Bedoeld is: antroposofie in de media. Maar ook: in de persbak van de wijngaard, met voeten getreden. Want antroposofie verwacht uitgewrongen te worden om tot haar werkelijke vrucht door te dringen. Deze weblog proeft de in de media verschijnende antroposofie op haar, veelal heerlijke, smaak, maar laat problemen en controverses niet onbesproken.

vrijdag 10 januari 2014

Kernwaarden

Ik heb er de afgelopen tijd nog weinig over verteld, wat hier nu steeds op de foto’s te zien is. Dit is het Holyrood Palace in Edinburgh, ‘de hoofdverblijfplaats van de koningen en koninginnen van Schotland’, zoals Wikipedia vermeldt: ‘Het paleis ligt aan de voet van de Royal Mile in Edinburgh, met aan het andere uiteinde Edinburgh Castle. Koningin Elizabeth II verblijft er een week aan het begin van elke zomer, om er tuinfeestjes en officiële plechtigheden te houden.’

Naar bekend en beproefd recept laat ik eerst Nederlandstalig nieuws volgen. Als er ruimte overblijft, daarna ook buitengewoon interessant buitenlands nieuws. En zoals wel vaker neemt het vrijeschoolnieuws veel plaats in. Wat op zich geen wonder is. Om te beginnen dit schrikwekkende nieuws uit Amsterdam-Zuid van Gino Kleisen op de website van Het Parool van gistermiddag, ‘Slaapkamerraam komt straks uit in fietstunnel van de Tobiasschool. “Er is geen andere oplossing mogelijk”’:
‘Omwonenden van de Tobiasschool in de Poeldijkstraat (Zuid) maken bezwaar tegen een voorgenomen uitbreiding van de school. Want: “Er komt een hele muur tegen mijn huis te staan.”

Het oude schoolgebouw in de Hoofddorppleinbuurt is volgens het stadsdeel gedateerd en toe aan renovatie. Er is bijvoorbeeld geen gang – je moet door de lokalen om naar de andere kant van het gebouw te komen. Daarom huist de school, voor kinderen met gedragsproblemen, nu in een noodgebouw in de Poeldijkstraat. Verder is voor de komende twee jaar een groei voorzien van 120 naar 160 leerlingen.

Doorgang tot de fietsenstalling

De aanpassingen omvatten ook de komst van een uitbouw met een gymzaal. Dat leidt tot een gevel die over de gehele breedte vijf meter verder naar buiten komt te staan dan de huidige en daarmee het uitzicht en de privacy van enkele buren aantast. Astrid Weurman woont in de aangrenzende Rietwijkerstraat, pal naast de school. Ze ziet de onderdoorgang die nu nog naar een binnenplaats achter haar tuin loopt, over anderhalf jaar veranderen in een doorgang tot de fietsenstalling van de school. Bovendien wordt door het verplaatsen van de gevel die doorgang vijf meter langer.

Dat betekent dat haar slaapkamerraam straks in de tunnel uitkomt. De bovenbuurman: “Totaal geen inspraak, maar wel een blinde muur tegen je balkon aan.” Weurman klaagt dat ze geen bouwtekeningen kreeg toen ze erom vroeg. Ze moest maar naar de informatiebijeenkomst komen. Daar schrok ze nogal. “Wat bleek: honderd scholieren komen binnenkort met de fiets onder mijn raam door.”

Bezwaren

Weurman begon kort geleden een online petitie om een bezwaarprocedure tegen de plannen te ondersteunen; 45 omwonenden hebben hem inmiddels ondertekend. Eén van de andere buurtbewoners over de informatieavond: “Er liep een architect rond die alleen geïnteresseerd was in zijn prachtontwerp. Ik heb het idee dat de bezwaren van de buurt niet zo serieus worden genomen.”

Stadsdeelbestuurder Egbert de Vries kijkt er echter anders tegenaan. “De bouw past binnen de grenzen die het bestemmingsplan stelt,” zegt hij. “Direct toen de bouwtekeningen af waren, hebben wij een informatieavond gehouden – en die was niet eens verplicht.” Bovendien: “Er is in dit geval geen andere oplossing mogelijk.”’
Gauw de website van deze Tobiasschool opgezocht: die is hier te vinden. Er blijkt lager en ook middelbaar onderwijs te zijn. Over de basisschool:
‘De school heeft leerlingen in de leeftijd van zes tot en met dertien jaar. De drie groepen: jongste, middelste en eindgroep, zijn zoveel mogelijk ingedeeld naar (ontwikkelings)leeftijd. In de praktijk houdt dit in dat twee soms drie leeftijdsgroepen in één klas zitten.’
Als adres wordt inderdaad ‘Tobiasschool Amsterdam (tijdelijke locatie) Poeldijkstraat 255’ opgegeven. Het voortgezet onderwijs zit hier ook, met als ‘Schoolleiding: dhr. F. Bronkhorst’. Interessant is dit verslag van de ‘Inloopavond Vernieuwbouw’:
‘Dinsdag 29 oktober was er in de gymzaal van de “oude’ locatie aan de Rietwijkerstraat een informatieavond over de vernieuwbouw. Buurtbewoners en winkeliers die wonen of werken in en rond de Rietwijkerstraat konden een beeld krijgen van hoe het er straks uit gaat zien.

In de gymzaal hingen de bouwtekeningen, en de mensen die waren gekomen snelden al snel naar de wanden waar ze waren opgehangen. Ook waren er afgevaardigden van de Tobiasschool, enkele mensen van de gemeente Amsterdam, iemand van architectenbureau Rau en enkele mensen namens het VOvA. Zij konden de bezoekers proberen antwoord te geven op de verschillende vragen over het vernieuwbouwproject in de buurt.

De opkomst was naar verwachting. Veel buurtbewoners kwamen met vragen als: wat voor school is het nu eigenlijk? Wat voor kinderen gaan er eigenlijk naar deze school? Ook stelden ze natuurlijk praktische vragen als: wanneer gaat de bouw beginnen? Hoe gaat dit er straks uitzien? Ze waren over het algemeen erg enthousiast over de ontwerpen. Dat laatste is fijn om te weten, want voor de buurt is het natuurlijk niet niks, zo’n ingrijpend vernieuwbouw project.

Ook enkele tijdelijke bewoners van de Tobiasschool aan de Rietwijkerstraat waren aanwezig. Zij bewonen nu tijdelijk onze school via De Zwerfkei. Het was een beetje vreemd maar vooral erg leuk voor collega’s die er waren om te zien welke gezichten tijdelijk in onze lokalen hun onderkomen hebben gevonden! Een verslag van de avond is hier te lezen. Voor vragen: vernieuwbouwtobiasschool@vova.nl.’
Dat verslag leert dat er onder de aanwezigen ongeveer veertig buurtbewoners waren. Dit is de hele lijst:
‘Buurtbewoners
Circa 40 personen (20 inschrijvingen voor informatiemail)

Stadsdeel Zuid
– Egbert de Vries – Vice-voorzitter DB en portefeuillehouder RO
– Remco Jutstra – Adviseur ruimtelijke ordening

Tobiasschool
– Frank Bronkhorst – Directeur Tobiasschool
– Melchior Otte – Schoolleiding

Voortgezet Onderwijs van Amsterdam (VOvA)
– John de Boer – Beleidsadviseur / Intern projectleider, VOvA
– Jeroen van Schaik – Projectleider facilitaire dienst, ROCvA

RAU
– Henk Rebel - Architect

Royal HaskoningDHV
– Niek Jenniskens – Extern projectleider
– Rutger Heeren – Extern projectleider’
Het verslag vermeldt verder onder meer:
‘Ter informatie is aan de aanwezige bewoners de informatiebrief “FAQ bouwplannen Tobiasschool d.d. 29 oktober 2013” verstrekt. Buurtbewoners is de gelegenheid geboden om zich bij binnenkomst in te schrijven (naam en e-mailadres). De inschrijvers zullen door middel van mail blijvend geïnformeerd worden over de plannen en gevolgen voor de bewoners tijdens de bouw. Van de circa 40 aanwezigen hebben zich 20 personen ingeschreven.

Ter informatie was de zaal ingericht met plattegronden, aanzichten, doorsneden en Artist Impressions van ver- en nieuwbouw plannen. Door middel van de tekeningen zijn de buurtbewoners geïnformeerd over het ontwerp. De tekeningen en documenten zijn tevens ter informatie op de site van de Tobiasschool geplaatst.’
Zelfs de antwoorden op ‘de meest voorkomende en specifieke vragen die zijn gesteld tijdens de informatieavond’ zijn in het verslag te vinden, evenals ‘enkele opmerkingen’. Tot zover Amsterdam. Eergisteren verscheen op de website van de IJmuider Courant een artikel van Wilfred Simons, getiteld ‘Pepernoten net zo belangrijk als rekenen en taal’, met daarbij een foto van ‘Bestuurslid van de Vrije School Kleverpark Francien Kleemans’:
‘Basisonderwijs moet meer zijn dan taal en rekenen, waarschuwt de Onderwijsraad. Meesters, juffen en Den Haag hebben teveel de neiging gekregen om onderwijs toets- en meetbaar te maken. Maar de samenleving heeft niet alleen mensen nodig die snel rekenen, correct spellen en meetbare prestaties leveren. Het moet anders, vindt de Onderwijsraad – alleen “een visie ontbreekt”. Niet overal is de visie uit het onderwijs verdwenen. De vrijescholen koesteren hun identiteit en hun visie op kinderen, zegt Francien Kleemans van de stichting Ithaka.

Het geurt heerlijk in het lokaal van juf Machteld, naar foelie en nootmuskaat, kardemom en kruidnagel. Met haar kleuters heeft zij ’s ochtends pepernoten gebakken – en opgegeten uiteraard.

Daar leren de leerlingen van de Vrijeschool Kleverpark in Haarlem veel van, legt onderwijskwaliteitmedewerker Francien Kleemans (54) van stichting de Ithaka uit. De vier- en vijfjarigen leren wat de bakker doet en dat pepernoten niet uit de supermarkt komen. Ze leren al een beetje rekenen en werken met maten en gewichten. Ze leren over het sinterklaasfeest. En nee, aan het eind van de kleuterperiode kennen zij niet twintig letters van het alfabet, zoals de kleutertoets van Cito eist. Dat hoeft ook helemaal niet, vindt Kleemans. Sterker nog: “Kleuters moeten spelen en hun fantasie gebruiken. Kleuters moeten kleuter zijn.”

Omslag

Voor de pepernotengeur in het kleuterklaslokaal is hard gewerkt en niet alleen door juf Machteld en haar kleuters. Een decennium geleden kwam er een omslag in het basisonderwijs. Het ministerie van onderwijs en de onderwijsinspectie legden de nadruk op het ontwikkelen van de cognitieve, verstandelijke vaardigheden van leerlingen. Rekenen en taal werden belangrijker dan pepernoten. De onderwijsinspectie legde in haar inspectieverslagen ook meer de nadruk op de behaalde resultaten.

De vrijescholen hadden moeite met de weg die de inspectie insloeg. Van oudsher is ontwikkeling van het denken één van hun onderwijsdoelen. Behalve het denken vinden de vrijescholen ook de ontwikkeling van het voelen en het willen belangrijk. “Voor ieders talent is een plek in de maatschappij en het gaat erom dat tevoorschijn te toveren.” Maar de Onderwijsinspectie wilde dat de opbrengsten in orde waren en gaf steeds meer vrijescholen het predicaat zwak.

De veranderde blik van de Onderwijsinspectie leidde tot een crisis. “We moesten opener worden”, zegt Kleemans. “Dus oké: wel de kerndoelen en de tussen- en eindopbrengsten in orde, maar met behoud van onze kernwaarden.” Daar hebben de vrijescholen had aan gewerkt. De meeste van de tachtig scholen in Nederland, tot dan toe veelal eenpitters met directeuren en ouderbesturen, gingen de afgelopen acht jaar op in vier grote scholenstichtingen en enkele kleinere. De stichting Ithaka, waar Kleemans voor werkt, verenigt tien scholen in Bergen, Alkmaar, Oudorp, Hoorn, Purmerend, Zaandam, Haarlem, Hoofddorp en Hillegom. De kleine stichting Vrijescholen Rijnstreek heeft drie scholen onder haar hoede in Leiden, Alphen aan den Rijn en Zoetermeer.

Vrijheid

De vrijheid om een eigen visie en identiteit te behouden vonden de scholen in het feit dat de onderwijsinspectie alleen resultaten toetst. Ze kijkt niet naar de manier waarop de leerkrachten die resultaten behalen. Dus kan de vrijeschool leerlingen leren rekenen door brood te bakken, stof te weven en hout te bewerken.

En toetsen? “We doen alleen de verplichte”, zegt Kleemans. “De kleutertoets, die niet verplicht is gesteld, doen we niet. Ook de Cito-eindtoets nemen we over het algemeen niet af.” Wel werken de vrijescholen met het drempelonderzoek van het Cito in de zesde klas en meten de scholen de intelligentie van de leerlingen. “Deze toetsen geven, tezamen met het oordeel van de leerkracht, voldoende inzicht in wat een leerling kan.”

De nieuwe strategie werkt zijn vruchten af. De laatste jaren gaat het goed met de vrijescholen. Ze staan niet langer bekend als zwak. Hoewel het aantal kinderen in de basisschoolleeftijd met 1,5 procent afnam, groeide het aantal leerlingen in het basisonderwijs met ruim 3 procent. Kleemans denkt dat ouders voor de vrijescholen kiezen “omdat zij weg willen uit die eenzijdige cognitieve ontwikkeling van de maatschappij.”

Onderwijs voor hoofd, hart en handen

Onderwijs, staat te lezen in het boekje “Wat maakt de vrijeschool uniek?”, gaat verder dan alleen goed leren lezen of rekenen. Onderwijs moet er in de antroposofische traditie voor zorgen dat kinderen in zichzelf hun talenten ontdekken en ontwikkelen. Dat betekent dat het “hoofd, het hart en de hand” in alle aspecten van het onderwijs naar voren moeten komen, zegt onderwijskwaliteit-medewerker Francien Kleemans van stichting Ithaka. “We werken óók aan dingen die kinderen moeilijk vinden, maar we stimuleren vooral de talenten.” Taal en rekenen maken deel uit van een “breed palet aan vakken”. “Die moeten ertoe leiden dat een leerling de vrijeschool verlaat als een zelfstandig, creatief, breed ontwikkeld en gezond mens, gewapend met probleemoplossend vermogen en respect voor de ander.”

Kritiek op de Cito-eindtoets

Staatssecretaris Sander Dekker is van plan om de Cito-eindtoets verplicht te stellen, met ingang van 2015. Er is volop debat over de voor- en nadelen van de toets (die met ingang van dit jaar officieel Centrale Eindtoets Basisonderwijs heet). Onder meer de Onderwijsraad vreest een ontwikkeling waarin het basisonderwijs steeds meer om de toets draait. Scholen besteden steeds meer tijd en energie aan de zaken die de Citotoets toetst, omdat ze bang zijn dat ze op de scores worden afgerekend. Andere aspecten van het onderwijs sneeuwen daardoor onder. Andere kritiek is dat de toets over allerlei belangrijke persoonlijkheidskenmerken niets zegt. Zaken als werkhouding, gedrag en huiswerkattitude blijven buiten beschouwing, toch ook eigenschappen die veel zeggen over de vraag of een kind succesvol zal zijn op school. “Is een kind sociaal of sluit het zich af?”, zegt Kleemans. “Heeft het inzicht in de stof of reproduceert het die alleen? Is het kind in staat om te handelen op het moment dat het ertoe doet of wacht het af? Al die zaken blijken niet uit de Cito-toets!”’
Deze Stichting Ithaka kennen we wel. Ik nam op 2 november en 3 december 2012 in ‘Prijsvraagen ‘Onyx’ de fusieberichten 4 en 5 op, over de fusie die tot deze stichting leidde. Op dinsdag 9 april 2013 in ‘Kleuter’ kon ik vervolgens de personele invulling melden. Nu komt dit krantenartikel niet zomaar uit de lucht vallen. Op de website van Ithaka vinden we namelijk dit:
‘Advertentie die op 8 januari 2014 wordt geplaatst in de NextStep2014 onderwijsbijlage, als onderdeel van het Noordhollands Dagblad (alle edities), Haarlems Dagblad, IJmuider Courant, Leidsch Dagblad, De Gooi- en Eemlander en Almere Vandaag. Bij elkaar een bereik van 1.214.000 personen in Noord- en Zuid-Holland.

Bent u op zoek naar informatie over één van onze scholen? Hier vindt u alle websites.’
In dat bericht ‘Prijsvraag’ van 2 november 2012 is sprake van de lerarencoöperatie van vrijeschool Utrecht. Nu wil het toeval dat eergisteren op de website van ‘Leraar24. Video’s en dossiers voor de onderwijspraktijk’ deze ‘Video: Lerarencoöperatie’ met een duur van vijf minuten werd geplaatst:
‘De leraren van de Vrije School Utrecht hebben een coöperatie gevormd en besturen zo zelf de school. In de video wordt in beeld gebracht hoe dit wordt georganiseerd en door leraren en schoolleider wordt ervaren. Daarnaast laten we iets van het onderwijs zien. De autonome organisatie van de school en de autonomie van de leraar past goed bij het doel van het Vrije Schoolonderwijs gericht op de autonome ontwikkeling van het kind.’ 

En het opnieuw zien van mijn bericht ‘Onyx’ van 3 december 2012 doet me bedenken dat het tijd is voor een dienstmededeling. Er zijn wat problemen geweest met het tonen onderaan deze weblog van de laatste reacties; de oude applicatie werkte een paar weken geleden opeens niet meer. Intussen heb ik een nieuwe gevonden die ook aardig dienst doet. Maar de zoekfunctie die daar onderaan ook te vinden was, heb ik weg moeten halen, want die functioneerde niet langer. Nu is er alleen die hier helemaal bovenaan links, maar die is niet zo handig als die andere, want daar kreeg je alle resultaten op een rijtje. Tot nader order moet dat nog zo blijven. Tot de dienstmededelingen behoort ook de vermelding van het aantal pageviews. De laatste keer was maandag 29 april 2013 in Dertienhonderd’. [Update 11 januari: Ik moet even updaten, want ik zie nu pas dat ik ook op 18 juni 2013 in ‘Mayonaise’ de aantallen, weliswaar kort, maar niettemin genoemd heb: ‘In het “Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009” zijn we vandaag de vierhonderdduizend (400.000) gepasseerd. En als ik kijk op mijn Sitemeter, die bijna vanaf het begin van deze weblog in mei 2008 de tel aangeeft, zijn we nog slechts driehonderd verwijderd van driehonderdduizend (300.000) “visits”.’ Waarvan akte.] Bij het ‘Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009’ ziet u nu het aantal van 485.319 staan. De ‘Sitemeter’ geeft nog andere aantallen aan, vrijwel sinds het begin in mei 2008, namelijk 330.306 bezoeken en 502.235 pageviews, wat aardig mooie ronde getallen zijn:
‘Antroposofie in de pers
Site Summary

Visits
Total: 330,306
Average Per Day: 172
Average Visit Length: 1:31
Last Hour: 5
Today: 53
This Week: 1,201

Page views
Total: 502,235
Average Per Day: 234
Average Per Visit: 1.4
Last Hour: 7
Today: 65
This Week: 1,640’
Weer terug naar de vrijeschool. Vandaag meldde ‘Vrijeschool om de hoek. In Rotterdam Zuid, Rotterdam West of Schiedam?’ op Facebook:
‘Uitnodiging voor de informatieavond voor een vrijeschool in Rotterdam-Zuid én een informatieavond voor een vrijeschool in Rotterdam-West

Beste mensen,
Wij wensen iedereen een vreugdevol en inspirerend 2014 toe! Misschien wel een jaar waarin het ons gezamenlijk lukt om een nieuwe Vrije School te starten bij u in de buurt.

Daarom nodigen wij u uit om naar de informatieavond te komen in Rotterdam-Zuid of Rotterdam-West. (Woon je in Schiedam? kom dan naar de avond van Rotterdam-West)

Programma:
19:45 uur Inloop met koffie en thee
20:00 Aanvang van de avond met daarin de volgende onderdelen:
– Toelichting over het doel van deze avond
– Waar staat de Vrije School voor?
– Kleuteronderwijs
– Kinderopvang van 0 tot 12 jaar
– Vragen en gesprek

Graag vernemen wij of u hierbij aanwezig bent!

Datum Rotterdam-Zuid: dinsdag 21 januari in de Fenixloodsen op Katendrecht
Veerlaan 9-13, Katendrecht, Rotterdam Zuid.
Mail voor uw aanmelding naar: vsrotterdamzuid@live.nl

Datum Rotterdam-West: dinsdag 4 februari in Kinderdagcentrum Bride
Adrien Milderstraat 35, 3022 NC Rotterdam
Mail voor uw aanmelding naar: vsrotterdamwest@live.nl

>Deel dit bericht om ook zoveel mogelijk ouders te bereiken...

Hartelijke groeten van
Rutmer Riemersma, betrokken als ouder op Zuid
Marijke Putkamer, leerkracht
Jan Putkamer, leerkracht
Aster Boekhout, kleuterjuf
Marije Kuijt, leerkracht
Jeroen Gommers, algemeen directeur Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland
Majorein Gauw, pr Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland en betrokken als ouder
Lisa Nieuwenhuis, leidster kindercentrum
Sabrina Van Karsen, leidster kindercentrum
Jan van Bergen Henegouwen, betrokken als ouder’
Bij Omroep Zeeland vond ik gisteren dit mooie bericht, dat de avond ervoor werd geplaatst, ‘Joep (13) breit en haakt inkomen bij elkaar’ (inclusief filmpje van anderhalve minuut). Niets wijst erop dat de vrijeschool hier achter zit, maar dat is geen reden om het niet te melden:
‘Vlissingen – Joep van Damme is dertien jaar, zit in het tweede jaar van de havo en haakt en breit in zijn vrije tijd. Hij heeft er zelfs een eigen bedrijf voor opgericht: JOEP – Cool Wool Designs. De sjaals en mutsen verkoopt hij, onder andere op internet. Inmiddels zijn de eerste zeventig mutsen en sjaals in omloop en werkt de jonge ondernemer aan nieuwe ontwerpen om ook in de zomer zijn producten te kunnen verkopen.

Familie

Joep kwam in aanraking met haken en breien door zijn oma en tante. Die kunnen bij een eventuele wintertopdrukte ook bijspringen. Via een Facebookpagina brengt hij de spullen aan de man en dat loopt vanaf het begin in november goed. Hij verkoopt met name mutsen via bedrijven in Vlissingen, Dishoek, Goes en Antwerpen.’
Wat moet dat later worden? Van Omroep Zeeland naar Omroep Gelderland. Die meldde afgelopen dinsdag ‘Ex-boer Willem gaat de politiek in’:
‘Willem Beekman, bekend als Boer Willem uit Boer Zoekt Vrouw, gaat de politiek in. Hij is in Lochem bij de komende gemeenteraadsverkiezingen kandidaat voor GroenLinks.

Beekman is aan zijn laatste weken als boer bezig. Na bijna 25 jaar stopt hij met zijn zorgboerderij, die in andere handen komt. Beekman vindt dat door de bezuinigingen van de overheid er te weinig vrijheid is om de zorgboerderij te runnen als zelfstandig ondernemer. Beekman is sinds vorig jaar actief voor GroenLinks in Lochem. Hij zit in het bestuur en schreef mee aan het verkiezingsprogramma.

Keuze voor GroenLinks “logisch”

Beekman noemt zijn keuze voor GroenLinks “heel logisch”. “GroenLinks zet zich in voor een duurzame, biologische landbouw en voor een diervriendelijke vorm van landbouw. Dat is iets wat ik zelf ook nastreef. En GroenLinks vindt duurzaamheid in de hele maatschappij belangrijk. Daarom sympathiseer ik met GroenLinks. Ook vanwege het sociale: dat je mensen niet in de kou laat staan.”

Goede kans om in de raad te komen

Beekman staat op plaats 3 van de kandidatenlijst. Hij heeft daarmee een goede kans om in de raad te komen. GroenLinks heeft in Lochem nu 3 zetels.

“Boer Zoekt Vrouw moet nog een beetje loskomen”

Beekman deed vorig seizoen mee aan Boer Zoekt Vrouw, waarin hij een man zocht. Het KRO-programma heeft hem niet de ware opgeleverd. Dit seizoen staan Nederlandse boeren in het buitenland centraal in Boer Zoekt Vrouw. “Het is leuk dat ze een ander format hebben gekozen. Maar het moet nog een beetje loskomen.”’
Al op 29 november 2013 was in de Twentsche Courant Tubantia te lezen ‘Homo-boer Willem gaat politiek in’ en in en De Stentor ‘GroenLinks Lochem voert campagne met BN’er Willem Beekman op drie’. Gisteren plaatste Bionext het bericht ‘Landbouw en voeding in 2014: Wake-up call’, een tekst van Bavo van den Idsert:
‘Afgelopen jaar was één van de meest gestelde vragen van de politiek, wetenschap en sinds kort ook de theologie aan de biologische sector: Kan biologisch de wereld voeden? Om kort te gaan: geen enkel systeem kan de wereld voeden. Toch schreeuwt de vraag om een uitvoerig antwoord. Het begin van 2014, het Jaar van de Family Farming én het Jaar tegen de Voedselverspilling, lijkt daar een goed moment voor.

Onder de titel Wake up before it is too late, publiceerde de UNCTAD in september jl. een lijvig rapport met als ondertitel: “Maak landbouw nu echt duurzaam voor voedselzekerheid in een veranderend klimaat”. Volgens de Unctad is een paradigma shift in voedingsland noodzakelijk: van de “groene revolutie” in de jaren zestig naar de ecologische intensivering. Dit betekent een snelle omslag van de conventionele monoculturen die high-tech en input afhankelijk zijn naar rijk geschakeerde duurzame en hernieuwbare productiesystemen die vooral de productie van kleine familieboerderijen versterken. De boer moet weer méér zijn dan producent van voedingsgrondstoffen. Hij moet een agro-ecologisch systeem managen met tal van algemene diensten, zoals beheer van water, bodemvruchtbaarheid, landschap, energie, biodiversiteit en recreatie.

Terug naar de vraag: Kan biologisch de wereld voeden? Volgens de vragenstellers is het antwoord “nee”, want biologische landbouw heeft meer land nodig, is minder productief en duurder. Intussen vraagt vrijwel niemand zich af of gangbare landbouw de wereldbevolking wél kan voeden. Tot op heden is dat in ieder geval niet gelukt. Volgens de laatste telling van de WHO zijn er nog altijd 870 miljoen mensen in Derdewereldlanden met ernstig voedingsgebrek. Ongeveer evenveel mensen in het Westen en opkomende economieën hebben ernstig overgewicht. Dan gooien we wereldwijd ook nog 30% van onze voeding weg en wordt steeds meer voeding verwerkt tot brandstof. Een snelle rekensom leert dat er genoeg voeding is, maar dat zij niet eerlijk verdeeld wordt. Dat is een sociaal-economisch en geen landbouwtechnisch vraagstuk.

De theoloog Ralf Bodelier leverde in september een bijdrage aan het debat. Sprak de voorman van Wageningen UR, Aalt Dijkhuizen, nog over een “morele plicht” om de intensieve landbouw verder te ontwikkelen, Bodelier zette een stap verder: “De biologische landbouw bedreigt (...) de strijd tegen armoede.” Minder opbrengst, meer landgebruik en hogere prijzen beschouwde Bodelier als een directe afbreuk aan de strijd tegen armoede. Ik geloof de goede bedoelingen van Bodelier wel, maar een theoloog die toejuicht dat kippen in dertig dagen vetgemest worden, planten en zaden door de Monsanto’s van deze wereld gepatenteerd worden, het oerwoud in rap tempo ontbost wordt voor de westerse massavleesproductie, die is gewoon de weg kwijt.

De Westerse agro-food industrie is niet de verlosser voor arme mensen in arme (en rijke) landen. De voedingsmultinationals zijn geen charitatieve instellingen. Als je het scherp stelt hebben de multinationals vooral belang bij goedkope grondstofstromen en massaconsumptie van voedsel dat in veel gevallen te zoet, te vet en te zout is. Je kunt van deze bedrijven niet verwachten dat zij zelf het roer radicaal omgooien, ook al staat verduurzaming overal op de agenda.

Organisaties als Plan, ICCO, FAO en UNCTAD begrijpen dat de enige vorm van stabiele voedingsvoorziening op de lange termijn ligt in agro-ecologische landbouw. Je moet voedsel verbouwen op de plaatsen waar er behoefte aan is. Lokaal investeren in bodemvruchtbaarheid en agrobiodiversiteit, levert op de lange termijn meer voedselzekerheid dan een zo hoog mogelijke opbrengst op de korte termijn.

Het is noodzaak om mensen te betrekken bij de productie en bereiding van hun eigen voeding, zodat ze weten wat ze eten, gezonder gaan leven en minder snel voedsel weggooien. Bionext is daarom betrokken bij stadslandbouw en een onderzoeksproject van professor Jaap Seidell. Doel is om te achterhalen wat het effect is op de fysieke, mentale en sociale toestand van kinderen in achterstandswijken, die via schooltuinen betrokken worden bij voedselproductie en -consumptie. Wat doet u met de Wake up call van de UNCTAD?

Bavo van den Idsert, directeur Bionext

Zie ook: essay over Wereldvoedselvraagstuk.’
Dan heb ik nog iets bijzonders, maar dat is nogal een lang verhaal. Het is nog nergens gepubliceerd, u leest het hier voor het eerst. Het is geschreven door Hans van Willenswaard, hij zal zichzelf voorstellen. Ik begin met de ‘Samenvatting en links naar meer informatie’:
‘De Euritmie Academie Den Haag gaat verhuizen naar de Hogeschool Leiden. De Stichting Euritmie plaatste een oproep voor nieuwe initiatieven die passen in het hergebruik van het gebouw Riouwstraat 1 als een veelzijdig “cultuurhuis” en eigentijds centrum voor antroposofie.

Een hoogtepunt in de historie van de residentie was de Eerste Haagse Vredesconferentie van 1899, waarin Nobel Vredesprijs winnaars Bertha von Suttner, Oostenrijk (1905), en jurist Tobias Asser, Nederland (1911), belangrijke rollen vervulden. Honderd jaar later werd de conferentie herdacht met “The Hague Appeal for Peace” een gigantische internationale conferentie. Parallel werd een bijeenkomst van leidende personen uit de wereld van de actieve spiritualiteit georganiseerd onder de titel “World Peace – Inner Peace”.

Onverwachts sluit de oproep, die werd geplaatst in het tijdschrift “Motief”, aan bij een serie persoonlijke ervaringen met “Den Haag” die uitlopen op de start van een sociaal bedrijf in Bangkok. Ons bedrijf, waaraan mijn echtgenote Wallapa leiding geeft, omvat een uitgeverij, boekwinkel/koffieshop, direct groenten-netwerk dat kleine boeren en bewuste consumenten bij elkaar brengt; en projectmanagement van de School for Wellbeing die werd opgericht als follow-up van een conferentie in Thailand over Gross National Happiness. In lijn met het Bhutan 100% organic country werd het Towards Organic Asia (TOA) programma opgezet, met steun van CCFD-terre solidaire http://www.schoolforwellbeing.org/category?cid=36.

Het beoogde doel van deze specifieke, interculturele, Azië-Europa samenwerking is het verder verkennen en bewerken van een holistische benadering van “duurzame ontwikkeling”. Dit kan inhouden: actieonderzoek met inbreng van de wetenschappen (politieke wetenschappen en recht inbegrepen); sociaal ondernemerschap, milieu activisme en biologische landbouw; actieve spiritualiteit en kunst.

Het Bhutan rapport ten behoeve van de UN: Happiness – A New Development Paradigm is hier te vinden:  http://www.newdevelopmentparadigm.bt/wp-content/uploads/2013/12/NDP_Report_Bhutan_2013.pdf

Voorgesteld wordt de samenwerking op te bouwen door deelname van een groep pioniers vanuit Nederland aan de Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School, 7-18 juli 2014, in Thailand. De 12-daagse zomerschool zal plaatsvinden op de groene campus van Chulalongkorn University, centraal Bangkok, en in Ashram Wongsanit, een alternatief  learning centre 40 km buiten de stad.

Hartelijk welkom in ons netwerk,

Hans en Wallapa
School for Wellbeing Studies and Research’
Concrete aanleiding is deze ‘Uitnodiging voor een brainstormbijeenkomst’:
‘Zaterdag 15 februari 2014, 12.30-16.30
Riouwstraat 1, 2585 GP Den Haag
Doel: nagaan of er draagvlak is voor een initiatief:

“inter-cultural centre for spirituality and social innovation” (provisional title). “Asia-Europe” platform for creative exchanges and action-research.

Azië-Europa platform voor creatieve uitwisseling en actie-onderzoek.

Het vormgeven van een nieuwe bestemming voor het unieke gebouw van de Euritmie Academie Den Haag, Riouwstraat 1 (de Academie verhuist naar Leiden) nodigt uit tot meedenken. Deze brainstormbijeenkomst wordt georganiseerd in samenwerking met de Stichting Euritmie, eigenaar van het gebouw. Ter overweging staat mogelijk deelgebruik voor activiteiten op het gebied van internationale samenwerking en duurzame ontwikkeling in een nieuw te ontwikkelen “cultuurhuis”.

Initiatiefnemer:

School for Wellbeing Studies and Research, opgericht in 2009 als een partnership van drie organisaties: Chulalongkorn University, Bangkok, Thailand; the Centre for Bhutan Studies, Thimphu, Bhutan; en Sathirakoses Nagapradipa Foundation (opgericht door Right Livelihood Award recipient Sulak Sivaraksa in 1968) gevestigd in Thailand.

Het projectmanagement van de School for Wellbeing Studies and Research wordt uitgevoerd door Suan Nguen Mee Ma social enterprise, een creatief bedrijf (uitgeverij, Green Market Network, educatieve activiteiten) met winkel en kantoor in oud Bangkok, opgericht door Wallapa en Hans van Willenswaard, een Thais/Nederlands duo.

De “School for Wellbeing” is voortgekomen uit een grootscheepse conferentie over Gross National Happiness in Thailand (2007). De activiteiten worden inmiddels gefocused op het recente Bhutan rapport voor de UN: Happiness – A New Development Paradigm. Een speerpunt programma van de School for Wellbeing is Towards Organic Asia.

De Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School, 7-18 juli 2014 in Thailand biedt een uitdagende gelegenheid voor een opstart van de voorgestelde Azië-Europa uitwisseling en samenwerking.

Voorlopige agenda:
12.30-12.45    Welkom
12.45-13.30    Zelf-introductie van de deelnemers. Presentatie van het initiatief door Hans van Willenswaard, School for Wellbeing, Thailand.
13.30-14.30    Dialoog om te onderzoeken of en hoe een Azië-Europa platform voor creatieve uitwisseling en actieonderzoek (voorlopige titel) bij kan dragen aan het nieuwe “cultuurhuis” aan de Riouwstraat, Den Haag; aan ontwikkelingssamenwerking vanuit Nederland; en aan sociale innovatie allianties in het kader van Azië-Europa uitwisseling (in mondiaal perspectief).

Gezamenlijk actieonderzoek naar het door de regering van Bhutan voorgestelde nieuwe ontwikkelingsparadigma (zie link hier beneden), speelt zich mogelijk af op drie terreinen:

– Internationaal recht; (interreligieuze) vredesbeweging; voortzetting “Hague Appeal for Peace” (100 jaar Eerste Haagse Vredesconferentie 1999); mensenrechten en ongelijkheid; “Re-thinking Property”; rechten van “Moeder Aarde”.

– Wellbeing Economy; investeren in sustainable development; duurzaamheidsindicatoren en “wellbeing impact”; agroecology, kleinschalige landbouw, voedselzekerheid en urbanisering; sociaal ondernemerschap; en ontwikkelingssamenwerking.

– Baanbrekend onderwijs & onderzoek; kunsten; ontwikkeling van visie; wetenschap en spiritualiteit; vrijheid van meningsuiting, religie en filosofie.

14.30-15.00    Pauze.
15.00-16.00    Concretisering van “next steps”. Is er een basis voor samenwerking “Den Haag-Bangkok”? Hoe kunnen we een (breed?) creatief partnership en een werkbaar plan van aanpak overeenkomen? Rolverdeling. Voorlopig voorstel gebruiksplan van ruimte in “Riouwstraat 1”. Deelname vanuit Nederland aan de Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School, Thailand, 7-18 juli 2014.
16.00-16.30    Conclusies en afsluiting.

Vragen, suggesties en aanmeldingen voor de brainstormbijeenkomst zijn heel welkom – vooral ook van jongeren: stuur zo mogelijk vóór 15 januari 2014 een mail naar Hans van Willenswaard hans@gnh-movement.org.

Informatie over Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School, 7-18 July 2014, Thailand: ga naar de blog http://wellbeingsummer.wordpress.com/ en contact Nadia Al-Jasem nadiajasem@gmail.com
In een uitgebreide historische tekst in het Nederlands doet Hans van Willenswaard uit de doeken waar het hem om gaat:
‘Stichting Euritmie en de toekomst van “Riouwstraat 1”, Den Haag
Plan voor een Nederlandse vestiging van de School for Wellbeing Studies and Research
Intercultureel centrum voor spiritualiteit en sociale innovatie

De Euritmie Academie verhuist in 2014 naar de Hogeschool Leiden. Het gebouw aan de Riouwstraat 1 in Den Haag komt vrij voor nieuwe initiatieven. De oproep in Motief 177 van november 2013 “Nieuwe plannen voor Riouwstraat”, en de daarop volgende aankondiging van de lezing van Bozidar Bonacic onder de titel “Occult Den Haag” (dit initiatief staat los van de aangekondigde lezing. Bozidar Bonacic en ik kennen elkaar niet), kwamen bij mij aan als een “inslag”. Dit is de term die Jaap van de Weg eerder gebruikt in dezelfde aflevering van Motief, maandblad voor antroposofie: een plotseling inzicht.

Ik heb proberen na te gaan waarom deze uitdaging om “iets te ondernemen” mij zo direct treft. Er zijn natuurlijk personen die een veel sterkere band hebben met Den Haag dan ik. Hieronder volgt een, enigszins verwarde, opsomming van verbindingen die zich kennelijk hebben opgebouwd tot een motief op basis waarvan ik de oproep en de lezing over Occult Den Haag (die ik helaas niet heb bij kunnen wonen) als een persoonlijk appèl ervaar. En mijn respons op dat onverwachtse appèl.

Mijn eerste baan na het volgen van de de afdeling “cultureel werk” aan de Sociale Academie in Amsterdam, onder Nico Torenstra, was het helpen opzetten en “runnen” van het jongerencentrum Fantasio aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. We hielden dat een stormachtige tijd vol, maar besloten in 1969 het centrum om te toveren tot “meditatiecentrum De Kosmos”. Mijn nabije collega was Eckart Dissen, zoon uit het gezin van de fameuze natuurwinkel in Den Haag (o.a. zo bekend door het Loverendale brood dat er verkocht werd), en vriend van Roel van Duijn, ook een Hagenees.

Op dat moment was ik niet veel verder bekend met de antroposofie dan via het volkoren brood dat we vroeger iedere woensdag bezorgd kregen vanuit “cultuurmaatschappij Loverendale”, Oostkapelle, niet ver van de pastorie in Domburg waar ik als kind woonde.

Bij mijn onhandige bijdrage aan het vormgeven van het “meditatiecentrum” vertrouwde ik vooral op mijn intuïtieve interesse in het boeddhisme. Ik kwam in contact met de kunstenaar Bruno Mertens die Vipassana meditatie had geleerd van de echtgenote van de ambassadeur van Thailand in Den Haag. Ik vroeg hem lessen te geven in “de Kosmos”. Nadat hij regelmatig boeddhistische monniken van de Thaise tempel in London over had laten komen, besloot de ambassade te bemiddelen bij het permanent vestigen van een Thaise Therevada monnik in Nederland. Ven. (eerwaarde) Mettaviharee verbleef aanvankelijk in één van de huizen die ir. Bloemsma, een Nederlandse boeddhist van het eerste uur, in Den Haag had ingericht als uitgebreide bibliotheek op het gebied van het boeddhisme, een heel diverse en complexe spirituele stroming. Er was ook een lokaal waar ir. Bloemsma bijles gaf in wiskunde. Maar hij was gepensioneerd en de banken in de klas werden inmiddels bevolkt door een leger zeer oplettende katten.

Mettaviharee besloot, na omzwervingen, een Thaise tempel te vestigen in een nieuwbouw rijtjeshuis in Waalwijk. Ik werkte mee als vrijwilliger, leerde mediteren en in 1979 maakte ik onder zijn leiding een groepsreis naar het Oosten. Inmiddels zijn er Thaise tempels in Waalwijk en Amsterdam, en een levendig Nederlands netwerk voor Vipassana meditatie (nu ook beschikbaar als “mindfulness”).

Eerder had ik van een boeddhistische monnik uit Sri Lanka gehoord over de World Conference on Religion and Peace (WCRP) die voor het eerst gehouden werd in Kyoto, Japan, in 1972. Inmiddels is deze organisatie uitgegroeid tot de interreligieuze organisatie “Religions for Peace” met hoofdkwartier in New York. Tegelijk met het besluit om me te verbinden met het boeddhisme (“taking refuge”) legde ik de gelofte af, uit respect voor mijn opvoeding in een hervormd predikanten gezin, dat ik me met gelijkwaardige toewijding in zou zetten voor interreligieuze dialoog en samenwerking. Samen met de gereformeerde predikant Henk Schouten en de Palestijnse imam Hamzah Zeid, en onder leiding van de Franciscaan prof. Arnulf Camps, Radboud Universiteit, Nijmegen, hebben we jaren lang geprobeerd, met veel ups- en downs, een zinvol interreligieus netwerk in Nederland te verzorgen.

Een andere voor mij belangrijke collega in “De Kosmos” was de Haagse yogaleraar Hans Wesseling. Hij was leerling van Saswitha (Haags-Indonesisch mysticus en voormalig ambtenaar Jan Rijks) waarvan ik, via Hans Wesseling, veel geleerd heb op het gebied van “verschils-denken”. Dit kwam met name van pas toen ik me ging verdiepen in de “driegeleding” zoals Rudolf Steiner die doorworstelde.

Na een professionele loopbaan in een duizelende diversiteit aan jongeren-centra en -initiatieven, en een groeiende belangstelling voor antroposofie vooral na een bezoek aan het Goetheanum in Dornach, Zwitserland, besloot ik me aan te melden voor het nieuwe “rural development programme” (RDP) van Emerson College in Engeland.  Als voorbereiding volgde ik een cursus euritmie in Amsterdam. De cursus bracht me ertoe op de fiets, en met vleugels, het fietspad door de duinen naar Den Haag te volgen om de lerares die daar woonde te bedanken. Deze fietstocht was een blijvende inspiratie voor mijn studietijd in Emerson College van 1982 tot ’84. De rural development training bracht een “Derde Wereld” stage mee op het RDP field station in de Dominicaanse Republiek. In Emerson College ontmoette ik prof. Lekhraj Ulfat, en in het voetspoor van Daan van Bemmelen, oprichter en voormalig leraar van de Haagse Vrije School, werkte ik mee als vrijwilliger aan de Nanhi Dunya schoolbeweging, Dehra Dun, India. We richtten in Nederland een “India Care Group” op met steun van euritmiste Christine Hebert en vrije school lerares Map de Voogd, die beiden gastvrijheid boden aan vele vergaderingen in Den Haag.

Het professionele initiatief dat ik kon ontwikkelen, gegrond in de ervaringen als student van Emerson College – ik was lid geworden van de Antroposofische Vereniging in Nederland – werd de opzet van een cursus “ontwikkelingssamenwerking” (later erkend als MSc in Development Studies) aan de Hogeschool Zeeland in Vlissingen/Middelburg. Het werk aan dit initiatief leidde me niet alleen naar Indonesië en andere ontwikkelingslanden waar leerkrachten en studenten ervaring opdeden, het initiatief van de Hogeschool Zeeland voerde me via de Domburgse perioden van Piet Mondriaan en Jan Toorop terug naar het Noordzeelicht. De baanbrekende tentoonstelling The Spiritual in Art. Het mysterie van de abstracten 1890-1985 in het Haags Gemeente Museum, georganiseerd door de Iona Stichting, versterkte deze verbindende ervaring. De landing van Mondriaans Victorie Boogie-Woogie in het Gemeente Museum, in 1998 is, in mijn gevoel, een spirituele mijlpaal.

Rond die tijd werd het Soefi genootschap van prof. Witteveen actief in het interreligieuze werk van de Nederlandse WCRP. Dat bracht ons vaak voor vergaderingen en bijeenkomsten naar het huis van de Soefi Beweging in de voortuin van het Vredespaleis. Ik benaderde voormalig Ambassadeur Edy Korthals Altes en hij vervulde al gauw een belangrijke rol in de ontwikkeling van WCRP naar het baanbrekende “Religions for Peace”. Hij voert nog steeds vanuit zijn Haagse appartement een pleidooi voor de vormgeving van een “spiritueel Europa”.

Toch vrijwel op eigen houtje organiserde ik op 15 juni 1993 een bijeenkomst in de Kleine Gerechtszaal van het Vredespaleis, ter voorbereiding op een latere grootscheepse interreligieuze conferentie in Oslo, Noorwegen (1998), geleid door bisschop Gunnar Stålsett, lid van het Norwegian Nobel Committee. Ik woonde de conferentie in Oslo bij samen met Christward Gradenwitz, de huidige plaatsvervangend griffier van de Eerste Kamer, toen voorzitter van de stichting Innovatie Netwerk International (INI). Ik had deze stichting inmiddels opgezet als platform voor een freelance vervolg op het “Development Studies” programma van de Hogeschool Zeeland.

Ook in 1993 ontmoette ik de Thaise activist Sulak Sivaraksa in Nederland. Hij leefde in ballingschap, om politieke redenen beschuldigd van lèse majesté. Ik introduceerde hem bij het ISS, Den Haag, waar hij werd uitgenodigd een lezing te houden. Tevens bracht ik hem in contact met UNPO (the Unrepresented Nations and Peoples’ Organization) dat hem later een award toekende. Sulak is de oprichter van het International Network of Engaged Buddhists (INEB). In zijn visie op het boeddhisme vond ik – na een serie intensieve meditatie retreats onder leiding van Mettaviharee en andere leraren – een nieuwe inspiratie.

Een van de projecten die onze Stichting INI ondernam was het organiseren van een Indo-European Dialogue “Education for the Future” in de Rajiv Gandhi Foundation, New Delhi, 1996, in samenwerking met het ISS, Den Haag; de Freunde der Erziehungskunst; en Emerson College. De bijeenkomst en tentoonstelling over het Vrije Onderwijs was zo getimed dat het samenviel met het gouden jubileum van Nanhi Dunya, Dehra Dun. Een bus vol kinderen werd ontvangen door Sonia Gandhi in haar residentie.

De relaties die ik aanknoopte met het ISS in Den Haag leidden ertoe, dankzij de inzet van vooral Bas de Gaay Fortman, dat de Stichting Bijzondere Leerstoel “Religion, Human Rights and Social Change” (later “Religion and Development”) werd opgericht met steun van ICCO en Cordaid, en met een leidende positie in het bestuur voor WCRP Nederland/”Religions for Peace”. Professor Gerrie ter Haar vervulde deze unieke leerstoel van 2000-2012.

Nu emeritus professor van het ISS en de toenmalige minister voor Ontwikkelingssamenwerking Jan Pronk (geboren in Scheveningen en leerling van Tinbergen, de eerste ontvanger van de Nobelprijs in economie) lanceerde de zogenoemde “sustainability agreements” tussen Benin, Costa Rica, Bhutan en Nederland. Onder de titel Ecooperation vonden uitwisselingen op voet van gelijkheid plaats tussen deze “kleine” landen uit vier continenten. De stichting INI organiseerde niet alleen een studiereis van een groep jongeren naar Costa Rica. Het Ecooperation programma gaf mij ook de eerste gelegenheid kennis te maken met een delegatie uit Bhutan op bezoek in Nederland. Later zou ik de leden van de delegatie weer ontmoeten in Bhutan zelf (zie het slot van dit overzicht).

Op weg naar de ISS leerstoel (een proces dat veel geduld vergde) organiseerden we met de WCRP / “Religions for Peace” een ISS conferentie over religie, spiritualiteit en ontwikkeling met onder meer prof. Hans Küng en Ibu Gedong Bagoes Oka, een Indonesische verzetsstrijdster die de bekende Gandhi Ashram was begonnen op Bali. Ook de Baha’i- groep uit Den Haag werd actief in de WCRP. Rabbi Awraham Soetendorp was een goede vriend geworden van Sulak Sivaraksa. Tijdens de conferentie Alternatives to Consumerism die Sulak bijeen bracht in Thailand, 1997, als een Aziatisch voorloper van het World Social Forum, onmoette ik mijn vrouw Wallapa.

Toen de Hague Appeal for Peace 1999 werd gehouden om het 100-jaar jubileum van de Eerste Haagse Vredes Conferentie te vieren, verzorgde ik een sessie met WCRP Europa (het was de tijd van de oorlog in Bosnië) The Role of Religion in Conflict and its Transformation. How interreligious co-operation works in praxis in het Haagse Congrescentrum. Maar wat vooral insloeg was de indigenous peoples’ gathering die ik voor Hague Appeal for Peace deelnemers organizeerde in de Euritmie Academie, Riouwstraat 1, samen met Miha Pogačnic and Gia van den Akker. Toen Miha zijn viool roerde tijdens de enorme warreling aan culturele diversiteit manifesteerde euritmiste Gia zich als een lichtende engel. Onvergetelijk!

Aansluitend op de Hague Appeal for Peace werd in Noordwijkerhout de World Peace – Inner Peace conferentie gehouden onder leiding van Bart van der Lugt, een bekende arts en Rozenkruiser, zijn vrouw Maňec, en Hans van Loon van de Hague Conference on Private International Law. De conferentie werd geco-sponsored door de Haagse filantrope Elinore Detiger (supporter van de Brahma Kumaris beweging).  De Hague Conference on Private International Law is het instituut dat rond de vorige eeuwwisseling werd opgericht door de Haagse jurist Tobias Asser die in 1911 de Nobel Peace Prize ontving.

Mijn bijdrage – behalve deelname aan de voorbereidingsbijeenkomsten in het kantoor van de Hague Conference – aan deze “spiritual summit” World Peace – Inner Peace bestond er vooral uit een zonovergoten wandeling te leiden over het strand van Noordwijkerhout naar de Soefitempel in Katwijk waar mevrouw Witteveen bij aankomst sitar speelde. En vandaar (per bus) een pelgrimsbezoek aan de Kleine Gerechtszaal van het Vredespaleis. Deze gedenkwaardige bijeenkomst begon met een muzikale invocatie door harpiste Therèze Schroeder-Sheker die “bij toeval” werd afgesloten door twee slagen van de klok in de grote toren die doorklonken tot in de fundamenten van het gebouw.

Om het beeld van “Occult Den Haag” – zoals ik het ken – compleet te maken, wil ik nog vermelden de lezingen van H.H. the Dalai Lama die zoveel belangstelling trokken. En de demonstraties bij de Chinese Ambassade voor een vrij Tibet. Ook mocht ik als peetoom de doop van de kleindochter van Map de Voogd in de kerk van de Christengemeenschap, schuin achter het Vredespaleis, meemaken. Zo vaak als ik kon ben ik het pad door het bos, van het Vredespaleis langs de Joods-Portugese begraafplaats waar Tobias Asser begraven ligt, naar de Euritmie Academie gelopen voor een bibliotheekbezoek; en terug rond het paleis.

Op 21 juni 2000 organiseerden Wallapa en ik, voordat we ons bedrijf in Thailand startten, een soort “afscheidsconferentie” Wereldbeelden Doen Ertoe in Antropia, Driebergen, met als eregasten de toenmalige Ambassadeur van Thailand en Sulak Sivarksa. Daarna vestigden we ons in Thailand en begonnen de “sociale onderneming” Suan Nguen Mee Ma, in het Engels Garden of Fruition. Inmiddels hebben we meer dan 200 boeken gepubliceerd (in het Thai) en het Green Market Network opgericht dat kleinschalige biologische boeren en bewuste consumenten in Bangkok en omgeving bij elkaar brengt. Het network is nu uitgegroeid tot een partnership van 21 organisaties uit de Mekong landen en Bhutan onder de titel Towards Organic Asia.

Nadat we in 2004 de eerste conferentie over Gross National Happiness hadden bijgewoond in Thimphu, de hoofdstad van Bhutan, organiseerden we in 2007 de derde internationale GNH conferentie: “GNH3” met als titel World Views Make a Difference. Towards Global Transformation, een geamplificeerde echo van de bijeenkomst zeven jaar eerder in Driebergen. Deze stroom, er waren meer dan 800 deelnemers uit de hele wereld, met een bijzonder actieve groep jongeren, leidde in 2009 tot de oprichting van de School for Wellbeing Studies and Research. Voor informatie hierover verwijs ik graag naar elders. De School for Wellbeing Studies, hoewel die nog in de kinderschoenen staat, is op zoek naar een vestiging in Europa.

Plan

– Een bescheiden kantoorruimte in Riouwstraat 1 in periodes dat dit nodig is om activiteiten te coördineren.
– Kantoor is thuisbasis voor een interculturele groep jongeren.
– Deze ontplooien internationale activiteiten (in Den Haag en elders) in nauwe samenwerking met de het network van de School for Wellbeing Studies and Research, Bangkok, Thailand, en met gelijkgestemde organisaties en personen in Den Haag en elders.
– Hiertoe wordt een internationale stichting opgericht naar Nederlands recht (met adres “Riouwstraat 1”) die tevens het bruggenhoofd vormt in Europa voor de School for Wellbeing Studies and Research
– Deze stichting trekt fondsen aan ter financiering van activiteiten, projecten, programma’s enz. op het gebied van actieonderzoek en artistieke manifestatie ter bevordering van paradigma verandering in ontwikkelingssamenwerking (vooral aspecten van internationaal recht), innerlijke en sociale innovatie, internationale dialoog en uitwisselingen die leiden tot beleidsimpulsen voor duurzame ontwikkeling en mondiale rechtvaardigheid.
– De fondsen garanderen de vergoeding van onkosten voor het gebruik van de faciliteiten van “Riouwstraat 1”.
– De relaties tussen de vestigingen van de School for Wellbeing in Den Haag en Bangkok worden onderhouden door uitwisselings- en studiebezoeken. Deze kunnen leiden tot samenwerkingsprojecten.

Bangkok, 15 december 2013

Hans en Wallapa van Willenswaard, Nonthaburi, Thailand
School for Wellbeing Studies and Research
Secretariat: Suan Nguen Mee Ma social enterprise
77,79 Fuan Nakorn Road
Opposite Wat Rajapopit
Bangkok 1200’
Er bestaat ook nog een Engelstalige versie van, waarin weer enkele andere bijzonderheden worden vermeld.
‘In 2014 The Hague Eurhythmy Academy will move to the University of Applied Sciences Leiden. An unique opportunity arises to co-create a contemporary and international “culture house” at Riouwstraat 1, The Hague, Netherlands.

Proposal for a modest contribution: inclusion of an “inter-cultural centre for spirituality and social innovation” (provisional title). An “Asia-Europe” platform for creative exchanges and action-research.

“The secret of Buddhism is to remove all ideas, all concepts, in order for the truth to have a chance to penetrate, to reveal itself.” Thích Nhất Hạnh, Buddha Mind, Buddha Body: Walking Toward Enlightenment

“(when we exercise spirituality) ... we begin indeed to recognise how our path in life leads always in a direction where we are needed and expected”. Rudolf Steiner in his lecture Spiritual Knowledge: A Way of Life, The Hague, November 16, 1923

“In nature’s economy the currency is not money, it is life.” Vandana Shiva, Earth Democracy: Justice, Sustainability, and Peace

Introduction

The Eurhythmy Academy in The Hague, the Netherlands, is a well-known avant-garde centre for education of eurhythmy, the art of movement designed by philosopher and Goethe specialist Rudolf Steiner and his co-workers. Rudolf Steiner (1861-1925) founded a movement for spiritual science “Anthroposophy” (insight in humanity), with practical off-shoots in education, agriculture, business, governance, health care and art. The Academy in The Hague was established in 1969 and it is situated in a human-scale, stylish, building in the centre of The Hague, not far from the Peace Palace, the seat of the International Court of Justice (“World Court”). In the context of official recognition of eurhythmy for Bachelor and Master degree education, the academy will move in 2014 to University of Applied Sciences Leiden, not far from The Hague. The owner of the building is the “Stichting Euritmie” (Eurhythmy Foundation). This foundation plans to transform “Riouwstraat 1” (its address) into an open “culture house” and focal point of contemporary Anthroposophy.

The Hague “legal capital of the world”

The Hague became known as a centre of international law, peace arbitration and the human rights movement after the First Hague Peace conference in 1899 and a second conference in 1907 which led to the construction of the Peace Palace (Tobias Asser, a Dutch lawyer, received the 1911 Nobel Peace Prize for his legal initiatives and capacity for institution building). The mission remained unfulfilled: the conference planned for 1915 was canceled because of the outbreak of World War I. The centennial of the first conference was commemorated in 1999 by political world leaders by means of the “Hague Appeal for Peace”. And a summit of spiritual leaders titled “World Peace – Inner Peace”. The Eurhythmy Academy hosted a groundbreaking inter-cultural exchange between representatives of indigenous peoples who participated in a multitude of sessions scattered over the Peace conferences.

Centennial commemorations in 2011 of the Nobel Peace Prize awarded to Tobias Asser gave raise to considerations of a possible “Third Hague Peace Conference” to be shaped according to the challenges of our time: sustainable development in the perspective of future generations (commemorative Conference Inspiration and Innovation in International Law and Politics. 100 Years Nobel Peace Prize Tobias Asser. Friday 9 December 2011, Peace Palace, The Hague, The Netherlands).

Background

The proposal to explore an Asia-Europe “intercultural centre for spirituality and social innovation” as contribution to the creative process of shaping a “culture house” in The Hague originates from an initiative based in Thailand with the name School for Wellbeing Studies and Research (in 2014 it will be renamed as Wellbeing Studies Programme).

The secretariat of the School for Wellbeing is based at Suan Nguen Mee Ma social enterprise (in English: Garden of Fruition) founded a decade ago by Hans and Wallapa van Willenswaard, a Thai/Dutch couple (Wallapa graduated from the Faculty of Arts, Chulalongkorn University, Bangkok, and Hans is a former student of Emerson College, Sussex, UK). Garden of Fruition has a threefold business profile: 1. Publishing house and independent bookshop in the old part of Bangkok 2. Green Market Network: connecting small-scale farmers with mindful consumers 3. Project management including School for Wellbeing and Towards Organic Asia project.

From 7-18 July 2014 the Wellbeing Studies Programme will organize a first annual Summer School at Chulalongkorn University, Bangkok, together with the Right Livelihood College. The college facilitates unique learning and exchange opportunities with Right Livelihood Award recipients (and likeminded practitioners) as resource persons.

Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School

Garden of Fruition social enterprise is affiliated with the Sathirakoses Nagapradipa Foundation (SNF) established in 1968 by social activist and Buddhist scholar Sulak Sivaraksa. Sulak Sivaraksa received the Right Livelihood Award (“alternative Nobel prize”) in 1995. (Other Right Livelihood Award recipients include among others Anwar Fazal (Malaysia), Theo van Boven (the Netherlands), Vandana Shiva (India), Nicanor Perlas (Philippines), Ibrahim Abouleish (Egypt), Hans Herren (Switzerland/USA).) SNF serves as the umbrella-organization for a cluster of NGO’s like Ashram Wongsanit – a contemporary learning centre for development workers; the Spirit in Education Movement (SEM); the International Network of Engaged Buddhists (INEB); and the magazine “Seeds of Peace”.

The School for Wellbeing Studies and Research was initiated as a follow-up to the 3rd International Conference on Gross National Happiness (GNH) held in Thailand in 2007. The “school” was established in 2009, by MOU, among three partners:
– Chulalongkorn University, the oldest university of Thailand based in the city centre of Bangkok
– The Centre for Bhutan Studies and GNH Research, Thimphu, Bhutan
– The Sathirakoses Nagapradipa Foundation (SNF) with its headquarters in Bangkok

The Centre for Bhutan Studies and GNH Research (CBS) is the central think-tank developing the Gross National Happiness philosophy (a related initiative is the “Bhutan 100% organic country” initiative). Gross National Happiness was embedded in the first Constitution of Bhutan in 2008. CBS bases its work on population research and it is the architect of the “GNH Index”.

UN General Assembly Resolution A/65/L86 “Happiness: towards a holistic approach to development” was proposed by Bhutan in 2011 and adopted unanimously. In December 2013 the Report Happiness: Towards a New Development Paradigm was submitted to the UN (submitted by the Royal Government of Bhutan to the Secretary General of the UN; the President of the 68th Session of the GA; and the UNDP Administrator Helen Clark http://www.newdevelopmentparadigm.bt/2013/12/13/new-development-pardigm-report/).

Several recipients of the Right Livelihood Award are contributors to the International Working Group of Experts that conceived the “new paradigm report”. As are several Members of the Club of Rome (Ashok Khosla, Ernst von Weizsäcker, Enrico Giovannini and others).

The School for Wellbeing organized a series of lectures, seminars, workshops, conferences in Thailand and study-visits to Bhutan. At the recommendation of Vandana Shiva it established the Towards Organic Asia (TOA) alliance with 21 core partner organizations in the Mekong region + Bhutan.

In this framework the (annual) Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School will make its start, in collaboration with the Right Livelihood College (evolving into a global network of “campuses” in Penang, Lund, Bonn [new headquarters in 2014] , Addis Ababa, Port Harcourt, California) and the “School for Wellbeing” will be renamed the Wellbeing Studies Programme.

RATIONALE and tentative objectives: shaping a holistic approach to sustainable development

The “intercultural centre for spirituality and social innovation” is proposed to initially converge around Europe-Asia cooperation, with The Hague and Bangkok as focal points for broader networks.

– The Hague and Bangkok both harbor important UN agencies, development organizations and related education & research institutes. This offers opportunities for advocating new insights and for articulating (action-) research challenges (The Hague is well known for its Institute of Social Studies (ISS) – now part of Erasmus University – while the MA in International Development Studies (MAIDS) of Chulalongkorn University recently started, with important input from ISS fellows).

– Europe-Asia networking and collaboration is in strong need of long term, dedicated, engagement of small-scale, “holistic”, human-to-human, independent organizations (the leading civil society platform is the Asia Europe People’s Forum (AEPS) http://www.aepf.info/. Leading members in Asia: Focus on the Global South, Bangkok; and in Europe: Trans National Institute, Amsterdam).

– Grass-root movements (small-scale farmers, education reformers, politically oppressed, “reclaiming the commons” activists) need support from inter-cultural, spirituality-based, solidarity movements; to contribute to dialogue, research, analysis and contemplation regarding the deeper causes of inequality, overconsumption and misperception. As well as to generate and support impulses for positive counter-movements guided by the exploration of wellbeing and happiness as a “new development paradigm”.

– Young people need an experimentation platform for initiatives in an international perspective: a point of orientation for their destination; self-organized channels for social innovation and policy development initiatives; in a framework of inter-generational responsibility for sustainable development.

– For the design and practice of a “holistic approach to development” a creative space is needed where science (variety of disciplines including political science), responsible business leadership and social enterprises, spirituality and the arts can interact to foster social innovation.

Plan of action

An exploratory meeting in the Eurhythmy Academy “Riouwstraat 1”, The Hague: Saturday 15th February 2014, 12.30-16.30 hours

A mixed delegation of “action-researchers” participate in the Chulalongkorn University Right Livelihood Summer School, Bangkok, Thailand, 7 – 18 July 2014 http://www.schoolforwellbeing.org/content?id=96

Together with colleagues whom they will meet in Thailand (and others who are willing to take responsibility and join), they shape a platform for Asia-Europe exchanges and an “intercultural centre for spirituality and social innovation” based at “Riouwstraat 1”

The platform co-organizes small and bigger events in “Riouwstraat 1” and elsewhere in the world.’
Ik had dit niet bepaald bedoeld met buitenlands nieuws, dat ik in het begin aankondigde. Dat was nog iets heel anders. Maar omdat dit zo wel weer genoeg is, houdt het nu hier op...
.

Geen opmerkingen:

Labels

Over mij

Mijn foto
(Hilversum, 1960) – – Vanaf 2016 hoofdredacteur van ‘Motief, antroposofie in Nederland’, uitgave van de Antroposofische Vereniging in Nederland (redacteur 1999-2005 en 2014-2015) – – Vanaf 2016 redacteur van Antroposofie Magazine – – Vanaf 2007 redacteur van de Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, die de Werken en voordrachten van Rudolf Steiner in het Nederlands uitgeeft – – 2012-2014 bestuurslid van de Antroposofische Vereniging in Nederland – – 2009-2013 redacteur van ‘De Digitale Verbreding’, het door de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ) uitgegeven online tijdschrift – – 2010-2012 lid hoofdredactie van ‘Stroom’, het kwartaaltijdschrift van Antroposana, de landelijke patiëntenvereniging voor antroposofische gezondheidszorg – – 1995-2006 redacteur van het ‘Tijdschrift voor Antroposofische Geneeskunst’ – – 1989-2001 redacteur van ‘de Sampo’, het tijdschrift voor heilpedagogie en sociaaltherapie, uitgegeven door het Heilpedagogisch Verbond

Mijn Facebookpagina

Translate

Volgers

Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009

Populairste berichten van de afgelopen maand

Blogarchief

Verwante en aan te raden blogs en websites

Zoeken in deze weblog

Laatste reacties

Get this Recent Comments Widget
End of code

Gezamenlijke antroposofische agenda (in samenwerking met AntroVista)