‘De Jury van de Week van de Smaak heeft Edith Lammerts van Bueren verkozen tot Held van de Smaak voor de provincie Utrecht. Zij is gekozen vanwege haar niet aflatende inzet voor de veredeling van lekkere en duurzame aardappelrassen voor de biologische sector. “Vooral haar verbinding tussen wetenschap en praktijk en de aandacht voor smaak in zo’n vroeg stadium van veredeling zijn indrukwekkend”, volgens het juryrapport.
Gekozen uit zeven finalisten
Edith Lammerts van Bueren is gekozen uit zeven regionale finalisten, die zich allemaal inzetten voor de ontwikkeling, afzet en promotie van bijzonder smaakvolle en duurzame aardappelen en aardappelproducten. De verkiezing is onderdeel van de jaarlijkse Week van de Smaak.
De overige genomineerden waren:
Aleid Blitterswijk, van boerderij Rijnveld in Werkhoven (www.rijnveld-pieper.nl). Aleid heeft een uitgekiend systeem van bewaren en sorteren ontwikkeld. Hij werkt nauw samen met verschillende schakels in de keten om zijn afnemers, met name horeca, jaarrond van de gewenste smakelijke aardappel te voorzien.
Stijn Costermans, biologisch tuinder en begeleider op Moestuin Maarschalkerweerd in Utrecht (www.moestuinutrecht.nl). Stijn liet een aantal van de bijzondere en smakelijke aardappelrassen die hij met de zorgvragers verbouwt proeven, zoals Pink Fir Apple en Rode Emma, en onderstreepte zo dat smaak voor hem prioriteit heeft.
Franklin Knoop van Franklin Food (www.franklinfood.nl) in Zeist. Franklin laat met zijn biologische snackbar Franklin Food Café en met zijn mobiele biologische friteskraam zien dat een kleine ondernemer grote toeleverende bedrijven in een duurzame richting kan sturen.
Cobie en Jan de Kruijff van Boerderij De Riet in Leusden (www.kookstudioderiet.nl). Cobie en Jan dragen met hun aardappelen en kookstudio op hun biologische boerderij bij aan de verbinding tussen consumenten en producenten.
Luuk Schouten, biologisch tuinder van Tuinderij Eyckenstein in Maartensdijk (www.landgoedgroenten.nl). Luuk heeft met veel energie en inzet de tuinderij van het landgoed in oude glorie hersteld. Daarbij heeft hij veel aandacht voor bijzondere aardappelrassen met smaak als belangrijk uitgangspunt, zoals Charlotte en Roseval.
Arn Zuyderduin van Vlaams Friteshuis van Gogh in Amersfoort (www.vangoghfrites.nl). Arn heeft een duidelijk concept neergezet en bakt heerlijke verse frites van Nederlandse aardappels die ter plekke geschild en gesneden worden.
Impact van duurzame veredeling
Het resultaat van Lammerts werk zijn smakelijke aardappelen die resistent zijn tegen de gevreesde aardappelziekte Phytophthora. Bovendien wordt er bij het veredelen ook geselecteerd op rassen die met minder meststoffen kunnen. De impact van dergelijke veredeling is groot: niet alleen is het milieu met duurzame rassen gediend, maar ook consumenten hebben straks de keuze uit de lekkerste nieuwe biologische aardappelrassen. “Veredelen van rassen is complex en kost jaren werk. Dat ik daar nu al een publieke pluim voor krijg, is een enorme eer”, vindt Lammerts. Haar projecten staan beschreven op www.louisbolk.nl/bioimpuls.
In de strijd voor de nationale titel Held van de Smaak 2012
Van Bueren is samen met 11 andere provinciale Helden in de race voor de titel Nationale Held van de Smaak 2012. Die wordt op 29 september 2012 verkozen in Amersfoort, met als thema de Aardappel. Meer informatie op www.weekvandesmaak.nl.
Over het Louis Bolk Instituut
Edith Lammerts van Bueren is verbonden aan het Louis Bolk Instituut, een internationale, onafhankelijke onderzoeks- en adviesorganisatie voor biologische en duurzame landbouw, gezondheid en voeding. Bij het Louis Bolk Instituut zijn ongeveer 65 werknemers actief vanuit hoofdkantoor Driebergen, Accra (Ghana) en Kampala (Oeganda). Het project Bioimpuls valt onder Groene Veredeling en wordt uitgevoerd samen met kweekbedrijven en boerenkwekers. Het Ministerie van EL&I ondersteunt het project financieel.’
Op de website van hetzelfde Biojournaal vind ik onder
dezelfde datum dit bericht, ‘Zaterdag 25 augustus. Wageningse proefvelden met GGO- en biologische aardappelen open voor publiek’:
‘Op zaterdag 25 augustus biedt Wageningen UR (University & Research centre) geïnteresseerden de mogelijkheid om een bezoek te brengen aan proefvelden met genetisch gemodificeerde aardappelen. De proefvelden horen bij het onderzoek dat is gericht op het ontwikkelen van aardappelen met een duurzame, dus lang stand houdende, weerstand tegen de aardappelziekte phytopthora.
Wageningen UR doet onderzoek naar verschillende aanpakken en technieken voor de ontwikkeling van aardappels met een duurzame resistentie tegen de aardappelziekte. Deze ziekte wordt veroorzaakt door Phytophthora infestans. De ziekte bedreigt wereldwijd de aardappelteelt en noopt boeren over de hele wereld tot het gebruik van veel bestrijdingsmiddelen. De onderzoekprogramma’s DuRPh (Duurzame resistentie tegen phytophthora door cisgene merkervrije genetische modificatie) en BioImpuls (onderzoek voor de biologische sector en training van biologische veredelaars) zoeken ieder via een eigen aanpak naar een duurzame oplossing van dit probleem.
In het DuRPh-programma gebruiken de onderzoekers genetische modificatie met genen van wilde aardappels. In het BioImpuls-programma gebruiken de onderzoekers technieken die passen binnen de biologische veredeling. Vanzelfsprekend maken alle onderzoekers gebruik van de kennis die in beide programma’s ontwikkeld wordt.
Op zaterdag 25 augustus krijgen geïnteresseerden uitleg over beide onderzoek-aanpakken. Daarnaast krijgen ze de gelegenheid om Wageningse proefvelden van het DuRPh onderzoek te bezoeken. Het bezoek vindt op twee momenten op de dag plaats. Klik hier voor het programma.
Locatie: Wageningen UR, gebouw 102 (Forum), Droevendaalsesteeg 2, Wageningen’
Wat je hierbij kunt vermoeden, wordt bevestigd door op de
bijgeleverde link te klikken. Je wordt geleid naar de website van ‘Plant Research International’ van Wageningen UR met deze informatie:
‘Locatie: Wageningen UR, gebouw 102 (Forum), Droevendaalsesteeg 2, Wageningen
Tijdstippen: 10:30 en 13:00 uur.
Ochtendbijeenkomst
Vanaf 10:30 Ontvangst: Wageningen UR, gebouw 102 (Forum), Droevendaalsesteeg 2, Wageningen
11:00 Welkom. Waarom onderzoek om aardappels resistent te maken tegen de aardappelziekte? Richard Visser, Hoogleraar Plantenveredeling, Wageningen UR
11:10 Inleiding: Resistentie tegen aardappelziekte met cisgenese. Anton Haverkort, projectleider DuRPh, Wageningen UR
11:20 Inleiding: Resistentie tegen aardappelziekte door middel van biologische veredeling. Edith Lammerts van Bueren, projectleider BioImpuls, Wageningen UR & Louis Bolk Instituut
11:40 Video: Beelden van de proefvelden DuRPh & BioImpuls rond 20 juli 2012
11:50 Vertrek naar proefveld
12:10 Proefveldbezoek onder leiding van Ronald Hutten, aardappelveredelaar, Wageningen UR,
12:45 Afsluiting’
In de middag wordt vanaf 13.30 uur nogmaals dit programma
afgedraaid. Nu haal ik een ander persbericht naar voren, nog wat ouder, van 8
augustus, verspreid door het Erasmus MC, getiteld ‘Overmatig televisiekijken leidt tot gedragsproblemen peuters. Peuters vertonen vaker gedragsproblemen alszij veel en langdurig televisie kijken’:
‘Kinderen die tussen hun tweede en derde levensjaar overmatig televisie kijken, namelijk aanhoudend meer dan 1 uur per dag, ontwikkelen vaker gedragsproblemen dan kinderen die gematigd of geen televisie kijken. Dit uit zich in agressie, overactief gedrag, concentratieproblemen en ongehoorzaamheid. Vooral als kinderen reeds gedragsproblemen vertonen wanneer zij overmatig televisie gaan kijken, wordt het risico groter dat de gedragsproblemen aanhouden. Onderzoekers van het Erasmus MC publiceren hierover in het wetenschappelijke tijdschrift Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine.
Uit onderzoek van het Erasmus MC in de Generation R bevolkingsstudie, blijkt dat kinderen op de leeftijd van drie jaar vaker gedragsproblemen vertonen als zij overmatig televisie hebben gekeken tussen 2 en 3 jaar. Het gaat hierbij vooral om een vast patroon van continue hoge blootstelling tussen deze twee leeftijden. De inhoud of duur van het televisiekijkgedrag gemeten op alleen 2 jarige leeftijd heeft geen invloed op de mate waarin peuters gedragsproblemen vertonen, terwijl aanhoudend en overmatig kijkgedrag wel invloed heeft.
De gedragsproblemen uiten zich in ongehoorzaamheid, overactiviteit, concentratieproblemen en agressie. Deze problemen zijn langduriger van aard bij aanhoudend hoge blootstelling aan televisie.
Onderzoekster Marina Verlinden van de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie van Erasmus MC-Sophia, heeft het onderzoek uitgevoerd. Verlinden: “Het was al bekend dat overmatige blootstelling aan televisie gedragsproblemen veroorzaakt bij kinderen van schoolgaande leeftijd, maar dit was nog niet uitgebreid onderzocht op peuterleeftijd. Wij hebben nu aangetoond dat aanhoudend hoge blootstelling aan televisie al op jonge leeftijd leidt tot het ontstaan van gedragsproblemen. Belangrijker nog, wij hebben voor het eerst aangetoond dat veel televisie kijken er toe kan leiden dat al bestaande gedragsproblemen aanhouden. Daarom moeten ouders al op peuterleeftijd voorkomen dat hun kinderen overmatig televisie kijken.”
Het onderzoek is onderdeel van het grootschalige bevolkingsonderzoek Generation R. Dit bevolkingsonderzoek volgt de groei, ontwikkeling en gezondheid van 10.000 Rotterdamse kinderen vanaf de vroege zwangerschap tot de jonge volwassenheid. Generation R wordt uitgevoerd door het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit Rotterdam en de GGD Rotterdam Rijnmond.
Het Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband van de acht universitair medische centra (UMC’s) in Nederland en heeft als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen van de UMC’s. Andere UMC’s die deel uitmaken van de NFU zijn het AMC, azM, LUMC, UMCG, UMC St Radboud, UMC Utrecht en VUmc. In totaal zijn 60.000 medewerkers verbonden aan de acht UMC’s.’
Een voorvechter op dit gebied is onze oude bekende Hugo
Verbrugh. Het bovenstaande thema kwam al op 24 oktober 2008 voorbij in ‘Slecht’. Dat ging hierover:
‘Een initiatief van arts-filosoof Hugo Verbrugh, voormalig hoofddocent filosofie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, en neuroloog Peter van Domburg, werkzaam in het Maaslandziekenhuis in Sittard. Samen schreven ze het boek Over de invloed van radio en televisie op kleuters en jonge kinderen. Daarin hebben zij de ideeën die kinderarts en antroposoof Frits Wilmar al in 1964 heeft opgetekend, geactualiseerd. Want Wilmar was zijn tijd ver vooruit, menen Verbrugh en Van Domburg. Hij zag al heel snel dat televisie de ontwikkeling van jonge kinderen kan schaden.’
In feite een heruitgave met aanvullingen, annotaties,
commentaren, toelichtingen en een nabeschouwing, die onder auspiciën van de
Werkgroep Neurowetenschappen van de Filosofie van de Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde in 2008 in
beperkte oplage werd gedrukt en verspreid. In 2009 verscheen een tweede
editie (236 bladzijden). Tegenwoordig is deze uitgave op internet onder deze link te vinden. De Nederlandse Bibliotheek Dienst Biblion schreef er deze
recensie over:
‘In 1964 publiceerde de huisarts Wilmar een unieke waarschuwing voor de nadelige effecten van radio en televisie op de neurologische ontwikkeling van kinderen. Uniek doordat hij, anders dan de nog steeds lopende gangbare discussie, niet over de inhoud sprak, maar over de natuurwetenschappelijke fenomenologie van deze mediasignalen. Dit is nog steeds een originele ingang. De beschouwingen zijn echter sterk gedateerd en niet altijd solide. De neuroloog en klinisch neurofysioloog Peter Van Domburg en de arts-filosoof Hugo Verbrugh hebben de aanzet van Wilmar zeer uitgebreid geannoteerd met correcties en baanbrekend nieuwe inzichten vanuit de neurowetenschappen. Zij komen tot de conclusie dat Wilmar al ver voor zijn tijd een juiste visie vertegenwoordigde, die in onze tijd dringend in het discours dient te worden opgenomen. De neurologische schade voor de jongsten blijkt nu aantoonbaar. Dit boek is een werkboek onder constructie. De tekst van Wilmar wordt in porties bewerkt en gecomplementeerd met bijna honderd pagina’s actuele informatie en daaruit afgeleide visie. Allemaal zeer overtuigend. Bedoeld voor vakgenoten, pedagogen en mediadeskundigen, zoals bibliothecarissen. Ook geschikt voor ouders en andere belangstellenden die populair-wetenschappelijke teksten kunnen volgen. ISBN 978-90-9023964-4’
Om op Hugo Verbrugh door te gaan: wij lieten hem op deze
weblog achter op 23 april in ‘Huis-aan-huis’. Sindsdien heeft hij natuurlijk niet
stilgezeten. We schakelen daarom over naar De Ster Online op 24 april, in een
in dit opzicht toepasselijke bijdrage, ‘Filosofie van de geneeskunde en de maakbaarheid van de mens’:
‘Aanstaande vrijdag 27 april 2011 houdt prof.dr. Maartje Schermer haar oratie, waarmee ze de bijzondere leerstoel “Filosofie van de geneeskunde en de maakbaarheid van de mens” in het Erasmus MC officieel aanvaardt. De plechtigheid begint om 16.00 uur in de aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam (locatie Woudestein) en is voor iedereen vrij toegankelijk.
Dat is een mooi moment in de geschiedenis van de filosofie van de geneeskunde in Rotterdam en van de Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde. Ik kijk terug naar hoe het begon, eind jaren zestig van de vorige eeuw.
In 1966 was de MFR, de Medische Faculteit Rotterdam, als zelfstandige instelling van wetenschappelijk onderwijs opgezet. In het derde jaar moesten alle studenten bijna een jaar aan een zelf gekozen project van wetenschappelijk onderzoek werken, het zogenoemde “keuzepracticum”. Net in die tijd kwam in de media veel aandacht voor de epidemie van aangeboren afwijkingen door massaal gebruik van het kalmeringsmiddel Softenon. Enkele studenten wilden daarom dat keuzepracticum gebruiken voor medische ethiek. Maar medische ethiek bestond helemaal niet. Zelfs ethiek op zichzelf was geen serieuze academische discipline. Dat was iets voor pastoors en andere softies.
Maar de docenten van de MFR hadden de academische vrijheid hoog in hun vaandel en wilden deze ethiek-zoekende studenten toch hun keuze laten volgen. De oplossing was Arend van Haersolte, hoogleraar in de inleiding in de rechtswetenschap en de rechtsfilosofie in de juridische faculteit van de Nederlandse Economische Hogeschool. Die heeft begin jaren zeventig inderdaad enkele derdejaars studenten in projectjes inzake medisch-ethische kwesties begeleid.
Maar het ging pas echt werken toen in 1973 de Nederlandse Economische Hogeschool en de MFR fuseerden en samen Erasmus Universiteit Rotterdam werden. Die kreeg toen ook een zogeheten Centrale InterFaculteit, zoals de Faculteit der Wijsbegeerte toen heette. Daar werd Jan Sperna Weiland benoemd als hoogleraar en die had een goed oog voor wat de wereld nodig had. Er gebeurde steeds meer dat je alleen goed kunt begrijpen als je enig benul hebt van filosofie en dat begon ook steeds sterker te gelden voor de geneeskunde. Het Softenon-schandaal was geen uitzondering; orale anti-conceptie en de “reageerbuisbaby”, harttransplantatie en andere innovaties voorspelden de noodzaak van fundamentele reflectie op de macht van de medische wetenschap. Een boek met de titel “Geneeskunde op dood spoor – het gangbare medische mensmodel als voorwetenschappelijke ideologie” uit 1972 sprak duidelijke taal. De medische wetenschap kreeg steeds meer succes in haar streven naar de totaal maakbare mens. Vanaf negen maanden voor de wieg tot en met het graf moet alles onder totale controle komen.
Sperna Weiland zag dat allemaal en trok Douwe Tiemersma, bioloog en filosoof, als medewerker aan. Die werd vanuit de Faculteit der Wijsbegeerte verbindingsman met de Faculteit der Geneeskunde en ik mocht dezelfde functie gaan vervullen in omgekeerde richting. Samen richtten we eerst een Interfacultaire Werkgroep Filosofie en Geneeskunde op, en bemiddelden voortaan tussen de ethiek-zoekende studenten geneeskunde en filosofisch deskundige docentbegeleiders.
Vervolgens lieten we ons inspireren door medisch historicus Mart van Lieburg die een Landelijk Beraad over geschiedenis en geneeskunde had opgericht en deden we hetzelfde voor de filosofie. Begin jaren tachtig hadden we een grote vergadering in de Internationale School voor Wijsbegeerte en in het kielzog daarvan richtten Gerlof Verwey (Katholieke Universiteit Nijmegen), Gerrit Kimsma (Vrije Universiteit Amsterdam) en Jan Keppel Hesselink (EUR) de Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde op.
Intussen had de vooruitgang in de medische wetenschap de ethiek gereanimeerd, zoals wetenschapsfilosoof Stephen Toulmin in 1982 in een mooi artikel “How medicine saved the life of ethics” samenvatte en kwamen geleidelijk leerstoelen medische ethiek. In de EUR werd in 1987 Inez de Beaufort benoemd en werd onze Interfacultaire Werkgroep omgebouwd tot de Vakgroep Filosofie, Ethiek en Geschiedenis van de Geneeskunde.
Tegenwoordig kent Erasmus MC een “Thema Gezondheidswetenschappen”. Daarin maakt de “Afdeling Medische Ethiek en Filosofie” onder leiding van Inez de Beaufort als een subafdeling deel uit van de afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg (MGZ), en daarin is Maartje Schermer dus haar collega.
De leerstoel is ingesteld in samenwerking met de Stichting Civis Mundi (voorzitter Wim Couwenberg) en Maartje Schermer is sinds enkele weken voorzitter van de Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde.’
Als we dan een sprong maken naar drie maanden later, 24
juli, vinden we daar ‘Het placebo – een sinister verhaal’:
‘Medische voorlichting is een delicate zaak. Dat viel me weer eens op toen ik Wikipedia consulteerde over een hoogst actueel aspect van die zaak: de middelen van de farmaceutische industrie tegen depressies.
“Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht,” was het eerste wat ik te lezen kreeg. In dat voorbehoud stelt de Wikipedia- redactie in bijna 400 woorden met nadruk dat en waarom en hoe ze niet kant-enklare en toepasbare informatie geven. “Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts”, stellen ze ook.
Bij dat laatste advies maak ik nu hierbij een voorbehoud. Artsen halen hun deskundigheid uit wat ze te lezen krijgen, maar dat leesvoer is vaak van dubieuze kwaliteit. “Veel pillenstudies zijn voer voor de prullenbak”, kopte een berichtje in NRC H van 5 mei. “De medische onderzoekspraktijk lag deze week zwaar onder vuur. Het is de vraag of de klinisch onderzoek industrie voldoende bewijs levert van hoge kwaliteit om het vertrouwen in medische richtlijnen te kunnen handhaven. Dat schreven zes Amerikaanse onderzoekers als slotconclusie van hun artikel waarin ze bijna 100.000 geregistreerde onderzoeksprotocollen analyseerden. Hun artikel stond afgelopen woensdag in het Journal of the American Medical Association.” Tot zover dit bericht in de krant. Begin juli was het opnieuw raak. “De pillenbranche is zelf ziek”, kopte een hoofdartikel in NRC H toen bekend werd dat een Amerikaans pillenbedrijf voor miljarden had moeten schikken in een mega-fraudezaak over zogenaamde voorlichting inzake behandeling van depressie.
Deze week vraag ik aandacht voor een, filosofisch gezien ongehoord interessant aspect van het mega-bedrog in de wereld van de psychiatrische pillen.
Pillenstudies staan en vallen met het gebruik van placebo’s oftewel nep-pillen, waarbij de patiënten = proefkonijnen niet weten of ze een placebo dan wel een echt werkzame pil krijgen. Dit onderzoek is een slangenkuil en een mooi toeval maakte dat ik onlangs een boekje heb gekregen over dit onderwerp. Het is van Theo Wobbes en Susanne de Kort (red.) en heet “Placebo – Reflecties over een vreemde eend in de geneeskunde”, Valkhof Pers Nijmegen, 2012.
Van de tien stukjes van even zovele auteurs in dit boekje trof mij vooral een passage in het stukje van Bert Keizer, verpleeghuisarts en filosoof (in De Ster van 11 en 17 april was hij de hoofdpersoon met zijn vraag “Waar blijft de ziel?”)
Die passage gaat over zogenaamde SSRI’s. Dat zijn chemische substanties waarvan verondersteld wordt dat ze in zenuwcellen tegen depressie werken door selectief de heropname van serotonine te verhinderen (serotonine is een fysiologische stof die de gemoedsstemming mede beïnvloedt). In het Engels heten deze substanties: Selective Serotonin Reuptake Inhibitors. Keizer heeft hierover een luguber duidelijk verhaal. Ik parafraseer de passage in deels mijn eigen woorden:
Een fraaie illustratie van de ondoorzichtigheid van het placebogebeuren wordt geleverd door het absurde circus dat is ontstaan rond de antidepressiva, met name de SSRI’s. Ik laat even terzijde dat er nog nooit iemand in is geslaagd om het serotoninegehalte in zenuwcellen van sombere en vrolijke mensen te bepalen en met elkaar te vergelijken om eens te zien of er een gebrek is aan deze neurotransmitter bij de neerslachtigen. Iedereen doet net alsof dit onderzoek wel gedaan is, en dat is een van de bizarste aspecten van de hedendaagse farmacotherapie. De Amerikaanse psychiatrie en de farma-industrie zijn elkaar op sinistere wijze in de armen gevallen. Het verhaal over depressie als tekort aan serotonine is aantoonbaar onzinnig, maar de SSRI’s doen wel echt iets bij ernstige depressies – maar het zijn alleen ongewenste bijwerkingen. Het is gebleken dat allerlei medicamenten, mits vergezeld van bijwerkingen, als antidepressivum kunnen worden gebruikt. Dat de SSRI’s iets meer doen dan placebo is nu wellicht ontzenuwd. Patiënten met ernstige depressies krijgen namelijk hogere doses en dus meer bijwerkingen. Patiënten die een placebo slikken met bijwerkingen krijgen daardoor het idee dat ze de “echte” pil te pakken hebben, waardoor het effect wordt versterkt. De conclusie is dat er eigenlijk geen antidepressief effect bestaat van SSRI’s maar alleen een placebo-effect dat versterkt wordt door de bijwerkingen.
Kunt u het nog volgen? De depressieve patiënt krijgt een middel dat zogenaamd tegen depressie helpt maar dat menselijkerwijs en wetenschappelijk gezien die werking niet heeft. Wel heeft het bijwerkingen: maag-darmklachten (misselijkheid, diarree en obstipatie), hoofdpijn, onrust, gewichtstoename, slapeloosheid, bloeduitstortingen en bloedingen, seksuele stoornissen. Die staan heel correct allemaal in de bijsluiter, die de patiënt uiteraard leest. Hij krijgt enkele van die bijwerkingen en concludeert tot zijn tevredenheid dat hij een echt middel tegen depressie heeft.
In Nederland zijn de SSRI’s het meest gebruikte type antidepressiva. In totaal gebruiken 800.000 Nederlanders antidepressiva. Bij driekwart hiervan gaat het om SSRI’s. Het boekje van Theo Wobbes en Susanne de Kort lijkt me verplichte lectuur voor artsen, en, vooral, voor patiënten.’
Frans Wuijts plaatste er op 1 augustus deze reactie onder:
‘Er zijn meer gevallen waarbij de farmaceutische industrie en artsen elkaar in de armen vallen. Zoals bij het onnodig verstrekken van laxeermiddelen aan kinderen. Huisartsen schrijven kinderen steeds vaker onnodig laxeermiddelen voor bij buikpijnklachten. Woensdag 1 augustus 2012 http://www.nu.nl en http://www.nrc.nl
Vorig jaar gebeurde dat bij ruim 400.000 kinderen, vijf jaar eerder kregen nog geen 300.000 kinderen de middelen voorgeschreven. Kinderartsen spreken van een zorgelijke ontwikkeling, schrijft het AD dinsdag.
“Huisartsen zijn geneigd snel voor laxeermiddelen te kiezen omdat dat minder arbeidsintensief is”, zegt kindergastro-endoloog Marc Benninga van het Emma Ziekenhuis in Amsterdam in de krant. “Zonder medicatie behandelen is moeilijker, omdat dat een intensievere behandeling vereist en patiënten vaker gezien moeten worden”. Buikpijn zou vaak worden veroorzaakt door stress.
Laxeermiddelen als Movicolon en Forlax werden vorig jaar in totaal aan 419.000 kinderen voorgeschreven, blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen. Vijf jaar daarvoor gebeurde dat bij 282.000 kinderen.
Lobby
Ook de lobby van fabrikanten van laxeermiddelen speelt een rol, volgens Benninga. Omdat laxeermiddelen op recept veelal vergoed worden door zorgverzekeraars, worden de verzekeraars de dupe van het veelvuldig onnodig voorschrijven van de middelen.
Schadelijk voor de gezondheid is het geven van laxeermiddelen aan kinderen niet. Alleen bij heel jonge kinderen die te veel innemen kunnen vervelende bijwerkingen optreden. Benninga schat dat jaarlijks bij honderdduizend kinderen daadwerkelijk laxeermiddelen nodig zijn, bij de overige voorschrijvingen is het middel overbodig.
Twintig procent
Geschat wordt dat zo’n twintig procent van de schoolgaande kinderen last heeft van buikpijn. Volgens de krant is het aantal kinderen dat in de afgelopen tien jaar met buikpijn naar de huisarts ging, iets toegenomen.’
En nog zo’n soortgelijk bericht van Hugo Verbrugh werd er
heel recent, eergisteren, op De Ster Online bijgeplaatst, ‘Eureka: wetenschap en pseudo-wetenschap’:
‘Deze week is het in Rotterdam EUREKA-week. “Eureka” betekent “ik heb gevonden”. In Kralingen betekenen de letters E U R E K A “In de Erasmus Universiteit Rotterdam Kan Alles”. Student, léés!
Geneeskunde en economie zijn de twee oer-wetenschappen van de EUR. Vooral in die twee wetenschappen kan tegenwoordig ook alles. Samen zijn ze bezig het leven van de mens totaal te veranderen. In NRC Handelsblad van 8 augustus bepleitte de voorzitter van het College voor zorgverzekeringen (CVZ), Arnold Moerkamp dat er discussie moet komen over de stijgende kosten in de gezondheidszorg. Hij maakt zich daar, terecht, grote zorgen over. “We kunnen als samenleving onze kop in het zand steken,” zegt hij. “Als we dat doen, volgen er op termijn keiharde ingrepen ... De zorgkosten stijgen elk jaar met 4 tot 5 procent, veel harder dan de economie.”
De filosofie biedt een oplossing. Vooral als we filosofie combineren met voedingsleer, kan alles beter worden. Ik leg het uit aan de hand van een kleine historische reconstructie.
Onze EUR is voortgekomen uit de Nederlandse Economische Hogeschool. Daarmee begon in 1913 de wetenschap in Rotterdam. Destijds was dat allemaal mooi en nieuw. Tegenwoordig is economie een omstreden wetenschap. Dat komt omdat de beoefenaren van de economie vergeten zijn dat hun vak van oorsprong een deel is van de toegepaste ethiek, de praktische filosofie van het goede handelen. Deze filosofisch-ethische kern van de economie is de hele geschiedenis door bekend geweest. Pas in de loop van de vorige eeuw veranderde dat. Het weergaloze succes van de evolutietheorie van Darwin inspireerde tot nieuwe economische theorieën en een nieuw mensbeeld, de zogenaamde “homo economicus”. De mens zoals de economie die ziet, is alleen gericht op de bevrediging van zijn materiële behoeften, op zijn eigenbelang, zijn hebzucht, zijn “greed”. Volgens deze economie bewerkstelligt maximale behoeftebevrediging door maximaal berekenende individuen de beste sociaal-economische organisatie. Deze economie wordt onderbouwd door geraffineerde wiskundige modellen. Hun vermeende juistheid wordt bewezen door de megawinsten die de super-rijken maken die deze modellen toepassen op de financiële markten. Voor zover zij de macht hebben om de publieke opinie te manipuleren, houden zij de fundamentele discussie over de geldigheid van dit eenzijdige mensbeeld buiten het publieke debat.
Onder professionals in de avant-garde is het probleem goed bekend. De fysicus Richard Feynman en de econoom Deirdre McCloskey hebben dit probleem benoemd als “cult cargo science”. “Cult cargo” is de naam voor de gewoonte van zogenaamde primitieve volkeren om te menen dat zij met hun eigen culturele rituelen ook de materiële rijkdom (“cargo”) van de westerse cultuur zouden kunnen krijgen. De huidige economische denktrant is een even onmogelijke en primitieve manier van redeneren als de cult cargo rituelen, maar hij maakt wel de machthebbers steeds rijker. Daardoor wordt deze drogredenering niet ontmaskerd als contraproductief en kan ze steeds meer wereldwijd ravages aanrichten in onder andere de economie van de productie en distributie van voedsel. Het is pseudo-wetenschap in het kwadraat.
Het is hoog tijd voor een geheel nieuwe economie. In de medische wetenschap vinden we een historisch voorbeeld in verband met de ethiek.
Vanaf de jaren zestig kwamen in de geneeskunde ongekend nieuwe problemen op. Massaal gebruik van het kalmeringsmiddel Softenon door zwangere vrouwen had in veel landen van Europa een epidemie van aangeboren afwijkingen aan de ledematen van hun kind tot gevolg gehad. Orale anticonceptie en vooral de zogeheten “reageerbuisbaby” vanaf 1978 bewerkstelligden een revolutie in de omgang met seks. Ethetische bezinning werd noodzaak – maar er was helemaal geen ethiek. De academische filosofen beschouwden ethiek als moraliserend gepraat voor pastoors en theologanten. De echte filosofie had daar geen boodschap aan. Nu maakte de vooruitgang van de geneeskunde ethiek noodzakelijk. Die “redde het leven van de ethiek”. Binnen enkele jaren werd ethiek wereldwijd een onmisbaar en erkend filosofisch vakgebied. “How medicine saved the life of ethics”, schreef de filosoof Stephen Toulmin in 1982. Mijn stukje in De Ster van 24 juli over de zwendel met placebo’s in de depressie-industrie documenteert dat het leven van de ethiek in sommige sectoren van de geneeskunde nog steeds een precaire zaak is.
Maar dat is een zaak voor psychiaters en ethici. Nu is het tijd dat nog een andere samenhang onderkend wordt. Nu is de uitdaging dat een nieuwe, filosofisch onderbouwde voedingsleer de economie gaat redden. De homo economicus wil goedkope “plofkippen”, “kiloknallers” en andere uitwassen van de intensieve veehouderij. Producenten van voedingsmiddelen fokken kippen met gouden eieren door verslavende stoffen toe te voegen aan dik makende, voor het oppervlakkige gevoel lekker smakende etenswaren die geen voedingswaarde hebben met als enige doel nóg meer winst te maken enzovoort. Kortom, tel uit je winst. De westerse mens gaat ten gronde aan door de economie bewerkstelligde obesitas.
Studenten economie en geneeskunde – doe er iets aan! Ik wil zo gauw mogelijk een artikel kunnen schrijven genaamd: How nutrition saved the life of economics.’
Dan moet ik nog een paar buitenlandse berichten kwijt. Ik
werd opgeschrikt door dit bericht van eergisteren, ‘Anthromedia intern. Neuer Vorstand und zügige Erneuerung bei anthromedia. Weiterentwicklung’. Het is
behoorlijk alarmerend:
‘Die repräsentative Webseite erfährt den dringend anstehenden Relaunch. Die Seite wird benutzerfreundlicher. Ein übersichtlicher Veranstaltungskalender in Kooperation mit anderen Institutionen sowie Newsletter erweitern so rasch wie möglich das Angebot. Damit die aus den Pionierzeiten stammenden Arbeitsverhältnisse der Mitarbeitenden verbessert werden können, wird die finanzielle Basis gestärkt. Es bedarf einer breiteren Mitgliederbasis und zusätzlicher Einnahmequellen.
Mit den eingeleiteten Massnahmen soll die Kernkompetenz von anthromedia gestärkt werden. Die Aktualität der Fachdossiers muss gewährleistet und gepflegt werden. Die Übersetzungen italienisch, französisch und englisch werden ausgebaut.
Nach einem Jahr der Stagnation wurde anlässlich der Mitgliederversammlung am 11. Juli 2012 in Ascona festgestellt, dass anthromedia seit 2011 defacto keinen durch die Mitgliederversammlung rechtmässig legitimierten Vorstand mehr hatte. Ein transitorischer Vorstand als Notmassnahme wurde mit dem Ziel gewählt, diesen baldmöglichst anlässlich einer ausserordentlichen Mitgliederversammlung, die noch im laufenden Jahr stattfinden soll, zu bestätigen. Dem neuen Vorstand gehören an:
Franz Ackermann, Präsident
Max Savin, Finanzen
Nadine Aeberhard, Pressestelle
Dem Vorstand ist es ein Anliegen, Synergien mit grossen Institutionen zu schaffen und konkrete Medienpartnerschaften zu vereinbaren. Strategische Partnerschaften mit anderen Institutionen, Mitgliedern und Sponsoren tragen dazu bei, die Vielfalt und Qualität des Angebots von anthromedia.net laufend auszubauen.
anthromedia.net ist eine repräsentative Website zu Anthroposophie im Internet. Sie informiert als Nachschlagewerk knapp, konkret und korrekt über anthroposophische Themen, Initiativen und Einrichtungen. Als Info-Drehscheibe vernetzt anthromedia.net interessierte User mit den Homepages verschiedenster Organisationen und Datenbanken. Als aktuelle Nachrichtenquelle informiert anthromedia.net Medienschaffende und Interessierte mit News aus der anthroposophischen Arbeit weltweit. anthromedia.net gibt es in Deutsch, Englisch, Italienisch und Französisch.
Anthromedia.net wird von anthroposophischen Institutionen, europäischen Landesgesellschaften und dem Goetheanum getragen. Die Geschäftsstelle befindet sich in der Schweiz. Die Mitglieder des Trägervereins haben keinen redaktionellen Einfluss auf die Inhalte der Seite.’
Wat is hier nu weer aan de hand? Publiciteit goed verzorgen,
het blijft blijkbaar een moeilijk punt. Dan heb ik nog dit nieuws op de website
van het Goethenaum, de Allgemeine Anthroposophische Gesellschaft, gevonden. Met
als datum 4 augustus, ‘Zukunft bauen’:
‘Am 4. August traf sich zum zweiten Mal der Beraterkreis zu den anstehenden Baumaßnahmen des Goetheanum. Er ist vom Hochschulkollegium über Martin Zweifel, Leiter der Bau-Administration am Goetheanum, beauftragt, Empfehlungen parallel zur Umsetzung der anstehenden großen Baumaßnahmen zu geben.
Im ersten Abschnitt des Treffens ging es um die Frage, ob bauliche beziehungsweise technische Tatsachen gegen eine beim letzten Treffen diskutierte Öffnung des Bühnenportals auf 12 Meter sprechen. Für den ohnehin neu geplanten Eisernen Vorhang (aus leichterem Material) würde dies möglich sein. Ob die jetzige Beleuchterbrücke so weit hochgezogen werden könnte, muss noch geprüft werden. Für die Höhe von 12 Metern müsse aber ohnehin eine Lösung wegen der dann steileren Beleuchtungswinkel gefunden werden.
Auch das Bereitstellen von Sektionsräumen betrifft die Bühne. Insbesondere die Jugendsektion möchte im Goetheanum präsent sein. Die Mitglieder des Baukreises diskutierten die Einschränkungen des Bühnenbetriebs, falls die neuen Sektionsräume unter der Decke der Seitenbühnen eingebaut würden: Für eine möglichst flexible Bühne solle die Nordbühne unverbaut bleiben; in der Südbühne sei ein Abhängen eines Teils der Decke denkbar. In diesem Abschnitt könnten dann Kulissen nicht mehr in maximaler Höhe eingestellt werden (beziehungsweise müssten sie beispielsweise mit einem Klappmechanismus versehen werden).
Bericht zum ersten Treffen des Baukreises: [Link]’
Maar in de net uitgekomen ‘Allgemeine Anthroposophische Gesellschaft.
Nachrichten für Mitglieder. Anthroposophie weltweit Nr. 9’ van 25 augustus (niet online) staat
voorop te lezen over ‘Goetheanum: Baustelle ab 2013’:
‘Liebe Mitglieder
Etwa in einem Jahr – nach den großen Sommertagungen 2013 und letzten Aufführungen der Mysteriendramen – wird sich das Goetheanum bei weiterlaufendem Betrieb in eine Baustelle verwandeln und der Große Saal für ein knappes Jahr geschlossen bleiben. Das haben Goetheanum-Leitung und der beratende Schatzmeisterkreis kurz vor der Sommerpause so besprochen.
Was seit 2008 verschoben wurde, kann nun aus Gründen der Verkehrssicherheit nicht länger warten: Die über 80 Jahre alte Stahlkonstruktion und Aufhängung der Bühnentechnik sowie der tonnenschwere Eiserne Vorhang und die gesamte Elektrik müssen saniert werden. Erst mit technisch erneuerter Bühne kann eine nächste ‹Faust›-Inszenierung begonnen werden. Weiterhin sind die Seitenteile des Daches mit neuer Unterkonstruktion und Dämmung zu versehen sowie mit norwegischem Schiefer neu einzudecken und damit vor allem sturmsicher zu machen. Steht aber das Gerüst, so muss die noch fehlende Betonsanierung abgeschlossen werden. Die immer wieder notdürftig geflickte Terrasse schließlich gilt es wasserdicht zu sanieren.
Sorgfältige Prüfung künstlerischer Belange
Bei den Sanierungen sollen mit geringen Kosten im Bühnenbereich gleichzeitig neue Räume für die Hochschule gewonnen und der immer vorgesehene Orchestergraben erstmals nutzbar werden. Bei den gestalterischen Fragen berät ein international zusammengesetzter Arbeitskreis (‹Goetheanum› Nr. 26 und 32–33/2012), der vom Leiter der Bauadministration, Martin Zweifel, einberufen wurde. Dabei wird sorgfältig geprüft, ob alle künstlerischen Belange der Bühne berücksichtigt sind und eine mögliche Weiterentwicklung der Bühnen-Saal-Situation (auch die Frage des Standortes der Gruppe) gewährleistet bleibt.
Das Goetheanum als Bau benötigt 2013 im 100. Jahr seiner Grundsteinlegung dringend unsere Zuwendung. Deshalb werden wir uns im Oktober mit einem Aufruf an Sie alle als Mitglieder der Allgemeinen Anthroposophischen Gesellschaft und der Freien Hochschule wenden, um gemeinsam mit von uns anzusprechenden weiteren Freunden des Goetheanum-Baus diese Aufgabe zu bewältigen.
Hoffen auf Anteilnahme
Alles in allem werden sich die Erhaltungsmaßnahmen auf etwa 13 Millionen Franken (oder 11 Millionen Euro) belaufen, wovon 2,5 Millionen Franken (2,1 Millionen Euro) bereits vorhanden sind. Die Lücke ist nur durch Schenkungen, Bauspenden und – wie bereits in früheren Jahren – durch Baubriefe (mit Rückrufrecht) zu decken. Zur Jahreswende 2012/13 müssen bereits die Bau- und Planungsaufträge erteilt werden. Es muss dann entsprechend der Resonanz der Mitgliedschaft über Umfang, Reihenfolge und Schnelligkeit der Arbeiten entschieden werden. Bei nicht ausreichenden Finanzmitteln müsste die Bautätigkeit zeitlich gestreckt werden. Wir hoffen sehr auf Ihre Anteilnahme und Begleitung des Vorhabens und bitten sehr um Beachtung des Bau-Spendenaufrufs zu Michaeli.
Paul Mackay und Justus Wittich, Goetheanum’
Tot slot laat Info3 vandaag op Facebook weten:
‘Unsere Ausgabe zum Thema “Revolution mit Messer und Gabel” über gute Ernährung und Landwirtschaft ist komplett vergriffen – aber ab sofort kostenlos online zu lesen! Weltmacht Ernährung, Saatgut, Bio-Hühner, Vegetarismus und viele Buchtipps!
http://www.info3.de/c5-style/index.php/magazin/info3/archiv/2012/juli/’
We vinden daar:
‘WELTMACHT ERNÄHRUNG
Von Jens Heisterkamp
Es betrifft jeden Menschen auf der Erde, denn essen müssen wir alle, jeden Tag. Die Befriedigung dieses Grundbedürfnisses ist zu einem weltweiten Zwangssystem geworden, das Mensch und Erde zugrunde zu richten droht. Der Wandel kann bei jedem Einzelnen beginnen.
BITTERE ANANAS
Von Interview
Ananas war einst für die meisten eine Besonderheit zu Festtagen. Heute gibt es sie jederzeit zu Schleuderpreisen. Dr. Annette Massmann von der GLS Treuhand in Bochum hat sich selbst ein Bild von den Bedingungen und Folgen dieser Art von Landwirtschaft gemacht.
KLEINE KÖRNER, GROSSE WIRKUNG
Von Laura Krautkrämer
Immer weniger Konzerne beherrschen den weltweiten Saatgutmarkt: Ein dramatischer Verlust der Sortenvielfalt, wirtschaftliche Abhängigkeiten und Qualitätsverluste auf vielen Ebenen sind die Folgen. Ökologische Saatgutzüchtung begreift Saatgut als Kulturgut und setzt dem profitorientierten Zugriff der Agrarmultis zukunftsträchtige Perspektiven entgegen – für konsequenten ökologischen Landbau eine unverzichtbare Investition. Pionierarbeit dazu leisten seit rund zwanzig Jahren biologisch-dynamische...
“WIR MÜSSEN DIE DNA DER UNTERNEHMEN VERÄNDERN”
Von Interview
Der gelernte Gärtner Christian Hiß gründete 2006 in der Nähe von Freiburg die “Regionalwert AG” als eine Bürger-Aktiengesellschaft. Sie stellt Kapital, Boden, Immobilien und Gerätschaften für Landwirte zur Verfügung. Mit ihrem Ansatz leistet die Regionalwert AG wichtige Beiträge zur Lösung von Nachfolgeproblemen auf Höfen und gegen die Kapitalnot junger LandwirtInnen.
HOFVERWANDLUNG
Von Alfons Limbrunner
Der Demeter-Betrieb Jurahof im oberpfälzischen Schmidtstadt will den Weg der Sozialen Landwirtschaft gehen und unternimmt Suchbewegungen zur Umsetzung.
REBELLION AM KOCHTOPF
Von Stefan Stark
Die Entscheidung, konsequent auf Produkte zu verzichten, die mit der Ausnutzung von Tieren zusammenhängen, löst oftmals starke emotionale Reaktionen aus. Unser Autor erklärt, warum er von seiner veganen Lebensweise überzeugt ist und welche Erfahrungen er damit macht.
EIERTANZ UMS BIO-HUHN
Von Jens Heisterkamp
In Zeiten von Lebensmittelskandalen und quälerischer Batteriehaltung ist die Nachfrage nach Bio-Eiern so groß wie nie. Ein Blick hinter die Kulissen zeigt jedoch, dass auch bei Bio-Hühnern nicht alles glücklich ist.
HEILIGE KÜHE
Von Jens Heisterkamp
Ein faszinierender Bildband über eine neue Partnerschaft von Mensch und Tier.
GESEGNETE MAHLZEIT?
Von Michael Olbrich-Majer
In unserer kleingehäckselten Zeit scheint es schwierig, sich die Zeit für etwas zu nehmen, das wir meist nur als eiliges Auffüllen der Vorräte verstehen. Dennoch führt kein Weg daran vorbei, jeder muss selbst herausfinden, was ihm gut tut. Dabei geht es besonders um rechtes Vertrauen.
GENUSSVOLL ESSEN: “FAHRSCHULE ERNÄHRUNG”
Von Interview
Schnell und bequem ist Trend: Sogenanntes “Convenience Food” ist auch im Sortiment von Bio-Lebensmittel-Herstellern längst verbreitet – und hat mit der Idee einer möglichst naturbelassenen, vollwertigen Ernährung nicht mehr viel zu tun. Die gesellschaftliche Realität von tristem Kantinenessen, Fast Food unterwegs oder auf dem heimischen Fernsehsofa steht in merkwürdigem Kontrast zum Werbe-Wirbel um top-ausgestattete Premium-Küchen, zu Nachhaltigkeits- und Bio-Boom.
VON KRÄUTERN, SHAKES UND ORGANUHREN
Von Liss Gehlen
Literaturtipps zum Thema Ernährung
“IHR SEID CHRISTEN, UND ICH – NUR EIN MENSCH”
Von Martin Spura
Zeitlebens ein Getriebener, rang Hermann Hesse in seinen Schriften auf ergreifende Weise mit den Widersprüchlichkeiten des Lebens – die Möglichkeit des Scheiterns stets vor Augen. Der Kulturphilosoph Martin Spura beschreibt seine persönliche Auseinandersetzung mit dem Werk dieses Menschen, der alles andere als ein abgeklärter Weiser war.
FÜR STARKE MÄNNER UND TOUGHE FRAUEN
Von Barbara Chaloupek
Nicht nur oberflächlich in Erscheinung treten möge die Eurythmie – so endet die Bestandsaufnahme von Laura Krautkrämer in ihrem Info3-Artikel über die Perspektiven der Eurythmie im Jubeljahr 2012. Die geforderte Tiefe und Aktualität zeigt sich in einer Wiener Seminarreihe, die gerade ihren siebten Geburtstag gefeiert hat und immer mehr Menschen in ihren Bann zieht: Heileurythmische Kunst mit Gerhard Weber. Ein Bericht
ANTIKE GOTTKÖNIGE UND DER WÄHRUNGSFONDS
Von Rupert Neudeck
Er gilt als einer der Inspiratoren der weltweiten Occupy-Bewegung und analysiert mit dem Blick des Anthropologen Selbstverständlichkeiten des Wirtschaftslebens, die keine sind. Der US-Anarchist David Graber erklärt uns die Geschichte der Menschheit als Schuldenkrise.’
Waarvan akte. Oja, ik moet dit natuurlijk niet vergeten:
sinds maandag staat het ‘Verslag jaarvergadering 2012’ op de website van de
Antroposofische Vereniging in Nederland:
‘Afgelopen juni was er opnieuw een Jaarvergadering van de Antroposofische Vereniging in Nederland. Als u interesse heeft in het verslag van de jaarvergadering 2012 kunt u hier klikken.’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten