Ongerust

Het Louis Bolk Instituut bracht vrijdag 7 februari dit persbericht naar buiten, ‘Patiënten van complementair werkende huisartsen goedkoper’:

‘Resultaten onderzoek vragen om vervolgonderzoek naar kostenreductie in de zorg

De zorgkosten van patiënten met een regulier werkende huisarts liggen substantieel hoger dan die van patiënten met een huisarts die aanvullend complementair werkt. Dat blijkt uit gezondheidseconomisch onderzoek van de Tilburgse hoogleraar Peter Kooreman en Erik Baars, Leids lector en onderzoeker bij het Louis Bolk Instituut. Vrijdag 7 februari publiceert het economische vakblad ESB hun artikel hierover.

Anderhalf miljoen verzekerden

Kooreman en Baars analyseerden de zorgkosten van 1,5 miljoen verzekerden van zorgverzekeraar Agis en hielden hierbij rekening met vergelijkbare sociaal-economische omstandigheden en verzekeringsvormen. Complementair werkende huisartsen passen in hun praktijk naast reguliere geneeswijzen aanvullend complementaire behandelwijzen toe, zoals antroposofische geneeskunde, homeopathie en acupunctuur. Uit het onderzoek blijkt dat patiënten van deze laatste groep huisartsen minder kosten maken voor medicijngebruik en ziekenhuiszorg. Vooral in het laatste levensjaar – dat bekend staat als het jaar waarin de meeste zorgkosten gemaakt worden – zijn de kosten opvallend lager, zo constateren Kooreman en Baars.

Meer onderzoek nodig

De auteurs zien in dit onderzoek aanleiding om nader onderzoek te doen naar de mogelijkheden om met complementaire geneeswijzen te sturen op kosteneffectiviteit in de zorg. Kostenreductie wordt namelijk breed gezien als dé grote uitdaging om de zorg in Nederland betaalbaar te houden. Zij moedigen de Nederlandse overheid aan dit soort onderzoek te stimuleren en wijzen op bijvoorbeeld de Verenigde Staten, waar de overheid dergelijk onderzoek duidelijk faciliteert.

Kooreman en Baars deden eerder vergelijkbaar onderzoek bij een veel kleinere onderzoeksgroep. De toenmalige resultaten – dat patiënten van complementair werkende huisartsen goedkoper zijn – blijken dus ook te gelden bij een fors grotere populatie. Download het artikel, “Patients whose GP knows complementary medicine tend to have lower costs and live longer”, gepubliceerd in European Journal of Health Economics.

Over de onderzoekers

Peter Kooreman is hoogleraar gezondheidseconomie aan de Universiteit van Tilburg. Erik Baars is lector Antroposofische Gezondheidszorg aan Hogeschool Leiden en senior onderzoeker Gezondheidszorg bij het Louis Bolk Instituut. Het artikel “Complementair werkende huisartsen en de kosten van de zorg” is op 7 februari 2014 gepubliceerd en te lezen op de site van ESB, Economisch Statistische Berichten. De Universiteit van Tilburg heeft eveneens een persbericht verspreid.’

Dit persbericht is trouwens ook te vinden op de website van Hogeschool Leiden. Het persbericht van de Universiteit van Tilburg is uitgebreider, zo blijkt uit ‘Minder zorgkosten in laatste levensjaar bij patiënten met complementair werkende huisarts’:

‘De zorgkosten gedekt door de basisverzekering van patiënten met een huisarts die zich heeft geschoold in complementaire geneeswijzen zijn gemiddeld 225 euro (12,4%) per jaar lager dan die van sociaal-economisch vergelijkbare patiënten met een reguliere huisarts. In het laatste levensjaar is het verschil zelfs 1161 euro. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Tilburgse hoogleraar Gezondheidseconomie Peter Kooreman en de Leidse lector Erik Baars.

Een klein aantal Nederlandse huisartsen heeft zich, naast het voltooien van de reguliere huisartsenopleiding, aanvullend geschoold in complementaire behandelwijzen. De meest voorkomende aanvullende opleidingen zijn acupunctuur, antroposofische geneeskunde en homeopathie. De onderzoekers vergeleken de zorgkosten van patiënten van complementair werkende huisartsen met die van reguliere huisartsen. Ze keken hierbij alleen naar kosten die door de zorgverzekeraar worden vergoed, met een onderscheid tussen de verplichte basisverzekering en de vrijwillige aanvullende verzekering.

Kooreman en Baars laten ook zien dat de zorgkosten voor patiënten met een complementair werkende huisarts gedekt door aanvullende verzekeringen gemiddeld 33 euro hoger zijn dan de kosten van patiënten met een reguliere huisarts. De totale kosten (basisverzekering plus aanvullende verzekering) zijn 192 euro (10,1%) lager. Volgens de onderzoekers is het kostenverschil vooral te verklaren door lagere kosten voor ziekenhuis- en farmaceutische zorg. Bij patiënten in hun laatste levensjaar blijkt de kostenbesparing volledig veroorzaakt door lagere ziekenhuiskosten. Dit gaat niet gepaard met hogere kosten gedekt door aanvullende verzekeringen.

Mogelijke oorzaken

De onderzoekers noemen diverse mogelijke verklaringen voor de kostenverschillen. Eén daarvan is dat verzekerden die zo weinig mogelijk medische ingrepen willen of bewust een gezonde leefstijl nastreven eerder een complementair werkende huisarts kiezen. Een andere mogelijke verklaring is een kwalitatief betere praktijk van complementair werkende huisartsen, met minder overbehandeling.

Nederlands zorgbeleid

“In tegenstelling tot landen als Duitsland, Zwitserland en de Verenigde Staten staat de Nederlandse overheid overwegend afhoudend tegenover complementaire geneeswijzen. De vraag is of het Nederlandse beleid verstandig is. Ons onderzoek laat zien dat complementaire geneeswijzen, toegepast onder supervisie van artsen die eerst een reguliere opleiding hebben voltooid, mogelijk leiden tot forse lagere kosten van collectief gefinancierde zorg. De Nederlandse overheid zou onderzoek naar financiële en gezondheidseffecten van complementaire behandelwijzen moeten faciliteren, niet afremmen”, aldus Kooreman en Baars.

Agis Health Database

Het onderzoek is gebaseerd op geanonimiseerde gegevens uit de Agis Health Database, waarin gegevens voor verzekerden van Agis zijn vastgelegd. In het databestand komen 9323 huisartsen en huisartsenpraktijken voor, waarvan 109 als complementair werkend konden worden geïdentificeerd. Het merendeel van hen is antroposofisch huisarts. Het bestand bevat zorgverzekeringsgegevens van ruim 1,5 miljoen verzekerden in de jaren 2006-2011.

Peter Kooreman en Erik Baars deden al eerder onderzoek naar de zorgkosten bij complementaire huisartsen. Uit het vorige onderzoek, in 2012 gepubliceerd in de European Journal of Health Economics, bleek dat het verschil in kosten van een patiënt met een complementair werkende huisarts en een vergelijkbare patiënt met reguliere huisarts (zonder onderscheid tussen de basis- en aanvullende verzekering) varieerde tussen 0 en 30 procent. “In een toenmalig persbericht werd dit grofweg samengevat met ‘ongeveer 15 procent’. Dat was een te weinig genuanceerde weergave van de toenmalige resultaten. In dit nieuwe onderzoek, dat tienmaal zoveel verzekerden omvat, ligt dit percentage op 10,1%”, aldus Kooreman.’

Dat onderzoek meldde ik op dinsdag 8 juni 2010 in ‘Resultaat’. Het Louis Bolk Instituut meldde een dag eerder, op 6 februari, ‘Interview Huber in Medisch Contact’:

‘Arts-onderzoeker Huber uitgebreid geïnterviewd door artsenvakblad over haar nieuwe concept gezondheid.

Op 6 februari 2014 is een interview met Machteld Huber in Medisch Contact gepubliceerd, met als titel: “Het vermogen om zelf regie te voeren”.

Sinds 2011 werkt Huber aan een nieuw concept gezondheid, dat inmiddels getoetst is bij diverse zorgprofessionals en patiënten. Lees verder over dit project. Voor dit werk heeft Huber in 2012 de ZonMw-parel ontvangen. Lees het toenmalige persbericht.’

Ik had het hierover eerder onder andere op woensdag 31 augustus 2011 in ‘Augustusoogst’ en op donderdag 21 november 2013 in ‘Weren of accepteren’. Op de website van ‘Medisch Contact’ is onder de datum van 30 januari ook ‘Uitgedokterd’ te vinden, een tekst van Cisca Koning waarin dit onderzoek van Machteld Huber ter sprake komt:

‘Vrijdag 13 december 2013 staat in mijn geheugen gebeiteld. Was het dan een ongeluksdag? Integendeel! De Adviescommissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen organiseerde op die dag het Zorgberoependebat, de start van een traject naar een nieuw ontwerp voor alle opleidingen in de zorg gericht op een passend zorgaanbod in 2030.

De kers op de taart was voor mij de presentatie van het eindrapport van de Nationale Denktank met de aansprekende titel: “Uitgedokterd”. 25 jonge academici bogen zich over de vraag hoe zorgkosten in de toekomst draagbaar kunnen blijven en kwamen met oplossingen.

Het grote wonder vond ik dat juist deze niet op voorhand in de gezondheidszorg gepokte en gemazelde frisse denkers tot de conclusie kwamen dat er meer aandacht moet komen voor gezond gedrag in plaats van behandeling van ziekte, dat participatie zoveel mogelijk moet worden gestimuleerd, dat de eigen regie over gezondheid en de zorg groter wordt en dat de financiering gebaseerd moet worden op toegevoegde gezondheid in plaats van op het aantal verrichtingen.

Nu u onze sociaalgeneeskundige normen, waarden en competenties een beetje kent, zult u begrijpen dat ik hiervan heel vrolijk werd: als de toekomstige zorgberoepen op deze leest worden geschoeid, past dat perspectief onze beroepsgroepen als een tweede huid.

Uitgangspunt voor de analyses van de Nationale Denktank vormde het nieuwe concept voor gezondheid, zoals gedefinieerd door Machteld Huber: “Health as the ability to adapt and to self manage”. Op de bijeenkomst van 13 december bleek niet alleen bij de Nationale Denktank, maar bij álle aanwezigen vanuit de volle breedte van het zorgveld opvallende eensgezindheid voor dit nieuwe uitgangspunt voor de te ontwikkelen plannen voor toekomstige zorg.

Het nieuwe concept gezondheid richt zich niet uitsluitend – zoals de WHO-definitie – op de afwezigheid van ziekte. Huber noemt gezondheid een dynamisch fenomeen: “aandacht voor gezondheid moet worden gezien als een onlosmakelijk onderdeel van de levenskunst en niet als iets dat pas nodig is als zich ziekten aandienen. Natuurlijk moet ziekte, waar mogelijk, worden behandeld, maar daarnaast moet er ook aandacht zijn voor het versterken van veerkracht, zelfregie en basisgezondheidsvaardigheden.”

Voor sociaalgeneeskundige beroepsgroepen is deze herdefiniëring welhaast vanzelfsprekend. Het streven burgers – met collectieve acties – optimaal toe te rusten voor een gezonde interactie tussen mens en maatschappij (waarvan arbeid een essentieel deel uitmaakt) vormt immers het wezen van ons vak.

Algemene aanvaarding van het nieuwe concept gezondheid stemt me hoopvol. Verandering van het denken over volksgezondheid opent immers nu al de weg om gezamenlijk oplossingen te zoeken die over de traditionele, veelal door financiering beperkte, grenzen heen gaan. De nationale denktank bedacht er een tiental, die een bron van inspiratie zijn: ze zijn stuk voor stuk waard in de praktijk onderzocht te worden! Wij, sociaalgeneeskundigen in de publieke zorg, bieden ons graag aan om regionaal en landelijk onze sector overstijgende en verbindende bijdrage te leveren. We zijn nog lang niet uitgedokterd.

Cisca Koning, voorzitter KAMG’

Ik heb even opgezocht wat dat is, KAMG:

‘De Koepel artsen Maatschappij en Gezondheid (KAMG) verenigt de wetenschappelijke en beroepsverenigingen binnen de Maatschappij en Gezondheid, een onderdeel van de Public Health.

Artsen Maatschappij en Gezondheid werken bij GGD’en, ministeries, de thuiszorg, ziekenhuizen, de GGZ, het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), inspecties van de Volksgezondheid, universiteiten, zorgverzekeraars, meldpunt Kindermishandeling etc. Zij hebben zowel uitvoerende taken als verantwoordelijkheden voor management, staf, beleid en onderzoek. Zij verrichten hun werk vaak in multidisciplinair teamverband.

De KAMG heeft zich sinds de oprichting in 2OO1 ontwikkeld tot een professionele koepelorganisatie.

Het uitgangspunt is dat de Koepel die taken op pakt waar meerwaarde door samenwerking te verwachten is en dat de aangesloten verenigingen blijven doen waar zij sterk in zijn.

De volgende Wetenschappelijke en beroepsverenigingen van artsen zijn aangesloten bij de KAMG. De verenigingen vertegenwoordigen veelal een beroepsgroep uit de brede stroom van Artsen maatschappij en Gezondheid.

AJN – Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland
FMG – Forensisch Medisch Genootschap
NVAG – Nederlandse Vereniging Artsen Beleid Management en Onderzoek
NVDG – Nederlandse Vereniging voor Donor Geneeskunde
NVMM – Nederlandse Vereniging voor Medische Milieukunde
VAGZ – Vereniging Aviserende Artsen bij Zorgverzekeraars
VIA – Verenging voor Indicerende en adviserende Artsen
VIZ – Sectie Infectieziektebestrijding van de Vereniging van Infectieziekten
VvAwt – Vereniging van Artsen werkzaam in de Tuberculosebestrijding

Ga naar de website van Koepel Artsen Maatschappij en Gezondheid (KAMG)’

Op 4 februari zette Antroposana een fout in Trouw recht, met ‘Rectificatie bericht Trouw d.d. 3 februari 2014’:

‘In een artikel van dagblad Trouw van 3 februari 2014 over “Bijwerkingen van kruidenpreparaten” is onjuiste informatie verstrekt.

In een artikel van dagblad Trouw van 3 februari 2014 over “Bijwerkingen van kruidenpreparaten” (door het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb) staat dat een patiënt na gebruik van een antroposofisch geneesmiddel, waarin 6,2% lood bleek te zitten, ernstige gezondheidsklachten kreeg. Verificatie van deze informatie leerde echter dat het geneesmiddel “Mahayograi guggulu”-tabletten betreft, een ayurvedisch middel, dat wordt geproduceerd in India. Het blijkt dus helemaal niet te gaan om een antroposofisch geneesmiddel.

Het is bijzonder onzorgvuldig van Lareb om deze vergissing te maken en bovendien te laten publiceren in een toonaangevend tijdschrift. Ook Trouw is zo op het verkeerde been gezet. Deze onjuiste informatie stelt de antroposofische geneeskunde in een verkeerd daglicht en maakt patiënten onnodig ongerust.

A. Reigersman, bestuurslid Antroposana’

Een dag eerder meldde deze landelijke patiëntenvereniging een ‘Nieuw bestuurslid Antroposana’:

‘Wieneke Groot is in november 2013 benoemd als bestuurslid van Antroposana. In de Ledenraadsvergadering van november 2013 werd Wieneke Groot als bestuurder voorgedragen en met algemene stemmen gekozen.

Twee aspirantbestuursleden

Het bestuur is verheugd te kunnen melden dat er nog twee kandidaat-bestuursleden zijn; in de bestuursvergadering van 13 januari 2014 zaten er zes mensen aan tafel. In Stroom van april 2014 zullen zij zich voorstellen. Als zij het Antroposanabestuur blijvend willen versterken zullen zij in de LRV van juni 2014 worden voorgedragen.’

De vorige keer, op woensdag 5 februari in ‘Fout’, had ik twee artikelen van ‘De Gelderlander’ over ‘Eusebiuskerk wordt collegezaal voor universiteit’ op 31 januari en ‘Arnhem blij met komst universiteit in Eusebius’ op 3 februari. Omroep Gelderland bleek al op vrijdag 31 januari geschreven te hebben dat ‘Eusebiuskerk Arnhem wordt collegezaal’:

‘De Bernhard Lievegoed University gaat colleges geven in de Arnhemse Eusebiuskerk. Zo’n twee keer per maand zou de kerk het toneel worden van colleges in kunst, creatief ondernemerschap en economie.

De Bernhard Lievegoed University is nu nog gevestigd in Driebergen Zeist, maar wil zich op termijn graag in Arnhem vestigen. Ze willen daarvoor op het plein voor de kerk een nieuw gebouw neerzetten. Zover is het nog lang niet volgens Hans Winters van Stichting Eusebius, maar het is wel een wens voor de toekomst. “We zouden graag van Arnhem een universiteitsstad willen maken, maar er gaat nog veel water door de Rijn voordat het zover is.”

Dinsdag tekenen de stichting en de Bernhard Lievegoed University wel al een overeenkomst voor het gebruik van het kerkgebouw. Voor het geven van de colleges zijn geen aanpassingen in de kerk nodig en ook geen vergunningen vanuit de gemeente. “Er komen groepen van zo’n 200 studenten; die kunnen hier prima terecht.”’

Er blijkt ook een video van bijna vijf minuten op ‘Kanaal 13’ te zijn, van 4 februari, getiteld ‘College in de kerk’:

‘De Bernard Lievegoed University uit Driebergen gaat zich vestigen in Arnhem. De Arnhemse Eusebiuskerk wordt de collegezaal van deze nieuwe particuliere hogeschool. Ook zijn er plannen voor nieuwbouw op het Kerkplein. Dat heeft de onderwijsinstelling bij bezoek aan Arnhem bekendgemaakt.’

Op 7 februari kwam ook de Vereniging van vrijescholen met een persbericht naar buiten, ‘Behoud kleinescholentoeslag, vrijescholen werken samen’:

‘De kleine scholentoeslag, een toelage voor scholen met minder dan 145 leerlingen, blijft behouden. Wel krijgen schoolbesturen, als voorwaarde voor de kleinescholentoeslag, de “niet vrijblijvende verplichting” om aan te geven hoe zij samenwerken. Dat zei Sander Dekker, staatssecretaris van Onderwijs, afgelopen woensdag in het Tweede Kamer debat.

Vrijescholen werken nu al veel samen

Vrijescholen werken al veel samen en maken vaak onderdeel uit van een regionaal, overkoepelend bestuur. Daar is lokaal hard aan gewerkt de laatste jaren. Dat geldt zeker ook voor kleinere vrijescholen in krimpgebieden. Het behoud van de kleinescholentoeslag betekent voor deze scholen bestaanszekerheid en dat is goed nieuws.

De voorzitter van de Vereniging van vrijescholen benadrukt in haar reactie dat het van belang is dat bestaande samenwerkingsverbanden en regionale besturen op dezelfde wijze kunnen doorgaan. “Het is belangrijk dat overal diversiteit mogelijk is, ook buiten stedelijke gebieden en in krimpregio’s”, zegt voorzitter Rian van Dam.’

Vrijdag 24 januari meldde ik in ‘Appelsap’ dat het in Krimpen aan den IJssel zover is dat ‘Rudolf Steinerschool start tweede kleutergroep’. Op 6 februari berichtte ‘dichtbijredacteur’ Martijn Kuiler ‘Tweede kleutergroep Rudolf Steinerschool van start’:

‘Onderwijswethouder Lex Hofstra heeft woensdag op de Rudolf Steinerschool in Krimpen aan den IJssel de tweede kleutergroep feestelijk geopend. Naast de peuters en kleuters verbonden aan de school, waren er ook veel ouders met kinderen in de peuterleeftijd uit de omgeving aanwezig bij de opening.

In zijn toespraak benoemde Hofstra de groeiende behoefte van ouders om onderwijs te kiezen, wat naast de cognitieve vaardigheden ook aandacht heeft voor de sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling van een kind.

Na het doorknippen van het lint, konden de kinderen in de zaal genieten van een poppenspel. In het kader van de groei van de school, kregen de kleintjes een potje met bloembolletjes als presentje mee naar huis.’

En op maandag 20 januari meldde ik in ‘Pijn’ dat het Weekbericht van vrijeschool De Zwaan op 16 januari met ‘Algemene informatie’ kwam over de ‘Verwachte verhuizing in de zomer van 2014’. Dat is nu aangevuld met deze ‘Algemene informatie’ van 6 februari over ‘Stand van zaken “Herinrichting PO-scholen”’:

‘Velen van jullie hebben er al naar gevraagd; Hoe staat het met de voorgenomen verhuizing?

Graag nemen wij jullie mee in het afgelegde proces tot nu. In november 2013 is het ruimtelijk programma van eisen (Ruimtelijk PvE) aan de gemeente Zutphen aangeboden. Nadat de gemeente instemt met dit PvE, kunnen wij echt starten met het bouwtraject. Deze week vindt hierover weer een gesprek plaats met de betrokken gemeenteambtenaar. Wij hopen op een spoedig groen licht, zodat wij verdere stappen mogen en kunnen gaan zetten. Na goedkeuring is het te door lopen proces inzichtelijk en kunnen wij een eerste planning afgeven op basis van de definitieve afspraken met de gemeente. Zodra wij meer weten zullen wij u dit uiteraard laten weten.

De leden van het Kernteam Bouw staan in de startblokken om te beginnen en u te informeren over de plannen. De bedoeling is dat er op structurele basis een Nieuwsbrief over alle bouwactiviteiten uitgebracht wordt. Hierin kunt u straks kennismaken met onder andere de projectleider, de architect en de aannemer. Ook komt de planning aan de orde en informeren wij u over andere belangrijke bouwgerelateerde aspecten.

Verder kunnen wij u vertellen dat de gemeente opdracht heeft gegeven voor het onderzoek naar de lucht-kwaliteit aan de Valckstraat. Het onderzoek is inmiddels gestart. Medio mei verwachten wij de onderzoeks-resultaten en een samenvatting van die resultaten zullen wij met u delen.

Antonette van Beem
Bestuursadviseur Communicatie’

De Iona Stichting heeft op haar website dit bericht geplaatst, ‘Erebestuurslid mevrouw Van Beuningen overleden’:

‘Woensdag 29 januari jl. is ons erebestuurslid mevrouw Jops van Beuningen op 100-jarige leeftijd overleden. In 1968 trad zij toe tot het bestuur van de Iona Stichting, waarna zij 25 jaar later, in 1993, terugtrad en als erebestuurslid betrokken bleef bij de ontwikkeling van de stichting. Mevrouw van Beuningen heeft buitengewoon veel voor de stichting betekend en haar invloed op ons werk is zeer groot geweest. Haar respectabele leeftijd heeft haar nimmer belet om actief mee te denken en kundig te adviseren. Via gesprekken en brieven bleef zij tot het laatste moment op de hoogte van de gang van zaken.

Erebestuurslid Michiel ter Horst haalde mevrouw Van Beuningen aan tijdens zijn afscheidstoespraak als voorzitter op onze vorige jaarvergadering: “zij heeft ons geleerd wat het is om werkelijk op niveau te vergaderen: wat dat betekent – en wat het vereist”. Haar laatste twee overwegingen voor een jaarthema waren Gebruik de tijd en vrees niet (2012) en Het noodzakelijke in plaats van het toevallige (2013).

Met haar heengaan nemen wij afscheid van iemand die met hart en ziel met ons verbonden is.’

Over de relatie tussen de familie Van Beuningen en Warmonderhof heb ik een paar keer geschreven: op woensdag 20 januari 2010 in ‘Thedinghsweert’ en op zondag 28 maart 2010 in ‘Flowforms’. Vrijdag 16 maart 2012 kwamen in ‘Vrijplaatsen’ de ‘Voornemens voor 2012’ van de Iona Stichting ter sprake:

‘Iona motief voor 2012. Ons erebestuurslid Mevrouw M.J. van Beuningen (98) schreef als motto: “Gebruik de tijd en vrees niet”. Met andere woorden: benut de kansen van de tijd, de eenmaligheid.’

En nog een overlijden is er te melden, namelijk van Holger Lampson van de ‘Alfred Schnittke Akademie International’:

‘Holger Lampson ist am 31.1.2014 über die Schwelle des Todes gegangen. Mit ihm verliert die Akademie ihren Gründer, Leiter und Ideengeber. Wir, Dozenten, Mitarbeiter und Studenten verlieren einen Menschen, den wir geliebt und verehrt haben. Wir werden sein Erbe bewahren und versuchen, die Akademie in seinem Sinne weiter zu führen.’

Holger Lampson werd 61 jaar.

‘Die Alfred Schnittke Akademie International ist eine in Hamburg-Altona ansässige Musikakademie. Seit 2009 gilt die von der Kulturbehörde anerkannte Ausbildungsstätte als eine der ersten Adressen für Aus- und Weiterbildung in diversen Fachrichtungen der klassischen und zeitgenössischen Musik.

Neben den Studiengängen in Gesang und Instrumentalspiel mit pädagogischer oder künstlerischer Ausrichtung organisiert die Alfred Schnittke Akademie International regelmäßig Meisterkurse mit international renommierten Künstlern, initiiert künstlerische Projekte und veranstaltet Konzerte.

Sie kooperiert mit den Hamburger Festivals altonale, blurred edges, dem Interkulturellen Festival eigenarten und ab Sommer 2013 mit dem Schleswig Holstein Musikfestival.

Auf die Studenten zugeschnittener Einzelunterricht, kleine Studiengruppen und ein hohes Maß an studentischer Selbstorganisation ermöglichen eine persönliche und intensive Ausbildung, die die Studierenden optimal auf die fachlichen und konzeptionellen beruflichen Aufgaben und Herausforderungen vorbereitet.

Werk und Mission Alfred Schnittkes stehen für ein Studium mit Schwerpunkt Zeitgenössischer Musik, moderner Pädagogik und stringenten Anforderungen

Klicken Sie auf das Bild um das Video in voller länge anzusehen.

Website: www.schnittke-akademie.de
Adresse: Max-Brauer-Allee 24, 22765 Hamburg’