vertreten, und zwar auf durchaus aggressive Art und Weise.

Im Verlaufe ihrer Publikationen nähert sie sich langsam der Gegenwart an – sie bewegt sich inzwischen thematisch im Mittelalter –, und das hat den Nachteil, dass ihre Schauungen allmählich in ein Zeitalter kommen, in dem ihre Angaben durch den Abgleich mit historischen Quellen nachprüfbar werden.

In dieser Hinsicht hat Andreas Meyer im Märzheft von Die Drei ihr letztes Buch – (1) – einmal untersucht, und ist schon im Titel zu dem Ergebnis gekommen: “Vernachlässigung der Quellen”.

Abgesehen von ihren romanhaften, zuspitzenden Formulierungen, die – ebenso wie die filmischen Elemente – ihre meisten Bücher durchziehen, entsteht an einigen Stellen eine Dichte, in denen Meyer empfindet: “Die Schilderung berührt tief, ist wie ein innerer meditativer Weg zu lesen und kann Anregung zu eigenem Erleben sein.” Aber zugleich schleichen sich auch – nach Meyer – gravierende Fehleinschätzungen ein, wie man den vorliegenden Protokollen der Vernehmungen der Templer entnehmen kann. So verwechselt sie die Rituale der Templer, schätzt die Funktion des Großmeisters Molay falsch ein und gerät in Widerspruch zum dokumentierten Aufenthaltsort von Molay: “Insbesondere Molay hat an keiner Stelle okkulte Rituale von Einweihungszeremonien verraten; aus guten Grund. Denn Molay war weder eingeweiht (jedenfalls nicht in den dritten Grad), noch Leiter eines Initiationsritus und auch nicht 1305 in Frankreich in den Pyrenäen. Hier zeigt sich die größte Schwäche des ansonsten sehr lesenswerten Buches: die fehlende Historizität und Vernachlässigung des »irdischen Quellenstudiums«.”

Quellenangaben finden sich bei von Halle nicht. So kommt Meyer zu dem ziemlich ernüchternden Ergebnis: “Aus guter Kenntnis und aufgrund des Studiums der historisch greifbaren Fakten und Quellen muss der Schilderung der Autorin hinsichtlich des Ordens und seiner Strukturen, der Rolle der Komture, des Großmeisters und in weiteren historischen Details fast durchgängig widersprochen werden.”

Die inneren Konflikte im Orden selbst sowie Ränkespiele und individuelle Probleme des Großmeisters, die auch maßgeblich gewesen sein könnten für das Gelingen des vernichtenden Schlages Philipps des Schönen gegen die Templer werden bei von Halle ebenso wenig thematisiert wie die politischen Intentionen Philipps – nämlich die Konstitution eines Nationalstaats mittels der internationalen Ressourcen des Ordens. Auch die inneren Strukturen des Ordens erfasst von Halle nicht, sondern folgt eher den gängigen Klischees: “Die Struktur des Ordens gestaltete sich viel differenzierter als von Halle es schildert; es gab Ritter, dienende Brüder und Priesterbrüder sowie verschiedenste Ämter.”

Die Fehleinschätzungen von Halles haben Meyer zur vorliegenden “Richtigstellung” veranlasst.

(1) Judith von Halle: Die Templer, Band I: Der Gralsimpuls im Initiationsritus des Templerordens, Verlag für Anthroposophie, Dornach 2012’

Met Eggerts andere bericht die elfde maart, ‘Ist Judith von Halle die Dampflok der reaktionären Anthroposophen?’, lukte het hem om een bijkans recordaantal reacties te oogsten:

‘Ja, so Fragen kommen schon mal auf. So oder so, bemerkenswert ist auf jeden Fall eine Schilderung einer Begegnung mit Judith von Halle:

“So I had the pleasure of meeting Judith von Halle in Berlin attending two lectures she gave on the karma of the Anthroposophical Society and on the return - predicted by Rudolf Steiner – on earth at the turn of the 21st century of the personalities that were in his time with him at the top of the Anthroposophical Society. The experience of meeting her, her face, her voice, the hug saying goodbye to her left an indelible mark in my mind. The tone of her voice, her clear eyes and her shape gave me the impression of a direct expression – visible and audible to everybody – of the Spiritual World.”

So weit “Philosophy of freedom”.

Das ist für alle die, die lieber Jemanden verehren statt es gefälligst auf sich selbst zu beziehen, nicht auf so eine Projektionsfläche von Erwartungen. Die werden dann auch Wort für Wort erfüllt. So funktioniert das. Aber in Bezug auf das 21. Jahrhundert würde ich annehmen, dass das eine Abzweigung ist, keinesfalls das, was eine Moderne erwartet.’

Donderdag 21 maart, eergisteren dus, volgde ‘Gut gebrüllt & gebloggt’:

‘Jetzt möchte ich auf ein neues Blog eines alten Hasen aufmerksam machen, nämlich Ramon Brülls “Gut gebrüllt”. Gut gelaunt, heiter und kenntnisreich wird allerlei aus dem anthroposophischen Raum an- und ausgesprochen. Ramon Brüll schreibt aus der Perspektive von Jemandem, der jahre- und jahrzehntealte Diskussionen in der anthroposophischen Szene sehr gut kennt und nicht vor hat, sich darüber aufzuregen. Die Position, nicht verwickelt, aber schon tangiert zu sein, ist für eine Berichterstattung denkbar günstig. Die Gelassenheit geht allerdings – verständlicherweise – bei Brüll nicht selten über in eine milde Ironie.

Schön z.B. der Beitrag über inner-anthroposophische Querelen in “Strömungen in der Anthroposophie oder: woran man den Fischverkäufer erkennt”: “So bildeten sich die Fraktionen der ‘Marianer’ (nach Marie Steiner; pardon: nach ‘Frau Doktor’, damals bekam man den Titel nicht durch Plagiat, sondern durch Heirat), der ‘Wegmanianer’ (nach Ita Wegman) und der ‘Steffioten’ (nach Albert Steffen). Wobei die verwendeten Bezeichnungen eine gewisse Subjektivität in der Angelegenheit verraten. Die Fraktionsbildung spaltete die Bewegung, ein normales Funktionieren des Vorstandes der Allgemeinen Anthroposophischen Gesellschaft war nicht mehr möglich, ganze Landesgesellschaften klinkten sich aus (und fanden sich, teilweise, sehr viel später nach mühsamen Verhandlungen erst wieder zusammen). Von der Spaltung war auch meine eigene Verwandtschaft betroffen in der Generation meiner Großeltern und Eltern lief die Bruchlinie teilweise quer durch die Familien.”

Im Vergleich zu den damaligen Querelen erscheinen Brüll die heutigen Bruchlinien eher harmlos: “Ich kenne keine ‘Prokofieffianer’, ‘Bodoisten’ oder ‘Michaela-iten’, deren geistige oder ‘gesellschafts’-politische Zugehörigkeit man ihnen an der Nasenspitze ablesen könnte. Dafür gibt es bis heute handfeste Relikte aus der Zeit des Streites zwischen Marie Steiner und Albert Steffen, die nur mühsam überwunden werden. Jens Heisterkamp berichtet in der Märzausgabe von Info3 von neueren Entwicklungen bezüglich der Finanzierung des Rudolf Steiner Archivs, bei der diese alte Geschichte eine deutlich erkennbare Rolle spielt.”’

Meest recent is dit bericht van gisteren, ‘Sergej Prokofieff schlägt zurück’:

‘Mit einem Büchlein, das sich nach Verlagstext so anhört:

“In unserer Zeit existieren in der Welt verschiedene okkulte, religiöse und mystische Strömungen. Einige davon sind schon längst, andere erst vor kurzem auch in die Anthroposophische Gesellschaft eingedrungen. Das bringt eine wesentliche, vielleicht sogar für die Zukunft der anthroposophischen Bewegung entscheidende Frage mit sich: Wie stehen solche Strömungen zur Geisteswissenschaft Rudolf Steiners, und wie weit ist ihre Vermischung mit der Anthroposophie berechtigt? Eine dieser Strömungen, die nicht wenige Anhänger unter Anthroposophen hat, wird hier im Lichte der gestellten Frage analysiert. Die angeführten Tatsachen können Grundlage für ein eigenständiges Urteil des Lesers sein.”

Wenn er das sagt – Grundlage für ein eigenständiges Urteil des Lesers –, dann weiß man immer, was das Stündlein geschlagen hat, High Noon. Indem Herr Prokofieff dieses sich herab läßt zu agen – “solche Strömungen”, dann gefriert ja schon das Wasser in den Töpfen. Die Stunde der edlen Ritter, die Stunde des Tournamentes. Ich werde es wohl auch lesen.’

Dit en meer bij Die Egoisten van Michael Eggert.

.