Voorman

Dit is hetzelfde bruggenhoofd, waarvan ik op 4 december bij het bericht ‘Bodem’ een foto had. Ik ben helaas nog niet meer te weten gekomen over de historie ervan. In ieder geval kunt u op de achtergrond genoemde De Hef mooi zien staan.

Enige tijd geleden, op 18 oktober 2008 – ik berichtte daarover in ‘Gehoor’, mocht ik het genoegen smaken dat op de website van NRC Handelsblad naar deze weblog werd verwezen. Ik was zelf misschien nog het meest verbaasd:

‘Ik had zelfs de eer dat mijn eigen weblog in dit kader door Aertjan Grotenhuis speciaal werd genoemd, compleet met link: “Er staat een bespreking van de onderstaande blogreacties op een antroposofische site.”’

Dat ging over de btw-heffing voor complementaire behandelvormen. We weten inmiddels hoe dat is afgelopen. Ik berichtte daarover al op 20 november 2008 in ‘Strategisch’. De website van de Artsenvereniging voor Biologische en Natuurlijke Geneeskunde die in 2000 is opgericht en daarom ABNG-2000 heet, heeft dit sinds kort ook duidelijk op de homepage samengevat:

‘Inmiddels is de BTW-maatregel met een half jaar uitgesteld tot 1 juli 2009. Ruim voor die datum zal het kabinet met een bevredigend verhaal naar de Tweede Kamer moeten; het kabinet is door de Tweede Kamer opgedragen nu toch echt eens overleg te gaan voeren met het (CAM-)veld. Inmiddels heeft minister Klink per brief aan de Tweede Kamer laten weten dat hij serieus gaat onderzoeken naar overeenkomsten en verschillen tussen reguliere artsen en CAM-artsen en tussen CAM-artsen en CAM-therapeuten. Het kabinet was oorspronkelijk voornemens om m.i.v. 1 januari 2009 BTW te gaan heffen op gezondheidszorg verricht door CAM-artsen. Dit is een uiterst discriminerende maatregel, want waarom zou de ene arts wél en de andere arts geen BTW hoeven te heffen, terwijl ze beiden hetzelfde werk doen: onderzoek, anamnese, diagnose-stelling en behandeling en omdat ze vanwege dit zelfde werk allemaal in het BIG-register staan, deze Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) bevat regels voor de kwaliteit van de zorgverlening door beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg.’

Wie hier nu niet blij mee was, was uiteraard de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Die had immers zo hard geroepen dat het allemaal onzin en flauwekul was, dat een btw-vrijstelling hiervoor absoluut niet op zijn plaats was. We kennen dat geluid, ik heb daar vaak genoeg op deze weblog verslag van gedaan (typ linksboven het zoekwoord ‘kwakzalverij’ in en u vindt alle bijdragen waarin zij een rol speelt).

Maar nu heeft gisteren de Hoge Raad in een andere zaak uitspraak gedaan, namelijk die van de antroposofica. Ik berichtte in mijn tweede bijdrage van gisteren, ‘Hoge Raad’ getiteld, hierover. Dit oordeel is niet bepaald gunstig uitgevallen voor deze geneesmiddelen. En wat zie je gebeuren? Natuurlijk kraaide de Vereniging tegen de Kwakzalverij gisteren onmiddellijk victorie op haar website. Het is niet bijster origineel. Maar van de laatste zin van het artikel keek ik toch even op (een beetje op dezelfde manier als bij Aertjan Grotenhuis, waar ik dit bericht mee begon):

‘Lees ook het persbericht van Weleda en het commentaar van een antroposofische voorman. Zij zijn niet blij.’

Het persbericht van Weleda blijkt hetzelfde te zijn als wat ik gisteren als update opnam. Maar dan ‘het commentaar van een antroposofische voorman’: dat blijkt deze weblog te zijn! Ik heb klaarblijkelijk promotie gemaakt en ben nu bevorderd tot ‘antroposofische voorman’. Het artikel is ondertekend door ‘webredactie’, zodat ik mag aannemen dat ik benoemd ben door Jan Willem Nienhuys himself (ook hij heeft hier al eerder gefigureerd).

Nou ja, dat betekent in ieder geval dat ik via deze link van de website van Vereniging tegen de Kwakzalverij best weleens bezoekers kan verwachten, die hier een kijkje komen nemen. Tenslotte worden de lezers bij de vereniging niet ontraden om even aan te komen wippen. Dat is mooi, want dan kan ik hen meteen op iets wijzen dat de Vereniging tegen de Kwakzalverij zelf aangaat, maar dat zij niet op die eigen website zullen vinden.

Ik doel op mijn bericht met de titel ‘Nederlaag’. Dat is van nog niet zo heel lang geleden, namelijk van 28 november 2008. Maar dat nieuws is geheel voorbijgegaan aan de Vereniging tegen de Kwakzalverij, hoewel het toch haarzelf betreft. Voor het gemak zal ik het hier even herhalen:

‘De Raad voor de Journalistiek heeft de klacht, die was ingediend door de Vereniging tegen de Kwakzalverij inzake het NCRV-programma Uitgedokterd?!, ongegrond verklaard. De Raad voor Journalistiek stelt dat de NCRV de kijkers niet eenzijdig heeft bericht en dat er geen sprake is van misleiding, zoals door de Vereniging tegen de Kwakzalverij werd betoogd.

De Raad komt tot de conclusie “dat verweerder geen grenzen heeft overschreden van hetgeen, gelet op de eisen van journalistieke verantwoordelijkheid, maatschappelijk aanvaardbaar is”.’

Dit kwam uit een persbericht van de NCRV, en dan nog wel via de website van Iocob. Een andere bron had ik op dat moment nog niet. Inmiddels is de uitspraak ook gepubliceerd op de website van de Raad voor de Journalistiek. U vindt de uitspraakweergave in zijn totaliteit hier (er is ook een verkorte weergave van, die staat bij ‘Recente uitspraken’). Ik zal enkele relevante passages hier citeren:

‘Bij brief gedateerd juni 2008 met vier bijlagen, door de Raad ontvangen op 11 juni 2008, heeft prof. dr. F.S.A.M. van Dam, secretaris, namens de Vereniging tegen de Kwakzalverij te Amsterdam (hierna: klaagster) een klacht ingediend tegen de hoofdredacteur van “Uitgedokterd?!” (NCRV) (hierna: verweerder). (...)

De zaak is behandeld ter zitting van de Raad van 12 september 2008. Namens klaagster zijn daar prof. dr. Van Dam en prof. dr. M. Vermeulen verschenen. (...)

Klaagster stelt, samengevat, dat er in het programma niet onderbouwde claims worden gemaakt met betrekking tot de werkzaamheid van alternatieve behandelwijzen. Door de eenzijdige weergave is het voor het algemene publiek niet mogelijk geweest de informatie te toetsen aan de huidige stand van de medische wetenschap. Aldus is verweerder ernstig tekort geschoten in zijn voorlichtende taak naar het grote publiek. (...)

De Raad stelt voorop dat een journalist en zijn redactie vrij zijn in de selectie van nieuws. Het is dan ook aan de redactie om te bepalen vanuit welke invalshoek(en) een onderwerp wordt belicht en in welke context het bericht wordt gebracht. Er bestaat geen journalistieke norm die meebrengt dat een (hoofd)redactie bij een uitzending over een bepaald onderwerp (alle) voor- en tegenstanders aan het woord dient te laten.

In de eerste zes uitzendingen van het programma gaat het om de ervaringen van patiënten met alternatieve geneeswijzen, die worden geduid door de opgevoerde deskundige Keppel Hesselink. De verhalen van de patiënten en de visie van Keppel Hesselink zijn voor rekening van de betrokkenen gelaten en niet als feit gepresenteerd. In de laatste uitzending – het tv debat – zijn tevens tegenstanders van alternatieve geneeswijzen aan het woord gelaten, die de verhalen van de patiënten en de duiding van Keppel Hesselink hebben genuanceerd.

Op de website van het programma is bovendien vermeld dat de Stichting IOCOB – waaraan Keppel Hesselink is verbonden – is betrokken bij het programma.

Alle omstandigheden in aanmerking genomen is de Raad van oordeel dat verweerder niet zodanig eenzijdig heeft bericht dat sprake is van misleiding van het publiek c.q. journalistiek onaanvaardbaar handelen. Voor de gemiddelde kijker bestaat voldoende ruimte de hem verschafte informatie te wegen en daaruit een andere conclusie te trekken dan dat de besproken alternatieve geneeswijzen (altijd) uitkomst kunnen bieden bij de aan de orde gestelde ziekten. Bovendien wordt de kijker op geen enkele wijze afgehouden van de reguliere geneeskunde.

De Raad komt dan ook tot de conclusie dat verweerder geen grenzen heeft overschreden van hetgeen, gelet op de eisen van journalistieke verantwoordelijkheid, maatschappelijk aanvaardbaar is. Dat het programma anders is van opzet en inhoud dan klaagster had gewenst, kan daaraan niet afdoen.’

Mijn conclusie: het is terecht dat Jan Willem Nienhuys van de Vereniging tegen de Kwakzalverij aan het eind van zijn artikel een link heeft opgenomen naar Antroposofie in de pers, want hier lees je dingen over deze vereniging die zijzelf niet durft te publiceren.