Strandjutten

Er zijn weer nieuwe berichten geplaatst door maandblad Motief op de website van de Antroposofische Vereniging. Meest recent is ‘Promotie “De antroposofische orde”’ op woensdag 6 mei:

‘Vrijdagmiddag 8 mei vindt aan de Vrije Universiteit in Amsterdam de promotie plaats van Janine Verdonk, waar ze haar proefschrift, met de titel De antroposofische orde: Religieus individualisme, gemeenschapsleven en maatschappelijke participatie in de antroposofische beweging in Nederland, zal verdedigen.

Opvallend is dat antroposofie onder religie wordt geschaard. Dat gebeurde ook al bij de promotie van Katharina Brandt op 27 november 2014 aan de faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen. Brandts proefschrift handelde over Marie Steiner: ihr emanzipativer Lebensentwurf und ihre Verbindung mit Rudolf Steiner vor dem Hintergrund des Modells der Kameradschaftsehe. Antroposofie werd hierbij betiteld als “religieuze stroming”. Het lijkt erop dat antroposofie aan een universiteit anders niet op een wetenschappelijke manier is te benaderen.

De centrale vraag in het promotieonderzoek van Janine Verdonk luidt: “Hoe gaat ‘religieus individualisme’, zoals antroposofen dat beleven en praktiseren, samen met maatschappelijke betrokkenheid, gemeenschapsleven en moraliteit?” Het betreft de tegenstelling tussen individualisme en een sterk ontwikkeld gemeenschapsleven.

In de aankondiging laat de Faculteit der Sociale Wetenschappen op de website van de VU verder weten:

“Tot op heden is er weinig sociaalwetenschappelijk onderzoek gedaan naar antroposofen in Nederland. Verdonk geeft inzage in de antroposofische cultuur. Ze laat zien hoe het huidige antroposofische spreken, denken en handelen gegrond is in de tijd waarin de antroposofische beweging is ontstaan, de roerige periode rond het jaar 1900. ‘De late 19e eeuw was een tijd waarin mensen naarstig op zoek waren naar nieuwe modellen om de sterk veranderde sociale werkelijkheid te begrijpen. De antroposofie was zo’n model,’ vertelt Verdonk. De titel van de dissertatie, ‘De antroposofische orde’, heeft betrekking op deze manier van spreken, denken, en handelen van antroposofen en op de uit het verleden voortkomende structuur achter dit spreken.”

Janine Verdonk werkt sinds 2007 als studieloopbaanbegeleider en studieadviseur aan de Vrije Universiteit. Zij heeft daar culturele antropologie/niet-westerse sociologie gestudeerd, eerder deed zij de sociale academie in Culemborg. Ook was zij werkzaam als docent levensbeschouwing in het voortgezet onderwijs.

De VU vermeldt verder: “Verdonk is twintig jaar betrokken geweest bij de antroposofische beweging: eerst als moeder van Vrije Schoolleerlingen, daarna als onderzoeker. Voor haar onderzoek heeft ze bijeenkomsten van de beweging bijgewoond, meegedaan aan oefeningen en praktijken, antroposofen geïnterviewd en literatuuronderzoek gedaan.”

Inderdaad werkte zij enkele jaren geleden mee met het toenmalige Informatie- en Studiecentrum voor Antroposofie in Haarlem, waar zij in de voorbereidingsgroep zat.

Het proefschrift zal eerdaags in een handelseditie, onder de titel “De antroposofische orde, Geestverwanten van Rudolf Steiner in Nederland”, verschijnen bij de VU Uitgeverij.’

De promotie heeft dus gisteren plaatsgevonden; ik maakte er al melding van in ‘Geestverwanten’ op 24 april. Een eerder bericht verzorgd vanuit Motief was ‘De Reehorst en Triodos Bank’ op maandag 4 mei:

‘Landgoed De Reehorst in Driebergen is van oudsher verbonden met de antroposofische beweging in Nederland. Het werd destijds in 1972 aangekocht voor huisvesting van de Vrije Hogeschool en andere antroposofische initiatieven.

Inmiddels is er veel veranderd. De Vrije Hogeschool is naar Utrecht verhuisd. Triodos Bank is de nieuwe eigenaar van het landgoed. Dit wordt gedocumenteerd door de website “Triodos Bank op De Reehorst. Over onze nieuwe huisvesting”:

“Triodos Bank groeit hard en zoekt naar uitbreidingsmogelijkheden voor haar huisvesting. In december 2011 heeft Triodos Bank het landgoed De Reehorst voorwaardelijk aangekocht met als doel daar Triodos Bank Nederland en Triodos Investment Management te vestigen. Tevens heeft Triodos Bank een revitalisering van het landgoed voor ogen. De aankoop wordt definitief als de benodigde vergunningen voor de bouw van het geplande kantoorgebouw zijn verkregen. De bank streeft er naar om haar zeer duurzame kantoor in 2018 op te leveren.”

De bouw moet najaar 2016 beginnen, het proces daartoe, inclusief het maken van een definitief ontwerp, is op de website te volgen. Op 18 mei organiseert Triodos een informatiebijeenkomst op De Reehorst. In het gedeelte over “gebruikers” wordt uitgelegd dat de bank “een nieuwe noodzakelijke economische pijler onder het landgoed” vormt.

“Op dit moment vervult het landgoed meerdere functies. Er worden congressen en bijeenkomsten georganiseerd in cultuur- en congrescentrum Antropia. Studenten kregen tot voor kort onderwijs op de Bernard Lievegoed University. Enkele kunstenaars hebben hun atelier op het landgoed. De onderzoekers van het Louis Bolk Instituut doen er hun onderzoek ter bevordering van duurzame landbouw, voeding en gezondheid. Verder is er een zorgboerderij en zijn er meerdere kleine stichtingen en ondernemingen op het landgoed gevestigd. Naast al die activiteiten gebruiken meerdere verenigingen en instellingen het terrein voor onder andere evenementen en festiviteiten en genieten wandelaars er van de natuur en de rust.”

Bij de “veelgestelde vragen” staat ook: “Is Triodos Bank van plan de ‘antroposofische’ achtergrond van het landgoed te handhaven?” Met als antwoord: “Triodos Bank is geen antroposofische bank, maar respecteert wel de historie van het landgoed.”

Op de vraag “Zullen de huidige gebouwen op het landgoed gesloopt worden?” wordt geantwoord: “Het is onze intentie om de huidige gebouwen op het landgoed te behouden. Alleen de twee houten bungalows zullen moeten wijken, omdat we op deze locatie het nieuwe kantoorgebouw willen realiseren.’

Op de vraag “Waarom is gekozen voor landgoed De Reehorst?” worden verschillende argumenten gegeven, waaronder ook dit: “Landgoed De Reehorst heeft uiteindelijk de voorkeur gekregen, ook vanuit de gedachte dat op dit landgoed Triodos Bank is opgericht”.’

Ik heb er hier over bericht in ‘Werkelijkheid’ op donderdag 30 april. Verder is er op de website van de Antroposofische Vereniging op 1 mei een uitnodiging geplaatst voor de ‘Algemene ledenvergadering 2015’:

‘Het bestuur van de Antroposofische Vereniging in Nederland nodigt alle leden van harte uit om aan de jaarvergadering deel te nemen op vrijdagavond 29 mei en zaterdag 30 mei in het Ionagebouw te Driebergen.

De jaarvergadering zal zoals eerder gebruikelijk was bestaan uit twee delen. Op vrijdagavond gedenken wij de gestorven leden in een afzonderlijk deel van de jaarvergadering. Wij staan stil bij de vrienden die door de poort van de dood gingen. Hun namen en enkele van hun biografieën worden omlijst door euritmie en muziek, waarmee wij ook gevoelsmatig dichterbij bij hen kunnen zijn. De euritmie is op een gedicht (Chor der Toten van Conrad Ferdinand Meyer), op een “gesprek” van Christus en Michaël en ten slotte op de Proloog uit het Johannes Evangelie. Daar omheen klinkt muziek. Wij hopen met het herstellen van dit stukje traditie de werkelijkheid van onze verbinding met de overledenen meer recht te doen. Bij dit onderdeel zijn ook familieleden van de overledenen als gast welkom.

Op de jaarvergadering staan naast de gebruikelijke terugblik op het werkjaar (2014) en de vooruitblik op de initiatieven en aantal beleidsvoornemens centraal. Een belangrijk punt is (en blijft) dat in de vereniging de leden voor elkaar zichtbaar zijn. Wij willen dat weer vormgeven (zoals op de Grondsteenconferentie afgelopen januari) met enkele miniaturen van leden, zodat u een beeld heeft van wat in en om de vereniging beweegt. Dit zal plaatsvinden in het middaggedeelte op zaterdag, waarna in gespreksgroepen gelegenheid zal zijn met elkaar over deze en andere initiatieven uit te wisselen en de gevonden inspiratie nog eens met elkaar plenair te delen.

Met de opening en doorheen het gehele programma willen wij de jaarvergadering in het teken stellen van onze Grondsteen en het Jaarthema zoals dat in de Allgemeine Anthroposophische Gesellschaft van 27 tot 29 maart 2015 in het Goetheanum aangenomen is. De Grondsteen blijft ons permanente oriëntatiepunt. Met het internationale jaarthema: Ich erkennet sich – im Lichte michaelischer Weltverbundenheit voegen wij ons in een wereldwijde werkrichting in, waarover op de vergadering nader zal worden ingegaan. Wij geven alvast de spreuk mee, die in de voorbereiding voor de jaarvergadering in het Goetheanum werd gegeven (van Rudolf Steiner aan Elisabeth Vreede):

“Erkennt der Mensch sich selbst:
Wird ihm das Selbst zur Welt;
Erkennt der Mensch die Welt:
Wird ihm die Welt zum Selbst.”

Het verslag, meer zakelijke mededelingen, maar ook beleidsmatig doorzicht is onderwerp van het ochtendprogramma. U krijgt van alle bestuursleden een korte blik in hun activiteiten en het financiële jaarverslag wordt door de penningmeester behandeld, waarop zoals gebruikelijk een decharge al worden gevraagd. Een nieuw lid van de kascommissie, Peter Kapenga, wordt aan de leden voorgesteld.

Ook in dit programma op zaterdag hebben de euritmie en de muziek in zowel het ochtend- als middagprogramma hun plaats. Wij zijn verheugd ook dit jaar weer goede kunst te kunnen tonen. Het volledige programma treft u hierna aan.

De officiële stukken voor de jaarvergadering kunt u kort voor de jaarvergadering hier online inzien.

Aanmelden

U wordt verzocht zich aan te melden voor het deelnemen aan de jaarvergadering. Dat kan via het formulier hieronder of bij het secretariaat via het adres: Boslaan 15, 3701 CH, Zeist.

Het is daarbij mogelijk u in te tekenen voor de lunch op zaterdag à € 17,50. De lunchbonnen zijn op zaterdagmorgen bij de receptie in het Ionagebouw vanaf 9.15 uur af te halen. Overigens bent u natuurlijk geheel vrij in deze keuze: er is ook een ruimte waar u uw zelf meegebrachte lunch kunt nuttigen, waar u gebruik kunt maken van o.a. koffie, thee en soep.

Uw aanmelding voor de lunch ontvangen wij graag uiterlijk donderdag 21 mei a.s. om 15.00 uur. De toegang tot de ledenvergadering op zaterdag 30 mei is alleen mogelijk op vertoon van uw roze ledenkaart.

Wij zien uit naar uw komst en delen graag met u de vruchten van het afgelopen jaar en inspiratie voor de komende tijd!

Het bestuur: Jaap Sijmons, Pim Blomaard, Andreas Reigersman, Auke van der Meij, Clarine van Lookeren Campagne, Rik ten Cate, Fanina van Nuffelen, Stephan Jordan’

Op donderdag 30 april had ik ook een bericht vanuit Texel over strandjutten. Daar is de dag daarna een vervolg op gekomen, door dezelfde Jeroen van Hattum in de Texelse Courant, met ‘Leerlingen in actie voor MyBeach’:

‘Zo’n zestig leerlingen van groep 6,7 en 8 van Vrije School Stella Maris in Den Burg hebben donderdagochtend het strand bij Paal 15 opgeruimd.

Voordat ze begonnen, kregen de kinderen in het strandpaviljoen uitleg over MyBeach, het project om het strand schoon te houden. “Iedereen ligt graag op een mooi stukje strand of wil pronken met prachtige strandfoto’s”, aldus een van de begeleiders. “Er blijft echter altijd veel rommel achter, waait weg of spoelt aan. My Beach wil iedereen ervan bewust maken dat je door het strand op te ruimen kunt bijdragen aan een stukje duurzaamheid van de stranden en de Noordzee.” De kinderen kregen ook mee dat rondzwervend plastic een gevaar vormt voor dieren in en om de zee.

Vanaf paal 15 gingen de kinderen daarna in twee groepen in noordelijke en zuidelijke richting om te ruimen. Dat werd begeleid door een medewerker van Zandbank die bijhield wat er allemaal werd gevonden. Volgens een juf van de school waren de kinderen verbaasd over het vele plastic dat aangespoeld was. “Maar ook over de visnetten en de stukken drijfhout.” Na de telling werd nog een “Ren-je-rot” spel gespeeld. Volgens een van de leerlingen was het een leuk spel met allemaal vragen over het strand.’

Op 7 februari had ik het in ‘Mismatch’ voor het laatst over Andreas Burnier. De eerder voor eind 2014 aangekondigde biografie bleek toen uitgesteld tot mei. Ik was al een tijdje heel benieuwd naar de verschijning van deze publicatie. Maar ‘Andreas Burnier, metselaar van de wereld’ door Elisabeth Lockhorn is opnieuw uitgesteld. Die staat nu voor een prijs van € 29,99 aangekondigd voor augustus 2015. Hetzelfde geldt overigens voor ‘Ruiter in de wolken. Joodse essays 1989-2002’ van Andreas Burnier:

‘€ 34,99
Paperback
480 blz.
ISBN 9789045029146
augustus 2015

Na decennia van spirituele omzwervingen kwam Andreas Burnier in de laatste jaren van haar leven eindelijk thuis in het jodendom. Tussen 1989 en haar onverwachte dood in 2002 verkende zij het enorme terrein van Joodse literatuur vanaf de Oudheid tot nu. Dit leidde tot een stroom van artikelen, lezingen, cursussen en essays. Ruiter in de wolken bevat een selectie uit deze essays en artikelen, waarin zij met haar geheel eigen stem en stijl haar ideeën uiteenzet over onder andere Joodse ethiek, de relatie tussen jodendom en christendom, Joodse mystiek, leven en dood, en – toch weer – het verleden dat nooit voorbij was.’

Ik wil weer eens de aandacht vestigen op ‘De grote Rudolf Steiner Citatensite. Meer dan 1000 citaten en fragmenten uit het werk van de grote visionair, denker en hervormer Rudolf Steiner’, van Ridzerd van Dijk. Onvermoeibaar gaat hij voort de mooiste teksten van Steiner samen te stellen en om niet aan het publiek beschikbaar te stellen. Ik werd de afgelopen week getroffen door zeer relevante en actuele citaten, die ik hier graag wil laten volgen. Ik begin met ‘Weten en geloven’, geplaatst op 05/05/2015, en ga vervolgens steeds een dag terug:

‘Er zijn tegenwoordig zeer veel mensen, die gewoon naar wat ze gehoord hebben, in goed vertrouwen de antroposofie aannemen. Maar waarom doen ze dat dan? Waarom zijn er juist zulke mensen in grote aantallen, die in goed vertrouwen de antroposofie opnemen? Ziet u, onder hen zijn de meesten in een zeer bepaalde richting aangelegde religieuze naturen, en zonder dat ze eigenlijk er aanspraak op maken, de dingen meteen tot op de bodem te begrijpen, volgen ze de antroposofie, omdat ze een zekere religieuze ductus in de hele instelling (Duits: Führung), zou ik willen zeggen, van de antroposofische aangelegenheden bespeuren. Het is een soort religieus gevoel, een religieuze gestemdheid, dat vandaag de dag talrijke mensen tot de antroposofie brengt, die niet in de positie zijn de antroposofie zo te doorzien, zoals de botanicus de plantkunde doorziet; en dat wordt immers hier eigenlijk vereist. Men houdt er gewoonlijk niet veel rekening mee, dat met betrekking tot wat ik hier bedoel, de antroposofie toch anders is dan de andere, de uiterlijke, de meer natuurwetenschappelijke wetenschappen. De natuurwetenschappelijke wetenschap is toch feitelijk zo, dat men kan zeggen: als zij de mensen geheel in beslag neemt, dan zal ze daadwerkelijk gevaarlijk zijn voor het geloven, zij zal het geloof beïnvloeden. Het gaat er niet enkel om, dat de wetenschap voor iemand ongemakkelijk is, maar dat men ze ervaart als iets, wat het geheim van het geloven eenvoudigweg stoort. Maar men zal in de praktische behandeling (van deze vraag) vinden, dat men daar bovenuit komt, dat het om een anders geaarde wetenschap gaat, zoals het bij de antroposofie het geval is, zodat inderdaad talrijke mensen eenvoudig de wijze waarop antroposofie optreedt, als een bestendige (Duits: durchgehenden) religieuze ondersteuning beleven. Hoewel ze niet, zoals ik altijd zeg, religievormend wil optreden, wordt toch gevoeld, dat zij zich in een richting beweegt, waarin juist het religieuze gevoel ook meegaan kan. Zo zou dus eigenlijk juist dit idee, dat het weten het geloven doodt – waarvoor ik veel begrip heb –, herzien moeten worden ten opzichte van de antroposofie.

Bron: Rudolf Steiner – GA 343a – Vorträge und Kurse über christlich-religiöses Wirken II – Dornach, 28 september 1921 (bladzijde 92-93)


Men denkt, dat als iemand eenmaal helderziende is, dat hij dan alles weet
Geplaatst op 04/05/2015

Op het gebied, dat men in de ware zin van het woord occultisme noemt, op dit gebied is het onderzoek zeer moeilijk en gecompliceerd. Nietwaar, het is al zo dat als u iemand, die goed gezonde ogen heeft, laten we zeggen naar een landstreek in Zwitserland stuurt, en hij gaat dan op een hoge berg staan en hij komt terug, dan zal hij u een beschrijving geven, die met de feiten overeenkomt. Maar u kunt zich heel goed voorstellen, dat als hij een tweede keer naar deze streek gaat en weer dezelfde berg opstijgt, misschien wat hoger, dan zal hij wat hij dan ziet vanuit een ander gezichtspunt beschrijven. En men zal door de beschrijving vanuit verschillende gezichtspunten een steeds vollediger, een steeds zuiverder beeld van het berglandschap krijgen. Men gelooft nu, dat als iemand eenmaal helderziende is geworden, dat hij dan alles weet. Zo eenvoudig is de zaak niet. Hier, in de geestelijke wereld, gaat het ook altijd om het stuk voor stuk onderzoeken. En ook bij dingen die zorgvuldig zijn onderzocht, vindt men steeds weer nieuwe en nieuwe zaken.

Bron: Rudolf Steiner – GA 140 – Okkulte Untersuchungen über das Leben zwischen Tod und neuer Geburt – Hannover 18 november 1912 (bladzijde 46)


Wij behoren tot een heel andere mensensoort
Geplaatst op 02/05/2015

Niet diegenen zijn de ware geestelijke onderzoekers, die vanuit een zekere hoogmoed of uit een wellust van de ziel levensvreemd worden, die hun hart ophalen aan mystiek en daarbij het leven verachten, die zich wellicht van de overige mensheid afzonderen, allerlei zonderlinge kleren aantrekken en dergelijke of zeggen: Wij behoren tot een heel andere mensensoort. – Veel meer de echte spirituele onderzoekers zijn degenen, aan wie men het helemaal niet merkt, omdat ze in het uiterlijke leven hetzelfde staan als de anderen, ja nog praktischer, omdat ze het leven doordringen met de ware wetten van het uiterlijke leven, die men niet kan leren kennen in de buitenwereld, maar alleen in de bovenzinnelijke wereld; want al het zintuiglijke is geheel afhankelijk van de bovenzintuiglijke wereld. Daarom zei ik al vaker, het beste zal deze spirituele wetenschap, zoals die hier bedoeld is, haar idealen vervuld zien, als ze juist in de verschillende praktische gebieden van het leven inwerken kan.

Bron: Rudolf Steiner – GA 334 – Vom Einheitsstaat zum dreigliedrigen sozialen Organismus – Bazel, 4 mei 1920 (bladzijde 241-242)
Zie ook: De ware geest is de praktische geest


Angst/Gemakzucht/Dwaze theorieën
Geplaatst op 01/05/2015

Er is geen tegenspraak tussen geesteswetenschap en natuurwetenschap, maar volledige bevestiging van de geesteswetenschap door de natuurwetenschappelijke feiten. Maar de mensen wiens beroep het is om te weten, hebben angst; voor de gecompliceerde gedachten, voor het denken in het algemeen hebben de mensen een heilloze angst. En enkel om de reden dat de mens tegenwoordig op een gemakkelijke wijze wat kan leren en dan, als hij een beetje gelezen heeft, een autoriteit kan worden, en niet alleen een autoriteit, maar zelfs een groot ontdekker op het pad der wetenschap, ontstaan zo veel dwaze theorieën. Want als hij zich een paar begrippen heeft eigengemaakt en een paar feiten kent, dan kan hij zich vandaag de dag als hervormer der wetenschap voordoen.

Bron: Rudolf Steiner – GA 167 – Gegenwärtiges und Vergangenes im Menschengeiste – Berlijn, 16 mei 1916 (bladzijde 251)’

Het is dus echt de moeite om ook Steiner zelf te lezen. Ridzerd van Dijk op zijn beurt doet echt veel moeite om Steiner naar adequaat Nederlands te vertalen. Dat gaat hem heel goed af, waar wij dan weer van profiteren. En nu gaan we hier over op het Duits, met berichten in die taal. En in het Engels, maar dat zal nog blijken. Op 3 mei verscheen op de portaal Anthromedia.net ‘Was kostet und was bringt Komplementärmedizin?’ Met als ondertitel ‘Prof. Dr. Thomas Ostermann ist Herausgeber einer Sonderausgabe der Zeitschrift “Complementary Therapies in Medicine” zur Gesundheitsökonomie’, afkomstig van ‘Uni Wttten Herdecke’:

‘Was für die Schulmedizin inzwischen völlig normal ist, nämlich unter Kostengesichtspunkten beurteilt zu werden, will ein neues Projekt an der Universität Witten/Herdecke nun auch auf die Komplementärmedizin anwenden. Prof. Dr. Thomas Ostermann ist Herausgeber einer Sonderausgabe der Zeitschrift “Complementary Therapies in Medicine” zum Thema Gesundheitsökonomie. Es erscheint voraussichtlich im Jahr 2016 im Elsevier-Verlag.

Verschiedene Studien mit hohem wissenschaftlichem Standard haben in den letzten Jahren die Kosteneffizienz der komplementären und alternativen Medizin (CAM) untersucht. “Bei chronischem Kopfschmerz, Rückenschmerzen und Atemwegskrankheiten haben diese Studien Kostenprofile der Behandlungen sowohl in der ambulanten und stationären Patientenbehandlung erfasst”, beschreibt Prof. Ostermann den Forschungsstand. Für ihn und seine Forscherkollegen bietet diese Datengrundlage das Material für entsprechende Modellrechnungen zur Kosteneffektivität: “Unser Ziel ist es, zu untersuchen, in welchen Bereichen komplementärmedizinische Behandlungen auch unter Kostengesichtspunkten wirksam sind und die Gesundheit langfristig wieder herstellen und erhalten.”

Um die Evidenzlage für gesundheitsökonomische Studien zu bündeln, hat er Forscher in allen Ländern aufgerufen, an dem Sonderheft der “Complementary Therapies in Medicine” mit Aufsätzen mitzuwirken, die sich mit der Kostenseite der Komplementärmedizin befassen: Mit ökonomischen Studien zur Effektivität, zum Patientennutzen, zu neuen methodologischen Ansätzen oder zum Qualitäts- und Kostenmanagement.

Weitere Informationen zum Sonderheft finden sich hier:
www.journals.elsevier.com/complementary-therapies-in-medicine/call-for-papers/special-issue-on-health-economics-in-complementary-medicine/

Weitere Kontaktinformationen können Sie unter 02302/926-849/805 erfragen.

Über uns:
Die Universität Witten/Herdecke (UW/H) nimmt seit ihrer Gründung 1982 eine Vorreiterrolle in der deutschen Bildungslandschaft ein: Als Modelluniversität mit rund 2.100 Studierenden in den Bereichen Gesundheit, Wirtschaft und Kultur steht die UW/H für eine Reform der klassischen Alma Mater. Wissensvermittlung geht an der UW/H immer Hand in Hand mit Werteorientierung und Persönlichkeitsentwicklung.

Witten wirkt. In Forschung, Lehre und Gesellschaft.’

Bij de nieuwe uitgave van maandblad ‘Die Drei’ vond ik deze mededeling van uitgever Justus Wittich, ‘In eigener Sache. Wechsel in der Redaktion. Eine Mitteilung an die Abonnenten und Leser der Drei’:

‘Das Redaktionsstatut der Zeitschrift die Drei sieht vor, dass der Hauptredakteur der Zeitschrift vom Herausgeber jeweils für fünf Jahre für diese Aufgabe berufen wird. Innerhalb dieser Zeit ist er in der inhaltlichen Gestaltung und Ausrichtung der Zeitschrift unabhängig und frei. Ein Jahr vor Ablauf dieses Zeitraumes können beide Seiten entscheiden, ob die Verantwortung für die Zeitschrift eine weitere Periode fortgesetzt oder beendet werden soll. Diese Regelung soll die redaktionelle Freiheit und Unabhängigkeit einer Zeitschrift sichern, die durch einen Herausgeber von der Anthroposophischen Gesellschaft in Deutschland verantwortet wird.

Dr. Stephan Stockmar hat die ersten drei solcher Fünf-Jahres-Zeiträume der Zeitschrift im 21. Jahrhundert zusammen mit seinen Kolleginnen und Kollegen seit dem Jahr 2000 bewegt – und gerne hätte ich als Herausgeber ihn für einen weiteren Zeitraum von 2016 bis 2020 beauftragt. Aber rechtzeitig haben er und seine Mitredakteurin Dr. Lydia Fechner – aus je individuellen Gründen – angekündigt, dass biografische Veränderungen anstehen und somit die Zeitschrift eine neue Redaktion benötigt. So sehr ich diese persönlichen Entscheidungen respektiere, so habe ich angesichts der erfreulichen Entwicklung der redaktionellen Arbeit, des großen Kreises von zumal jüngeren Autoren und der Qualität der Beiträge einen solchen Wechsel bedauert. Beide Redakteure werden sich im Juli/August-Heft von Ihnen als Leserinnen und Lesern verabschieden und im Hintergrund noch für eine gute Einarbeitung der neuen Redaktion sorgen.

So stand ich als Herausgeber zusammen mit der in der Redaktion verbleibenden Angelika Sandtmann vor der Herausforderung, geeignete Nachfolger für die Drei als eines der »Flaggschiffe « der anthroposophischen Publizistik zu finden. Angelika Sandtmann ist seit Sommer letzten Jahres in das Arbeitskollegium der Anthroposophischen Gesellschaft in Deutschland gewählt worden und dort für Forschungsfragen zuständig. Auch steht sie durch ihre Redaktionstätigkeit publizistischen Fragestellungen nahe. Überhaupt ist das Arbeitskollegium in seiner neuen Zusammensetzung in intensiven Beratungen dabei, die Landschaft der von der Anthroposophischen Gesellschaft herausgegebenen Publikationen neu zu ergreifen und auszurichten.

Nach einer Reihe von Gesprächen mit potenziellen Kandidaten kristallisierte sich für die kommende Redaktion auch eine neue Arbeitsweise heraus. Ein intensiv engagierter Redakteur wird ergänzt von einem Kreis von Mitredakteuren, die ihre Fachkompetenzen, Verbindungen und Anliegen als Teilzeitredakteure mit in die redaktionelle Arbeit einbringen und die Zeitschrift als Team weiterentwickeln wollen.

Von der Arbeitszeit her hauptberuflich wird bereits über den Sommer Claudius Weise (Stuttgart) einsteigen, der 1971 geboren, nach einem Studium der Germanistik, Philosophie und Komparatistik an der FU Berlin und am Novalis-Hochschulverein in Dortmund seine Begeisterung für das Theater entdeckte und neben vielen freien Theaterprojekten zuletzt am Forum 3 in Stuttgart tätig war. Mit ihrer jeweiligen Fachkompetenz werden ihn wie bisher Angelika Sandtmann, aber zusätzlich noch Corinna Gleide (Dunlop-Institut, Heidelberg), Prof. Dr. Christoph Hueck (Tübingen, zuletzt Dozent an der Freien Hochschule Stuttgart) und Stephan Eisenhut (Frankfurt/Main, zugleich Geschäftsführer der mercurial-Publikationsgesellschaft) mit Teildeputaten zur Seite stehen. Die neue Redaktion wird sich mit ihrem ersten Heft im September 2015 vorstellen und wird die Zusammenarbeit und die neue Arbeitsweise in dieser Form zunächst ein Jahr erproben.

Justus Wittich, Herausgeber für die Anthroposophische Gesellschaft in Deutschland’

Dat is inderdaad een flinke verandering. Van maandblad ‘Die Drei’ naar weekblad ‘Das Goetheanum’. Het meest recente nummer, nr. 19 van 8 mei, deze week dus, brengt dit opmerkelijke bericht op pagina 10, door middel van een interview:

‘Neues Mysteriendrama. Marke Levene bereitet eine Welttournee vor, in der Eurythmie, Shakespeare und eine Fortsetzung der Mysteriendramen erscheinen werden.’

Opmerkelijk, mede door wat we op het spoor komen via de ‘links’ op de website van het ‘Verlag für Anthroposophie’, namelijk de website van de ‘Freie Vereinigung für Anthroposophie. Gruppe auf sachlichem Feld der Allgemeinen Anthroposophischen Gesellschaft’, die ik op een andere manier niet weet te bereiken (namelijk niet via de actuele pagina van de ‘Freie Vereinigung für Anthroposophie “Morgenstern”’). Alleen langs deze weg komen we op een bijzondere ‘Mysteriendramen-Pfingstwochenendtagung mit Judith von Halle’:

‘«Zum fünften, sechsten und siebenten Mysteriendrama Rudolf Steiners» 

Fünf Vorträge, eine Lichtbilderbetrachtung und eine eurythmische Darstellung von Szenen aus den ungeschriebenen Mysteriendramen Rudolf Steiners mit dem Lichteurythmie-Ensemble unter der Leitung von Thomas Sutter und Klangimprovisationen von Pit Gutmann

Samstag, 23. Mai 2015, 10:00 bis 21:00 h
Sonntag, 24. Mai 2015, 10:00 bis 17:00 h

Samstag, 23. Mai

10:00 bis 11:00 h: 1. Vortrag von Judith von Halle: «Zum fünften Mysteriendrama Rudolf Steiners»
11:15 bis 12:30 h: 2. Vortrag von Judith von Halle: «Zum fünften Mysteriendrama Rudolf Steiners»
16:00 bis 17:00 h: 3. Vortrag von Judith von Halle: «Zum sechsten Mysteriendrama Rudolf Steiners»
17:15 bis 18:30 h: 4. Vortrag von Judith von Halle: «Zum sechsten Mysteriendrama Rudolf Steiners»
20:00 bis 21:00 h: Aussprache, Fragenbeantwortung

Pfingstsonntag, 24. Mai

10:00 bis 11:30 h: 5. Vortrag von Judith von Halle: «Zum siebenten Mysteriendrama Rudolf Steiners»
15:00 bis 16:45 h: Betrachtung der Motive der Kuppelmalerei, mit Lichtbildern
16:15 bis 17:00 h: Szenen aus den ungeschriebenen Mysteriendramen Rudolf Steiners: Eurythmische Darstellung mit dem Lichteurythmie-Ensemble unter Leitung von Thomas Sutter, Klangimprovisationen von Pit Gutmann

Tagungskarte CHF 140,–
Vorauszahlung nach Anmeldebestätigung (ggf. auch Barzahlung möglich vor dem 1. Vortrag):
Verein zur Förderung de anthroposophischen Arbeit, 4143 Dornach
CH: Postfi nance Kto Nr 60-653 996-2 (IBAN CH55 0900 0000 6065 3996 2
DE: Postbank Kto Nr 35057 702 / BLZ 60010070 / IBAN: DE96 6001 0070 0035 0577 02

Die Teilnahme an der Tagung ist nur gesamthaft möglich. Anmeldung notwendig bis 18. Mai’

Wat is er gaande, vraag je je daarbij dan onwillekeurig af. Maar we gaan nu de Engelstalige wereld in, en bezoeken de website ‘The Working of the Spirit’. Daar vinden we onder ‘About The Working of the Spirit’:

‘Vision statement

Our vision is that through this project we will further the renewal of the performing arts initiated by Rudolf Steiner, enabling the performing artists to live in a contemporary and dignified manner, so that they can fulfill more truly art’s task to harmonize the spiritual-divine with the physical-earthly.

Mission statement

The mission is to form a new ensemble of performing artists and support professions that will create a series of arts festivals around the world, centered on the production of a new play, “The Working of the Spirit,” based on the characters and events of Rudolf Steiner’s four mystery dramas, augmented by other theater and eurythmy performances, including workshops, with the intention that this work will be continued into the future.


These pictures of the forces of destiny are shaped by their understanding of the work of Rudolf Steiner, 1861-1925, a scientist of the spirit. Dr. Steiner’s work included four dramas created during arts festivals in Munich in 1910, 1911, 1912 & 1913. These dramas show the destiny elements for a constellation of characters through multiple life times, from Ancient Egypt, through Hibernia, the Middle Ages, and into the early 20th century.

The clarity of understanding of the formative forces of destiny (karma) and the central questions of esoteric Christianity make these works unique in human history.

A group of artists who produced these dramas in the English language and toured throughout the northern hemisphere during the 1980’s and 1990’s are coming together again to work on a new play based upon the characters and events of the first four plays.

This new play, coupled with a Shakespearean production and an orchestral Eurythmy production (the art form initiated by Rudolf Steiner), is the basis of a planned international tour in 2016/ 2017. The plan is large and bold. The modern challenges to keep the performing arts alive and to develop arts rooted in Beauty, Truth and Goodness are manifold. This group of individuals, including artists and skilled supporters in a wide variety of fields, have agreed to undertake the bringing of this world wide tour into being.

The pathway is to further reveal to an ever-widening audience the understanding of the complexity of destiny for individuals, and for culture at large when The Working of the Spirit is included in the day to day realities of life.

Leadership

The leadership of the Lemniscate Arts International Tour is carried by two bodies. The Artistic Board oversees the development of the three productions. The Board of Directors of Lemniscate Arts holds responsibility for the legal framework and financial success of the project.

Artistic Board & Advisors

Michael Burton, Sydney, Australia
Beth Dunn-Fox, Chestnut Ridge, New York, USA
Matthijs Dijkstra (Matthew Dexter), London, England
Peter Jackson, Dornach, Switzerland
Marke Levene, Freeport, Maine, USA
Adrian Locher, Gloucester, England
David Macgregor, Stroud, Gloucestershire, England
Duncan Macintosh, Forest Row, Sussex, England
Geoff Norris, East Grinstead, Sussex, England
Barbara Renold, Chestnut Ridge, New York, USA
Barbara Richardson, Freeport, Maine, USA
Penelope Snowdon-Lait, Christchurch, New Zealand
Kim Snyder-Vine, Sylvania, Ohio, USA

Board of Directors & Advisors

Chris Allen, Phoenix, Arizona, USA
Charles Burkam, Phoenix, Arizona, USA
Jim Freeman, Port Orchard, Washington, USA
Linda S. Golding, New York, New York, USA
Ken Ingham, Waban, Massachusetts, USA
Marian Leon, Ann Arbor, Michigan, USA
Marke Levene, Freeport, Maine, USA’

Marke Levene komt als enige twee keer voor, hij is dan ook de spil in het geheel. We kunnen waarschijnlijk het best zicht op deze onderneming krijgen door zo veel mogelijk de berichten onder ‘Latest news’ chronologisch te volgen (ik heb er een selectie van gemaakt). De geschiedenis is al zeker drie jaar gaande. Dus vooruit, daar gaan we:

‘John Barnes Discusses The Working of the Spirit

October 12, 2012 by Jim Freeman

John Barnes, writer, actor, teacher, discusses his experience with “The Soul’s Awakening” and his thoughts on “The Working of the Spirit”.

[zijn verhaal vertelt hij op video, ter plekke te bekijken; gelukkig staat de tekst er uitgeschreven onder:]

Well, I’m John Barnes. My grandfather was a playwright and dramatist. And I, as a teacher, I used to put on plays with my classes.

I’ve enjoyed drama and also seeing drama in Broadway and other places. But this drama goes to deeper levels of human experience than you generally, you catch glimpses of it in all good drama, but here, it really comes to much more powerful, much more vivid experience. The question of one’s destiny, how it relates to other people in different levels, struggling to find the right relationships, going through all kinds of temptations all over drama of human development, all the pitfalls come to realization that had to be overcome, his encouragement, deep abysses of despair, tremendous euphoria, and then devastation is the whole development of the, let’s say mature human being comes to enfoldment in various ways in these various characters. So, it’s a very rich human drama.

Okay. Well, I’m really looking forward to seeing this new production by Mr. Levene because based on my experience of his book, of his previous production of the Mystery Dramas. So, I think it’s going to be quite a revelation, very dramatic, very rich, sensuously. There’ll be a lot of movement, a lot of color. The dramatic delivery will be very sensitive, full of nuances, powerful.

I think that Levene’s experience as in movement through eurythmy contributes a great deal to the kind of expression that you need to express the deeper dimensions of the human struggle that are portrayed in this type of drama.

So, I’m really looking forward to it. I hope it comes about as I’m sure I’m not the only one that’ll be really looking forward to it. I support it whole heartedly. I think it could mean a great deal for anyone who’s going to be able to see these performances because it touches on universal human themes that I think everyone shares in one way or the other even though we’re not aware consciously perhaps of the depths of our own personality, but we’re all human beings and this is sort of the, you can say the full enfoldment of all these potentials and possibilities of human development. So, it really should be a very important event and definitely needs support.


Michael Hedley Burton, writer

October 13, 2012 by Jim Freeman

I first read one of Steiner’s Mystery Dramas a long time ago when I was 22 years old. I was hooked immediately and can remember reading all four of these long plays over four consecutive nights. I was an acting student then and had recently completed my Diploma in Drama course at Auckland University under Mervyn Thompson. As I read these new plays, I did not understand all that I was reading, but I could recognize that they were like nothing I had ever read before and were linked to the great currents of classical Greek tragedy that had influenced the world so profoundly. I felt in these plays that they had a power that held great potential to take drama further. Less than a month later I went out of my way, on a hitchhiking tour to Europe through America, to meet Peter Mennaker, a young actor who was beginning to produce the Mystery Dramas in America. It was a short meeting, but it left me with a feeling for something that would happen between him and me in the future. Unfortunately Peter died some years later at the tender age of 30.

That year, after I had arrived in England, I studied at Emerson College in Sussex and was lucky enough to be involved in a performance of the Second Mystery Drama, taking the part of Capesius. The production was quite amateur on many levels, and yet I still see it as being the most important artistic experience of my life. The director was Adam Bittleston, who was certainly no actor but who understood at a very deep level the new mysteries of the Word. Adam had made his own translations of all four plays, and to work with him was something I will never forget. We performed for the students of Emerson College and also took the play on tour to Sheffield, Botton Village in Yorkshire and Steiner House in London. Someone wrote to Adam after the London performance that what we had done “was the most important spiritual event in London since Rudolf Steiner last lectured there!”

I arrived a second time in England as the group Portal Productions was coming to a close in its rehearsals for the First Mystery Drama. I joined them on a wet, cold day in London in Steiner House during a never-ending technical rehearsal and then headed up to Yorkshire where I had work doing speech and drama with adults with special needs. I never saw that performance of the first play but did see the Second Mystery Drama, The Soul’s Probation, directed by Christopher Marcus, which signified for me that the work had now been brought to a whole new level of professionalism. The highlight for me was a masterfully directed scene in which Maria confronts Ahriman. A bat flew into the theatre and zoomed around for the exact duration of that scene, leaving at the very end of it. You could not possibly ask for better staging!

That group went on to do the Third Mystery Drama, and this time I joined them as an actor. We took the play on a short tour, and it was this that paved the way for a much more ambitious project for the Fourth Drama. In that, we set out to bring the play to twelve countries in Europe and five cities in North America. Adrian Locher and myself were given the task of doing a new translation – something that was a very good apprenticeship for me for the present task as writer of a new play that arises out of the four.

When the tour finished there was a feeling of great potential. I decided I wanted to take on the task of writing new plays inspired by the four and set myself the goal of writing seven plays that would deal with the theme of spiritual events so that I could gradually learn for myself how to write a “mystery drama”. Some of these plays were performed and some weren’t, and it was only after I’d written the seventh, a play about Charles Darwin called Collapsing Creation that was performed at the Hurstpierpoint Festival in England in 2010, that I realized I had indeed fulfilled my self-chosen task and broken into a new kind of writing. However, there were few people around to perform such plays in the new style that they demanded, and I decided to hang up my hat and return to other forms of work. I resumed the healing work of Chirophonetics (sounds of speech combined with massage) and returned to the work I loved with adults who have special needs. The potential for a renaissance of culture that I had felt at the end of the Fourth Mystery Drama just had not taken place, but seeds planted through the work of Portal Productions must have been growing in the darkness.

So far there has not taken place in mainstream culture any great rebirth of a new form of drama of the kind we felt would happen when we worked with Portal Productions. This new project could change that. I don’t know if I will be involved after the writing of the play, but the writing itself is a great task and a fulfillment of goals I set myself in 1994 in a way I could not possibly have imagined then. I am very grateful to Marke Levene for the vision and the perseverance he has shown that has enabled this project to be born.

My vision for what could come out of a fifth mystery drama:

If we consider a different art to speech and drama – that of music – we can look at a time, such as the end of the Eighteenth Century, when music was far less of a cultural force in people’s lives than it is today. Great music had been written by Bach, Vivaldi and Mozart, but the orchestras of the time were unprofessional, the music was held in a strait-jacket of classical tradition and audiences were philistine in their musical appreciation. During the Nineteenth Century that changed entirely. Classical music still does not reach as many people as we would like, and it is subject to many retrograde pressures, but no one can deny that music has found its place as an important world-cultural force and that orchestras, composers and conductors work out of a level of professionalism quite unheard of in Mozart or Beethoven’s day.

In the arts that are centered around human speech, I compare the situation now with that of music in the late Eighteen Century. Drama has been taken to a high level, but recent tendencies have been towards new forms of movement and away from a firm connection to literary significance. We are also very locked into the physical world, whereas the arts need to be seen as an expression of spiritual realities. This is a fine time to bring about a new style of theater. Those who wish to bring about a rebirth of drama and connect it to what came to us from the time of Shakespeare will seem to be swimming against the tide, but the tide does need to turn, and the Word needs to find a new significance in our lives.

At the start of the Twentieth Century, Rudolf Steiner brought undreamt of possibilities to expression in everything that has its origin in human speech. He gave us the new art of eurythmy, he showed in many lectures the connection between macrocosm and microcosm that is carried in human speech and he wrote four plays that are an example of what writers and actors can achieve in future. There is a fruitfulness in what Steiner brings as understanding of speech that I am certain cultural initiators of the future will not be able to ignore. If culture is allowed to go its own way freely, I believe that it will find a new connection to the sources of speech. It is partly to encourage this that our present project is beginning.

My picture of what this new play could bring is of a far-reaching revolution in the performing arts. The work that we are planning will be hated by some, for it challenges people on many different levels. But there are new forms of art that we are only beginning to understand. The life-and-death questions of our time cannot be considered separate from questions regarding the presence or absence of spiritual powers in people’s lives, and the art of drama is uniquely placed to bridge human experience with objective, spiritual fact. This festival of a new form of speech, drama and eurythmy could change the world! We will start open to such possibilities, and gradually it will be revealed to us what is possible.


The Play has been written

November 22, 2012 by markelevene

Dear Friends,

I wish to bring everyone up to date with the process that we are in and its progress. The big announcement is that the first draft of the play “The Working of the Spirit” has been completed. Michael Burton has taken the outline that I perceived 17 years ago and brought it to life with a wide breath of imagination and linguistic skill.

We have been meeting weekly via Skype as he is in Australia to discuss his progress and I was able this week to read the full draft of the entire play. We have a process planned to work with the core group of Actors and Eurythmists to go into detail with the work and be sure that we can all stand behind it with full artistic and spiritual integrity. There will be more communication shortly about the development of the overall plan and how you may be able to help the project come to life.

All the best,

Marke Levene


Matthijs Dijkstra / Matthew Dexter Makes Connections

December 13, 2012 by Jim Freeman

The collection of talent clustered around The Working of the Spirit, Portal Productions and Lemniscate Arts is world class, if I may put it that way. On this weblog, we have already introduced you to Marke Levene, Michael Burton and others but we received a recent greeting from an important former cast member and actor, Matthijs Dijkstra/Matthew Dexter. He is currently touring a one man play of A Christmas Carol in Northern Ireland but let him explain his connection to the mystery dramas in his own words:

“Matthijs Dijkstra / Matthew Dexter had a slightly roundabout path towards Acting. The bug bit him young, as so often does, and he was involved in many a schoolplay since primary. During a spell in India as a young boy he learnt English, allowing him to move to London for his acting training, after an attempt to read History at University.

The Chrysalis Acting School, run by Peter and Barbara Bridgmont was a small outfit, but intensly artistic, and he enjoyed every moment of it. The teachers were all inspired by the ideas of Rudolf Steiner on acting, an incredibly enriching experience. (a private sudent of theirs was Mark Rylance, who always credits bot in his biogs) Matt’s career led him into acting and voice over work, and fate led him to take part in the 4th Mystery Drama produced by Marke Levene.

Later, in his 40’s he followed an extended training in speech formation with Maisie Jones and Christoper Garvie. Since then he has developed his one-man shows, developing the speech and acting techique further, and touring the UK, Ireland and the continent with his performances. The last three years he has been involved in the Mystery Drama productions in Spring Valley, where he played Capesius, the professor of History.”

If you happen to be in Northern Ireland for this season be sure to check into his performance. It should be an enlightening and enjoyable performance.


The next steps in development of the new Play

December 25, 2012 by markelevene

Dear Friends,

The warmest of Christmas greetings to you all.

We have been able to bring the timing of our process so that the next step begins during the Holy Nights period in preparation of the new play The Working of the Spirit. As many of you may know but for those who do not, there is a core group that is working on the preparation of the project. Almost all of this group has worked together either on the Portal Productions mystery drama presentations or the Dvorak Symphony project.

In the preparation of the new Mystery Drama we have incorporated the indications that had been given by Rudolf Steiner as to what would be in the next play had the events of 1914 not ended the summer festivals in Munich. One of the aspects is that the retrospective scenes of the earlier incarnation of the characters would have been at Delphi in Greece.

We have now circulated the first draft of the complete play to the group that will be meeting in Delphi to work together for 5 days. The idea being to be sure that we can stand behind this production from both a spiritual and an artistic view. At first glance it might seem to be a lot to meet in Delphi but when you consider that 2 members of the group are coming from the Southern Hemisphere, 3 are coming from North America, 4 from Europe, there is virtually no difference in cost to meet in Greece or in New York. It became clear that the opportunity to be in that location for this process was the right choice. We are working now on the final travel details.

All the best and more to follow as events unfold. Marke Levene


Portal Productions

January 11, 2013 by markelevene

Dear Friends,

In response to many questions I will be adding information about the history of this initiative. We will also begin a process of putting information on the site that could be useful for those who have a continuing interest in the Mystery Dramas. It has been a pleasant surprise in this process to discover so many serious students of Anthroposophy who had not previously developed a relationship to the Dramas but plan to now. Our hope is that our new effort will only further the development and support for those who continue to work in bringing the Mystery Dramas forward.

We have received permission from Sevak Gulbenkian from Rudolf Steiner Press in England to put on our site extracts from Eileen Hutchins Introduction to the Mystery Dramas. I recently discovered that many people in the USA are not aware of this publication. I was asked by friends in Sonoma County CA to do a workshop on the biographies of the characters in the Dramas. I made notes for those in attendance and in so many places I could not find language that was more clear and beautifully written then what Eileen Hutchins had published in 1984. It is not available at the moment but Sevak has agreed to support the communication efforts around our project.

all the best, Marke Levene


History of Portal Productions

January 11, 2013 by markelevene

In the Holy Nights of 1985/6 the impulse to produce the Mystery Drama’s in the English Language at as professional a level as was possible in the English speaking world arose in Marke Levene. The key first step was to discover what lived in the will life of the trained artists of Speech Formation. Marke met with Christopher Garvey and Kim Snyder-Vine, two artists and teachers that he had come to know during his Eurythmy training in England.

Given that Marke had already established a production company in England that made Wooden Toys and musical instruments, the question was asked with an understanding of both the artistic challenges as well as the practical implications of such an idea.

During 1986 a series of meetings took place and the speakers in England prepared to offer Scene 1 of the first Mystery Drama at the Annual General Meeting of the Anthroposophical Society in 1987 in London. The presentation reflected that this was an early stage of artistic development but it was accomplished with dedication and skill.

The result was the formation of Portal Productions as a legal entity to hold the initiative. The initial directors were Tom Leonard, John Nixon and Marke Levene for the legal side. There was then a steering group that worked through the challenges to hold the project as a whole.

The premier of the first play was at Michael Hall School in Forest Row, England at Michaelmas of 1989. The company then toured England and Scotland to 9 different venues that Autumn. There are many stories to be told of the challenges associated with the premier but in the end it was successful.

A decision was made to invite Christopher Marcus to be artistic director for the second and subsequent plays. His biography and dedication to performing art was a meaningful development in the scope of the productions. This tour in 1990 once again was in England and Scotland but also went to Northern Ireland.

The production of the third play again toured in the Britain, including Northern Ireland and was then in 1992 brought to Dornach, Switzerland.

The fourth play was done on a much wider scale. Once more throughout Britain but then the additional following cities: Bergen, Norway, Jarna, Sweden, Helsinki, Finland, Copenhagen, Denmark, Amsterdam, the Netherlands, Bonn and Berlin, Germany, Dornach, Switzerland, Vancouver and Toronto, Canada, San Francisco, Chicago, New York, USA. The fourth play had 51 performances to over 16,000 audience members throughout its tour in 1994/5. The touring company was 42 individuals.

There were ideas about future productions but it was decided that the work had been completed and the company was closed down in 1995.


The Next Phase Begins

March 1, 2014 by markelevene

To everyone interested in The Working of the Spirit project:

There is a new feeling after the meetings in Spring Valley and in London such that I think we have entered the next phase of the project. Much is still centered on the performances of all 4 Mystery Dramas in Spring Valley this summer. If you are thinking that you may be planning to attend in August it might be wise to act on that immediately. As of yesterday over 1/2 of all the seats have been sold.

The first of a series of Webinars was held week before last on the characters in the Dramas and that will continue on Tuesday evenings. For those who might be interested, especially those in other countries, we are recording the sessions and if you join the series you will be able to access them at your own schedule through the Anthroposophy.org web site. All of the proceeds from this Webinar series go to support the Threefold Mystery Drama groups efforts this summer.

The meetings in London were very positive in expanding the warmth body around the project. The picture at the moment is now to consolidate those who are interested into 2 circles as colleagues for further development. One is more on the artistic side, the other more on the financial side. We are trying now to find a time and place where a meeting can take place with members of both groups.

Michael Burton is now working on the 3rd draft of the play. We are scheduling meetings in Australia for Michael and Adrian Locher to work on refinement of the texts. I am also planning to spend time with Michael in Australia to work on some of the developmental ideas that have arisen on the story line of the play itself. As I am sure you can imagine ideas have surfaced from many directions about not only what should be in the new Drama, but ideas about when it takes place. We are taking these questions very seriously and will continue to work our way through them. While in the Southern Hemisphere I will plan to search for possible venues and include a visit to New Zealand while I am there. For those who are in Australia or New Zealand. Please let me know what your schedules are like as I would welcome the opportunity to meet you and if possible to talk with others in your area about the project.

The questions about artistic direction in the company have become very much more at the forefront of the developmental process. Serious conversations have started on the drama side. I am hopeful that we will relatively soon be able to move past the early discussions about artistic direction of the Eurythmy into concrete questions with those individuals who could direct our Eurythmy work both in the plays and in the Eurythmy performance. This also includes the questions around the content of the program in the Eurythmy performance.

The next step in those conversations can only truly happen when we have a firmer picture of the financial support necessary to bring this all about. The project is large but already new support has begun to flow and new individuals have begun to work on how to meet the requirements. I am very grateful that others besides myself are working to develop the financial structure on behalf of the project.

The expansions of the membership of the web site is potentially an important part of the communication process, especially in the early days before we have an administrative structure to coordinate a publicity and news releasing campaign. If you have friends and colleagues that might be interested, we would be grateful for you to tell them about the project and the site to see if we can begin a widening of the communication circle still in these early days by asking them to join the site membership.

I do try and respond to all communications that arise about the project and my normal pattern is a prompt response. If you have sent a message and not heard a response please send it again. My assumption being that it may have been lost or possibly I lost track of something I should have replied to. In todays world I take very seriously the importance of every thought and communication, at the least to acknowledge its receipt even if it does not lead to a longer detailed response. I work from the stand point that everyone matters at all times, even when it may be difficult. The lessons of the dramas are for me to understand how to work with the reality that only what we bring with us from our work with others will truly carry the formative forces of the future both individually and for the collective cultural possibilities. With that in mind I want always to respond.

All the best in your work,

Marke Levene


New Work Begins Out of the August 2014 Meeting in Spring Valley, NY

September 7, 2014 by Jim Freeman

New members of the web site are joining most everyday. We want to welcome them and here is a brief recap of where we are at the moment. Since our meeting in Delphi in the spring of 2013 there have been two processes at work, the project to stage a new drama, The Working of the Spirit, and an endeavor to produce an international tour.

The first project has been the work of the “Vessel Group”, volunteers working to support and develop the text of the play with Michael Burton. This process progressed through meetings in Spring Valley, NY, December 2013, in London February 2014, in Australia May 2014 and, most recently, again in Spring Valley August 2014.

The second endeavor was greatly assisted by the opportunity for some members of the Vessel Group to work with Barbara Renold and the community theater members (69 individuals), together with professional performers, to present all four of Rudolf Steiner’s Mystery Dramas at a ten-day conference in Spring Valley in early August. This was the first time that this has ever been done in English.

After the performances an open meeting was held about the project. We expected 30-40 people to come but between 90-100 appeared to spend several hours examining details of our plans. This brought members of the Vessel Group in touch with potential actors, eurythmists and other interested individuals.

This whole experience was a meaningful preparation for the next meeting of the Vessel Group. Today the group is engaged both in staging the new drama, The Working of the Spirit, and in producing an international tour showcasing performing arts arising out of the work of Rudolf Steiner.

Members of the Vessel Group are:

Chris Allen USA
Charles Burkam USA
Michael Burton NZ
Beth Dunn-FoxUSA
Matthijs Dykstra UK
Jim Freeman USA
Ken Ingham USA
Peter Jackson CH
Marian Leon USA
Marke Levene USA
Adrian Locher UK
David Macgregor UK
Duncan Macintosh UK
Geoff Norris UK
Barbara Renold USA
Barbara Richardson USA
Penelope Snowdon-Lait NZ
Kim Snyder-Vine USA

Michael Burton, with the help of Adrian Locher and Marke Levene, has written an inspired script. The group as a whole is confident the presentation of the drama can be brought to an artistic and spiritual level with sufficient integrity that all involved can stand behind it.

Our next steps are as follows:

Polish the script.
Offer to eurythmists and others who are interested The Star Child’s New Descent (the new fairy tale told by Felicia Balde.)
Promote online traffic, exposure, and excitement.
Set up international workshop/audition opportunities.
Sign all directors, musicians, eurythmists, and actors.
Solicit major funding sources.
Present the business plan to prospective donors.
Promote donations through crowd-funding.
Solicit immediate short-term funding from friends.
Insure efficient online communication.

There has been a consistent response from everyone I meet recognizing the potential importance of this project for the further development of the arts that have arisen from the work of Rudolf Steiner.

More information will follow soon. This information will include a new set of video offerings about our work in the project and the relevance of the Mystery Dramas to contemporary audiences.

If you are in a position to help the project move forward please use the “Donate” button on the web site. For US tax payers Lemniscate Arts is a 501c3 corporation. A letter of acknowledgment will be sent for tax deduction purposes.

With thanks for your interest and support,

Marke Levene

September 1, 2014’

Tot de meest recente bijdragen behoort deze van Jim Freeman op 8 maart van dit jaar, ‘The Producer Visits the Puget Sound Area’, waarin hij onder meer dit schrijft, om te beginnen over het vierde mysteriedrama van Rudolf Steiner:

‘Beginning with a failed initiation in the temples of Egypt a group of friends meet again and again over several lifetimes until we find them in modern personalities working together in a furniture factory on the question of how to transform the business and finance operations of their company to be in alignment with what was being demanded from the spiritual world and yet meet the challenges of operating a sustainable business. The story brings to life in verdant images, speech, music and movement the interworking of human karma and beings of the spiritual world.

This story was written by Rudolf Steiner in German from 1910 through 1913. They were known as the Mystery Dramas. The original plays were produced by him with amateur actors and production people at that time. Since then the plays have been re-produced and acted by groups around the world but mostly at the Goetheanum in Dornach, Switzerland where the builders of that world center for spiritual science constructed a stage for that purpose under Dr. Steiner’s direction.

For decades working out of a theater production company named Portal Productions, Marke Levene and dozens of fellow artists and support people produced all four dramas in English and took them on a world tour where tens of thousands of seeking human souls had the opportunity, most for the first time, to see them. A Portal Production presentation of “The Soul’s Awakening” was presented in Burnaby, B.C. in 1995, the last time such was available nearby to audiences traveling from Puget Sound.

At the completion of the tour of the last drama circa 1995 Marke experienced an imagination of the continuation of the story in a new play. Marke shared notes on this imagination with his friend and colleague Michael Hedley Burton, playwright and actor. Michael was inspired to write a script to bring the imagination into form. Once the first draft of the script was completed Marke began to gather together friends who would understand the value of this effort and work to support its development.

Marke, Edward, Michael, actors, support development people, marketers and publicists, many with impressive professional life histories have joined in this effort to produce this new play as a continuation of the story from the original four dramas. Working under a re-invigorated company founded to promote the advancement of art inspired by spiritual science, Lemniscate Arts this group now numbering more than 20 professionals and over 100 active supporters look to bring this new work into being and present it to the widest possible audience around the world. Furthermore, it is hoped that this effort will provide mentorship opportunities for new producers, directors, artists and supporters to foster the creation and touring of performance works inspired by that same source both internationally and in the local communities that participate. If the project is able to produce a surplus it will establish resources and connections for more works in the future.’

Dit moet voor nu genoeg zijn om een beeld te hebben van wat er gaande is. En anders kunt u zelf via de links verdere informatie vinden.

.