Tekenen

Het is echt komkommertijd. Weinig nieuws in deze hete dagen. Wolfgang Held had eergisteren op de website van het Goetheanum een echt zomerbericht, ‘Zehnter Zyklus der Mysteriendramen hat vor ausverkauftem Haus begonnen’:

‘Mit fast 1000 Plätzen ist der Sommerzyklus der Mysteriendramen voll besetzt. Es ist die letzte Aufführung der Dramen vor dem Bühnenumbau ab September 2013.

Diese grosse Resonanz auf die Neuinszenierung der Mysteriendramen durch Gioia Falk (Eurythmie), Christian Peter (Schauspiel) und Roy Spahn (Bühnenbild) hatten nur wenige erwartet. Dabei mag die kollegiale Ensemble-Arbeit, der Neugriff der Eurythmie wie auch die textorientierte Regiearbeit gemeinsam diesen Erfolg möglich gemacht haben. Begleitet wurden die Zyklen am Goetheanum von sogenannten “hautnah”-Aufführungen von Szenen der Mysteriendramen in zahlreichen Städten. Der jetzt ausverkaufte Zyklus gibt den Verantwortlichen am Goetheanum den Mut, nach dem nun anstehenden Bühnenausbau weitere Aufführungen der Dramen ins Auge zu fassen. Dabei darf man nicht vergessen, dass die Schauspielerinnen und Schauspieler jeweils für die Aufführungen und kurzen Wiederaufnahmeproben als freies Ensemble zusammenkommen. Das sind weitaus schwierigere Bedingungen, als sie bei den vergangenen Inszenierungen geherrscht haben. Es sei, so die Spielerinnen und Spieler bei der Generalprobe, der familiäre, freundschaftliche Geist im Ensemble, der trotzdem Flügel verleihen würde. Von der Generalprobe dieses zehnten Zyklus wurden Filmaufnahmen gemacht, die in wenigen Wochen hier Einblicke in das Leben auf und hinter der Bühne geben werden.’

Is het vanwege deze zomertijd dat de Facebookpagina van Uitgeverij Christofoor op 15 juli het album van Uitgeverij Christofoor deelde? Met deze boodschap:

‘In de nieuwe Happinez nr. 5, 2013 staat een artikel over Antroposofie. Jaap van de Weg auteur van “Lof der Hindernissen” van Uitgeverij Christofoor heeft met de auteur samengewerkt bij de realisatie van dit artikel. Lees hier een gedeelte van het artikel. Antroposofie Het leven als inwijdingsweg (1 foto)’

Meer is te vinden op de website van Happinez. Niet het artikel, maar een globale inhoudsopgave. – Dan hard nieuws. Bionext kwam vorige week vrijdag 19 juli met het bericht ‘Biologische speciaalzaken groeien tegen de stroom in’:

‘Speciaalzaken hebben al jaren te maken met een dalende lijn in de omzet. In een recente publicatie van de ING valt te lezen:

“Tussen 2007 en 2013 daalde de gemiddelde omzet van een speciaalzaak in voedingsmiddelen met 10 procent. Doordat consumenten een groter deel van hun boodschappen bij de supermarkt zijn gaan doen daalt de omzet in de branche en loopt ook het aantal winkels terug.”

De biologische speciaalzaken vormen een duidelijke uitzondering op de regel. Vanaf het jaar 2000 is de gemiddelde omzetgroei per jaar 7%. In 12 jaar tijd is de omzet meer dan verdubbeld naar ruim 325 miljoen per jaar. Het hele ING-artikel kunt u hier downloaden.’

Diezelfde dag bracht het dit nieuws, ‘Monsanto trekt zich grotendeels terug uit Europese markt’:

‘Gisteravond heeft chemiereus Monsanto bekend gemaakt dat het bedrijf zich grotendeels terugtrekt uit de Europese markt voor genetisch gemanipuleerde landbouwgewassen. Dit is verheugend nieuws, ook al moeten we niet te vroeg juichen. Zie het persbericht van Greenpeace hieronder.

Knieval Monsanto lijkt Europese koerswijziging richting duurzame landbouw

Amsterdam, 18 juli 2013 – Dat Monsanto alle nieuwe verzoeken intrekt om genetisch gemanipuleerde gewassen te verbouwen in de EU, is volgens Greenpeace een eerste signaal dat Europa de koers verlegt richting gezonde, duurzame landbouw. De strijd met Monsanto is volgens campagneleider Herman van Bekkem echter nog lang niet gestreden. “De multinational wil zich nu concentreren op de import van gentech-gewassen uit andere continenten. Ook daar zullen we ons uiteraard tegen verzetten.”

De strijd van Greenpeace voor duurzame landbouw wierp gisteravond historische vruchten af, toen Monsanto bekend maakte zich grotendeels terug te trekken uit de Europese markt voor genetisch gemanipuleerde landbouwgewassen. Dat betekent echter niet dat de naam Monsanto in Europa verleden tijd is. Het bedrijf heeft nog steeds toestemming om in Europa de omstreden, gemanipuleerde maïssoort MON810 te verbouwen. De plant leidt sinds 1998 tot diepe verdeeldheid in de EU. Acht Europese lidstaten hebben een landelijk teeltverbod op dit gewas. Binnenkort moet de Europese Commissie de toelating van MON810 opnieuw onder de loep nemen. Greenpeace verwacht dat dit dan ook het einde betekent van deze onnatuurlijke maïssoort.

Daarnaast heeft biotechreus Monsanto aangekondigd de focus te verleggen naar de import van landbouwgewassen uit andere continenten, zoals Amerika. Greenpeace vindt dat de deuren van de EU dicht moeten voor deze handel. Van Bekkem: “We weten nog altijd niet wat de gevolgen zijn van het verbouwen en eten van genetisch gemanipuleerde producten voor mens en dier. Zolang we niet zeker weten of het veilig is, moeten we er gewoon niet aan beginnen. Europa kan beter kiezen voor eerlijke, duurzame landbouw waarin geen ruimte is voor groenteprofessors als Monsanto.”

Bron: Greenpeace’

Een dag eerder wist Bionext ‘Biologische veehouders lopen voor op de mestwet: geen verwerkingsplicht’ te melden:

‘Op 9 juli heeft staatssecretaris Dijksma de nota van wijziging van de meststoffenwet aan de Tweede Kamer gestuurd, voorzien van een uitleg. De staatssecretaris blijkt rekening te houden met biologische veehouders, die op grond van de biologische productieregels wettelijk verplicht zijn om al hun biologische mest op biologische grond af te zetten. Dat betekent dat verplichte mestverwerking voor biologische veehouders geen optie is. De staatssecretaris heeft dit erkend en in de wijzigingen op de wet de mogelijkheid opgenomen een groep landbouwers vrij te stellen van verplichte verwerking. Het Biohuis is blij met deze ontwikkeling. Het Biohuis heeft met steun van Bionext de laatste maanden actief gelobbyd met de boodschap dat de biologische sector haar mestafzet al zover geregeld heeft, dat een extra verplichting in de meststoffenwet niet nodig en zelfs conflicterend is.’

En over zichzelf, ‘Bionext in de media’:

‘Het voorjaar heeft veel biologisch nieuws opgeleverd. Natuurlijk rondom het Lekker naar de Boer-weekend, waarin tienduizenden mensen erop uit trokken om zelf te ervaren wat biologisch boeren betekent. Er zat een special van 8 pagina's bij de Metro, het AD schreef 2 pagina's vol over de nieuwe fietsroutes van de stad naar de bio boer en de ANWB Kampioen riep lezers op vooral Lekker naar de Boer te gaan.

Onze actie “Hart voor biodiversiteit, geen octrooi op leven” is besproken op BNR Nieuwsradio, net als de Europese zadenregeling. Wie deze actie wil steunen kan een gift overmaken en de petitie tekenen. Zo’n 9 duizend mensen gingen u voor.

De export van biologische producten is voor het eerst in kaart gebracht en overtreft de binnenlandse markt. De Exportmonitor 2012 haalde o.a. het Financieel Dagblad en BNR Nieuwsradio.

Naar aanleiding van een persbijeenkomst op de ambassade in Berlijn zijn artikelen verschenen in Duitse media, over ... het Pieperpad! Zie bijvoorbeeld Reisen Deutschland.
In de Volkskrant verscheen een bericht over biologisch ijs – wat wil je met dit weer – en daarin werd Bionext geciteerd.

Het tienjarig bestaan van Adopteer een Kip is uitgebreid besproken in Ekoland. Het aantal biologische legkippen is in tien jaar tijd namelijk verzevenvoudigd, van 300 duizend naar 2,1 miljoen. Dankzij Adopteer een Kip (en veel nieuws over plofkippen, Beter Leven etc) is het bewustzijn over de voordelen van de biologische pluimveehouderij sterk toegenomen in ons land. En we gaan op volle kracht door: september wordt een speciale actiemaand. Hou www.adopteereenkip.nl in de gaten!’

Eergisteren kwam de Facebookpagina van weekblad ‹Das Goetheanum› met ‘Securvita macht Rückzieher’:

‘In Zukunft will die Kasse weniger anthroposophische Therapien erstatten. Ein empörter Brief des Patientenverbandes ‹gesundheit aktiv› findet sich hier: http://buff.ly/15JWlaF’

Die brief is al van 27 mei. Daarin schrijft Hans-Jürgen Schumacher, ‘Geschäftsführer’ van ‘Patientenverband gesundheit aktiv . anthroposophische heilkunst e.v.’ aan deze ‘bundesweite gezetzliche Krankenkasse’, die bekend staat om het feit dat ook complementaire behandelwijzen worden vergoed:

‘Sehr geehrter Herr Hachtmann,

wie uns erst jetzt bekannt wurde, haben Sie im Bereich der anthroposophischen Therapien Kürzungen vorgenommen. Wurden bisher 25 Therapieeinheiten pro Therapieform erstattet, werden von Ihnen nun nur noch maximal 25 Einheiten für Heileurythmie und Kunsttherapie insgesamt und 10 Einheiten für Rhythmische Massage übernommen.

Als anthroposophischer Patientenverband haben wir viele Mitglieder, die bei Ihnen versichert
sind. Diese haben sich seinerzeit bewusst gerade wegen der Erstattung dieser Therapien für eine Mitgliedschaft in Ihrer Kasse entschieden. Umso verständnisloser und empörter reagieren unsere Mitglieder und damit auch wir auf diese von Ihnen im Rahmen der vom Gesetzgeber gegebenen Möglichkeiten vorgenommene Änderung.

Wie Sie wissen, sind diese Therapien ein wesentlicher Bestandteil Anthroposophischer Medizin. Eine Reduktion der verordneten Heilmittel gefährdet die gesundende Wirkung und stellt damit den gesamten Therapieerfolg grundsätzlich in Frage. Eine Bezahlung der Verordnungen durch die Patienten stellt für die meisten unserer Mitglieder eine erhebliche Belastung dar und kann von vielen nicht erbracht werden.

Darüber hinaus möchten wir Sie darauf hinweisen, dass diese von Ihnen vorgenommene Änderung für die Betroffenen völlig unerwartet und sozusagen aus heiterem Himmel kam. Eine frühzeitige Einbindung Ihrer Mitglieder in die Überlegungen beispielsweise in Ihrem Mitgliedermagazin, hätte den Raum für Gespräche öffnen und Ihnen zu einem direkten Feedback der Betroffenen verhelfen können. Ein Schritt, bei dem sich Mitglieder als Mitgestalter im Sinne eines “zukunftsweisenden Gesundheits- und Kassenwesens” wahr- und ernstgenommen gefühlt hätten.’

De website van het Edith Maryon College, het opleidingscentrum dat onder andere een opleiding Maatschappelijke Zorg aanbiedt, meldt op de homepage een ‘Conferentie 4 en 5 oktober, Informatie conferentie’:

‘Conferentie heilpedagogie en sociaaltherapie

vrijdagavond 4 en zaterdag 5 oktober 2013

Put inspiratie uit de bron
kernwaarden en ontwikkelingsopgaven

19 tot 21.30 uur 4 oktober: Musical “Offerus”, lezing en boekpresentatie
09.30 tot 17 uur 5 oktober: Lezingen en werkgroepen
Amerpoort – Christophorus, Bosch & Duin

Informatie inhoud en kosten
Programma
Flyer
Hier aanmelden’

Via de eerste link lezen we onder meer:

‘Met een inspirerend programma willen we, bij medewerkers uit de zorg, bewustzijn wekken voor de kernwaarden en toekomst-potentie van de antroposofische zorg, in woorden en beelden van deze tijd. Tevens biedt de conferentie mogelijkheden voor onderlinge uitwisseling en netwerkvorming. In het belang van de heilpedagogische beweging is het belangrijk dat er uit elke zorginstelling voldoende medewerkers de gelegenheid krijgen om deel te nemen, daarom is de toegangsprijs laag gehouden en aangevuld met schenkingen.

Inhoud

In een drietal lezingen staan we stil bij verleden, heden en toekomst van de zorg:
– Wat waren de idealen van de oprichters en hoe vertaalden zij deze in de praktijk? Welke ontwikkelingen zijn daarmee in gang gezet?
– Wat zijn de kernwaarden en opgaven van de huidige zorg? Met praktijkvoorbeelden.
– Hoe kan je vanuit je eigen idealen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van menswaardige zorg? Wat geeft inspiratie voor de toekomst?
Na de openingslezing wordt er een boekje gepresenteerd over de kernwaarden en het begin van de heilpedagogie in Nederland. Iedere deelnemer ontvangt een exemplaar.

Op zaterdag is er in het programma keuze uit diverse interactieve werkgroepen over: levensverhalen, inlevend waarnemen, KICK methode (kracht in contact met kunst), BIC methode (bevorderen initiatief cliënt) empowerment met muziek, het team en ik, de ouder wordende mens, ik-zin in gesprek, de heilpedagogische cursus in toekomstperspectief en kunstzinnige activiteiten. Voor de werkgroep wordt bij aankomst gekozen.

Organisatie
De organisatie is in handen van de NVAZ, het EMC en de MPO.

Kosten
€75,- inclusief biologische lunch, koffie en thee.
Na aanmelding en betaling is de inschrijving definitief.

Aanmelden via www.maryoncollege.nl of www.nvaz.nl (max. 200)
Deelnemers ontvangen per mail de laatste informatie over het programma.
Bel voor meer informatie Alexandra Buijsman 085-7733181

NVAZ: Nederlandse Vereniging Antroposofische Zorgaanbieders.
EMC: Edith Maryon College voor opleiding, scholing en training in antroposofische zorg.
MPO: Medisch Pedagogische Onderzoeksgroep (naar bronnen van heil/pedagogie) Publicaties: Leren, op weg naar een antroposofische leertheorie; Pedagogie, een kunst, een kunde; Het dilemma van een morele opvoeding’

Via de link ‘Programma’ leren we onder andere het volgende:

‘Vrijdag 4 oktober 2012

19.00-20.00 uur: Welkom, Musical Offerus, korte uitwisseling en pauze
20.15-21.00 uur: “Over de oorsprong, kernwaarden en ontwikkeling van heilpedagogie en sociaaltherapie” door Christie Amons
21.00-21.30 uur: Presentatie boekje: Herinneringen aan de beginjaren van het Zonnehuis 1931-1956, met persoonlijke ervaringen en foto’s
Gezamenlijke afsluiting.

Zaterdag 5 oktober 2013

09.30-11.00 uur: Gezamenlijke opening
“Kernwaarden en opgaven voor de huidige zorg” door Rigobert van Zijl en Thea Giesen
Koffiepauze
11.00-12.30 uur: Werkgroepen *
12.30-13.30 uur: Lunchpauze met biologische lunch
13.30-15.30 uur: Werkgroepen
Theepauze
15.30-17.00 uur: Gezamenlijke activiteit
“Opgaven voor de toekomst van de zorg” door Edmond Schoorel
Uitwisseling van ervaringen met het oog op de toekomst
Gezamenlijke afsluiting.’

Nu heb ik al een hele tijd niet meer bericht over het ‘Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg’ aan Hogeschool Leiden; ik blijk dat een beetje veronachtzaamd te hebben. De laatste keer was op 16 mei in ‘Verlaten’ en op 2 februari in ‘Koers’. Terwijl het vorig jaar op 13 maart 2012 in ‘Dichter’ was dat ik het de laatste keer over een nieuwsbrief van het lectoraat had, en die was dan nog de ‘International research newsletter on anthroposophic medicine’, en niet eens gewoon hun eigen nieuwsbrief. Hoog tijd dus voor deze ‘Nieuwsbrief lectoraat’:

‘05-2013 nr. 12 Met o.a. de werkconferentie, vier pijlers van praktijkonderzoek en zorgprogramma ontwikkeling.’

We lezen daarin onder meer over de volgende zaken:

‘Beleid: vier pijlers van praktijkonderzoek 

Vanaf haar start in 2008 draagt het lectoraat AG door middel van praktijkonderzoek en transfer van kennis bij aan het programmatisch en structureel oplossen van de praktijkproblemen van de antroposofische gezondheidszorg. Vier belangrijke problemen voor de antroposofische gezondheidszorg (AG) zijn:

1. De “verdunning” van de AG zorgpraktijk
2. Te weinig ruimte voor innovaties
3. Te weinig wetenschappelijk bewijs
4. Te weinig op wetenschap gebaseerde communicatie

Het lectoraat AG heeft daarom het beleid m.b.t. het praktijkonderzoek vormgegeven in een routekaart met vier pijlers:

1. Identiteit AG versterken
2. Innovaties ontwikkelen
3. Verantwoording afleggen over de kwaliteit, veiligheid en (kosten)effectiviteit van de zorg
4. Verantwoord zichtbaar worden

Meer informatie over de analyse en het beleid vindt u in de publicatie Routekaart Praktijkonderzoek 2012

Stand van zaken zorgprogramma ontwikkeling

De AG bestaat inmiddels 90 jaar. In de loop der jaren is er veel ontwikkeld in de zorgpraktijk, maar verdere kwaliteitsverhoging, professionalisering en actualisering blijven belangrijke ontwikkelpunten. Het lectoraat helpt daarom het AG zorgveld om zorgprogramma’s te ontwikkelen. Deze zijn gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeksresultaten, reguliere kennis, antroposofische kennis en ervaringskennis van de AG zorgprofessionals. Door deze bronnen van kennis samen te brengen, wordt de kwaliteit van de zorg verhoogd. Inmiddels wordt er met medewerkers van negen therapeutica gewerkt aan de ontwikkeling en het testen van multidisciplinaire zorgprogramma’s voor mensen met depressieve klachten, kanker, hooikoorts, hechtingsproblemen, hart- en vaatziekten, schouderklachten, stress-gerelateerde klachten en onbegrepen buikklachten. Met leden van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Fysiotherapeuten (NVAF) wordt gewerkt aan het ontwikkelen en testen van een zorgprogramma “Schouderklachten”.

Nu de RAAK subsidie is afgelopen werkt het lectoraat eraan om nieuwe zorgprogramma's efficiënter te kunnen ontwikkelen en testen.

Heeft u als therapeuticum of als zorgprofessional interesse in deelname aan (de ontwikkeling van) een van de zorgprogramma's; wilt u een nieuw zorgprogramma ontwikkelen of heeft u andere vragen of opmerkingen over dit onderwerp, neem dan contact op met: zp_lectoraat.ag@hsleiden.nl.

Stand van zaken Routine Outcome Monitoring (ROM)

Inmiddels is er een set van vragenlijsten vastgesteld die de basis van de ROM vormt. Deze set bestaat uit:
– een VAS schaal (Visual Analogue Scale) voor het vaststellen van de ernst van de klachten
– een VAS schaal voor het vaststellen van de mate van gezond zijn
– de BMLSS-8 (Brief Multidimensional Life Satisfaction Scale) en
– de SF-36 voor het meten van de kwaliteit van leven
– de State-aR (State Version Questionnaire on Autonomic Regulation) voor het vaststellen van de fysiologische zelfregulatie
– de SOC-13 (Sense of Coherence) voor het vaststellen van de psychosociale zelfregulatie en de betekenisgeving

Bij uitgebreidere projecten kan deze set aangevuld worden met aanvullende vragenlijsten. In de afgelopen maanden zijn er drie pilots gestart bij kunstzinnig therapeuten, verpleegkundigen en in het Kindertherapeuticum. In de komende maanden worden de eerste onderzoeken uitgevoerd. Gestart wordt met de kunstzinnig therapeuten (mede in het kader van het promotieonderzoek van Annemarie Abbing) en bij het Kindertherapeuticum. Aansluitend worden de onderzoeken bij de andere beroepsgroepen in gang gezet. Tevens zal er ROM infrastructuur ontwikkeld worden voor het monitoren van de ervaringen met de antroposofische geneesmiddelen.

De ROM kan binnen de AG ingezet worden voor de volgende doelstellingen:

– Het routinematig breed in kaart brengen van effecten van AG therapieën (en de indicaties en klachten) in de algemene zorgpraktijk. Het kan hierbij gaan om zowel een multidisciplinaire aanpak als om een monodisciplinaire aanpak door een enkele beroepsgroep.
– Het binnen de zorgprogramma’s routinematig in kaart brengen bij bepaalde indicaties en klachten waarvoor de zorgprogramma’s ontwikkeld zijn.
– Het op basis hiervan vaststellen van:

a. Indicaties en klachten waarvoor AG therapieën worden ingezet.
b. Empirisch in kaart gebrachte best practices (AG behandelingen die op basis van analyse van verschillen in voor- en nametingen het beste resultaat bij bepaalde ziektebeelden en klachten geven).

Op basis van de resultaten van de ROM kunnen de volgende stappen worden gezet:

1. Het vergelijken van expert-based en de door de ROM geïdentificeerde best practices.
2. Het op basis van punt 1 per beroepsgroep vaststellen van een top 5 van best practices, die als uitgangspunt kunnen fungeren voor de keuze van het opzetten en uitvoeren van zorgprogramma's (= optimaliseren van de inhoud en organisatie van de zorgpraktijk) en goed gecontroleerde effectstudies waarmee causale effecten van AG therapieën (= verantwoording afleggen van de kwaliteit van de zorgpraktijk) kunnen worden vastgesteld.

Heeft u als zorgprofessional interesse in deelname aan de ROM of heeft u andere vragen of opmerkingen over dit onderwerp, neem dan contact op met: lectoraat.ag@hsleiden.nl.

Platformbijeenkomsten “Onderzoek” met AG veld: 26 juni en 30 oktober

In toenemende mate hebben we binnen het lectoraat behoefte aan regelmatige afstemming met het AG veld op projectniveau. Vorig jaar hebben we een eerste bijeenkomst georganiseerd met afgevaardigden van de beroepsverenigingen wat van beide kanten positief geëvalueerd is. Dit jaar willen opnieuw twee bijeenkomsten organiseren waarin we met vertegenwoordigers van alle AG stakeholders kunnen uitwisselen over enkele actuele ontwikkelingen en lopende projecten van het lectoraat en over actuele punten vanuit het AG werkveld. We verwachten hiermee het werk van het lectoraat nog beter af te kunnen stemmen op de mogelijkheden, behoeften en problemen van het AG werkveld. Qua profiel denken we aan mensen met affiniteit tot onderzoek, die vanuit of namens de organisatie of het bestuur van de beroepsgroep aanwezig zijn. Op deze manier kunnen we goed inhoudelijk werken en tevens de lijnen kort houden. We denken aan één à twee personen per stakeholder.

Voor 2013 zijn de data: woensdag 26 juni en woensdag 30 oktober (van 17.30-20.30 uur (uiterlijk)). Locatie is: Hogeschool Leiden, ruimte G0.097. Wij zorgen voor een broodmaaltijd. Reiskosten worden, indien gewenst, vergoed.
Aanmelden kan via lectoraat.ag@hsleiden.nl.

Stand van zaken website AG-info.nl

Patiënten/cliënten, gezondheidszorgprofessionals, onderzoekers en andere geïnteresseerden kunnen binnenkort op de website www.ag-info.nl, [de link doet het niet, helemaal onderaan dit bericht heb ik de juiste link staan, MG] de volgende informatie vinden:

– Wetenschappelijke publicaties over:
            – Klantervaringen met AG
            – effecten en kosteneffecten van AG therapieën
            – andere aspecten van de AG.
– Videomateriaal waarmee diverse aspecten van de AG gedemonstreerd worden,
– Door de AG beroepsgroepen vastgestelde patiënteninformatie, en
– Locaties waar u AG zorg in Nederland kunt krijgen.

Naar verwachting zal de website uiterlijk eind juni gelanceerd worden.

Samenvatting Zelfevaluatierapport lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg 2012

Missie: Het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (AG) verzamelt kennis, verricht praktijkonderzoek en communiceert over onderzoeksresultaten binnen het domein van de AG, om daarmee de AG zorgpraktijk (a) verder te ontwikkelen, (b) wetenschappelijk te verantwoorden, (c) verantwoorde communicatie over AG mogelijk te maken, (d) de integratie met de reguliere gezondheidszorg optimaal mogelijk te maken, en (e) de AG opleidingen inhoudelijk te ondersteunen. Het lectoraat werkt hierbij samen met (inter)nationale partners en financiers binnen en buiten de AG.

Projectperiode: Het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (AG) is, na een voorbereidend jaar in 2007, op 1 januari 2008 van start gegaan aan Hogeschool Leiden. Het lectoraat bevindt zich nu in de tweede projectperiode (2011-2014).

Zelfevaluatierapport: Dit zelfevaluatierapport heeft betrekking op 2012, het tweede jaar van de tweede projectperiode van het lectoraat AG.

Prioritering van lectoraatsdoelen: in de eerste projectperiode (2008 - 2010) heeft het Lectoraat AG op basis van de analyse van de problemen en de behoeften van de belangrijkste stakeholders als prioritering van de doelen van lectoraten gehanteerd: eerst het onderzoek en aansluitend de kenniscirculatie; daarna volgen de professionalisering van docenten en als laatste de curriculum ontwikkeling. Deze prioritering is in de tweede projectperiode gecontinueerd.

Inhoudelijke focus: de inhoudelijke focus van het lectoraat AG voor de gehele tweede projectperiode betreft:
– De (verdere) ontwikkeling van professionele, transparante AG zorgprogramma's, waarin de eigenheid van de AG gewaarborgd blijft;
– Het monitoren van kwaliteit en (kosten)effecten;
– Het op basis hiervan produceren van hoogwaardige kennis over AG, waaronder proefschriften; en
– Het verzorgen van professionele communicatie en transfer van deze kennis.

Overzicht in cijfers 2012:

– Aantal medewerkers: eind 2012 waren er 14 medewerkers bij het lectoraat met een totale omvang qua aanstelling van 4.8 FTE.
– Aantal projecten: 31
– Aantal publicaties: 21
– Aantal presentaties: 41
– Financiering: Naast de basisfinanciering is er in 2012 extern € 149.090 aan projectfinanciering geworven.

Voortgang van de werkzaamheden: in 2011 is voor de vier doelen van lectoraten (onderzoek, kenniscirculatie, professionalisering en curriculumontwikkeling) de streefsituatie voor 2012 beschreven. In onderstaande grafiek wordt in percentages aangegeven in welke mate de doelen zijn gerealiseerd, ten opzichte van de in 2011 opgestelde streefsituatie.

De streefsituatie m.b.t. het opvolgen van de adviezen voortkomend uit de externe evaluaties van 2010 en 2011 is over het algemeen vrijwel of geheel gerealiseerd. Het betreft de volgende adviezen:

1. Het doorvoeren van een intensivering van de begeleiding van docenten en onderzoekers en tevens een verbetering van de planning en control cyclus van de onderzoeksprojecten.
2. Het breder inzetten op professionalisering van docenten.
3. Het terug laten komen van onderzoeksproducten op inhoudelijk niveau in het onderwijs, deze een heldere uitwerking geven zodat het op de juiste plaats kan worden ingepast in het curriculum.
4. Het ondernemen van acties om ook de opleidingen verpleegkunde en fysiotherapie te bereiken.
5. Het met andere lectoraten aanbrengen van massa en focus, en het bijdragen aan het zorgen voor synergie tussen lectoraten.
6. Het voortgaan met het op een wetenschappelijk verantwoorde manier positioneren van de AG en hierbij de dialoog aangaan met andere stromingen in de zorg. Hiermee kan het lectoraat een bijdrage leveren aan de verdere vermaatschappelijking van de AG.
7. Het ondernemen van acties om ook de eindgebruiker (patiënten) adequaat te bereiken.
8. Het in het kader van punt 6. uitzetten van een strategie om de aansluiting van praktijkgericht onderzoek vanuit het HBO met wetenschappelijk onderzoek vanuit het WO te realiseren met het uiteindelijke doel de brug te slaan naar een samenwerking met universiteiten.

Vooruitblik naar 2013:
Voor alle doelen is een streefsituatie voor 2013 beschreven.

Afscheid medewerker en welkom nieuwe medewerkers

Per 1 mei is Nadine Raaphorst met ontslag gegaan. Zij heeft in het afgelopen jaar onder meer gewerkt aan kwalitatief onderzoek naar klantervaringen met AG, het opzetten van een ROM (Routine Outcome Monitoring) infrastructuur voor het Kindertherapeuticum in Zeist en aan projecten van het lectoraat Eigen Regie. Recent kreeg zij een “offer she couldn’t refuse”; een promotieplek aan de Erasmusuniversiteit, wat zeer aansloot bij haar interessegebied. Ook via deze weg bedanken we Nadine zeer voor haar goede werk. We zullen haar missen als een fijne collega.

Per 15 juni zal Esther Kok bij het lectoraat komen werken. Zij is een gepromoveerd epidemioloog en momenteel nog werkzaam als epidemioloog/ onderzoeksmanager aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Esther zal een belangrijke rol gaan spelen in de opzet, het uitvoeren van klinische studies en het coachen van onderzoekers.

Overig kort nieuws

Samenwerking opleiding Kunstzinnige Therapie
In 2012 werd een actieonderzoek uitgevoerd met als doel om de relatie tussen de opleiding KT en het lectoraat AG te optimaliseren. Aan dit onderzoek werd deelgenomen door Joop Hoekman, Anne Ponstein, Michael Hoedjes, Martine Haak en Erik Baars. Het actieonderzoek is naar tevredenheid van beide partijen afgerond met als resultaat transparantie over de wederzijdse verwachtingen en adequate inrichting van de werkprocessen van de samenwerking.

Imago-onderzoek
Irene de Graaff, 4de jaars studente Communicatie van Hogeschool Leiden voert in het kader van haar Master opleiding gedurende enkele maanden een onderzoek uit. In opdracht van het lectoraat onderzoekt zij hoe het imago van het lectoraat is onder haar stakeholders. Op basis van de resultaten zal zij een advies geven hoe het imago (verder) versterkt kan worden. In een van de volgende Nieuwsbrieven zullen de resultaten van het onderzoek gecommuniceerd worden.

Informatiebijeenkomst Zorgprogramma Hechtingsproblemen 17 juni
Op woensdagavond 17 juni 2013 van 17.30-21.00 uur zal er in het Kindertherapeuticum in Zeist een (gratis) informatiebijeenkomst voor artsen en therapeuten over het zorgprogramma Hechtingsproblemen zijn. De bijeenkomst is bestemd voor zorgprofessionals die geïnteresseerd zijn om met het zorgprogramma te gaan werken. U kunt uw deelname kenbaar maken door een email te sturen naar info@kindertherapeuticum.nl. Op de avond zelf zal, na een broodmaaltijd, met name ingegaan worden op de problematiek van de hechting, de opzet van het zorgprogramma en de valkuilen in de behandelaanpak.

Project “Registratie van voorgeschreven AG therapieën”
Samen met de NVAA (Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen) is het lectoraat met het NIVEL in gesprek om te komen tot een eenduidige registratie (waar, wat en hoe?) van voorgeschreven antroposofische geneesmiddelen en therapieën in de Huisartsinformatiesystemen (HIS). Wanneer het lukt om, idealiter bij alle antroposofische huisartsen, een eenduidige registratie door te voeren, dan kan er gericht onderzoek gedaan gaan worden naar het voorschrijfgedrag (zowel regulier als antroposofisch) van antroposofische huisartsen in Nederland. Deze informatie kan tevens gebruikt worden voor ROM projecten naar de effectiviteit en veiligheid van AG behandelingen.

International Research Newsletter on Anthroposophic Medicine
Inmiddels is alweer de zesde Newsletter verschenen, waarin onder meer aandacht besteed wordt aan de nieuwste wetenschappelijke publicaties, congressen (“Was ist Geist”, Universiteit Witten-Herdecke, ICCMR 2013), acceptatie van antroposofische farmacie in Brazilië en nog veel meer. U vindt de nieuwsbrieven op onze website.

ICCMR conferentie 2013
Van 11-13 april jl. was het 8ste jaarlijkse ICCMR (International Congress for Complementary Medicine Research) congres in London. Namens het lectoraat waren Edeltraud Lenk (voor de International Research Newsletter on Anthroposophic Medicine en Erik Baars (twee lezingen en een posterpresentatie) aanwezig.

International Scientific Conference on Anthroposophic Medicine 2014
Het lectoraat AG verzorgt in 2014 de vierde internationale wetenschappelijke conferentie. Na Zwitserland en Duitsland is nu Nederland als organiserend land aan de beurt.

ScienceOmega Review
Op verzoek van het tijdschrift heeft Erik Baars het artikel The contribution of Anthroposophic Medicine geschreven in Science Omega Review Europe 1. Het tijdschrift heeft een oplage van 250.000 exemplaren en wordt verspreid onder bestuurders, managers, beleidsmakers en academici in heel Europa. Lees hier het artikel.

Samenwerking met Academie AG
In het jaar 2013/2014 zal het lectoraat AG binnen het kader van de Academie AG zes scholingsbijeenkomsten gaan verzorgen. De inhoud van de bijeenkomsten komt voort uit de verschillende onderzoeksprojecten (o.a. het onderzoek naar het ontwikkelen en testen van zorgprogramma’s).’

Met al dit nieuws ben ik natuurlijk veel te laat. Daarom is het des te jammer dat de aangekondigde website www.ag-info.nl nog niet online is. Maar dat zou dan ook pas uiterlijk eind juni zijn...

.