Bom

Ik begin vandaag met een bom. De Volkskrant schreef net over ‘Leraar maakt samen met leerlingen bommen in de klas’:

‘Een leraar riskeert tot drie jaar gevangenis voor het maken van explosieven in de klas. De man wou zijn leerlingen iets bijbrengen maar wat precies, is een aantal ouders ontgaan. De aanklager heeft een onderzoek geopend.

De 39-jarige leraar van de Freie Waldorfschool in Lübeck in Duitsland verklaarde dat het “allemaal voor de lol was”, schrijft de krant Lübecker Nachrichten. De moeder van een van de leerlingen zag de meerwaarde van de les echter niet in. “Ik weet niet hoe u erover denkt, maar geen enkele school heeft bommen maken op het lesprogramma staan”.

Haar zoon en zijn klasgenoten hielpen hun leraar met het maken van bommen. De leraar liet ook een bom ontploffen in het bijzijn van de leerlingen. “De leerlingen droegen hierbij geen bescherming”, aldus de bezorgde moeder.

Volgens woordvoerder Schulz van de lokale aanklagers diende een ouder een klacht in bij de politie, waarna een onderzoek opgestart werd. De leraar is ondervraagd en riskeert nu een boete of een gevangenisstraf. Als hij veroordeeld wordt, moet hij zijn licentie inleveren. Schulz benadrukt dat de leraar niet gearresteerd werd.

“De leraar behoudt ondanks de aanklacht het vertrouwen van de schoolraad, de directie en de ouders”, zegt Hans Peter Scherer, vertegenwoordiger van de school. Meer commentaar wilde hij niet geven.’

Ander vrijeschoolnieuws kwam gisteren van Mariëtte van Wissen in het Eindhovens Dagblad, met ‘Scholen op zoek naar meer geld’:

‘De meeste ouders met kinderen op scholen als de Vrije School, Jenaplan en Montessori zijn bereid meer te betalen voor deze vorm van onderwijs. Maar het extra geld blijkt vaak te weinig voor de specifieke leerprogramma’s.

Veel van deze scholen hebben het daarom financieel zwaar. Zo’n tachtig procent van de ouders met kinderen op een reguliere basisschool betaalt de vrijwillige bijdrage, meestal rond de dertig euro. De andere twintig procent betaalt niet, of minder.

In het zogeheten algemeen bijzonder onderwijs zoals Montessori, Jenaplan, Dalton, Vrije School of Leonardo is het omgedraaid. Daar liggen gewenste bijdragen vaak veel hoger en betaalt slechts tien tot twintig procent het gewenste bedrag. De rest betaalt (veel) minder.

Een aantal van deze scholen balanceert daarom financieel op het randje. Of ze kunnen niet meer het gewenste onderwijs bieden met speciaal ontwikkelde lesmaterialen, specifieke vakleerkrachten en kleinere klassen.

Ouders die voor bijzonder onderwijs kiezen, zijn meestal bereid (veel) meer te betalen dan de ouderbijdrage van zo’n dertig euro die een reguliere basisschool vraagt.

Maar de 1500 euro die bijvoorbeeld het Leonardo-onderwijs – voor hoogbegaafde kinderen – per leerling minimaal nodig heeft om het beloofde onderwijs te kunnen bieden, wordt maar door weinig ouders overgemaakt. “Daarom is het de vraag hoelang wij nog Leonardo-onderwijs kunnen blijven geven zoals het bedoeld is”, zegt Harrie Berkers, directeur van basisschool D’n Heiakker in Deurne met twee Leonardo-klassen.

De particuliere school (basis en voortgezet) Agnus Dei in Valkenswaard (veertig leerlingen) vraagt een bijdrage tussen de 3000 en 6000 euro, afhankelijk van het inkomen van de ouders.

“Een kind bij ons kóst 12.000 euro vanwege het maatwerk dat we leveren”, zegt Alex van de Ven, van Agnus Dei. “De overheid betaalt niet mee omdat wij particulier onderwijs zijn. Toch hebben wij ook kinderen van bijstandsmoeders. In die gevallen wordt naar financiële partners gezocht. Maar een financiële vriendenclub van Agnus Dei zouden wij waarderen”, geeft Van de Ven aan. Hij wil niet meer kwijt wil over wie of wat de financiële partners zijn. Hij zegt geen last te hebben van de economische crisis. “We hebben meer aanmeldingen dan we kunnen plaatsen en ouders betalen zonder discussie naar inkomen.”

De scholen in de regio die benaderd zijn voor dit artikel, zoals de Vrije School, zeggen weinig van de crisis te merken. In die zin dat de meeste ouders hetzelfde bedrag blijven betalen zoals ze dat altijd al betaalden. Maar het totale bedrag dat binnenkomt via de ouderbijdrage is wel vaak te laag om het gewenste onderwijs te kunnen bieden.

Druk op ouders om te betalen is uit den boze, bezweren de schooldirecteuren. Kinderen van niet-betalende of te weinig betalende ouders, mogen nooit van school worden gestuurd. Rijke en arme scholen kunnen theoretisch dus niet ontstaan.

“Slechts één persoon van onze aannamecommissie weet wat ouders betalen. Verder niemand op school en zo hoort het ook”, zegt Ray Kusters, directeur van de Vrije School Brabant in Eindhoven. “Als er niet betaald wordt, zoeken we naar andere financiële oplossingen.”

Kusters weet dat veel basisscholen, met name de algemeen bijzondere, in de rode cijfers zitten. Hij weet ook dat het een keer ophoudt met het bedenken van creatieve financiële oplossingen zoals het organiseren van veilingen, zoeken naar sponsors en drukken van kalenders.

“Dan moet er gewoon geld op tafel, veel geld”, zegt Kusters. “Wanneer je als ouders iets extra's verlangt voor je kind, dan moet je ook maar extra betalen.”

Zijn Vrije School vraagt aan ouders met de hoogste inkomens voor één kind 447 euro, voor twee kinderen 685 en voor drie kinderen 895 euro.

Kusters: “Tien procent van de ouders betaalt de gevraagde bedragen. Vorig jaar hebben we over 250 leerlingen 40.000 euro binnengekregen. Dat is gemiddeld 160 euro per leerling. Daarmee redden we het maar net. Onze werkwijze is ouders veel dingen voor school te laten doen.”’

Dat het in de zorg ook om geld gaat, weten we al. Sandra Olsthoorn schreef vandaag in Het Financieele Dagblad over ‘Zorgen en optimisme over komst Loek Winter naar Zonnehuizen’ (waarbij ze overigens gebruik maakte van elders al gepubliceerd materiaal, dat ik hier eerder ook al heb weergegeven):

‘Bij noodlijdende ziekenhuizen gebeurde het al eerder: met privaat geld van de ondergang gered. Maar de overname van het failliete Zonnehuizen door Loek Winter, samen met zorginstelling Rentray, is een primeur in de langdurige zorg, die met de AWBZ wordt gefinancierd. Eerder reikte de overheid altijd de helpende hand. De reacties zijn verdeeld.’

Vervolgens geeft ze het woord aan Jeroen van den Over, bestuurder Vierstroom Gouda in een blog op Zorgvisie.nl, Wim Drooger, directeur Platform VG, een cliëntenorganisatie van verstandelijk gehandicapten, Maurits de Savornin Lohman, zijn zus is al 26 jaar cliënt bij dat deel van Zonnehuizen waarover Loek Winter zich ontfermt, Jan de Vries, directeur MEE Nederland, de organisatie die mensen met een beperking ondersteunt en Sengül Sözen, bestuurder Abvakabo FNV.

Vakbondsconsulent van NU’91 Jos Kaldenhoven geeft vandaag op zijn weblog op de website ‘Nursing voor verpleegkundigen’, in een bericht getiteld ‘Het gaat niet goed’, tips aan medewerkers:

‘2300 Ontslagen, 1600 mensen opnieuw aangenomen. Het faillissement van de groep Zonnehuizen geeft je wel te denken hoe snel een organisatie binnen de gezondheidszorg kan omvallen.

Het is niet alleen in de VVT-sector kommer en kwel. [VVT = verpleging, verzorging, thuiszorg, MG] De zorgen nemen alleen maar toe. En, nog recent konden we lezen dat verwacht wordt dat meer ziekenhuizen het afgelopen jaar verlies hebben gedraaid.

Gaat het wel de goede kant op met de zorg? Is het een gevolg van het wanbeleid van bestuurders, die met eurotekens in de ogen alleen aan hun eigen bonus denken? Is het een gevolg van het beleid van de regering dat wel meer miljarden aan de zorg uitgeeft, maar ook onzalige bezuinigingen in gedachten heeft zoals de 600 miljoen euro bij de GGZ?

Ik weet het niet precies. Maar volgens mij stevenen we in Nederland af op een debâcle. De vakbonden sluiten bijvoorbeeld in zorginstellingen steeds vaker sociale plannen af zodat duidelijk is hoe om te gaan met boventallig personeel. Maar als er geen sociaal plan is afgesloten – zoals bij de Zonnehuizen – dan komt de bond echt alleen op voor de belangen van de individuele leden!

Ik volg deze week als vakbondsconsulent van NU’91 twee scholingsdagen, en wordt op die manier weer helemaal op de hoogte gebracht van de stand van zaken bij diverse onderdelen van de zorg.

Vakbondsconsulent, wat is dat? Nou, een van de belangrijkste taken van deze functie is het beantwoorden van rechtspositionele en inhoudelijke vragen van alle medewerkers. Ook voor de niet-leden is de vakbondsconsulent beschikbaar. Binnen  de sector VVT zijn er ook andere vakbonden (ABVAKABO FNV, CNV Publieke Zaak en FBZ) die vakbondsconsulenten hebben. Ook die zijn aanspreekbaar voor alle werknemers.

De organisatiegraad van werknemers binnen de VVT kan beter. Veel werknemers denken dat zij kunnen meeliften op de onderhandelingsresultaten van de vakbonden. Maar dat klopt niet helemaal. Alleen als je om wat voor reden dan ook in de problemen raakt op je werk, zul je als lid van een vakbond ondersteund worden.

Natuurlijk kun je snel lid worden van een bond als het nodig is, maar is je probleem al ontstaan voor (of vlak na) de aanmelding, dan heb je geen recht op hulp. Je kunt het vergelijken met een brandverzekering die ook niet mag worden afgesloten als je huis in brand staat.

Nee, het worden onzekere tijden en het is echt aan te raden lid te worden van een vakbond. Zoek uit wat de bonden je te bieden hebben. Kies voor een categorale of een algemene bond en zorg dat je met zijn allen sterk staat als het nodig is! Niet alleen uit solidariteitsoverwegingen, maar vooral ook omdat op het ogenblik bijna niemand van ons werkt bij een financieel gezonde werkgever.

Toch?!’

Renske Leijten van de SP maakte zich ook al zorgen over de medewerkers. Eergisteren liet ze op de website van de SP zelfs weten dat de ‘Staatssecretaris mede verantwoordelijk voor ontslag zorgmedewerkers Zonnehuizen’ is:

‘De failliete zorggroep Zonnehuizen wordt overgenomen door een combinatie van ondernemer Loek Winter en Rentray, een organisatie die zorg biedt aan kinderen en jongeren. Dat werd dinsdag bekend. Met de overname komen honderden medewerkers op straat te staan. De vakbond verwacht dat ongeveer 500 voltijdbanen verdwijnen, op het totaal van 1500. “Dat is schandalig”, zegt SP-Kamerlid Renske Leijten. “De staatssecretaris kon een faillissement voorkomen, maar weigerde. De staatssecretaris kon voor het personeel en de kinderen en volwassenen die afhankelijk zijn van zorg opkomen, maar weigerde. Veldhuijzen van Zanten is mede verantwoordelijk voor het ontslag van 500 zorgmedewerkers.”

Tot nu toe houdt staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten vol dat de kwaliteit en de continuïteit van zorg gewaarborgd blijven. “Hoe kan de staatssecretaris dat nou waarborgen als je honderden mensen op straat zet? Bovendien bestaat de kans dat het personeel dat blijft ten onrechte hun opgebouwde arbeidsrechten verliest. Voor de bewoners en de medewerkers blijft de onzekerheid dus bestaan.”

Voor de kerstvakantie heeft de Tweede Kamer op verzoek van de SP de staatssecretaris aan de tand gevoeld of de continuïteit van de werkgelegenheid en de zorg voor de patiënten gegarandeerd waren. De staatssecretaris stelde zich destijds niet verantwoordelijk om zelf mee orde op zaken te stellen.

Leijten: “De patiënten en het personeel zitten nu met de gebakken peren door het mismanagement van het voormalig bestuur. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft Zonnehuizen nu onder verscherpt toezicht gesteld omdat ze vreest voor de kwaliteit en continuïteit van de zorg. De staatssecretaris is hiervoor medeverantwoordelijk.” Leijten wil direct na het het kerstreces een nieuw kamerdebat. De staatssecretaris moet zich ervoor inzetten dat personeel niet wordt ontslagen en hun arbeidsrechten niet worden aangetast. Bovendien moet voor alle patiënten goede zorg gegarandeerd blijven.’

Vandaag stelde zij en haar collega Henk van Gerven hierover wederom kamervragen (vraagnummer 2011Z00288), gepubliceerd onder de titel ‘De overname van Zonnehuizen en het ontslag van medewerkers’:

‘Vragen van de leden Leijten en Van Gerven (beiden SP) aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over de overname van Zonnehuizen en het ontslag van medewerkers (ingezonden 12 januari 2012)

1
Wat is uw reactie op het bericht dat het failliete Zonnehuizen wordt overgenomen en dat één derde van 1500 fte gaat verdwijnen? 1)

2
Welke onderdelen van Zonnehuizen worden door welke partij overgenomen? Kunt u uw antwoord toelichten?

3
Klopt het dat de ondernemer Loek Winter de winstgevende onderdelen van de Zonnehuizen overneemt en geen (mede)verantwoordelijkheid wil dragen voor de niet of minder winstgevende onderdelen? Kunt u uw antwoord toelichten?

4
Welke en hoeveel BV’s zijn opgericht door de heer Winter en/of Rentray om een overname van Zonnehuizen mogelijk te maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

5
Waarom heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg de voormalige Zonnehuizen nu onder verscherpt toezicht gesteld, en niet eerder? Kunt u uw antwoord toelichten?

6
Klopt het, dat het aantal van 500 voltijdsfuncties dat verdwijnt naar boven bijgesteld kan worden door de nieuwe organisatie? Hoeveel mensen komen daarmee in totaal op straat te staan?

7
Op welke manier moeten de hulp- en zorgverleners van Zonnehuizen de continuïteit en kwaliteit van zorg waarborgen, als zij niet weten waar zij aan toe zijn en hun baan wellicht op de tocht staat?

8
Hoe kunt u garanderen dat de overname van Zonnehuizen geen negatieve consequenties zal hebben voor de continuïteit en kwaliteit van de zorg wanneer honderden medewerkers ontslagen zullen worden? Kunt u uw antwoord toelichten?

9
Waarom lag er een concept-brief klaar lag bij Zonnehuizen om daarin te melden dat de kwaliteit van zorg niet langer gewaarborgd kon worden?

10
Was u ten tijde van het debat, gehouden op 22 december 2011, ervan op de hoogte dat er mensen ontslagen zouden worden of dat daar voornemens toe waren? Zo ja, over hoeveel fte werd er toen gesproken? Waarom heeft u dat niet gemeld? Kunt u uw antwoord toelichten?

11
Deelt u de mening dat het al dan niet in opstand komen tegen het voormalig bestuur, het faillissement en de nasleep ervan geen reden mag zijn voor ontslag? Kunt u uw antwoord toelichten?

12
Op welke wijze zijn de opgebouwde arbeidsrechten van de medewerkers van Zonnehuizen gewaarborgd?

13
Bent u bereid al het mogelijke te doen om de banen van de medewerkers van Zonnehuizen te behouden, en ervoor te zorgen dat hun eisenpakket, met 5 eisen die overhandigd zijn aan de curator, wordt ingewilligd? Kunt u uw antwoord toelichten?

14
Zijn de Cliëntenraad Volwassenenzorg Zonnehuizen en andere cliëntenraden om advies gevraagd, conform het medezeggenschapsrecht? Zo nee, waarom niet?

15
Waarom wordt de overname aan de cliëntenraad gepresenteerd als een feit, terwijl hij er wettelijk nog een advies over dient uit te brengen? Kunt u uw antwoord toelichten?

16
Wie neemt de verantwoordelijkheid voor het onderwijs bij Zonnehuizen voor zijn rekening? Kunt u uw antwoord toelichten?

17
Wanneer zal de onzekerheid en onduidelijkheid voor alle betrokkenen, van medewerkers tot bewoners en hun naasten, voorbij zijn, en wat gaat u doen om dat te bespoedigen?

18
Kunt u garanderen dat de overname geen negatieve consequenties zal hebben voor de continuïteit en kwaliteit van het onderwijs? Kunt u uw antwoord toelichten?

19
Is er nog de inzet om de miljoenen euro’s, die zijn verdwenen onder het voormalig bestuur en Raad van Toezicht, terug te krijgen? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet?

20
Bent u voornemens een diepgravend onderzoek te starten naar de rollen van alle betrokken (interim) bestuurders die met het faillissement van Zonnehuizen en de overname te maken hebben? Kunt u uw antwoord toelichten?

21
Welke betrokkenheid heeft u, of uw ministerie, gehad bij de overname? Kunt u uw antwoord toelichten?

22
Klopt het dat men de hypotheek financieel niet rond krijgt, maar dat men dit in de komende 2 jaar wel wil proberen?

23
Wat is de rol van Triodos Bank geweest in deze? Kunt u uw antwoord toelichten?

24
Hoe ziet de huurconstructie eruit die nu is afgesproken?

25
Wilt u deze vragen beantwoorden in de week van 17 januari aanstaande, zodat de Kamer de antwoorden heeft voor er een nieuw debat wordt gevoerd?

1) http://www.rtvutrecht.nl/nieuws/414467/overname-zonnehuizen-vele-honderdenontslagen.html’