.jpg)
Ik weet niet of het al eens eerder is voorgekomen: antroposofen in koeienletters op de voorpagina van de zaterdageditie van een landelijke kwaliteitskrant. ‘Vooral antroposofen enten kinderen niet in’ schreef Trouw vanochtend ook als vette kop op zijn website:
‘Sinds eind mei woedt er op de Nederlandse refostrook een mazelenepidemie. Maar de grootste groep niet-inenters bestaat volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) uit antroposofen, bijvoorbeeld bekend van de vrije scholen.’
Exact vier weken geleden waren antroposofen in dit verband
al in het nieuws, schreef ik in ‘Koppig’
op zaterdag 6 juli, zoals toen uit het bericht ‘GGD heeft antroposofen in het
vizier’ bleek. Dat moest natuurlijk een vervolg krijgen. Vandaag was het zover.
Frans Wuijts signaleerde het meteen op zijn Facebookpagina, en voegde eraan toe
wie het had geschreven:
‘Emiel Hakkenes (1977), per 1 april de nieuwe chef Religie & Filosofie van dagblad Trouw’.
Maar dat gold alleen de voorpagina. In het katern De
Verdieping volgde een groot interview door Caroline van Keeken over twee
pagina’s met Yolande te Giffel (53), getiteld ‘Wat is er mis met de mazelen?’
‘Vorig jaar gaf ze na een burn-out haar baan op als financieel adviseur bij het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Sindsdien heeft ze zich gestort op het vilten van kleurige tassen, sjaals en omslagdoeken.’
Vandaag kwam het in ‘De grote Rudolf Steiner Citatensite.
Meer dan 700 citaten en fragmenten uit het werk van de grote ziener in het land
der blinden, Rudolf Steiner’ ook ter sprake. Ridzerd van Dijk bleek weer eens
een vooruitziende blik te hebben gehad (we zullen meer rekening moeten gaan
houden met zijn profetische gaven...), want hij plaatste een bericht onder de
titel ‘Wanneer
eenmaal van geesteswetenschappelijk standpunt uit de menselijke gezondheid
verzorgd zal worden, dan zal individueel te werk moeten worden gegaan’ met
deze inhoud:
‘Richten wij het oog op het gebied van de natuurgeneesmethode. Men heeft gevonden dat de vele ziekten van de tegenwoordige tijd te wijten zijn aan de hedendaagse cultuur. De strijd om het bestaan laat de mensen nauwelijks tot rust, nog veel minder tot gezondheid komen. Men gelooft, doordat onze voorouders zo volledig in de natuur leefden, in frisse lucht, niet beperkt door de kleding, met eenvoudige voeding, dat dit doorslaggevend zou zijn geweest voor hun gezondheid. En omdat de medische wetenschap in veel gevallen niet meer het juiste kan vinden, gelooft men dat een terug naar de natuur, een leven met de natuur het gezondste zou zijn. Men neemt aarde, water, lucht en warmte en gebruikt die in alle denkbare gevallen. Maar daarbij bedenkt men niet dat de mens een individueel wezen is, dat niet meer met alle elementen verwantschap heeft. Bij menigeen zijn zonnebaden totaal ongeschikt; bij een ander kunnen waterkuren grote schade veroorzaken. Wanneer eenmaal van geesteswetenschappelijk standpunt uit de menselijke gezondheid verzorgd zal worden, dan zal individueel te werk moeten worden gegaan. Dan zal ieder dat ter genezing krijgen, wat voor zijn innerlijke natuur, zijn temperament, zijn hele karakter, zijn geestelijke aanleg gezond en gunstig is.
Bron: Rudolf Steiner – GA 266a – Aus den Inhalten der esoterischen Stunden – Berlijn 3 maart 1909 (bladzijde 554-555)
Eerder geplaatst op 21 september 2011.’
John Wervenbos reageerde 03/08/2013
om 11:29 op deze plek op het artikel in Trouw:
‘Een deel van vrije school ouders zien zichzelf niet als antroposofen en/of willen niet als zodanig worden aangeduid. Is dat nog uitgefilterd door RIVM en CBS? Waarschijnlijk niet.’
Later vanmiddag, 03/08/2013
om 17:08, liet hij er dit op volgen:
‘Dat interview met vrije school ouder Yolande te Giffel gelezen. (“Wat is er mis met de mazelen”, dagblad Trouw, bladzijde 10 en 11 van bijlage De Verdieping). Met bepaalde uitspraken van haar ga ik zeker niet mee. (...) En van haar omarmen van een volgende opvatting van Mellie Uyldert ben ik ook niet geporteerd:
“Ze gaat verzitten en trekt een boek uit de stapel. Dat met de turkooizen kaft. ‘Het levensritme’ van Mellie Uyldert, uit de jaren zeventig. Tijdens haar vakantie in Zweden, twee weken terug, heeft ze het weer eens herlezen. ‘Ik krijg gewoon kippenvel van wat ze schrijft.’ De schrijfster, een alternatieve genezeres en astrologe, bepleit – onder meer – een leven zonder medicijninname. Door goed te eten, zouden ziektes voorkomen kunnen worden. Te Giffel leest voor: ‘Uit de voedingsstoffen die je binnenkrijgt, ontstaan zuren. Wanneer je daar te veel van binnenkrijgt, ontwikkelen zich ziektes.’ Ze kijkt op. ‘Kanker bijvoorbeeld.’”’
Mellie Uyldert kwam hier eerder ter sprake, in ‘Schijn’ op 14 mei 2009, en dat was in niet al te gunstige
zin. Daar werden soortgelijke dingen als bovenstaande onzin gesignaleerd.
Gelukkig trapten de media hier niet in. Kort na Trouw vanochtend kwam Anouk
Eigenraam van NRC Handelsblad met ‘Vooral
antroposofen laten kinderen niet inenten’:
‘Antroposofen enten hun kinderen vaker niet in dan reformatorische christenen. Dat concludeert Trouw vandaag uit gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu en het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Sinds eind mei woedt er in de “Biblebelt” een mazelenepidemie. Het aantal geregistreerde ziektegevallen loopt tegen de achthonderd aan. Van de ouders die hun kinderen niet laten vaccineren is een op de vijf van reformatorische huize. De grootste groep niet-inenters bestaat volgens het RIVM uit antroposofen, aanhangers van de leer van Rudolf Steiner.
Daarmee kan volgens de krant het vooroordeel dat met name reformatorische christenen tegen kindervaccinatie zijn de wereld uit. De krant bekeek de tien grootste “refobolwerken” en concludeerde dat niet alle refoplaatsen een lage vaccinatiegraad hebben. Zo zit Gorinchem niet onder het landelijke gemiddelde.
Antroposofen vinden mazelen goed voor de ontwikkeling
Antroposofen zijn van mening dat goede voeding voldoende weerstand moet bieden tegen een kinderziekte als mazelen. Als een kind toch besmet raakt, zou dat goed zijn voor de lichamelijke en mentale ontwikkeling.
Antroposofen zijn volgens de krant eensgezinder in het afwijzen van inentingen dan reformatorische christenen, maar ook minder radicaal. Zo laten ze hun kinderen doorgaans wel inenten tegen gevaarlijkere kinderziekten zoals kinkhoest en polio.
Oproep tot verplichte inenting
De VVD-senator Heleen Dupuis pleitte onlangs voor verplichte inenting tegen mazelen. Maar minister van Volksgezondheid Edith Schippers heeft aangegeven daar weinig voor te voelen. Wel vindt ze het onverstandig dat ouders hun kinderen niet inenten tegen mazelen.’
Er volgde een groot aantal media, maar die namen
voornamelijk een door het ANP opgesteld persbericht over, ‘Vooral
antroposofen weigeren vaccinatie’:
‘Niet de gereformeerde christenen, maar antroposofen blijken de belangrijkste weigeraars van vaccinaties tegen ziektes als de mazelen. Dat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zaterdag bevestigd. Slechts ongeveer een op de vijf niet-inenters is reformatorisch.
Antroposofen volgen de spirituele filosofie van de Oostenrijker Rudolf Steiner. Zij geloven dat ziekten een heilzame werking hebben op lichaam en geest en kinderen kunnen helpen bij hun ontwikkeling.
Daarom staan ze sceptisch tegenover vaccinaties tegen “minder gevaarlijke” ziekten, zoals de bof en mazelen. Zogeheten Rudolf Steiner-scholen, ook bekend als vrije scholen, zijn overal in Nederland te vinden.
Keuze
Volgens het RIVM is 95 procent van alle kinderen ingeënt. Van de overige 5 procent is naar schatting 1,3 procent bevindelijk gereformeerd. De rest is bijvoorbeeld antroposofisch. Dit wordt echter niet bijgehouden, waardoor het RIVM geen precieze cijfers heeft over deze groep.
Volgens een woordvoerster van het instituut worden er geen specifieke acties ingezet om antroposofen alsnog te overtuigen van het nut van een inenting. “Dat is een keuze die mensen zelf maken”, aldus de zegsvrouw. De GGD gaf eerder wel aan te overwegen een oproep te doen voor de mazelenvaccinatie op scholen met een antroposofische inslag.
Besmet
In de afgelopen weken zijn zeker 780 mensen besmet met mazelen. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk veel hoger. Vooral kinderen tussen 4 tot 12 jaar raken besmet, en de patiënten wonen vooral in de gereformeerde gebieden van Zeeland tot West-Overijssel. De GGD vaccineert daarom bij bevindelijk gereformeerde gezinnen thuis.
Vijf vragen over mazelen’
Op zaterdag 6 juli in ‘Koppig’
kwam ook de ‘Skepsis Blog’ van Jan
Willem Nienhuys ter sprake, en dan vooral zijn bericht ‘Kritisch Prikken
liegt over mazelen’. Dat had toen 27 reacties. Inmiddels zijn dit 211 reacties
geworden, en ik kan alleen maar aanraden om die ook echt te lezen, want het
verheldert een heleboel. Om het kaf van het koren te scheiden, maar ook om te
leren zo zuiver mogelijk te argumenteren, drogredenen te vermijden en niet
allerlei denkfouten te maken. Nienhuys heeft er trouwens op 25 juli ‘Mazelen
2013: chronologie van een epidemie’ aan toegevoegd, dat hij constant
bijhoudt. Op een andere plek, namelijk ‘Cryptocheilus Weblog. bugs in
medicine’ (die hier eerder werd aangehaald, op 24 november 2009 in ‘Voorlichtingsmassa’ en op 8 januari 2011 in ‘Nep’),
staat sinds 21 juli ook een item ‘Feiten
en fabels over mazelen en vaccinatie’, dat in hetzelfde kader interessant
is. Daar zijn 65 reacties op te vinden, waarvan als een van de laatste deze van
Jan Willem Nienhuys vandaag, augustus
3, 2013 om 12:39 pm:
‘Ik weet niet of de antroposofie wel zo omvangrijk is. Ik kom op 81 huisartsen die hetzij lid van de NVAA zijn, hetzij dat geweest zijn, hetzij zich op andere manier profileren als antroposofisch zonder lid te zijn van de NVAA. Er zijn echter volgens gegevens van het BIG-register 12201 huisartsen. Dus de antro’s maken maar 0,7 procent uit van de huisartsen. Zouden de antro’s dan zelf zo talrijk zijn?
Op http://www.vrijescholen.nl/scholenoverzicht/ zie je welke vrije scholen er zijn. Ik tel 72 basisscholen en 16 middelbare scholen.
Op het kaartje van de gereformeerde scholen staan er ongeveer 2x zoveel basisscholen, 14 scholen voor voortgezet onderwijs, en nog zelfs een aantal (4?) hbo-scholen en een hele grote mbo-school. Dus naar het aantal scholen gemeten lijken de refo’s ook ongeveer dubbel zoveel als als de antro’s.
En als er zoveel ongevaccineerde antro’s zijn, waarom bleef de epidemie van 2008 dan slechts beperkt tot 109 Haagse antroposofen?
Het reservoir aan ongevaccineerde kinderen die de mazelen nog niet gehad hadden was in 2011 al rond de 20.000. Dat is dan alleen in de Bijbelgordel gerekend. Als we dat even stellen op 1/7 van de totale bevolking, dan betekent dat een bevolkingsomvang van bevindelijken van ongeveer 140.000, van wie toch wel 100.000 volwassenen. Bij de laatste verkiezingen kreeg de SGP wel 200.000 stemmen, natuurlijk ook buiten de Bijbelgordel. En lang niet alle SGP-stemmers zijn zo streng dat ze tegen vaccineren zijn.
Vergelijken we dat met de enkele duizenden leden van de Anthroposofische Vereniging in Nederland (4800 in 1991, volgens hun jaarverslag 2012 op 31-12-2012: 2600 vrouwen en 1444 mannen (minder mannen dan er Skepter lezen!). Het is moeilijk te geloven dat het aantal antroposofen dat der niet-vaccinerende bevindelijken overtreft.
Als je een groep zoekt met veel antivaxers erin, dan moet je volgens mij bij GroenLinks zijn. Die zijn ook kampioen van de alternatieve geneeskunde.’
Kijk, dat zijn vragen die ertoe doen. Wie gaat de
bevindingen van Trouw eens goed na? Van welke gegevens van het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS) is men daar uitgegaan? Wie zijn die antroposofen eigenlijk helemaal?
Emiel Hakkenes schreef:
‘De grootste groep niet-inenters bestaat volgens het RIVM uit antroposofen. Deze aanhangers van de filosoof Rudolf Steiner (bijvoorbeeld bekend van de vrije scholen) zijn van mening dat een uitgebalanceerd voedingspatroon voldoende weerstand biedt tegen een kinderziekte als mazelen. En als een kind toch besmet raakt, vinden antroposofen dat goed voor de lichamelijke en mentale ontwikkeling.’
Update 4 augustus, 11.15 uur:
Trouw heeft vanochtend op zijn website het interview met
Yolande te Giffel geplaatst, ‘Wat is er mis met de mazelen?’
‘Een kind mag best een beetje leren vechten, vindt antroposofe Yolande te Giffel. Daarom heeft ze haar zoon niet laten vaccineren. Als ze nu opnieuw voor de keuze zou worden gesteld, deed ze het niet.’
Even verderop staat er:
‘Te Giffel noemt zich antroposoof, maar wel een flexibele. Ze leeft niet exáct volgens de leer van antroposofiegrondlegger Rudolf Steiner maar probeert het zoveel mogelijk. (...) Als antroposoof gelooft Te Giffel dat kinderziektes nodig zijn voor de ontwikkeling van de mens. Ze heeft haar leesbril opgezet, zoekt naar de juiste passage in een van de boeken. Bladerend: “Door een ziekte door te maken zoals de mazelen, zetten kinderen een grote stap in hun ontwikkeling. Hun immunologische weerbaarheid neemt toe hierdoor.”’
Ik vraag me af hoe je exact volgens de leer van Steiner zou
moeten leven... Volgens mij heeft hij zelfs nooit een leer gegeven. Hooguit
tips en suggesties, altijd beredeneerd, die je naar eigen inzicht kunt
gebruiken of niet gebruiken.
Het RIVM heeft ook een Facebookpagina, Rijksvaccinatieprogramma (RVP),
waarop het eergisteren een link opnam naar een artikel in het Reformatorisch
Dagblad, ‘Verplichte vaccinatie: vijf vragen’ van donderdag 1
augustus (wat echter vandaag, op zondag, niet is in te zien):
‘Bij elke epidemie duikt hij op: de roep om een vaccinatieplicht. Zo ook nu, bij de uitbraak van mazelen. Kan een overheid zo’n plicht eigenlijk wel opleggen aan burgers? Vijf vragen aan de hoogleraren gezondheidsrecht Dute en Legemaate.’
Het RIVM voegde hier op zijn Facebookpagina aan toe:
‘Voor alle duidelijkheid, het RIVM is geen voorstander van verplichte vaccinatie.’
Dat is ook de mening van Gerry van der List in een
humoristisch artikel met een serieuze ondertoon op de website van Elsevier op 18 juli, ‘In een vrij land mogen ouders besluiten over vaccinatie’:
‘Pleidooien voor verplicht inenten van kinderen tegen mazelen zijn goedbedoeld en begrijpelijk. Toch zou de overheid hiermee een stap te ver gaan bij het aantasten van het ouderlijk gezag.’
Op de website van het RIVM is een uitstekend document van 17
juli te vinden, ‘Feiten en fabels over mazelen en vaccinatie’:
‘Er bestaan veel feiten, meningen en misvattingen over mazelen, de BMR-vaccinatie, het BMR-vaccin en de bijwerkingen van het vaccin. Op internet is veel informatie over deze onderwerpen te vinden. Voor sommige professionals en ouders biedt dat helderheid; voor anderen roept het vragen, twijfels of scepsis op. Hieronder geven we antwoord op een aantal veel voorkomende beweringen en misvattingen over bovenstaande onderwerpen. Ook zijn er links te vinden naar literatuur over deze onderwerpen.’
Zulke feitelijke informatie komt helemaal overeen met het standpunt
van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen. Dit is te vinden op de website van deze vereniging. De link naar het RIVM staat er meteen bij. En
om nog even terug te keren naar die Facebookpagina van het RIVM, Rijksvaccinatieprogramma (RVP).
Op 23
juli schreef men
daar:
‘Vandaag hebben we een goed gesprek gehad met het bestuur van de Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken. We zijn het inhoudelijk niet altijd met elkaar eens, maar er is wederzijds respect en de wil om elkaar te helpen om informatie voor ouders zo goed mogelijk te maken.’
Dat is nog eens een ander geluid. Maar zo gek is het ook
niet, want de grote uitbraak zal plaatsvinden als de kinderen na de vakantie
weer naar school gaan. Op 30 juli plaatste het RIVM deze link naar ‘Uitbraak mazelen’ op www.rtlnieuws.nl:
‘Het RIVM verwacht dat het aantal besmettingen kort na de zomer flink zal toenemen. Ziekenhuizen nemen maatregelen en roepen hun personeel op om zich in te enten. Het aantal gevallen van mazelen staat momenteel op 613.’
De huidige stand volgens Jan Willem Nienhuys in ‘Mazelen
2013: chronologie van een epidemie’ is:
‘1 augustus 2013: 780 gevallen van mazelen (167 meer, dat is 27% meer, dan een week geleden). Het aantal nieuwe ziekenhuisopnames is 11, daarmee komt het totaal aantal op 37. Het totaal aantal gevallen van mazelen met complicaties is 94, waarvan ongeveer de helft (46) longontsteking. Nog 6 patiënten liggen in het ziekenhuis.’
Update 5 augustus, 17.30 uur
Vandaag kwam Trouw met een follow-up op de twee artikelen
van zaterdag, namelijk ‘RIVM:
Geen noodzaak antroposofen te overtuigen van vaccinatie’:
‘Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zal geen extra initiatieven ondernemen om vaccinatieweigeraars op andere gedachten te brengen. Dat laat directeur Roel Coutinho van het RIVM desgevraagd weten.’
Opmerkelijke passage:
‘Volgens Roel Coutinho lopen antroposofen in de huidige mazelenepidemie weinig risico om ziek te worden, omdat er nauwelijks interactie is tussen hen en de reformatorischen. Slechts op een paar plaatsen in Nederland grenzen hun werelden aan elkaar. Dat is bijvoorbeeld in de provincie Utrecht het geval. Daar zijn kort voor de zomervakantie de mazelen ook opgedoken op een antroposofische school.
Volgens een woordvoerster van de GGD Midden-Nederland ging het daarbij om één zieke leerling op een vrije school in Zeist. Nadat de mazelen zich op de school openbaarden kregen de ouders van de ongeveer 400 leerlingen een brief. Dat leverde 13 nieuwe vaccinaties op.’
Naar aanleiding van deze en de vorige berichtgeving schreef
Joost Visser vandaag op de website van Artsennet en Medisch Contact, het
ledenblad van de landelijke artsenfederatie KNMG, de Koninklijke Nederlandsche
Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, ‘RIVM gaat antroposofen niet
overtuigen’:
‘Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zal geen extra initiatieven ondernemen om vaccinatieweigeraars op andere gedachten te brengen. Dat meldt Trouw, op basis van een uitlatingen van Roel Coutinho, scheidend directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het RIVM.
Reformatorische christenen blijken niet de grootste groep vaccinatieweigeraars te zijn. Dat zijn de antroposofen, mensen die de leer aanhangen van filosoof Rudolf Steiner, bekend van de vrije scholen.
In plaatsen met relatief veel antroposofen ligt de vaccinatiegraad voor 10-jarigen onder het landelijk gemiddelde. In sommige gevallen zijn daar in verhouding zelfs minder kinderen ingeënt dan in reformatorische bolwerken. De “Steiner-steden” Zutphen en Bergen kennen bijvoorbeeld een vaccinatiegraad van 90 en 89 procent. In reformatorisch Gouda en Gorinchem is dit 94 en 96 procent. Landelijk is 96 procent van de 10-jarigen ingeënt tegen mazelen.
Van specifieke voorlichting voor antroposofen verwacht Coutinho evenwel weinig, meldt Trouw: “De antroposofie is weliswaar geen geloof, maar het zit er dicht tegenaan. Deze mensen laten zich niet eenvoudig overtuigen. Er zijn antroposofische consultatiebureaus en huisartsen, waar mensen dezelfde informatie over vaccinatie krijgen als iedereen. Alleen kiezen zij ervoor om daar niets mee te doen.” Bovendien treft de huidige mazelenepidemie niet de antroposofen, maar reformatorische christenen.
Joost Visser’
Bij de reacties onder het artikel vandaag in Trouw wordt
overigens betwist dat Gouda een ‘reformatorische stad’ zou zijn. ‘Alison’
schreef 05/08/13 07:36:
‘Niet de steden zijn belangrijk om een nauwkeurig beeld te krijgen, maar de percentages van gevaccineerden bij specifieke levensovertuigingen. Zo reformatorisch is Gouda niet en zij komt dus mogelijk hoog uit de bus door de percentage niet-gereformeerden.’
En ‘ramana2’ om 05/08/13 08:06:
‘Streng gereformeerden vormen intussen al lang een kleine groep inwoners van Gouda. Het is dus niet zo vreemd dat de vaccinatiegraad hoog is.’
Daar voegde ‘Jorg Krals’ om 05/08/13 09:27 aan toe:
‘Gouda en Gorinchem zijn niet reformatorisch, Er staat een refoschool met hoofdzakelijk leerlingen uit de regio’s Krimpenerwaard resp. Alblasserwaard.’
RTL Nieuws had tot mijn verrassing in zijn reportage van
zaterdagavond, ‘Niet
alleen religieuze weigeraars inentingen’, Bussum aangemerkt als een stad
met veel antroposofen... Hoe zouden ze daaraan komen? ‘Arrezoveel’ reageerde bij Trouw om 05/08/13 12:57 met:
‘Er wordt gesproken over “De antroposofen”... Iedereen die zonder religieuze overtuiging niet ent, wordt opeens tot deze groep gebombardeerd. De zogenaamde antroposofen die worden bedoeld zijn in werkelijkheid zeer diverse, vaak hoogopgeleide mensen, die na stevig eigen literatuuronderzoek tot het besluit zijn gekomen dat het RIVM programma meer nadelen kent dan voordelen. Aldus; niet enten maakt je niet automatisch christen of antroposoof.’
Vanmiddag even na tweeën kwam het RIVM via de Facebookpagina
Rijksvaccinatieprogramma
(RVP) met deze rectificatie:
‘Uit een artikel in Trouw van afgelopen zaterdag is abusievelijk het beeld ontstaan dat RIVM heeft gezegd dat de grootste groep mensen die niet willen vaccineren, antroposofen zijn. Dat is een verkeerde uitleg van wat het RIVM (Roel Coutinho) heeft gezegd. Antroposofen vormen één van de groepen mensen die om wat voor reden dan ook, geen vaccinatie tegen bijvoorbeeld mazelen nemen. Hoe groot die groep is, weten we niet precies. De reden waarom mensen hun kinderen niet laten vaccineren, registreren we niet. In Nederland kiest 4 tot 5% van de mensen ervoor om hun kinderen niet te laten vaccineren. Die groep bestaat uit bevindelijk gereformeerden (naar schatting zo'n 1 tot 1,5%), antroposofen, mensen die vertrouwen op homeopathie, mensen die bang zijn voor bijwerkingen en mensen die om welke andere reden dan ook niet laten vaccineren. Of een combinatie daarvan. Harde cijfers hierover hebben we dus niet. Het interview in Trouw is niet vooraf door het RIVM gezien, dus we hebben de feiten niet vooraf kunnen checken.’
.jpg)
.jpg)
.jpg)
14 opmerkingen:
Haha, ik profetische gaven, dat is wel het laatste wat ik gedacht had.
Ik was aanvankelijk van plan een heel ander citaat te plaatsen, maar die moest ik nog vertalen en daar had ik geen fut voor. Toen ben ik op het laatste moment maar gaan speuren bij de oude citaten en heb daar toen deze geheel willekeurig uitgepikt.
Maar evengoed leuk om te horen, Michel.
Goed blogartikel Michel met waardevolle verwijzingen. Dank je. Je slotalinea vat het goed samen:
'In antroposofie geïnteresseerden kunnen zichzelf al moeilijk als antroposoof definiëren... wie zijn die aanhangers eigenlijk? En dan ‘een uitgebalanceerd voedingspatroon’ dat dient tegen mazelenbesmetting: wat is dat voor onzin? Dus er zal nog heel wat gedaan moeten worden om de zaken met antroposofie écht op te helderen.'
Inderdaad een onzinnige stelling met een deken van mist er overheen gespreid. RTL Nieuws besteedde gisteren een interessant nieuwsitem aan het onderwerp, zakelijk en relevant, zeker ook met aandacht voor antroposofen; valt na te bekijken via het volgende nieuwsfilmpje (staat onder de foto aldaar): Niet alleen religieuze weigeraars inentingen (RTL Nieuws, 3-8-2013). Ook nuttig om kennis te nemen van dat blogbericht van Jan Willem Nienhuys, inclusief de reacties daaronder.
In feite ontzenuwt het RTL nieuwsfilmpje het Trouw artikel in kwestie. Bekijken en beluisteren zeker waard.
Dank je voor die link naar het RTL Nieuws van gisteravond, John. Dat is inderdaad een prima uitzending. Ik heb ondertussen een update geplaatst, met een aantal nieuwe gegevens.
Michel,
Je schrijft: 'Zulke feitelijke informatie komt helemaal overeen met het standpunt van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen.'
Een van de artsen van die vereniging overhandigde mij een bewijs dat hij mijn kind de verplichte poliovaccinatie had toegediend, terwijl dat niet zo was. Er werd zonder meer valsheid in geschrifte gepleegd door deze antroposofische arts.
Stellen dat de standpunten van antroposofische artsen overeenkomen met feitelijke informatie van het RIVM is toch wel een lachertje.
Ik geloof dat je dan toch onderstaande informatie van Antroposana en de NVAZ bent vergeten.
(...) ‘Door dat virus uit te roeien, ontneem je kinderen wellicht een ontwikkelingskans! Ouders die er zo tegenaan kijken, kunnen een weekend naar Engeland gaan en een mazelenhaard proberen tegen te komen.’[1] (...)
[1] Aad Meijer, Wat is er mis met mazelen?, Antroposana, 1 oktober 2008
Madeleen Winkler, antroposofisch arts en op het tijdstip van onderstaand standpunt secretaris van de NVAZ en voorzitter van de NVAA:
(...)‘Kijk je vanuit het gezichtspunt van karma en reïncarnatie dan is dat een mogelijkheid om een eenzijdige aanleg te vereffenen en meer mens te worden (1). Door onder begeleiding een ziekte goed door te maken, kan het lichaam van een kind iets ‘leren’.(...)'Als u uw kind de mogelijkheid wilt laten om de klassieke kinderziektes door te maken, zoekt u dan voordat uw kind ziek wordt de begeleiding door een antroposofisch, of andere complementair werkend arts (voor adressen zie www.nvaz.nl).’[2] (...)
Marco Ephraïm, lid NVAA, antroposofisch arts, schoolarts vrijeschool de Vuurvogel en op het tijdstip van het betekenen van onderstaand standpunt medewerker van Antroposana:
(…) Ziekte kan het kind helpen beter in dat lichaam te komen. Uiteraard binnen veilige grenzen, maar dat is dan de taak van de behandelend arts om dat zo nodig te begeleiden. Ouders kunnen vaak na het doormaken van een kinderziekte aan het kind merken dat het weerbaarder of wakkerder is geworden.’
Kinderziekten
Volgens Marco is er wel een probleem: een aantal kinderziekten komt nauwelijks nog voor. ‘Neem nu bijvoorbeeld mazelen.' (…)[3]
[3] Antroposana, Zorg voor het kleine kind
De teksten zijn al geruime tijd niet meer terug te vinden op de website van Antroposana, maar een en ander is hier nog na te lezen:
mazelen
Meer informatie over de publieke perceptie van antroposofen en hun visie op vaccinatie vind je hier:
Antroposofen en vaccinatie
Ha die Ramon!
In plaats van die oude hap op te warmen, wil ik je aanraden eens het door mij genoemde huidige document van het RIVM op 17 juli, ‘Feiten en fabels over mazelen en vaccinatie’, nauwgezet vergelijken met het mazelenstandpunt van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen op de website van deze vereniging, getiteld ‘Informatie over mazelen’. Kom dan maar eens terug en geef aan waar zij van elkaar afwijken. Het zal mij benieuwen.
Ja, ik heb het gelezen. De technische informatie (geen standpunt) die de NVAZ geeft komt tamelijk goed overeen met die van het RIVM. Maar daar zijn antroposofen nu eenmaal meesters in: zich hullen in andermans jas om dan hun ding te doen. 'Zolang we maar niets loslaten van de zaken die we hier doen' zag ik ergens staan.
En mijn link oude hap? Het betreft teksten van tussen 2003 en 2011 waarin antroposofiche gezichtspunten duidelijker worden.
Het document waarnaar je verwijst, geeft - zoals gezegd - geen antroposofische standpunten weer m.b.t. vaccinatie.
Daarom staat waarschijnlijk onderaan het document:
'Uitgebreide antroposofische gezichtspunten vindt u in de brochure Inenten, waarom wel, waarom niet?
Deze is te verkrijgen via http://www.gezichtspunten.nl/ en in de antroposofische artsenpraktijken.'
Tekst uit dit document van de hand van Madelaan Winkler haal ik overigens aan in mijn 'oude hap'. :-)
Het bericht op Antroposana waarin wordt opgeroepen om kinderen in Engeland mazelen laten ophalen, is ondertussen wel verwijderd. Weer een antroposofisch standpunt verstopt.
Wanneer gaan antroposofen nu eindelijk eens de moed tonen voor hun zaak te gaan staan i.p.v. steeds maar ondergronds te gaan?
Mooi zo, Ramon, dat jij ook vaststelt dat de informatie met elkaar overeenkomt. Overigens is de genoemde ‘Informatie over mazelen’ niet afkomstig van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ), maar van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen (NVAA). Ik geef toe, het scheelt in de afkorting maar één letter, maar het is toch een belangrijk verschil. Jij stelt dat dit document geen antroposofische standpunten weergeeft inzake vaccinatie. O nee? Ik zie ze wel degelijk. Bijvoorbeeld:
– Het mazelenvirus is uiterst besmettelijk.
– Mazelen zal in het algemeen op jonge leeftijd vrij onschuldig verlopen, maar kinderen maken wel een serieuze ziekteperiode door.
– In plaats van de koorts te onderdrukken met paracetamol is het raadzaam ondersteunende middelen te geven. Koorts doodt het virus en versterkt de functie van het immuunsysteem. Er zijn waarnemingen dat daarmee de kans op complicaties vermindert. Antroposofische en homeopathische artsen kunnen u hierin adviseren. Het is sowieso raadzaam om contact te zoeken met een van deze artsen.
– Ook na de ziekteperiode wordt geadviseerd het kind voldoende tijd te geven om geheel te herstellen.
– Mazelen is zeer besmettelijk al vanaf één of twee dagen voor de eerste verschijnselen.
– Het doormaken van mazelen betekent levenslange immuniteit voor het kind. Na vaccinatie is het nog onduidelijk hoe lang de immuniteit aanhoudt.
Dat deze standpunten overeenkomen met die van het RIVM laat alleen maar zien dat antroposofische geneeskunde een zeer serieuze en gewetensvolle geneeskunde is. Antroposofische artsen zijn allemaal academisch geschoolde artsen, volgens de regels der kunst. Antroposofische therapeuten hebben vrijwel allemaal het hoger beroepsonderwijs met succes doorlopen. Het kan niet genoeg gezegd worden, dus vermeld ik het hier nog maar eens een keer, zodat daar geen verkeerde verhalen over ontstaan.
Als jij voor informatie zo dol bent op ‘oude hap’, Ramon, heb ik hier iets voor je dat wel nog steeds op internet is te vinden. Het is een website over ‘Antroposofische ouder- en kindzorg: consultatiebureau, kinderspreekuur’. Ik weet niet van wie of van wanneer; de opmaak geeft de indruk dat dit van een aantal jaren geleden is (ergens wordt als meest recent jaartal oktober 2010 aangegeven). Er is in ieder geval een pagina met ‘Vaccinatie’. Daar staat dit:
‘Vaccinatievoorlichting
De consultatiebureaus bieden de vaccinaties van het landelijk Rijksvaccinatieprogramma aan. Daarbij wordt ruime aandacht besteed aan voorlichting over deze vaccinaties en de ziekten waartegen wordt ingeënt. De voorlichting is belangrijk om zelf tot een weloverwogen beslissing te komen.
De antroposofische artsen raden vaccinaties niet af. Ten opzichte van de wenselijkheid van vaccinaties van kinderen tegen klassieke kinderziekten nemen zij een genuanceerd standpunt in.
Middels het RVP (Rijks Vaccinatie Programma) krijgen kinderen tijdens hun eerste levensjaren de volgende vaccinaties aangeboden:
– DKTP-HiB-HepB (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Polio, Haemophilus Influenza, Hepatitis B): bij 2, 3, 4, 11 maanden
– Pneu (Pneumococcen ziekte: oorontsteking, longontsteking, hersenvliesontsteking): bij 2, 3, 4 en 11 maanden
– BMR (Bof, Mazelen en Rode hond): bij 14 maanden
– Men C (hersenvliesontsteking): bij 14 maanden
– DKTP bij 4 jaar
– DTP en BMR bij 3.9 jaar
Het is de taak van de arts om de ouders, overeenkomstig de WGBO (Wet op de Geneeskundige Behandelings Overeenkomst), zorgvuldig voor te lichten over de betreffende ziektes, mogelijke complicaties en gevaren. Evenals over de positieve en negatieve aspecten van vaccineren. Op deze manier worden ouders optimaal voorgelicht zodat zij een autonoom besluit tot vaccinatie kunnen nemen.
Gezichtspunten betreffende de positieve werking van de klassieke kinderziekten (bof, mazelen, rode hond en kinkhoest) worden gerespecteerd, zonder aan de mogelijke gevaren voorbij te gaan. Ouders en artsen hebben waargenomen dat kinderen na het doormaken van een klassieke kinderziekte een grote en positieve stap in hun ontwikkeling hebben gezet en hun immunologische weerbaarheid is toegenomen. Zo zijn er serieuze aanwijzingen dat het doormaken van een of meer van deze kinderziekten de kans op het ontwikkelen van allergische aandoeningen op latere leeftijd beperkt.
Wanneer niet gevaccineerde kinderen in de puberteit deze kinderziekten nog niet hebben gehad wordt het advies gegeven vaccinatie serieus te heroverwegen, gezien de toenemende kans op complicaties bij volwassenen.
Literatuur:
Inenten, waarom wel, waarom niet, brochure in de serie Gezichtspunten, verkrijgbaar via www.gezichtspunten.nl
De antroposofische visie wordt verwoord in de Brochure van het RIVM, Bezwaren tegen vaccinaties, het perspectief van de weigeraar, door F. Woonink, arts M en G. Citaat hieruit:
“De antroposofen zien het doormaken van kinderziekten als een essentiële stap in de ontwikkeling van een kind, mits de kinderziekte niet een te groot risico vormt. Een antroposoof zou zeggen: ‘Tegenslagen, ongemak en ziekten kunnen ook gezien worden als helpers in de ontwikkeling. Een kind dat een koortsende ziekte doormaakt kan daarna een sprong in de ontwikkeling doormaken. Ze zijn zindelijk, ze praten goed, ze zijn meer zichzelf geworden. Kinderziekten helpen een kind zichzelf eigen te maken, passend te maken. Door een kinderziekte gaat het kind zijn erfelijkheid verbouwen en koorts is daarbij een hulpmiddel.’
Als het kind dan ziek wordt zonder ingeënt te zijn, dan zal de ziekte in alle rust, zorgzaamheid en oplettendheid moeten worden doorgemaakt. Het besef is dus dat het kind zich beter ontwikkelt door dit ongemak. Het is ook voor de ouder een ervaring en goed voor de ontwikkeling. De verandering die het kind doormaakt, blijft je als ouder bij en is een wezenlijke ervaring.
Ook klinkt er bij antroposofen kritiek door op de houding tegenover ziekte van kinderen heden ten dage. Door de huidige leefstijl is er tegenwoordig weinig ruimte voor de zorg die het doormaken en uitzieken van een kinderziekte vraagt. Ziekte en gebreken worden door de maatschappij gezien als louter mankementen die vermeden en verholpen dienen te worden. Bovendien kost het geld als ouders thuis moeten blijven en daarom mag het kind niet ziek meer zijn.
Eigen keuzes
In de antroposofie bestaat dus een eigen opvatting over het lichaam. De afwijzing van vaccinaties is niet absoluut, maar relatief. Het antroposofisch gezichtspunt benadrukt het maken van eigen keuzes, zoals het weigeren van vaccinaties, of de keuze voor een later tijdstip. Uitstel en afstel moeten beide mogelijk zijn. DKTP wordt als regel wel gegeven; BMR wordt als niet noodzakelijk gezien.”
Voor verdere informatie zie ook de volgende links:
www.rivm.nl/rvp geeft informatie over vaccinaties en ziekten vanuit de overheid
www.nvi-vaccin.nl hier kunnen de bijsluiters gevonden worden
www.gr.nl dit is een link naar de gezondheidsraad, waar de adviezen aan de minister voorbereid worden
www.nvkp.nl zo kom je bij de Vereniging Kritisch Prikken, zie ook Vaccinaties doorgeprikt, informeer je en kies dan het beste voor jouw kind, C. Buis, N. Prent, T. Schaper, 2010
zie ook http://www.nvi-vaccin.nl/ voor interview in Vaste Prik met Madeleen Winkler, voorzitter Nederlandse Vereniging voor antroposofische artsen, over het antroposofische consultatiebureau.’
Niet alles werkt meer of bestaat nog, dan wel is intussen geactualiseerd. Zoals ik in mijn update vanochtend al aangaf, zijn het RIVM en Kritisch Prikken met elkaar in gesprek, met het doel om betere informatie te leveren. Wat mij een uitstekende zaak lijkt.
De twee vorige reacties hoorden bij elkaar, en waren één doorlopend citaat van de genoemde website.
Overigens, de daarin aangehaalde ‘Brochure van het RIVM, Bezwaren tegen vaccinaties, het perspectief van de weigeraar’ had ik op 6 juli al in ‘Koppig’ uitvoerig geciteerd.
En nu ga ik mezelf een schouderklopje geven, want dit is mijn vijfhonderdste reactie op commentaren op deze weblog! Dat is trouwens niet het hoogste aantal van allemaal, want John Wervenbos heeft er al zeven en dertig meer. De derde op rij is, als ik goed geteld heb, Matthijs met vierhonderd zes en twintig.
En nu ga ik stoppen, want Nelleke Noordervliet is zo meteen om kwart over acht in Zomergasten, en dat wil ik zien; ik ben wel benieuwd naar haar optreden en fragmentenkeuze.
Michel,
In verhouding tot Steiners werk (eind 19de, begin 20ste eeuw) - dat antroposofen vaak actueel noemen - is werk uit 2011 volgens mij zeer recent. :-)
Vertolkt onderstaande tekst van Michaela Glöckler, internationaal hoofd van de medische sectie antroposofische geneeskunde,niet beter de standpunten van antroposofen dan die nuchtere, zakelijke tekst die is overgeschreven van reguliere artsen?
Het is weliswaar een tekst uit 2003, maar hij wordt ook nu nog altijd verdeeld door antroposofen.
Ze schrijft in een rondbrief aan steinerschoolleraren.
(…) Kwetsuren, ziekten, handicaps zijn uitdagingen aan de eigen zingeving, zijn persoonlijke confrontaties met het zelf en de wereld, waardoor men zichzelf kan bewijzen en sterker kan worden. Dit biografisch georiënteerd onderzoek heeft eigenlijk een inwijdingskarakter. ‘Initiatie’ betekent in de esoterische vaktaal
‘inwijding’. Wanneer we het woord in het woordenboek opzoeken, betekent het‘begin’. ‘Initiare’ betekent beginnen: wanneer ik ingewijd word, begint een nieuw leven. Het leven zelf als een inwijdingsweg ontdekken, ontwikkeling als inwijdingsweg beleven, ziekte als inwijdingsweg ervaren, dat is gezondmakend. Want enkel wanneer we in de ware geheimen van het leven en onze eigen existentie ingewijd worden, worden we werkelijke innerlijk blij en kunnen we ons met ons lot verzoenen. Pas dan krijgt wat we doen letterlijk zin. (…)
Bron: Michaela Glockler, Lehrerrundbrief 79, december 2003
PS: de website Kinderspreekuur is een initiatief van antroposofisch arts Rineke Boerwinkel. Op de homepage staat ook dit.
(...) Naast de reguliere bureaus voor ouder- en kindzorg zijn er in Nederland ca. 25 antroposofische consultatiebureaus, waar vanuit een antroposofische visie de groei en ontwikkeling van je kind gevolgd wordt.
Het verschil tussen het reguliere consultatiebureau en het antroposofische consultatiebureau komt voort uit de achtergrond van de medewerkers. (...)
Over die achtergrond - zoals zo vaak als het antroposofische initiatieven betreft - kom je weinig tot niets te weten. Het ware gezicht (dat meer religieus is) wordt niet getoond.
Beste Ramon,
Ja, dat is wel een typische Michaela Glöckler-gedachtengang. Ze heeft haar heel eigen manier van redeneren. Ik zou het niet zo gauw zo onder woorden brengen. Over welk ‘biografisch georiënteerd onderzoek’ heeft ze het eigenlijk? Ik zou eerst graag willen weten in welke context dit is uitgesproken. En of dit nu ‘beter de standpunten van antroposofen’ weergeeft? Tja, dat is nu net het probleem: er is niet ‘een standpunt van antroposofen’. Over het algemeen kun je beter zeggen dat er ‘zo veel standpunten als antroposofen’ zijn... Zoals ik in mijn update op 4 augustus schreef: ‘Ik vraag me af hoe je exact volgens de leer van Steiner zou moeten leven... Volgens mij heeft hij zelfs nooit een leer gegeven. Hooguit tips en suggesties, altijd beredeneerd, die je naar eigen inzicht kunt gebruiken of niet gebruiken.’ Bedankt overigens voor het achterhalen van de website Kinderspreekuur als initiatief van antroposofisch arts Rineke Boerwinkel. Het staat op de homepage, schrijf je. Maar ik zie dat daar niet, en ook nergens anders, vermeld staan. Aha, nu ben ik er achter. Bij op Home klikken ben je nog niet op de homepage met het menu links. Daarvoor moet je hierheen. Dan wijst het zich vanzelf.
Een reactie posten