Voortgezet

Morgen is dus de Open Dag van veel onderbouwen van vrijescholen (PO: Primair Onderwijs, basisscholen dus, oftewel lager onderwijs). Ik meldde dat op 20 januari in ‘Halve maan’. Afgelopen zaterdag waren de bovenbouwen al aan de beurt (VO: Voortgezet Onderwijs, middelbare scholen dus). Heel slim van de ‘Vereniging van vrijescholen’ om gisteren een persbericht te doen uitgaan dat de aandacht vestigt op de vrijescholen. Het werd breeduit opgepikt, in de Volkskrant, in De Telegraaf en bij RTL, om alleen maar even de media met het grootste bereik te noemen. De tekst van ‘Steeds meer leerlingen naar vrije school’, het bericht dat het ANP ervan had gemaakt, luidde als volgt:

‘Het aantal leerlingen op vrije scholen is de afgelopen 8 jaar met ruim 22 procent gegroeid. In totaal gaat het om 1464 extra leerlingen, meldde de Vereniging van vrijescholen donderdag. Overal in Nederland wordt deze vorm van onderwijs populairder, zelfs in krimpgebieden als Limburg en Noord-Brabant.

Vrije scholen zijn vaak kleinschalig en besteden extra aandacht aan de sociale en emotionele ontwikkeling van leerlingen. Ook is er vaak extra ruimte voor creatieve vakken. “Schoolleiders en ouders geven als redenen voor de groei dat er behoefte is aan veilige en kleinschalige scholen”, meldt de vereniging. “Ook is voor ouders de afgelopen jaren een stuk inzichtelijker geworden dat onze scholen voldoen aan de actuele eisen die de Inspectie van het Onderwijs stelt.”

Ook wijst de vereniging op de resultaten van het schoolprestaties-onderzoek van onderwijssocioloog Jaap Dronkers van december 2012. Vier van de 13 vrije scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland staan in zijn landelijke top-10 van scholen die hun basiskwaliteit op orde hebben en daarnaast nog veel extra toegevoegde waarde hebben voor hun leerlingen.’

Op de website van de Vereniging van vrijescholen was gisteren het ‘Persbericht: Leerlingenaantallen vrijescholen stijgen’ geplaatst:

‘Vrijescholen doen het goed. Het leerlingenaantal zit in de lift en vrijescholen hebben uitstekende examenresultaten. Bovendien presteren vrijescholen voor voortgezet onderwijs bovengemiddeld in het onderzoek van onderwijssocioloog Jaap Dronkers. Van de dertien vrijescholen voor voortgezet onderwijs komen er maar liefst vier voor in de top tien van scholen die iets extra’s toevoegen.

In het onderzoek van onderwijssocioloog Jaap Dronkers van december 2012, wordt gekeken naar onderwijsprestaties. Daarnaast is er aandacht voor scholen die extra’s toevoegen aan het onderwijs. In deze lijsten vallen vrijescholen op. Vier havo-afdelingen komen voor in de top tien. In de vmbo-lijst staan twee vrijescholen in de top tien. Vrijescholen hebben hun basiskwaliteit op orde en kunnen meer dan gemiddeld de leerlingen extra’s bieden.

Ouders en leerlingen weten dit te waarderen. Het landelijk beeld toont een gemiddelde stijging van het leerlingenaantal van vrijescholen voor voortgezet onderwijs van ruim 22% in acht jaar. Dat betreft een absolute stijging van 1464 leerlingen. Ook voor de scholen voor primair onderwijs is sprake van landelijke groei. Opmerkelijk daarbij is dat er bovengemiddelde groei plaatsvindt in juist de krimpgebieden Limburg en Noord-Brabant.

Schoolleiders en ouders geven als redenen voor de groei dat er behoefte is aan veilige en kleinschalige scholen. Ook is voor ouders de afgelopen jaren een stuk inzichtelijker geworden dat vrijescholen voldoen aan de actuele kwaliteits- en resultaatseisen die door de Inspectie van het Onderwijs worden gesteld. Naast cognitieve aspecten zijn met name de persoonlijke aandacht voor de sociale en emotionele ontwikkeling van de leerling en de intensieve ouderbetrokkenheid belangrijke redenen voor aanmelding op de vrijeschool. Vrijescholen onderscheiden zich door de specifieke gerichtheid op deze EQ en SQ gebieden. De kinderopvang heeft hierin een belangrijke functie als voorportaal en als startpunt voor een “leven lang leren”. Voor elke soort van leren is verbinding en verankering in een sterke sociale omgeving een belangrijke voorwaarde.

Bijlages:
Achtergrondinformatie: kwaliteit en leerlingenaantallen van vrijescholen voor het voortgezet onderwijs’

In deze bijlage valt volop te lezen over ‘Achtergrondinformatie: kwaliteit vrijescholen bovengemiddeld; leerlingentoeloop groot’:

‘Landelijk beeld: vrijescholen doen het goed

Zaterdag 8 december stond het jaarlijkse kwaliteitsonderzoek naar VO-scholen van Jaap Dronkers in de Volkskrant. Al in de lijstjes in de krant zelf kwamen veel vrijescholen voor: zeven in het vmbo-t en één bij de havo. In de top tien met scholen die het meeste toevoegen voor de leerlingen voor de havo vier vrijescholen, voor het vmbo-t twee. Zeker in het licht van het feit dat er maar dertien vrijescholen zijn in Nederland[1] een zeer goede score.

De opbrengsten van de vrijescholen zijn dus op orde. De meetlat waar scholen door de inspectie tegenaan gehouden worden werkt in het voordeel van vrijescholen. In het verleden was er bij ouders soms nog onduidelijkheid of leerlingen wel voldoende leerden (vooral veroorzaakt door verwarring rond de term “vrijeschool”). In de afgelopen jaren is de beoordelingssystematiek van de inspectie voor ouders veel transparanter geworden en blijkt dat vrijescholen goed scoren op deze ladder. Het onderzoek van Dronkers bevestigt deze trend. Feitelijk twee voor de prijs van één: cognitief onderwijs dat goed op orde is en daarnaast aandacht voor andere zaken.

Landelijk beeld: vrijescholen groeien

Ook het leerlingenaantal van de vrijescholen in Nederland neemt gestaag toe. Alleen al de vrijescholen in het westen van het land hebben sinds 2004 meer dan een kwart meer leerlingen mogen verwelkomen: van 2951 naar 3733. Een vergelijkbare trend is op de andere scholen waarneembaar.

Verklaring

De scholen (en vooral de ouders) geven als redenen voor de groei dat er behoefte is aan veilige kleinschalige scholen en aan scholen waarin je meer leert dan alleen rekenen en taal. Dit kan zijn aandacht voor andere vakken dan alleen de cognitieve. Naast andere vakken is de aandacht voor het kind en zijn/haar emotionele en/of sociale ontwikkeling een belangrijke reden om een leerling op de vrijeschool aan te melden. Naast aandacht voor het IQ bieden vrijescholen aandacht aan het EQ en SQ: emotionele intelligentie en sociale intelligentie.

Groei geen doel op zich

Groei is niet een doel op zich voor vrijescholen: de meeste scholen hechten aan een zekere kleinschaligheid omdat daarmee de kernkwaliteiten het beste tot hun recht komen. Desondanks zetten veel leraren zich in met hart en ziel en liefde voor de leerling in. Dat wordt gezien door ouders. De scholen hebben veelal wel de wens dat meer leerlingen met deze onderwijsvorm in aanraking kunnen komen: de scholen gunnen het leerlingen om in deze verrijkende omgeving op te groeien.

Veelzijdig lesprogramma

Vrijescholen bieden de opleidingen vmbo-tl, havo en vwo. Leerlingen krijgen een veelzijdig lesprogramma met cognitieve, kunstzinnige en ambachtelijke vakken. Voorbeelden van vakken zijn: toneel, muziek en fotografie. Daarnaast bijvoorbeeld ook grafische techniek, laboratoriumonderwijs en natuurlijk “gewone” vakken als Engels, Wiskunde en Nederlands.

Op vrijescholen krijgen leerlingen periode-onderwijs. Dit houdt in dat een aantal weken achter elkaar één thema centraal staat. Elke schooldag begint de eerste uren met een verdieping van dit thema via kennisoverdracht, literatuur, excursies of kunstzinnige vakken. Leerlingen verdiepen zich door deze onderwijsmethode intensief en geconcentreerd in een bepaald vak. De behandelde stof verwerken zij in een periodeschrift en schrijven zo als het ware een eigen leerboek.

Aansluiting op leeftijdsfasen

Vrijescholen vinden het belangrijk dat leerlingen een houding ontwikkelen waardoor ze leergierig blijven. Uit onderzoek en interviews is gebleken dat de vrijescholen hier significant beter in scoren. Vrijescholen vinden het belangrijk dat leerlingen plezier hebben in het leren en zien het als hun taak hen een inspirerende omgeving te bieden.

Het lesprogramma sluit aan bij de leeftijd, drijfveren en mogelijkheden van de leerling. Het onderwijs ondersteunt zo de ontwikkeling die het kind doormaakt. Leerkrachten ontwerpen zelf de lessen aan de hand van de vastgestelde leerdoelen. Zo kan de docent ingaan op actualiteit, context en specifieke vragen.

Over vrijescholen

Vrijeschoolonderwijs is door de overheid erkend onderwijs. Wereldwijd zijn er 1000 vrijescholen in 61 landen. Nederland telt zo’n honderd vrijescholen, waarvan dertien scholen voor voortgezet onderwijs. Rudolf Steiner is de grondlegger van deze onderwijsvorm en inspiratiebron. Daarnaast baseren scholen zich op inzichten uit wetenschappelijk onderzoek naar bijvoorbeeld het belang van sociaal emotionele ontwikkeling en op jarenlange onderwijservaring.

Open dagen

Het is belangrijk dat jongeren (en hun ouders) kiezen voor een school die bij hen past. Waar leerlingen zich onbelemmerd kunnen ontwikkelen en zich thuis voelen. Alle vrijescholen in Nederland houden komend schooljaar open dagen, zodat mensen zelf de sfeer kunnen ervaren. Meer informatie vindt u via de websites van de scholen. Links naar deze scholen en algemene informatie vindt u op www.vrijescholen.nl en www.vrijeschoolonderwijs.nl.

[1] In Amsterdam, Bergen, Breda, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Haarlem, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Zeist en Zutphen’

In de pdf is ook een tabel opgenomen met ‘Nadere cijfers m.b.t. de groei van aantal leerlingen in vrijescholen’. Daarin worden achtereenvolgens ‘Bestuur/regio – Scholen – Groei in 8 jaar –

Groeipercentage’ weergegeven:

‘Zuidwest Nederland – Leiden (Marecollege), Den Haag (De Vrije School Den Haag) en Rotterdam (Rudolf Steiner College) – 391 leerlingen – 27%

Noordoost Nederland – Zutphen (Vrijeschool Zutphen VO) en Groningen (Parcival College) – 60 leerlingen – 4%

Zuidoost Nederland – Zeist (Stichtse Vrije School), Nijmegen (Karel de Grote College) en Eindhoven (Novalis College) – 281 leerlingen – 18%

Noordwest Nederland – Amsterdam (Geert Groote College), Haarlem (Rudolf Steiner College) en Bergen (Adriaan Roland Holstschool) – 366 leerlingen – 25%

Bonnefanten College – Maastricht (Bonnefanten College, locatie Bernard Lievegoed School) – 359 leerlingen – 125%

Scholengemeenschap Breda – Breda (Michaël College Prinsenbeek) – 7 leerlingen –
3%’

Het zal vast geen toeval zijn dat gisteren op YouTube deze ‘Informatie over de vrijeschool en het vrijeschoolonderwijs’ werd gezet, vergezeld van een aansprekende film van bijna zes minuten.

‘Vanuit de Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland is een informatie film gemaakt om een indruk te geven van het vrijeschoolonderwijs (basisschool) in Zuid-Holland. Wilt u meer informatie, uw kind aanmelden, of een bezoek brengen aan de Vrijeschool? Neem dan contact op met de Vrijeschool. Ben je enthousiast over deze film? Stuur de link door aan ouders die een schoolkeuze moeten maken, twitter erover en like de film, zodat zoveel mogelijk ouders in contact kunnen komen met ons onderwijs en om zelf een bewuste keuze te maken!

Het vrijeschoolonderwijs:

De vrijeschool biedt een breed onderwijspakket aan, dat hoofd, hart en handen betrekt in het leren. Op de vrijeschool leer je wanneer je een werkwoord met een “d” of “dt” schrijft, je leert de tafels van 1 t/m 10 op te zeggen, sommetjes maken of waar Groningen ligt. Maar omdat het in het leven om veel meer draait dan rekenen en taal alleen, leer je op een Vrijeschool veel meer dan dat. Naast lezen, schrijven en rekenen leren de kinderen o.a. vreemde talen spreken, bewegen, toneelspelen, schilderen, tekenen en zingen.

De vrijeschool werkt vanuit een antroposofische pedagogische visie. Het vrijeschoolonderwijs valt onder “algemeen bijzonder onderwijs”. o.a. Jenaplan onderwijs, Montessori onderwijs, Dalton onderwijs en het Freinet onderwijs vallen hier ook onder.

Er is altijd wel een vrijeschool bij u in de buurt. Onze scholen: Vrijeschool Widar in Delft http://www.vswidar.nl, Vrijeschool Vredehof in Rotterdam http://www.vsvredehof.nl, Rudolf Steinerschool in Rotterdam en de Rudolf Steinerschool in Krimpen a/d IJssel http://www.rudolfsteinerschool.nl, Dordtse Vrije School in Dordrecht http://www.dordtsevrijeschool.nl, Leeuwenhartschool in Oud-Beijerland http://www.leeuwenhartschool.nl, Basisschool Wonnebald in Den Haag http://www.wonnebald.nl

Kom langs en kijk zelf!’

Nee, vast geen toeval, als ik op de nieuwe website van deze ‘Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland’ zie dat Jeroen Gommers hier algemeen directeur is:

‘In het vrijeschoolonderwijs gaan leren en persoonlijke ontwikkeling hand in hand. Met als motto “Worden wie je bent”. Vrijeschoolonderwijs is méér dan gewoon onderwijs. Naast cognitieve vaardigheden wordt er veel aandacht besteed aan sociaal-emotionele vaardigheden en motorische en praktische vaardigheden.

Met dit onderwijs voor “hoofd, hart en handen” zorgt de vrijeschool dat kinderen de vaardigheden ontwikkelen die in de 21ste eeuw van belang zijn. Creativiteit, samenwerken, een onderzoekende houding, het oplossen van problemen en basisvaardigheden staan daarin centraal.

In Zuid-Holland werken onze zeven basisscholen samen. We maken gebruik van elkaars kennis en kunde omdat ook goed onderwijs nog beter kan.

Jeroen Gommers
algemeen directeur’

Op 8 januari had ik in ‘Parsifal’ immers over hem in het kader van de Vereniging van vrijescholen al aangegeven:

‘In de Algemene Ledenvergadering van 17 december 2012 is Jeroen Gommers benoemd als bestuurslid en volgt daarmee Els Blacquière op. In het bestuur zal hij de financiële portefeuille op zich nemen.’

Er is overigens bij YouTube sinds 18 oktober 2012 een filmpje te vinden van de ‘Rudolf Steinerschool Alkmaar’, ook heel leuk gemaakt. Die duurt wat korter, in totaal iets meer dan vier minuten, en geeft eveneens een beeld van het vrijeschoolonderwijs.

We gaan duidelijk vooruit! Hoewel... dat zou je niet zeggen als je weer het nieuws uit Zutphen verneemt. Ik lees bijvoorbeeld op de website van vrijeschool De Zwaan in het weekbericht van 28 januari onder ‘Algemene informatie’:

‘Algemene ouderavond

Zoals in december al aangekondigd, is er op 31 januari a.s. een Algemene Ouderavond voor De Berkel, De IJssel en De Zwaan (20.00 uur, locatie De IJssel). Tijdens de avond wordt informatie gegeven over de concrete uitwerking en het te volgen tijdspad van het besluit op hoofdlijnen, dat onze bestuurder nam t.a.v. de toekomst van de vrijescholen in Zutphen. De realisering van o.a. b.v. hoe de leerlingen in de toekomst verdeeld zullen worden over de verschillende locaties is dan nog niet aan de orde. Evenals een aantal andere details. Op de avond wordt nog kort stilgestaan bij de achtergrond van het genomen besluit. Bovendien wordt op 28 januari a.s. een extra weekbericht/bulletin verspreid met vragen en antwoorden over het besluit. Op de ouderavond van 16 januari jl. op De Berkel bleek dat hier behoefte aan is.
Lizzy Plaschek en het MT

Vanuit de GMR

Raad van Toezicht onderzoekt juridische stappen tegen oude bestuur

Het oude bestuur o.l.v. Leo Stronks en Gert Hilbolling is nog steeds het bestuur van onze aanpalende vastgoed stichting. Toegezegd was door Leo Stronks dat in 2012 het oude bestuur ook het onroerend goed zou overdragen. Dat is niet gebeurd, mede daardoor zit onze scholen-stichting in de financiële problemen. Lees er meer over op onze website: www.vrijeschoolgroningenzutphen.nl onder het kopje “Situatie met betrekking tot Stichting ter Ondersteuning etc.”

Scholingsdag voor managementteam en medezeggenschapsraden

Afgelopen zaterdag heeft onder leiding van onze adviseur van de Alg OnderwijsBond een ontmoetingsdag plaats gevonden met als thema “hoe zijn de rollen en bevoegdheden in de komende periode – waarin de krimp gestalte krijgt – verdeeld, over welke onderwerpen mag of moet je nog iets vinden en wat kan dan je invloed zijn”. Alle MR-en, de GMR en met MT waren aanwezig, al was het in een enkel geval met weinig mensen. De dag werd als verhelderend en zinvol ervaren door zowel de medezeggenschap als door de schoolleiding.

Mart Breedeveld – voorzitter’

Jammer genoeg doet die link voor het extra weekbericht/bulletin van 28 januari a.s. met vragen en antwoorden over het besluit het niet. Op de website van vrijeschool De Berkel lees ik weliswaar onder Nieuws helemaal onderaan ook over een ‘Film op de website’, ‘Geplaatst op: 14 januari 2011’:

‘De film “Ik zie rond in de wereld – Een dag in de Zutphense Vrijescholen” is nu te bekijken via de website. Klik hier om de film te bekijken.’

Op die plek is bijvoorbeeld ook dit te vinden:

‘In 2010 is door de Stichting de Vrije School Noord en Oost Nederland een film geproduceerd over een dag in de vijf Zutphense vrijescholen. De film is opgesplitst in twee delen van elk ongeveer 10 minuten.’

Daarentegen vind ik vlak boven de vermelding van ‘Film op de website’ dit over het bekende ‘Voorgenomen besluit toekomst scholen’, ‘Geplaatst op: 26 november 2012’:

‘Afgelopen weekend is het voorgenomen besluit bekend gemaakt van bestuurder Lizzy Plaschek betreffende de toekomstscenario’s. Het besluit heeft tot doel om het vrijeschoolonderwijs in Zutphen op de kortst mogelijke termijn financieel veilig te stellen en toekomstbestendig te maken.
Download hier het voorgenomen besluit

Het voorgenomen besluit wordt ter advisering voorgelegd aan de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) van VSNON. Naar verwachting wordt het voorgenomen besluit op 10 december a.s. door de Raad van Toezicht van VSNON bekrachtigd tot een definitief besluit.’

Over de verwikkelingen rondom dit intussen genomen besluit heb ik hier al verschillende malen bericht, de laatste twee keer op donderdag 24 januari in ‘Treffen’ en op dinsdag 15 januari in ‘Ons vermogen’. Maar juist op deze website van De Berkel vind ik hier per 9 december 2012 precies boven het vorige bericht deze ‘Toevoeging bij advies GMR’. Ter verduidelijking vooraf: de locatie Weerdslag en De Berkel zijn synoniem (terwijl aan deze meer zuidelijk in Zutphen gelegen Weerdslag naast de onderbouw ook de bovenbouw is te vinden; een dependance van deze bovenbouw bevindt zich aan de Dieserstraat in het centrum van Zutphen), de meer noordelijk gelegen locatie Valckstraaat en De Zwaan zijn eveneens synoniem.

‘Beste ouders van de Berkelschool,

De GMR heeft deze week een advies uitgebracht over het voorgenomen besluit van de bestuurder van de stichting VSNON om de PO locatie aan het Weerdslag aan het VO over te doen en de locatie aan de Valkstraat te renoveren.

De kleinst mogelijke meerderheid van de GMR PO heeft hierop positief geadviseerd. De toelichting die hiervoor gegeven is, is geen correcte weergave van de vergadering, maar een interpretatie van de schrijvers van het advies. De GMR-leden van de Berkel distantiëren zich om deze redenen van deze tekst. Wij betreuren deze gang van zaken en hechten er aan een opmerking bij het advies toe te voegen. Daarnaast willen wij u informeren over onze overwegingen die hebben geleid tot ons negatieve advies.

Opmerking bij het advies:

Dat de renovatie van het gebouw aan de Valkstraat ruimschoots het verlies van het gebouw aan de Weerdslag zou compenseren is noch door de GMR op deze wijze besproken, noch als onderbouwing van het advies vastgesteld.

Argumentatie bij het negatieve advies:

– het voorgenomen besluit is zeer mager onderbouwd en de onderbouwing is op een aantal punten onjuist. De aanvullende onderbouwing die de bestuurder heeft geleverd na de eerste overleg vergadering van 27 november hebben de leden die negatief hebben geadviseerd niet kunnen overtuigen om positief te adviseren.

– Scenario 3 scoort op de punten voordeling, snel en zeker in alle gevallen beter dan scenario 2. De exploitatiekosten van scenario 3 zijn lager dan bij scenario 2 en scenario 3 kent geen investeringen voor eigen rekening. Scenario 3 voldoet hiermee het best aan de eis van de onderwijsinspectie om zo snel mogelijk het weerstandsvermogen op orde te brengen. Scenario 3 is voor het PO zeer snel te realiseren. Per augustus 2013 kan de overgang van 3 naar 2 stromen en de bijbehorende herhuisvesting op 2 locaties worden gerealiseerd. In scenario 2 is deze operatie pas per augustus 2015 afgerond. Deze lange periode van onrust leidt tot een grotere uitstroom van leerlingen en vooral een langere periode van lagere instroom van nieuwe leerlingen. Voor het VO is scenario 3 eveneens sneller, omdat direct kan worden gestart met nieuwbouw. In scenario 2 moet het VO eerst wachten op de renovatie van het huidige gebouw aan de Valckstraat voordat kan worden gestart met de verbouw van het huidige gebouw van de PO Berkel. De risico’s van scenario 2 zijn een stuk groter dan bij scenario 3. In beide gevallen moet een omgevingsvergunning worden aangevraagd. Eventuele grotere vertraging in de aanvraag wordt bij scenario 3 financieel gecompenseerd door de huurvergoeding van de gemeente voor het huidige VO gebouw aan de Dieserstraat. Scenario 2 kent het risico dat de gemeenteraad dwars gaat liggen bij de aanwending van het VO nieuwbouwbudget voor PO renovatie. Scenario 2 kent nav het advies van de GGD het risico dat op de locatie Valckstraat geen nieuwbouw of renovatie kan worden uitgevoerd. De door de bestuurder aangegeven oplossing dat in dat geval aan de gemeente een andere locatie wordt gevraagd kent het risico dat het PO op een ongewenste locatie of in een ongewenst bestaand gebouw wordt gehuisvest.

– Bij volledige benutting van het bouwbudget van 2,6 miljoen kan het VO 1874 m2 uitbreiden ipv de 1529 m2 van het gebouw PO Berkel. Het tekort aan vierkante meters dat het VO kent tot de piek in leerlingen in 2018 is hierdoor minder groot en vereist minder aanpassingen in het huidige VO gebouw.

– De drukte op het Weerdslag in scenario 3 is van tijdelijke aard. Na de piek in 2018 neemt het aantal VO leerlingen snel af. Dit proces wordt nog versterkt door aanpassingen in de Reggestroom. Daarnaast geldt dat in een eerder stadium de keus is gemaakt om aan het Weerdslag een unilocatie VO te realiseren (het opheffen van een PO locatie was toen nog niet aan de orde) en hierbij is het argument drukte aan de Weerdslag nooit doorslaggevend geweest om niet te kiezen voor een unilocatie.

– Het gebouw PO Berkel is onder architectuur gebouwd voor het PO. Kennis en inzicht vanuit de antroposofie heeft geleid tot de bijzondere organische vormgeving van de het gebouw. Ook de indeling, in het bijzonder de grote zaal, is ondersteunend aan het pedagogisch werk. GMR leden die negatief hebben geadviseerd vinden het verwerpelijk om zo’n geoutilleerd schoolgebouw bij het PO weg te halen. Zeker als nog niet bekend is wat er aan kwaliteit voor terugkomt in de vorm van een gerenoveerd gebouw op de locatie Valckstraat.

– Als laatste zien de leden die negatief hebben geadviseerd risico’s bij keuzes die tijdens de implementatie van scenario 2 op goede gronden gemaakt kunnen of moeten worden. Voorbeelden hiervan zijn de keuze voor nieuwbouw ipv renovatie en het niet indikken naar 2 locaties per augustus 2013. Deze keuzes kennen negatieve financiële gevolgen en hiermee een groter risico dat niet wordt voldaan aan de doelstelling om de stichting VSNON op de kortst mogelijke termijn financieel gezond te maken.

Met vriendelijke groet,
Sjoerd van Dieren,
Rolf Zeldenthuis.’

Over deze hele problematiek zijn sinds enkele dagen op de website van de actiegroep van ouders van De Berkel, ‘Vrije School Nu’, veel nieuwe berichten te vinden:

‘Reacties op Nu-bericht 2
[31 januari] Bericht n.a.v. reacties op Nu-bericht 2 o.a. Wie zijn we?

Reactie op “Vragen en Antwoorden”
[31 januari] Wat het document “Vragen en Antwoorden” van de bestuurder d.d. 28-1-2013 niet vertelt... Reactie op vragen en antwoorden (bijgewerkt 31-1 16:23)

Meer details...
[30 januari] Voor meer details, zie de documenten, waaronder:
– Reactie op vragen en antwoorden (bijgewerkt 31-1 16:23)
– Opmerkelijke zaken
– Verslag ouderavond 16 januari
– Concreet idee
– Brief aan RvT (PDF; november)
– Aanvullende brief aan RvT (PDF; december) “4e scenario”

Besluit niet “on-hold”
[24 januari] Tijdens een informeel gesprek met de vice-voorzitter van de Raad van Toezicht en de bestuurder is gebleken dat het besluit niet “on-hold” gaat.’

Ik zal er hier een paar laten volgen. Om te beginnen ‘Reacties op Nu-bericht 2’; hoewel er geen ‘Nubericht van 30 januari’ bestaat, ik vermoed dat men bedoelt de ‘Nu-flits 10 en 16 januari’ van 23 januari, die ik op donderdag 24 januari in ‘Treffen’ aanhaalde.

‘Beste ouder, leraar of betrokkene,

We hebben een mix aan reacties ontvangen op ons Nubericht van 30 januari. Zowel reacties waarin positief gereageerd wordt op onze oproep, als de nodige kritische reacties. Kritische reacties hebben in de kern betrekking op: wie is de initiatiefgroep/is dit 1 herrieschopper/zijn ze anoniem; wij vinden de inhoud en toon te scherp.

Wij willen bij deze duidelijk maken dat de initiatiefgroep het Nubericht gestuurd heeft in de oprechte overtuiging dat er in goede samenwerking met de Berkel-, de Zwaan- en de IJsselgemeenschap een goede, andere weg naar een gezonde toekomst voor het vrij school onderwijs mogelijk is.

Wat wij, gezien de huidige situatie, voorstellen is om met een groep van ouders van de Zwaan, Berkel en IJssel gezamenlijk en snel te zoeken naar een besluit dat op een breed draagvlak kan rekenen. Samen de schouders zetten onder een breed gedragen besluit. Mocht de verwoording hiervan niet goed overgekomen zijn dan spijt ons dat. Het is zeker niet onze bedoeling om een verkeerde toon aan te slaan of te kwetsen of andere negatieve reacties op te roepen.

De initiatiefgroep is een groep ouders van ongeveer 10-15 personen, die afhankelijk van hun beschikbare tijd actief zijn. De initiatiefgroep is geen club van 1 herrieschopper of stemmingmaker. Wij willen op een open en transparante manier een bijdrage leveren aan een gezond vrijeschool onderwijs (zie bijv. missie en visie). Wij proberen op ouderavonden zo goed mogelijk de ideeën die er leven op te halen, en mee te geven aan ouders/leraren/bestuur. We zijn dus geen anonieme groep. Toekomstige nieuwsbrieven zullen niet meer zonder een naam verstuurd worden want dit zorgt voor een verkeerd beeld.

Namens de initiatiefgroep,
Rik, Lucien, Jet, Antoine, Reinier, Borgert, Ingrid, Ronald, Marieke, Sabine, Wolfram.’

Het volgende bericht, ‘Reactie op “Vragen en Antwoorden”’, is dus een reactie op het document waar ik eerder niet bij kon op de website van De Zwaan, vanwege een link die niets opleverde:

‘[31 januari] Wat het document “Vragen en Antwoorden” van de bestuurder d.d. 28-1-2013 niet vertelt... Reactie op vragen en antwoorden (bijgewerkt 31-1 16:23)’

Over ‘Opmerkelijke zaken...’ heb ik al op donderdag 10 januari in ‘Meedenken’ bericht. Maar omdat dat intussen drie weken geleden is, en er inmiddels het nodige gebeurd is, kan het handig zijn dit nogmaals te bekijken:

‘De bestuurder heeft in december 2012 besloten om o.a. de bestemming van het Berkel onderbouwgebouw te wijzigen en het te verbouwen tot dependance van de bovenbouw (scenario 2). Dat dit besluit van de bestuurder niet goed is en op een aantal punten onjuist is onderbouwd blijkt alleen al uit onderstaande opmerkelijke zaken...

– De uitvoering van door de bestuurder gekozen scenario 2 (renovatie Zwaan en sluiting Berkel als p.o.) vereist meerdere verhuisbewegingen, verspreid over een langere periode. Dit geeft onnodige en langdurige onrust op alle PO locaties.

– De GGD doet momenteel onderzoek naar de luchtkwaliteit op de locatie Valckstraat (de Zwaan) vanwege de drukke weg die erlangs loopt en heeft geadviseerd een besluit uit te stellen tot na het onderzoek.
Deel van het terrein van de Zwaan is overloopgebied van de Berkel, waardoor er op de begane grond mogelijk geen lokalen (kunnen) zijn. Reactie van het waterschap die hier over gaat is nog niet bekend gemaakt. Ondanks het advies van de GGD en deze onzekerheden heeft de bestuurder toch voor scenario 2 gekozen.

– Het gebouw van de Berkel (en IJssel) onderbouw is vanuit de Vrije School pedagogiek bezien qua vormgeving, sfeer en gebruik bij uitstek geschikt voor (vooral de onderste klassen van!) de onderbouw.

– De Berkel onderbouw beschikt over een mooie grote zaal die zeer geschikt is voor activiteiten van het vrije schoolonderwijs. Een grote zaal van dezelfde kwaliteit zal niet gerealiseerd worden in de gerenoveerde Zwaan.

– De bestuurder stelt dat handhaven Berkelonderbouw, en nieuwbouw voor bovenbouw naast de huidige bovenbouw aan de Weerdslag, leidt tot “ongewenste verhoging maatschappelijke druk”. Klachten vanuit de wijken De Weerdslag en De Waarden over overlast op de Weerdslag zijn er niet of nauwelijks. Als er al klachten zijn gaan deze vooral over avonduren, wanneer er in de bovenbouw activiteiten zijn en door overlast van hangjongeren. Op de ouderavond van 16 januari kon de bestuurder geen stukken overhandigen waaruit de overlast zou blijken, zie het verslag.

– Brieven van de initiatiefgroep aan Raad van Toezicht, en voorafgaande aan hun behandeling van het besluit, zijn niet beantwoord.

– De argumentatie in de beslissende bijeenkomst van de Werkgroep Toekomst is nog steeds niet openbaar gemaakt aan de ouders.

– In het GMR-advies zijn niet de argumenten opgenomen van Berkelvertegenwoordigers.

...Dat deze zaken bij velen niet onopgemerkt zijn gebleven, bleek maar eens extra op een ouderavond die de Berkel MR op 12 december organiseerde. Hier gaven zo’n honderd ouders heel duidelijk aan dat zij het niet eens waren met het besluit van de bestuurder.’

Ook dat ‘Verslag ouderavond 16 januari’ is evenals het eerdere ‘Reactie op vragen en antwoorden’ omvangrijk, dus dat laat ik graag aan de liefhebber over. Maar het ‘Concreet idee’ van de initiatiefgroep van 25 januari laat in zijn beknoptheid en concreetheid zien waar men aan denkt en wat men wil. Waarschijnlijk is het een reactie op het informele gesprek dat werd genoemd in het bericht van 24 januari, ‘Besluit niet “on-hold”’:

‘Tijdens een informeel gesprek met de vice-voorzitter van de Raad van Toezicht en de bestuurder is gebleken dat het besluit niet “on-hold” gaat. Context: Tijdens de ouderavond op 16 januari werd gevraagd of het besluit “on-hold” gezet kon worden, vanwege het gebrek aan draagvlak. De bestuurder zou die vraag in het MT-overleg van 18 januari voorleggen.’

Men heeft dit ‘Concreet idee’ gericht ‘aan t.schiphorst, l.plaschek’:

‘Geachte heer Schiphorst,

Bedankt dat we met elkaar hebben kunnen kennismaken en een eerst start hebben gemaakt in het wisselen van ideeën over de toekomst van de stichting VSNON. Zoals we afgelopen dinsdag hebben besproken stuur ik u een bericht waarin we een andere mogelijkheid schetsen voor de stichting VSNON.

Kort en kernachtig kijken wij als volgt tegen de situatie aan.

Doel van de stichting VSNON:
– financieel gezond (verhouding leerkracht-leerling beter, geen personeel “betaald op de reservebank”)
– extra ruimte voor VO 1700 m2 (of iets minder tussen de 1700-1400 m2) realiseren op de kortst mogelijke termijn. Hiervoor is nu nog geld beschikbaar bij de gemeente.

Omstandigheden die van invloed zijn op het toekomstplaatje:

– forse verschillen tussen PO en VO, weinig inhoudelijke samenwerking
– weinig synergie tussen de 2 VO Scholen, ook vanwege de grote afstand
– weinig tot geen gemeenschappelijkheid tussen de 3 PO scholen, eigenlijk zelfstandige eenheden met eigen signatuur
– weinig gemeenschappelijkheid tussen de ouders van de 3 PO Scholen, nog versterkt door afgelopen proces en geschiedenis
– de financiële situatie van de stichting verslechtert, maar de bovenschoolse kosten nemen toe.

Huidige situatie:

– toenemende verdeeldheid tussen scholen van de stichting
– toenemende verdeeldheid tussen ouders van de PO scholen
– budget voor VO uitbreiding ligt nu panklaar, langer wachten verlaagt het beschikbare budget
– nog geen scenario gepresenteerd dat een wenkend perspectief is, en een duidelijke oplossing biedt voor de (financiële) problemen
– geen begrip en draagvlak bij zeer fors deel ouders en leraren van in ieder geval de Berkel, en voor kleiner (minder hoorbaar) deel bij andere scholen

...dus kiezen voor een ander besluit, anders wordt de stichting alsnog zwaar beschadigd of gaat failliet.

Oplossingsrichting: zoek naar aspecten waarover wel overeenstemming is binnen de stichting. Kern: kies voor sterke, “losse” scholen in plaats van geforceerd zoeken (en niet vinden) van gezamenlijkheid.

Hoe deze richting concreet in te vullen?

– laat in ieder geval de komende jaren de 3 PO-scholen bestaan; elke school gelooft in zichzelf, in haar eigen kracht en kan dat dan ook daadwerkelijk laten zien;
– elk school moet wel financieel (en inhoudelijk natuurlijk) haar eigen broek ophouden; zo niet dan moet een school die financieel niet goed draait zelf een oplossing zoeken met andere school (con amore dus; bottum up ipv top-down)
– uitbreiding VO naast huidige locatie (directeur VO Zutphen heeft vorige week aangegeven hier ook prima mee te kunnen leven).

Verder:

– verklein werkzaamheden bestuurskantoor, hierover zijn nu bijna alle scholen niet erg tevreden (veel werk alsnog zelf doen, maar wel flinke kostentoerekening)
– leraren meer zelfbestuur, wel met scherpe directeur in reflectie/mediator/knoopdoorhakker/bewaker proces/financiën/eisen wetttelijk
– leraren selecteren op competenties die passen bij deze zelfstandigheid, en trainen op aankunnen zelfstandigheid
– scholen werken zelf aan eigen signatuur, en bepalen zelf mate van samenwerking met andere scholen

Er zijn nog meer zaken te noemen die een bedrage kunnen leveren aan een goede toekomst. Aantal van deze zaken hebben we al verder uitgewerkt (begroting/prima sluitend te krijgen; organisatorisch, juridisch). Het voert wat te ver om dit nu al toe te voegen.

De tijd begint te dringen. Graag zouden wij uiterlijk maandag 28 januari van u/Raad van Toezicht horen of u met ons hierover serieus in gesprek wil, en wil bepalen hoe we dit idee heel snel verder kunnen brengen samen met de andere scholen.

In aanvulling op bovenstaand kunnen wij u onze “missie en visie” doen toekomen alsook een financiële onderbouwing.

Met vriendelijke groet,

namens de initiatiefgroep,
Rik Plakke’

Je mag hopen dat het gesprek voortgezet wordt, en vooral dat er ook wat goeds uitkomt. Want dit is allemaal bij elkaar niet goed voor de vrijescholen in Zutphen. Maar ik ben er niet gerust op, gezien wat ik op het forum lees van Ronald van ’t Hul over ‘Initiatief voor een gezonde toekomst van de Vrije Scholen in Zutphen’:

‘«Gepost op: 30 januari ’13, 23:06:09»

Na het lezen van het bericht begin ik mij ernstig zorgen te maken over de ontwikkelingen binnen de Stichting Vrije School. Het scenario waar het nu op afstevent is desastreus voor de toekomst van het Vrije School-onderwijs in Zutphen. Dit kunnen en mogen we niet laten gebeuren en is absoluut niet wat we voor ogen hebben. De weg die het bestuur en de toezichthouders nu bewandelen is in mijn optiek onjuist en hiermee zal het tegenovergestelde worden bereikt van wat men beoogd te willen bereiken; een financieel en onderwijskundig gezonde school. Laten we ons samen sterk maken en het huidige besluit ombuigen naar een scenario dat wel toekomst biedt en breed draagvlak heeft. Hoe gaan we hier samen vorm aan geven? Ik vind het een bijzonder goed initiatief om van iedere locatie ouders en leerkrachten te laten deelnemen om samen verder te spreken over een scenario dat wel haalbaar is en breed draagvlak heeft.’

Er is één reactie, van ‘yma’, ‘Re: Initiatief voor een gezonde toekomst van de Vrije Scholen in Zutphen’:

‘«Reactie #1 Gepost op: Vandaag om 16:15:03»

Na eeen bewogen avond gisteren met ouders en leraren van alle PO scholen, en wellicht ook een aantal ouders met kinderen op het VO, is nog immer geen feitelijke informatie zwart op wit gegeven. De informatie die wel als bronmateriaal aanwezig is, biedt ook geen enkel houvast (rapporten Coresta en het laten uitvoeren van een gedegen onderzoek naar de luchtkwaliteit) en blijkt een wassen neus. Mij is het meer dan duidelijk geworden dat de bestuurder en de raad van toezicht van VSNON de inhoudelijke pedagogische visie van toekomstbestendig vrijeschool onderwijs in Zutphen met alle fysiek geschikte middelen en gebouwen die haar daartoe op dit moment ter beschikking staan, hebben verkwanseld teneinde de vastgoedbelangen van de gemeente Zutphen meer dan royaal tegemoet te komen.

Eventuele gezondheidsrisico’s voor leerlingen nu en in de toekomst worden voor lief genomen, evenals de zeer reële kans dat een groot aantal leerlingen binnen afzienbare tijd de school kan gaan verlaten (met mogelijk verstrekkende financiële gevolgen). Van de zogenaamde oproep van bestuurder tot gemeenschapsvorming teneinde de reikwijdte van de Zutphense Vrije scholen een krachtige positieve impuls te geven, zie ik niet veel terecht komen. Het is echt niet meer van deze tijd – en gelukkig maar! – dat ouders blindelings gehoor geven aan de wens van het bestuur om op te treden als “ambassadeurs van de school” (zie document vraag en antwoord dd 28-01-2013). Na gisteravond vind ik het ronduit arrogant overkomen om in deze tijden waarin ouders nog vele vragen hebben die onbeantwoord zijn gebleven, te spreken van ouders als ambassadeur van een zieltogende Stichting VSNON.’