.jpg)
‘21 februari werd de antroposofie kritisch onder de loupe genomen bij de VPRO. In het 7de deel van de serie “De Hokjesman” kwam o.a. de zogeheten spijtoptant Floris Schreve aan het woord. Afgaande op zijn website blijkt De Hokjesman zelf ook niet zonder grieven.’
Of AntroVista hiermee gelijk heeft, kunt u nu zelf
beoordelen. Ik zal hier eerst deze aflevering embedden. Zolang als het duurt,
want ik weet niet hoe lang die op internet blijft staan; er is nu al sprake van
dat er in mei een dvd met alle afleveringen uitkomt, en anders is er nog
Uitzending Gemist, maar daar geldt eigenlijk hetzelfde voor. Volgens de opgave
van de Stichting Kijkonderzoek keken er gisteravond 301.000 mensen naar het
programma – voor wat het waard is en deze gegevens betrouwbaar zijn. Voorgaande
afleveringen werden steeds door tussen de drie- en vierhonderdduizend mensen
bekeken.
Onder de video die drie kwartier duurt, laat ik gewoon de vele reacties op Twitter volgen met de hashtag #hokjesman, voor, tijdens en na het programma. Dan heeft u een idee hoe deze aflevering door het Nederlandse volk (en in ieder geval één Vlaming) werd ontvangen. Het is tegelijk de meest spontane manier van reageren, zonder tussenkomst van wie ook. Ongefilterd en ongecensureerd! Kom daar maar eens om tegenwoordig. Het zijn er alleen een beetje veel... maar het gebeurt ook niet zo vaak dat antroposofen op één moment door zo veel mensen tegelijk worden bekeken en beoordeeld. En bovendien is het ook nog een keer zo dat dit de beste enquêteresultaten zijn die je maar kunt krijgen.
Onder de video die drie kwartier duurt, laat ik gewoon de vele reacties op Twitter volgen met de hashtag #hokjesman, voor, tijdens en na het programma. Dan heeft u een idee hoe deze aflevering door het Nederlandse volk (en in ieder geval één Vlaming) werd ontvangen. Het is tegelijk de meest spontane manier van reageren, zonder tussenkomst van wie ook. Ongefilterd en ongecensureerd! Kom daar maar eens om tegenwoordig. Het zijn er alleen een beetje veel... maar het gebeurt ook niet zo vaak dat antroposofen op één moment door zo veel mensen tegelijk worden bekeken en beoordeeld. En bovendien is het ook nog een keer zo dat dit de beste enquêteresultaten zijn die je maar kunt krijgen.
AnoukMulder :
Vanavond op NL3 #hokjesman van VPRO met aflevering De Antroposofen #vrijeschool #interessant #KGC @hokjesman
carolien210368 : #Kijktip: Vanavond de één-na-laatste #Hokjesman over de antroposofen. Promo: http://t.co/1MNeah35eB…
@hokjesman @vpro
carinvanderhem :
Hokje waar ik mezelf meest mee identificeer vanavond bij #hokjesman Ben erg benieuwd!
AnitaMensing1 :
Donderdag #hokjesman-dag:
de Antroposofen. Ik ben benieuwd naar de frisse, onbevangen, blik van Michael
Schaap.
boboma6 :
Vanavond #Hokjesman bij de antroposofen. Had eens antroposoof
op bezoek die babywipstoeltje niets vond: was niet natuurlijk.
LeonEoW : 21u
Tournée Generale op één en dan om 21.35 de #hokjesman op 3. Wordt weer een fijne avond. #paktwhisky
MWoensel : Over
een uur #Hokjesman en die moet ik zien. Wil (bijna) alles
weten over #atroposofen #ned3
HinkeWiersma : Mijn
hele tijdlijn kijkt naar #widm lijkt
het wel. Heb daar niets mee; gelukkig is er straks #Hokjesman Ben benieuwd naar de #antroposofen
OranjeOven : Bang
om in een hokje te belanden kozen wij indertijd niet voor de vrije school. Ben
benieuwd wat de #hokjesman daar
over gaat vertellen
Leendert_Bos : na
prachtig familiedagje #Efteling net
op tijd voor de #hokjesman, over #antroposofie; zal ongetwijfeld #zeist bezoeken...
KlaskeRehorst : Wat
IS nou het idee achter dat #antroposofische knuffelpopje?
Over 10 minuten gaat #hokjesman ons
dat laten zien! :-) http://t.co/JPH1bwIA47
groentje8921 : @HinkeWiersma ook
hier in huis willen ze het geen week missen. Ik snap niet wat ze eraan vinden.
Geef mij maar #Hokjesman
juriannematter : Yay, #hokjesman in antroposofenland belooft interessante te
worden! Hoop dat er niet alleen van die uitgestreken engerds aan het woord
komen
Supersnu : A
fish called Wanda is heel leuk, maar al meerdere keren gezien, dus zap naar #hokjesman over de antroposofen.
VrouwV : Zo
mensen. Ik ga nu antroposoof kijken. Totdat ik erbij in slaap val. Kijkt u ook? #hokjesman
alsdebrandweer : Ow
dilemma #AJAX of #hokjesman tja het gaat nu niet over de #mariniers toch
even kijken want hij deed het wel erg leuk de vorige aflevering
jsdebeer : Nu
dus #hokjesman met antroposofen! Natuurlijk niet zo tof
als de Refo’s, maar met m’n eigen Vrije Schoolverleden moet ik toch even kijken
carolinekort : @ensuusnl Briljant
programma! Fantastisch al die #subculturen en
programma zit mooi in elkaar #hokjesman
mariska64 : Zo
van #zembla over
suiker naar de sofen bij #hokjesman want @hokjesman is
echt leukste tv
Wenasje : Ik
duik m’n nest in, want sta half op instorten. Maar ontdek dat ik dan #hokjesman mis. Is toch zeker wel via #uitzendinggemist terug
zien?
Rkeps : Ik
vind de Hokjesman nu al leuk. Dat heb je als je een oud-Vrije
School leerling bent! #hokjesman #herkenbaar
RiesvandenBerg :
Wooohooo #hokjesman begint weer !! Nu op Nederland 3, dus
kijken! Zeer vernieuwende tv met Michael Schaap. Genieten van tv kan nog.
Maaike78 :
Vandaag in #Hokjesman een totaal ander thema dan vorige week.
Maar ook deze uitlevering wordt hier in huis aandachtig bekeken #antroposofie
7StringBlast : Wat
is er nou mooier, als je gitaarversterker repareren tijdens het kijken naar de
@hokjesman !!!#hokjesman
SmitAukje :
Kijktip: Nu op Ned. 3 de één-na-laatste #Hokjesman over antroposofen. Promo:http://t.co/lNRTSpNhRG…
@hokjesman @vpro
katinkanohlmans : @sietskehoff ik
weet het je hebt geen tv, maar zit nu docu te kijken over antroposofen! Toeval! #leuk #hokjesman
eigentekst : #antroposofie #hokjesman grenswetenschap die stoelt op iets heel
vaags #bestaandiemensenecht
rologica :
Opeens realiseerde de antroposofe zich dat ze waaihaar had, en probeerde met
een veegbeweging er nog wat van te maken… #hokjesman
jsdebeer :
Kijk, hier zit ik ook nog ergens tussen, in 1992 ofzo. #vrijeschool #hokjesman http://t.co/XTgGSe9JOA
Fred30101951 : @katinkanohlmans @sietskehoff Is
achterhaald. Veel antroposofen hebben gewoon t.v. #Hokjesman Ontwikkeling staat niet stil.
lisamuis :
Verhipt, die leraar in #hokjesman zou zomaar een collega van me kunnen zijn,
bijna zelfde haar en ook soortgelijk uiterlijk
LarsDamen :
Antroposofen, misschien wel de vreemste aftakking van de burgermaatschappij.
Wow niks voor mij zo te zien #hokjesman
jsdebeer : Ik
dacht dat ik er wel overheen was, maar zo m’n tweets teruglezend ben ik zojuist
weer uit de kast gekomen als een hardcore soof #hokjesman
FlaviaReil : Na
zien stukje #Hokjesman zegt #Puber2: ben je gek, ik ga echt niet naar de #GeertGroote school.
RoelKlei : #Hokjesman over antroposofie en de Vrije School. Ik
zie mijn jeugd voorbij vliegen! #ned3
eigentekst : #hokjesman kinderen blijven spelen #antroposofie is
zo gek nog niet! We verleren het spelen veel te jong!
katinkanohlmans : @Fred30101951 @sietskehoff overigens
bij #hokjesman weten ze ook maar moeilijk te verwoorden
wat het is en wat ze doen.
asdebest : In
de aflevering over antroposofie heeft de #hokjesman nog niet 1 antroposoof kunnen vinden.
wondelgijn : Wat
een leuke documentaire! #hokjesman Ik ga even rustig kijken…. #genieten #vrijeschool #aanrader
anneleenlucas : #hokjesman Ja hooorrrrr alle cliché’s komen voorbij. #jammer. Hopelijk zo ook nog de antroposofie en
vrijeschool van 2013!
jsdebeer : We
hadden vaak idd geen boeken, maar moesten alles zelf in schriften verwerken.
Weet ik nog bijna alles van, goeie methode. #hokjesman
MHeebing :
Michael Schaap; zelden een journalist zulke goede vragen zien stellen, chapeau! #hokjesman
LarsDamen :
Antroposofie de kwakzalverij van het onderwijs? Ik snap t niet begrijp t niet
en denk dat ik r ook helemaal niks van moet hebben #hokjesman
jorgosnl : Leuk #hokjesman.
Wetenschap (?) der antroposofen. Vaak dit Griekse woord, anthropos “mens” en
sophia “wijsheid”, gehoord. Nu uitleg... Mooi!
LIVbyCaar :
Grappig #hokjesman #vrijeschool (ja
hallo daar ben ik er 1 van) sommige dingen herkenbaar, andere dingen totaal
niet! Vak touwknopen?!
eigentekst : #hokjesman ambachten behoren tot de vakken. Dat is
prima toch? #antroposofen zelfbewust
of naief?
jrnls010 : En
ik zat er een heel stuk eerder op dan deze jongeren. In mijn tijd was de Vrije
School echt hardcore. Geloof me. #hokjesman
jitseknoop : @simonwarnaar @karlijndonders ‘waar
andere kinderen marsjes kregen, aten wij pompoensoep’ #steiner #hokjesman
stardust_radio :
Leuk, #antroposofie in
de spotlight bij de #Hokjesman.
Moeilijk onderwerp in deze snelle tijd. Mooi gemaakt.
jsdebeer : Het
“dynamisch” uit “biologisch dynamisch” is dan weer een beetje jammer. Met je
inzaaien bij de juiste maandstand. #hokjesman
jrnls010 :
Eurythmie in een ‘kleedje’ op ‘eurythmietjes’ (balletschoentjes). Soms met
koperen staaf. Het komt opeens weer terug... #hokjesman #trauma
juriannematter :
Aaaaah, euritmie, daar krijg ik echt big time jeuk van. Sorry hoor,
liefhebbers! #hokjesman
zutphenskoerier : In
de @hokjesman van
vandaag komt het een en ander ons toch wel een tikje bekend voor... #hokjesman
gekemateboer : Is
op zoek op zolder naar Louetspinnewieltje. Wol en meekrap, indigo. Zucht #hokjesman Ooit. Maar toen was ik 16 &
antroposoof. En communist
boekie1969 : In
de loop van de uitzending van #hokjesman raak ik er steeds meer van overtuigd dat ik
echt nooit antroposoof zal worden #mooieuitzending
Tampeloer : Ik
wist niet dat #antroposofie zo’n
sektarische zweefteverij is. #vrijeschool #hokjesman #religekkies
EJReijenga : @aylatwork je
mist weer een geweldige #hokjesman over #antroposofen, de leer van Rudolf Steiner en de vrije
school.
ReinierKleijne : @Merlijn74 ik
realiseer me steeds weer dat niet in scène gezet is. Des te fascinerender #hokjesman
LaPuur : Ben
ik ook antroposoof als ik meer geloof in de wijsheid van moeder Aarde dan in de
‘wijsheid’ van de mens? #hokjesman
Monique_v_Kleef :
Bloemetjes in je haar, blokfluiten, biologisch dynamisch. Ik zweef even
weg....... #hokjesman
Handige_An :
Ohjee...we weten het weer lekker zweverig te maken #hokjesman terwijl het zo anders kan. #cliche
Touaregtweet : LOL,
die kinderen hebben nergens van gehoord. En maar proberen. Priceless... #hokjesman
gijsdekoning : Mijn
blokje kaas is wel biologisch dynamisch geslacht, als de zon en de maan op één
lijn staan… maar het is gewoon lekkere kaas! #hokjesman
MarcoPoppe : WTF?!?!
Na je dood heb je veel aan je kennis over antroposofie!!! Want dan snap je dat
wormen je bio-dynamisch opvreten? #hokjesman
jrnls010 : ‘Het
menstrueren van de vrouw, dat is ook een vloeistofproces,’ zegt een
biologisch-dynamische boer net in het programma de #hokjesman
TomdeTuinman : #hokjesman is wel boeiend maar er heerst toch wel een
lichte kriebel. Bijna dat ik ze in een hokje wil plaatsen. Maar #respect
InktenVeer : Ik
kijk naar #hokjesman #antroposofie Gemengde
gevoelens... Komt het wel goed met deze kinderen? Geen boeken...
carinadepina : @twistvrouwe het
wordt nog minder romantisch: jouw cyclus is n vloeistofproces #hokjesman hoever
zou die man trouwens zijn #zwanger ?
HendrikScholte : De Hokjesman weer even stijlvol als altijd, nette baard,
mooi pak en een strikje om het af te maken #Hokjesman
Attsje : Nu
op Ned 3 (helaas) de één-na-laatste #Hokjesman over de wondere wereld van de antroposofen
@hokjesman
polderps : Wat
een volk #antroposofie arme
kindertjes op die school. Blij dat mijn kinderen naar en normale school gaan. #hokjesman
MaaikeSchootstr :
Verwondering bij mij #hokjesman,
bijzonder om te zien, ik probeer bij het oordeel vandaan te blijven #lastig
iDjenick :
Moeten die kinderen zich nou niet schamen voor hun menstruatie of voor het feit
dat de maan er iets mee van doen heeft.. GOSH
#hokjesman
Raphael_Gallis :
Zelden zoveel waanzin gehoord in zo’n korte tijd #hokjesman #antroposie en
dat mag zomaar? Beschermen we kinderen daar niet tegen?
YolandaOud :
Antroposofie Mooi hoe objectief er verslag van deze aparte slag mensen wordt
gedaan #Hokjesman #bijzonder interessant
programma hoor..
ilse_myeye : Die
biodynamische boer is geen goede antropisoof, hij denkt niet echt zelf en dat
is nou juist wel de bedoeling #hokjesman
eigentekst : #hokjesman wat zijn we toch weer tolerant met zijn
allen #antroposofen vrijheid
en overtuiging #respect
vytopil :
Ojee, de #hokjesman over #antroposofie is
eigenlijk leuker om te kijken.., en ik ben niet goed in uitzending gemist...
bobbyschinkel : Wow,
heftig verhaal over antroposofen in de achterhoek. Grafschennis en vergiftigen
van koeien. Je moet er wat voor over hebben. #hokjesman
GewoonWel : Vergeten
jeugdherinneringen komen boven: als buitenstaander af en toe tussen
antroposofen. Ik snapte het toen niet, nu nog niet #hokjesman
Tampeloer : #antroposofen zijn
dus ook antivaxxers en Rudolf Steiner was een racistische anti-wetenschapper? #hokjesman
evateuling : Wil
documentaire stop zetten voor toiletpauze, maar kom er nu pas achter dat we
ouderwetsch tv kijken. Leve uitzendinggemist.nl #hokjesman
jrnls010 :
‘Rassenleer’ heb ik ook gehad, in de 8e klas. Moesten we negers tekenen met
dikke lippen. En indianen. #vrijeschool #hokjesman
evateuling :
Leuke documentaireserie trouwens, de #hokjesman. Over
de zoektocht naar de echte Volendammer, de Adel, en nu de Antroposoof. #VPRO
LaPuur : Ik
zie een nieuwe functie voor het gebouw Radio Kootwijk: antroposofisch kloppend
hart van NL. #hokjesman
Touaregtweet : Ah,
de rassenleer. Dubieus, die Rudolf Steiner. Nog maar een keer ‘n linkje naar
wat achtergronden. http://t.co/uwzdntvpQs #hokjesman
pieterzuidema : Ik
ben jaloers op de keurige baard van de #Hokjesman.
Strak, zwart en stijlvol. Oh ja... hij maakt schitterend tv. #antroposofie #ned3
LarsDamen : Dat
gebouw wel oprecht een mooie bouwstijl, doet me denken aan gaudi. Interessante
vorm #hokjesman
juriannematter : wij
zijn er geweest, de kinderen dachten dat het een enge gevangenis was, binnen
was wel indrukwekkend #goetheanum #hokjesman
2eHans : Dat
de #hokjesman quasi intellectueel is, wordt nu wel heel
pijnlijk duidelijk. Het woord is ‘antroposofie’ niet ‘antropofosie’
fvkwnl :
Lastig #antroposofen hebben
enge ideeen maar ik ken veel mensen die gelukkig zijn geworden door de #vrijeschool. #hokjesman
harmjagerman :
Klopt @hokjesman, plastic is ook niet goed. Daar mag je
wel wat op tegen hebben. #hokjesman
Berglinde2 : Wel
een hoop gezwatel bij #hokjesman.
Antroposofie.... mijn kinderen heb ik wel naar de vrije school gestuurd.
mikort : #hokjesman kijken we maar even terug..teveel gemist en
razend intressant..geweldig programma #ned3
magmiauw : #hokjesman. Ook
de antroposofie valt wat mij betreft van haar voetstuk. Behelst rassistische
elementen.
thomasvanaalten : U
kunt in Peru een panfluit kopen of op safari gaan in Afrika. De #hokjesman leert u ook iets over ons eigen volk. Wat
een serie.
iAgeeth :
Bijzonder, als je kijkt naar tweets over #hokjesman ziet toch iedereen dat wat hem/haar
aanspreekt of juist niet.
Jose_Overkamp : #Hokjesman: kinderen
van antroposofen worden niet gevaccineerd, sterker nog: ze worden op vakantie
gestuurd naar mazelenhaard @kwakzalverij
sredlums :
Echt, ik probeer echt open te staan voor die antroposofische denkbeelden, maar
eigenlijk denk ik toch gewoon steeds: nut cases. #hokjesman
Handige_An : Ik
moet er toch eigenlijk wel om grinniken.....die (oude garde) antroposofen #hokjesman
BartNijman :
‘Mens in wording’ Paul Mackay, interviewtje bij zijn afscheid als baas van
Triodos Bank in ‘97: http://t.co/E7r43k77Qq #hokjesman
jrnls010 : Toch
wil ik geen kwaad spreken over de sofen, hoor! Zitten hele aardige mensen bij,
die het goed bedoelen. #vrijeschool #hokjesman
PatrickDotNL : Kijk
voor de tweede keer naar de #hokjesman.
Onderwerp boeit niet zo, maar blijf toch kijken.
Fred30101951 : @InktenVeer Tegenwoordig
worden er wel degelijk boeken gebruikt. Leesboeken, atlas etc. http://t.co/VZ3gN5B9Hs #Hokjesman
baileo_nel : #Evolutiedenken o.a.
Indianen een doodlopende tak. #TeltNietMeerMee #racististisch. #hokjesman
PeterEgge :
Alweer zo’n prachtige docu van #hokjesman over #antroposofie en #steiner :
geweldige #vpro tv.
Ingetogen gemaakt!
Fred30101951 : RT @Handige_An: Ohjee...we weten het weer lekker zweverig
te maken #hokjesman terwijl het zo anders kan. #cliche
MelanieRisse : #anthroposophie ...ik
vind dat toch een beetje eng na het zien de #hokjesman. Waarom is het weer zo veel #moeten ?
gekemateboer : #hokjesman Maar altijd dat: ‘U bent ook on-af’ Ook
zwartekousen eigenlijk. Maar dan in kleur.
octavieW : Ik
had ook euritmieles. Geweldig vond ik het. Maar ik hoefde natuurlijk niet zo’n
gewaad aan, kom zeg. #hokjesman
Touaregtweet : Wat
een oerlelijke bouwstijl is dat toch. #fascistoïde #architectuur #Goetheanum #hokjesman
Sandraherkstr : #hokjesman zet antroposofie bijna weg als eng, fout. #Steiner hield
er inderdaad eigen rassentheorie op na, maar antroposofie is zoveel meer.
HagensArjan :
Geniaal inkijkje in de wereld van de antroposofen en hun grote voorganger R.
Steiner ned3 #vpro #Hokjesman
YolandaOud :
Ok..ok..de objectiviteit wordt wat minder #antroposofie #Hokjesman de baron kan goed kletsen ;-)
MalikaChtatou : TL
is vandaag FunX en Hokjesman (nld3).
Vind ik leuk. Ik schakel net in #hokjesman vrees dat ik uitzendinggemist moet checken
ivm ksnap nie
Nathalie_S : Bij
antroposofen smaakt, ruikt en ziet alles er zo’n beetje uit als aarde, begrijp
ik van de #hokjesman
Merlijn74 : De
zogenoemde rassenleer van Steiner blijf ik toch dubieus vinden... Tijdgeest? #hokjesman
jongade : Ik
heb dus wel ‘s een biek van Rudolf Steiner gelezen en quatsch is wel een
adequate omschrijving. #Hokjesman
TesMacAre : @DCIMRLSD Wat
mij betreft is centralisering van een groep
grenswetenschappers/aanhangers/allochtonen altijd slecht. #hokjesman
soyshadow :
Steiner was een irrealistische mafkees... Oh wacht, hij is dat nog!
Reïncarnatie. Gelukkig duurt mijn 35e levensjaar nog even. #hokjesman
Scarpuss
@Scarpuss : @Touaregtweet
Ja ik zag @hokjesman enkele malen
bedachtzaam door zijn baard strijken.
Hannekereutel :
interessant... #antroposofie,
zitten mooie uitgangspunten in, maar gaat wel wat te ver voor mij.... #hokjesman
fvkwnl :
probleem was niet dat Steiner rare dingen heeft gezegd over rassen maar dat in
1995 nog op #vrijeschool werd verkondigd #hokjesman
Monique Dubbelman @BOEmedia : Arrfff. Dat hele religieuze aspect vd antroposofie heb ik
dus niks mee. *Vomiteert* cc/@hokjesman
harmjagerman : @Hokjesman: wederom een mooie aflevering, al waren
de cliché’s wel erg nadrukkelijk aanwezig. Vergeet de tijdsgeest niet 1/2 #hokjesman
harmjagerman : @Hokjesman: We lezen immers ook nog steeds Kuifje in
Afrika. En nee, ik ben geen #antroposoof, maar #buddhist :-)
2/2 #hokjesman
★Bitchfork★ @BITCHFORK7 : @hokjesman “Hoofdstromig”
was dit opnieuw een pracht aflevering!!..
baileo_nel : Als
Steiner in deze tijd had geleefd, zou hij worden bestempeld als #racist. #hokjesman
Stef Leijten @stefleijten : Hokjesman is echt geweldig.
MartijnSiemes : @EricPKlop Ik
verwacht overigens ook niet dat veel Zutphense antroposofen hun ouders in de
tuin hebben begraven. #hokjesman
Debuski @debuski : @BOEmedia ho ho!
Geen religie hè! Wétenschap! Aaarghll! Sorry. Braakte een vilten kabouter uit. @hokjesman
frans fennema @fransfennema : @hokjesman geen
hokjes
snebbert @Snebbert : Ik moet de hokjesman straks ff terugkijken.
Javier Sancho @Sanchotron : #vpro Hokjesman. Eindelijk een beetje een idee van wat antroposofie is.
The Social Connector @tsc_2011 : De @hokjesman leert
van een antroposoof bij de schoonheid even stil te staan #krachtvandestilte
Robert Jan @Roob811 : Sinds tijden eigenlijk weer eens echt een tv programma aan
het volgen. De Hokjesman. Geniale tv!
Merlijn Kleijne @Merlijn74 : Prachtige uitzending weer @hokjesman @macdocman! Ik heb verwonderd gekeken
naar de antroposofen. En veel geleerd, dus dankjewel!
Ruud @Acab81 : @hokjesman wederom
een mooie documentaire. .. hulde! Boeiend tot de laatste seconde
liekvakantie : #hokjesman behoorlijk tenenkrommend #antroposofie Maar
onze kinderen zitten toch wel echt op een hele fijne #vrijeschool!
Willum59 @Willum59 : @hokjesman integere
televisie, ik trek mijn conclusies op basis van feiten #ZoMoetTVzijn
anne marieke @MWamrob : Wat een mooi programma!!! Well done Michael Schaap #dehokjesman
Dee-Dee Donk @DeeDeeDonk : De @hokjesman ging
vandaag wel diep over de antroposofie. Dit zal ik toch echt opnieuw moeten
bekijken op een ander tijdstip.
stardustradio.nl
@stardust_radio : Compliment @hokjesman,
dat was geen makkelijk onderwerp. Smaakvol, informatief en tongue-in-cheek.
Daar hou ik van.
pepé:
lettermenger @lettermenger : de @hOkjesman Over
#antrOpOsOfie:
mOOie weergave van hOe Ongeschreven (natuur)wetten Ópgeschreven kunnen
veranderen in #fundamentalisme.
delooper :
Vrije school... Ik heb toch een andere definitie van het begrip vrij.
Dogmatisch en (dus) zeer eng. #hokjesman Goed programma.
MartijnSiemes : Ook
grappig dat de #hokjesman zo’n drama maakt van sofische rassenleer en
daarna een reclame van c1000 met een boot, een neger en bananen.
BartOud :
Bijzonder hokje: antroposofie. Wel mooie architectuur! #Hokjesman #krijgerweljeukvan #vpro
johandoesburg :
Mooie televisie, de antropologische veldreis door Nederland. Chapeau #VPRO en #Hokjesman
eleanorhydenl : 12
jaar in GU-gebouw, nooit echt over antroposofen geweten. Gelukkig alleen
architectuurstijl, geen dansvergaderingen... #hokjesman #vpro
pienvdsteen : @Sanchotron Blijkbaar
hoef je voortaan niet naar de tandarts, gewoon een beetje als een hippie
woorden dansen. #hokjesman
P_Simons :
Evenwichtige en respectvolle uitzending #hokjesman over antroposofie. Bevlogen boer Erik over
aarde, kosmos, leven en dood.
amthn1 : Deze
zijde, gene zijde. Maar altijd aan de zijde van de #hokjesman. Beklemmend,ontroerend
en elke aflevering mooier @macdocman @hokjesman @vpro
HinkeWiersma : @Hendrikje01 dan
had je wel enige herkenningspunten. #vrijeschool Volgende
week al weer de laatste aflevering #hokjesman
wendydeboer : @PuurSpeelGoed In
de draagdoek bij het vuurspringen?? :) #hokjesman #Muze #antroposofie
MCJvdBerg : Mooi
portret van een toch wel vreemde groepering #antroposofen Soort
Germania voor hippies... Boeiende serie trouwens #hokjesman #ned3
InaBrethouwer : Denk
ik voor aanvang: #hokjesman doet hij Zutphen aan? Gaat ie nota bene
naar #Aalten: van Ipenburg. Schoolkinderen kennen Goethe niet
daar!
KlaskeRehorst : #antroposofen; permanente twijfel is absolute
wetenschap. Natuur, kernkwaliteitenkwadrant & organische bouw.
Intrigerend!! #hokjesman
peugeotpaul1 :
Enigszins karikaturale aflevering van leuke tv-serie #hokjesman over #antroposofie zeg
ik als tevreden vader van 2 #vrijeschool kinderen
GwendaKamstra : De #hokjesman vandaag wat zweverig over antroposofen.
Weer een mooie en boeiende uitzending.
carolien210368 :
Dankzij #hokjesman nader kennis gemaakt met wondere wereld van
de antroposofen, bijzondere bloedgroep en absolute grenswetenschap.
asdebest : @TweeWees èn
wetenschapper! Met volgelingen. Wat een eng volk zeg. Je zult je kind op zo’n
school hebben zitten. #brrr #hokjesman
Supersnu : @wup5 Nee, kwam
langs bij de #hokjesman Die antroposofen zijn tegen vaccinaties. En
die Steiner is een racist.
DesireeOrij : @hokjesman Wat
n goede uitzending over de antroposofen. Herkenbaar. De vinger op zere plekken
en toch respectvol. #Hokjesman
wendydeboer : @PuurSpeelGoed Vond
jij de antroposofie (ook) goed belicht? #hokjesman Ik was onder de indruk van de #architectuur :)
juriannematter : @Gaafhergebruik #hokjesman uitzending was super! ‘Antropoloog’ tussen
de antroposofen, respect, verwondering, weinig oordelen: top.
Antje74 :
Mooie aflevering #hokjesman. Nina
ook heel blij dat haar juf wat mocht vertellen op tv! Maar vooral een mooi,
integer en (cont…
Merlijn74 : @alexvdhorst heb
je #hokjesman gezien vanavond? Ging vooral over andere
zaken. Dat vd medicijnen snap ik wel.
magmiauw : @Fred30101951 mn
uitspraak over racisme ontleen ik aan hetgeen in de #hokjesman werd getoond, met name dat indianen laag in
de ladder staan.
laurarederijk : Mooi
portret van zachtmoedig mens en onbegrijpelijke folklore in aflevering #hokjesman over #antroposofen.
MercedesGoud : #hokjesman van de #VPRO over #antroposofie ken
je de biografie al die #Ed A. #Taylor over #Steiner schreef? zeer
leesbaar en interessant!
PEManuhutu :
Gelukkig was een van de eerste afleveringen van de #hokjesman over de Molukkers, een stuk interessanter
:’)
ricksloot :
mooie aflevering van de #hokjesman over de antroposofie (o.a. gedachtegoed
achter de BD-landbouw en de vrijeschool) ik kan me er wel.. 1/2
ricksloot : … in
vinden, de Antroposofie, zoveel als ik er vanaf weet. Maar voel mij geen
antroposoof meneer de #hokjesman. Wel bd-er. 2/2
info_klein : @Touaregtweet Ja,
dan liever die betrouwbare casino-architectuur van echte banken. #hokjesman
mgunsing : @peugeotpaul1 Vond
t niet karikaturaal, maar respectvol & evenwichtig. n tevreden vader van 2 #vrijeschool kinderen #hokjesman #antroposofie
mgunsing :
Bekijk de prachtige uitzending van #hokjesman over #antroposofie om
o.a. meer over de #vrijeschool te weten te komen: http://t.co/ODbnxb4XMo
mgunsing : @P_Simons Nou
ja, evenwichtig en respectvol waren exact de woorden die ik ook gebruikte in de
uitzending van #hokjesman over #antroposofie!
Clasine_v_Dorst : @octavieW ik
vind jou een betere pleitbezorger voor de vrije school dan veel mensen in de #hokjesman
De
Hokjesman @hokjesman : Goedemorgen beste (half)mensen. Wat een schitterende stroom
loftuitingen wederom. Dank! En voor alle anderen: http://programma.vpro.nl/hokjesman/afleveringen/aflevering-7-de-antroposofen … #groet!
michael schaap @macdocman : .@hokjesman (en
hier) De Antroposofen: http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1327665
… #antroposofen
#steiner @hokjesman @vpro @PubliekeOmroep
Robert-Jan
vant Veld @Robertjanvtveld : @hokjesman Uw
programma ontdekte ik helaas pas gisterenavond door een tip van een kennis. Ga
ze allemaal terugkijken! @vpro #kwaliteit
Werkmans Tanja @WerkmansTanja : @hokjesman ere
wie ere toekomt. De hokjesmentaliteit een wetenschap op zich
Sabine te
Braake @SabineSchrijft : Ben eigenlijk wel benieuwd in welk hokje de @hokjesman mij zou plaatsen.
Dinja van Lankveld @dvl1612 : Mooi kijkje in de wereld van de antroposofie #hokjesman
Achtergrondruis
: De aflevering van De #Hokjesman over #antroposofen
gisteravond was geweldig! Graag meer van dit soort objectief-kritische
programma’s! #VPRO
Ramon @Ramon_zegt : @hokjesman Prachtige
aflevering die antroposofen helemaal in hun waarde laat. Chapeau!
Antoinet Wisse @OranjeOven : @hokjesman ik
bedacht dat àls je de antroposofen in een hokje wil stoppen het er één met
afgeronde hoeken moet zijn. Ik heb genoten!
arjan broere @arjanbroere : @hokjesman Na de
kritische zoektocht weer een mooi persoonlijke einde! Prachtig
deLeeuw71 @deLeeuw71 : En zo heeft de @hokjesman
mijn goede en slechte jeugdherinneringen aan de #vrijschool weer
laten herleven. pic.twitter.com/FRhlmMHJzw
.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
26 opmerkingen:
Mijn gedachten over het programma en entourage daaromheen maakte ik gisterenavond reeds kenbaar in de reactieruimte onder: Facebook pagina Michel Gastkemper - Hokjesman - 21-2-2013
Twitterberichten lopen gewoon door. Redactie Hokjesman spreekt zich vandaag nader uit over rassenkwestie. Bericht 1, Hokjesman over rassenkwestie, 17:11 uur: "Het vak 'menskunde' wordt niet meer onderwezen op vrijescholen sinds de affaire in 1995. Rassenleer is ook niet de juiste term." Bericht 2, Hokjesman over rassenkwestie, 17:12 uur: "Feit is dat een alternatieve evolutieleer de kern vormt. De opkomst en ondergang van volkeren, beschavingen en rassen...". En meer... In mijn ogen zijn dit prima en welkome naberichten van deze redactie. Bron: Twitterkanaal Hokjesman.
In dit commentaar schreef ik gisteren nog voor de uitzending onder andere (deelcitaat):
"Mij lijkt het culturele klimaat, onder andere hier in Nederland qua opvattingen over met name rassen en volkeren inmiddels (in vergelijking met negentiger jaren vorige eeuw) wat veranderd. Meer ruimdenkend en minder enghartig en hypocriet. Men lijkt wat teruggekomen te zijn van al te ver doorgeslagen cultuurrelativisme. Maar is dat wel zo? Dat wil ik eerst bevestigd zien. Enigermate hoor en wederhoor bij optreden straks van Floris Schreve wellicht?"
Voor mij zijn er nu sterkere aanwijzingen dat die kentering daadwerkelijk plaatsvindt. Goede zaak.
Overigens mag van mij menskunde zeker wel een schoolvak vormen anno 2013. Niet alleen op vrijescholen, maar ook op andere scholen en schoolvormen. En of je dit nu onder de noemer menskunde, antropologie of mens- en maatschappijleer of anderszins onderbrengt is voor mij van ondergeschikt belang.
Wat je ook verder denken wilt, Floris Schreve (FS) heeft op zijn website een verdienstelijk overzicht gegeven van de geschiedenis van de noord- amerikaanse indianen en -cultuur ; ook uit de pre-columbiaanse tijd. Verdienstelijk, ook in de vele details : hij heeft er duidelijk gevoel voor.
Dat is interessant in het verband van de anti-mening van FS over "racistische uitspraken" van Rudolf Steiner (RS) ; i.h.b. over het indiaanse ras en de indiaanse cultuur.
Er is een duidelijke anti-link tussen FS en RS, en dat verklaart heel wel de negatieve (exotere) reactie van FS inzake het rassen-onderwerp. Zie in dat verband ook de "Werdegang" van RS, door Peter Selg in diens biografie (jan 2013) beschreven.
Ja en wat kan in dezen binnen geschetst verband uit het hoofdstuk 'Wordingsgang van Rudolf Steiner', onderdeel van de Steiner biografie van Peter Selg, dan mogelijk worden opgemaakt Sassoc? Kun je dat misschien wat verbijzonderen en concreter maken? (Citaten, tekstdelen, parafrasen, bladzijdenummers.) Zelf heb ik dat boek niet. Michel Gastkemper geloof ik wel.
Ik heb de boeken vier dagen mogen doorzien @ Dornach, januari jl ; geven een indrukwekkend en verhelderend beeld, ook de veranderingen in tijd.
Heb ze hier (NL) niet bij de hand (duur, duur !).
Je ziet (leest) erin hoe de ideeën van RS vorm kregen, juist in functie met de tijd, en wat er veranderde doorheen die tijd - vooral ook als je ook de exotere geschiedenis (Weimar, Wilhelm, Franz Ferdinand, eerste WO, revolutie, inflatie) er naast legt.
Werdegang slaat op biografie RS, niet op een bepaald hoofdstuk. Beste referentie, hier en thans (NL) toegankelijk, is wat Michel Gastkemper op deze blog schreef, enkele weken terug.
Ah juist, je bedoelt deze referentie: Provisorisch (Antroposofie in de pers, 6-1-2013). Inderdaad een kostbare uitgave.
Precies daar. Verbindlicher Ladenpreis 169 euro für die 3 Bücher in Schubkasten (jaja !), einzeln die 3 Bände zusammen 189 euro, ohne Schuber (oh oh).
http://www.wegman-verlag.de/dateien/werkbiographie.html
Niets, in dit geval, tegen de prijsbinding in de boekhandel ; wel hopen dat er - misschien, vielleicht, perhaps, possiblement - ooit een PB editie komt ?
Ja een pocket uitgave is welkom, maar dat kan lang wachten worden. Betwijfel eveneens of dat er ooit van zal komen. Misschien verschijnt er op een gegeven moment een googlebook editie van. Maar ja dat is helemaal behelpen natuurlijk. Vele bladzijden die dan ontbreken en uitsluitend op de computer aangewezen zijn. Vaak gaat het dan ook nog om later naar het Engels vertaalde edities. Zie bijvoorbeeld: Rudolf Steiner's Foundation Stone Meditation - And the Destruction of the Twenthieth Century (Googlebook). Facts of life of course. Schreef er een keer een kort ironisch stukje over: Wagners worstelingen anno 2012/13; Wagner uit Goethes Faust (Cahier, 15-12-2012).
Vergat dit nog te melden : ik vind de suggestie :
"Feit is dat een alternatieve evolutieleer de kern vormt - de opkomst en ondergang van volkeren, beschavingen en rassen..."
een heel overwogen en zeer aanvaardbare benadering tot wat zich heeft "vastgezet" als rassenleer.
Is dat citaat wereklijk van Hokjesman afkomstig ? Ik heb, dacht ik, iets dergelijks wel eens eerder gehoord, misschien in de "heilige Hallen" - - ?
Ja een redactielid van de Hokjesman twitterde dit hedenavond. Mijn citaat was per ongeluk niet volledig, het luidt:
"Feit is en blijft dat een alternatieve evolutieleer de kern vormt. De opkomst en ondergang van volkeren, beschavingen en rassen..."
Wellicht dat dit redactielid het ergens uit overgenomen heeft? Wellicht uit het door jou genoemde "Heilge Hallen"? Of iets in die geest?
Ik heb deze week eindelijk de drie delen Steinerbiografie door Peter Selg helemaal uitgelezen. Hopelijk lukt het me een dezer dagen mijn bevindingen weer te geven.
Ach juist. Het lijkt me een variant van een tekstdeel uit een eerder persbericht uitgegeven door de VPRO:
Uit: De Hokjesman - Aflevering 7 - De antroposofen
"De antroposofie gaat er vanuit dat de reguliere wetenschap veel te beperkt is, omdat die enkel uitgaat van empirie en deductie. Nee, er is ook een geesteswereld waar de wetenschappelijke wetten niet gelden. Antroposofen proberen een verklarend systeem te vinden voor de opkomst en ondergang van volken, rassen en beschavingen; want de mens en zijn ontwikkeling staan centraal. Kan de theorie van Steiner over rassen, die in 1996 nog leidde tot een kleine rel op de Vrije School, los gezien worden van de moderne antroposofie?"
Die tekst in zijn geheel, en zeer bepaalde tekstdelen ervan in het bijzonder, sprak me eerder deze week al zeker niet aan. Nog steeds niet natuurlijk. Maar het gaat hier nu natuurlijk om het vetgedrukte wat in gewijzigde vorm opduikt in dat twitterbericht. Dat antroposofie onder andere staat voor een 'alternatieve evolutieleer' is op zich duidelijk ('Wetenschap van de geheimen der ziel'.). Maar daar moet wel nadrukkelijk bij worden aangetekend dat Steiner bij het aanschouwen, doordenken en doorgronden van ontwikkelingsprocessen naast evolutie evenveel plaats inruimt voor dat wat hij involutie noemt.
Doe het rustig aan Michel. Ook tijd geven om te laten bezinken en rijpen. En eerst ook gewoon aan andere activiteiten toekomen. Maar wel alvast bedankt. Op welke termijn dan ook aangeleverd.
Ha John, dan ken je me nog niet! Ik wil graag Wolfgang G. Vögele voor zijn met zijn aangekondigde recensie; dat moet me kunnen lukken... Bovendien schrijf ik geen echte bespreking, maar gewoon mijn indrukken. Intussen is dat alweer zeven weken geleden, toen was ik pas halverwege, nu moet het er toch eindelijk echt eens van komen. En interessant is die complete uitgave meer dan genoeg.
Goed citaat, dat, thnx.
Nog dit ; ik heb een jaar of twaalf in Latijns Amerika gewoond en gewerkt, ook tussen en met índios en ladinos, hun taal en gewoonten gedeeld, hun lijdensweg gezien.
Ik ben me er tot in het fysieke, pijnlijke van bewust hoe indigene culturen zijn verdwenen, uitgemoord, hun teloorgang onherroepelijk ; hun verschijningsvormen-nu een sinistere schaduw van weleer, de wonde van hoog ontwikkelde levensvormen van toen. Zeker zijn het de gevolgen van ransacks in naam van de Reyes Catholicos, de Kerk en de goudzoekers, uitbuiters, moordenaars van "westerse beschaving". En dat voor wat betreft West zowel als Oost.
En toch deze puzzle : fundamenteel waardoor, waarom zijn deze culturen verworden zoals gegaan, ten onder gegaan ? Wat verbindt hun huidige, restante verschijning-nu met de vorm en pracht van toen ? Wat is, of hoe werkt die evolutie, sociaal of anderszins : dat uit de glans van weleer de desarabele staat van nu is voortgekomen ?
Racistische uitleg verklaart niets. Logica, zoals "kuiken uit ei", povere poging. Het DNA van indígenos, indianen misschien, het zou gevoelig zijn voor drank ? Veel gekker kan het niet. "Onvermijdelijke culturele ondergang" is geen verklaring, uitleg over opeenvolgende cycli volgens Kondratieff doet het niet, zonnevlekken of meteorieten evenmin. Het raadsel blijft ; racisme is het niet. Involutie, allicht ; maar precies hoe, waarom, waardoor ?
Aha tweestrijd met heer Vögele speelt ook mee. Is wat met publicisten. Jagen elkaar maar op. Het is zeker welkom Michel.
Dat zijn ernstige levensvragen Sassoc. Kan me goed voorstellen dat die zich bij je hebben ontwikkeld. Na het het getuige zijn van dat wat op je pad kwam en waarnaar je tevens zelf toe bewoog. Wat hebben processen van involutie en evolutie te maken met teloorgang van met name indigene culturen? Daar heb ook ik niet zo maar een pasklaar antwoord op. Neem je vraag mee in de kennisontwikkeling die ik zelf ook ga en doormaak. Een introductie op (1) involutie gerelateerd aan (2) evolutie en (3) schepping uit het niets vormt bijvoorbeeld de volgende webpagina: Involution - AnthroWiki. Bevat ook snelkoppelingen naar direct inzichtbare antroposofische literatuur dienaangaande (involutie).
Thnx John. De omschrijving beschrijft wat er gebeurt tussen evo- en involutie. So far so good.
Vertaald naar wat hokjesman ervan bakte (gecit. "- - een alternatieve evolutieleer - -" ), nemen we ook dit als hypothese.
Daarmee valt alles op zijn plaats. Sterker nog : de hypothese wordt natuurwet : "zó gaan de dingen". Een betere beschrijving van het
unifying concept in natuurkunde, biologie, sociale ontwikkelingen, economie en politiek is er niet. Gelijkwaardig aan de (wetenschappelijke) hypothese van de zwaartekracht ; die bestaat aantoonbaar, maar niemand kan uitleggen waarom ; het oorzakelijk verband is onbegrepen. De natuurkunde les heeft er geen verklaring voor. De biologie leert hoe het in elkaar steekt, maar kan niet zeggen waarom. Sociologie kan het niet ontwarren, economie niet uitrekenen.
Maar nu dit : ooit wordt het mogelijk om uit te rafelen wat er, in de meest fundamentele zin, mankeert aan de inrichting van de maatschappij - waar deze (in evolutionaire zin) de andragyne driesprong heeft gemist ; en waarom dat moment werd gemist. Dat de ellende van vandaag naar een dergelijk gemiste moment wijst, daagt meer en meer ; wezenlijk ging het niet anders in vroegere cycli. Goethe zei er al iets over : "das ewig weibliche zieht uns hinan" - en ook "nimm dich in Acht und sprich kein Zauberwort". Blaubart avant la lettre.
Goed geschreven Sassoc. Ja en Goethe en Goetheaanse fenomenologie. Er ligt nog zoveel braak, valt nog zoveel te doen. In Hefte 67/68, themanummer Michaël en Michaël tijdperk, brengt Steiner ook één en ander over involutie ter berde, tevens andere belangwekkende zaken.
Ik had gehoopt dat de antroposofische beweging duidelijker en 'hedendaagser' in de wereld zou staan. Het zal wel aan de makers van het programma liggen (?) maar waar was Weleda, het Bolkinstituut, de BD-vereniging, Warmonderhof, de Wervel en de tientallen andere antroposofische initiatieven? Door deze hokjesmankeuze leek het of ik een programma terug zag uit de jaren 80 van vorige eeuw. Niet in deze tijd staand. De 'tijdsgeest' verloochenend. En ook jammer dat een aantal geïnterviewden ten stelligst ontkenden antroposoof te zijn... zo leek het alsof men dan 'besmet' zou zijn.
En inderdaad de Twitters liegen er niet om.
Beste Frederik,
De Hokjesman was op zoek naar antroposofen, niet naar antroposofische instellingen of organisaties. Laat staan de antroposofie zelf. Dat heeft hij expliciet buiten beeld gelaten. Anders was het helemaal niet te doen. Nu heeft hij een stuk of drie protagonisten uitgekozen, die niet verschillender van elkaar konden zijn. Er komen nog meer mensen in het programma voor, maar deze drie worden met voor- en achternaam genoemd: achtereenvolgens Erik van Ipenburg, Floris Schreve en Paul Mackay. Die worden volledig in hun waarde gelaten; de Hokjesman gaat uiterst respectvol met hen om en maakt geen van allen belachelijk. Maar laat wel zien hoe verschillend zij zijn en hoe verschillend zij met de antroposofie omgaan. En dat klopt helemaal, want antroposofie is uiteindelijk een zeer individuele aangelegenheid waarin ieder vrij is. De antroposofie is eigenlijk iets heel wonderlijks, want het staat ieder volledig vrij ter beschikking, waarbij iedereen zelf mag weten hoe hij of zij ermee omgaat. Dat vond ik in dit programma meesterlijk in beeld gebracht. En natuurlijk hadden er nog heel andere mensen aan het woord kunnen komen, met een andere instelling, want weer een wat andere indruk had kunnen geven. Maar ja, zo zijn mensen en zo is het leven. Je kunt niet alles in een hokje van drie kwartier stoppen. Het moet ook nog genietbaar en enigszins spannend blijven. Wat de betreft heb ik voor de makers van het programma de grootste bewondering. Deze aflevering vertelt duidelijk een verhaal, van begin tot eind, met kop en staart. Misschien valt het pas echt op als je het terugziet. Het is eigenlijk heel kunstzinnig (om in antroposofisch jargon te blijven), waar spanning wordt opgeroepen door naast these antithese te stellen, deze verder te volgen en uiteindelijk notabene in het Goetheanum samen te brengen, om niet te zeggen tot een synthese te voeren. Dat wordt in feite ook expliciet zo gezegd op het einde. Kan het mooier? Ik vind het geniale televisie en eigenlijk zouden de makers er een prijs voor moeten krijgen; speciaal voor deze aflevering, want ik denk dat die wel de moeilijkst te maken is geweest van alle acht.
Dag allemaal, misschien moet ik ook maar even reageren. Ik vond het zeker een boeiend en ook mooi gemaakt programma, zij het dat er toch wat in mijn verhaal is geknipt (maar dat is nu eenmaal televisie en er is ook echt heel veel opgenomen; we zijn bijna een hele dag bezig geweest in dat theater in Limburg). Ik ben namelijk ook heel uitgebreid ingegaan op het van Baarda-rapport, dat mijns inziens geen goed rapport is, maar dat is uiteindelijk niet inde uitzending meegenomen. Het van Baarda-rapport is wat mij betreft niet de oplossing maar een deel van het probleem. Dus in die zin baalde ik een beetje dat alleen Mackay over het rapport iets zei. Nu lijkt het alsof ik niets van het rapport zou weten, terwijl ik soms het idee heb dat ik zo’n beetje de enige ben die het daadwerkelijk van kaft tot kaft heeft gelezen (dat idee krijg van de meeste discussies die ik heb gevoerd met diverse antroposofen). Ik heb ook voor de opnames een heel stuk uit het rapport voorgelezen, maar dat is er helaas niet ingekomen. Maar goed, mensen weten mijn blog wel te vinden en daar is het allemaal uitvoerig besproken. Daar staan ook mijn aantekeningen die ik voor het interview heb gemaakt (zie http://fhs1973.com/2013/02/18/ )
Tegen degenen die zich nog zo goed kunnen vinden in Steiners uitspraken over de indianen (want die zijn toch al in andere rassen geïncarneerd) zou ik willen zeggen: er zijn ook nu Native Americans, waaronder overigens ook een paar hele bijzondere schrijvers. Misschien is het een goed idee om die een keer te gaan lezen. Probeer dan het ‘reïncarnatie-alibi’ vast te houden, zonder dat het schaamrood je naar de kaken stijgt. Lijkt me een interessante oefening. Misschien wel een oefening die echt tot inzicht leidt. Genoeg literatuursuggesties op mijn blog te vinden, ook over de postkoloniale problematiek in het algemeen. Ook geen onnuttige lectuur voor zo’n oefening.
Als ik zo de reacties op twitter, op internet (buiten antroposofische kring) en in mijn eigen vriendenkring (een klein deel ‘pro-antroposofisch’, de meesten totaal niet) dan vonden de meesten de antroposofie zweveriger of vreemder naar voren komen dan ikzelf. De reacties op twitter lijken erg op de reacties van mensen die ik zelf heb gesproken (waaronder zelfs nog oud-klasgenoten van mijn eigen vrije school). Mijn mening is hier denk ik wel bekend, maar ik vond het juist mooi hoe toegewijd iemand als Erik van Ipenburg is. Ook dat hij zijn vader , wars van alle regelgeving, gewoon op zijn eigen land heeft begraven. Dat is toch een vorm van dwarsigheid en vooral trouw aan je idealen waar ik zeker veel respect voor heb.
Verder was het natuurlijk vooral een feest van herkenning, maar ook een terugblik op een wereld die inmiddels heel ver van mij afstaat. Voor mij persoonlijk ook erg benauwend, maar dat is vooral mijn perspectief van nu. Dat gold voor veel van de dingen die langskwamen, van de zachte kleuren, tot de typische gearticuleerde manier van iets voordragen (zie die kindertjes), dezelfde liederen en de volkomen eenvormige creatieve uitingen. In die zin hanteren de vrije school, maar ook andere antroposofische instellingen, nog precies dezelfde huisstijl als in de jaren zeventig/tachtig, toen ik in die wereld leefde. Dat vond ik toch vrij beklemmend . Maar daarom niet minder fascinerend.
Van iemand die betrokken was bij de interviews die er gedaan zijn heb ik gehoord dat er ook een aantal mensen ja geantwoord hebben op de vraag of ze antroposoof zijn,maar de programmamakers hebben besloten deze eruit te laten ten gunstevan degenen die wat voorbehoudt bij deze vraag vertoonden juist om zich niet in een hokje te laten plaatsen.
Dank voor deze informatie Kees. Als je bevestigt dat je een antroposoof bent of dat zelf aangeeft, wil dat nog niet zeggen dat je thuis hoort in een hokje. Het kan gebeuren dat men je inmetselt, probeert in te metselen, vast te pinnen in een zeer bepaald hokje als je duidelijk uitspreekt waarvoor je staat en waarvoor je leeft. Persoonlijk zou ik het als een zelfopgelegde dwangbuis ervaren als ik me niet meer zou uitspreken met het doel om door derden maar niet in een hokje geplaatst te worden.
Een reactie posten