Bedoeld is: antroposofie in de media. Maar ook: in de persbak van de wijngaard, met voeten getreden. Want antroposofie verwacht uitgewrongen te worden om tot haar werkelijke vrucht door te dringen. Deze weblog proeft de in de media verschijnende antroposofie op haar, veelal heerlijke, smaak, maar laat problemen en controverses niet onbesproken.

vrijdag 31 augustus 2012

Ansichten

Imke Jelle van Dam van het Euritmie Impresariaat meldt:
‘Na zeven jaar voorbereiding zal in december 2012 het boek “100 jaar euritmie in Nederland” verschijnen. De belangrijkste gebeurtenissen van de afgelopen honderd jaar zijn beschreven in een toegankelijke, verhalende stijl. Het eerste hoofdstuk begint met Peggy Kloppers, in 1913 door Lory Smits opgeleid tot euritmiste. Hoogtepunten zijn de opvoeringen in 1921 en 1922 in het bijzijn van Rudolf Steiner en Marie Steiner-von Sivers. Voorts het ontstaan van de heileuritmie en de “Hollandsche” euritmie, waarbij Erna van Deventer-Wolfram een bepalende rol speelt.

In de jaren 1930-1935 krijgt de euritmie een impuls door de samenwerking tussen Wil Stigter en Else Klink. Door de komst van Werner Barfod in 1969 neemt de euritmie een grote vlucht. De “nieuwe” euritmie – van de generatie die na 1960 geboren is – leidt tot onbegrip bij vele oudere euritmisten en een groot deel van het publiek. De ontwikkeling gaat verder, een proces waaraan honderd jaar na de geboorte van de euritmie onverminderd op alle fronten aan gewerkt wordt. Naast de kunsteuritmie is in het boek aandacht besteed aan de pedagogische, de therapeutische en de sociale euritmie.

De totale kosten van boek en publiciteit – nog afgezien van het werk gedurende zeven jaar door de onderzoeker en schrijver – bedragen circa € 35.000. De lage prijs bij inschrijving van € 39 is mogelijk omdat velen bereid zijn te schenken of een renteloze lening te verstrekken.’
Er is een ‘Intekenformulier’ en zelfs ook een ‘Ansichtkaartenactie’ om de kosten te dekken:
‘Om het boek “100 jaar euritmie in Nederland” te financieren is – naast verkoop, schenkingen en leningen – een ansichtkaartenactie van start gegaan. Daartoe zijn van vier euritmisten van het eerste uur, die een stempel op de ontwikkelingen in Nederland hebben gedrukt, ansichtkaarten gemaakt. Het betreffen Peggy Kloppers-Moltzer (foto uit 1912), Ingeborg Zeylmans van Emmichoven-Droogleever Fortuyn (foto uit 1935), Wil Stigter en Nora von Baditz.

Een set bestaat uit drie keer vier foto’s (in totaal dus twaalf ansichtkaarten). De kosten inclusief verzending bedragen € 10. U wordt verzocht € 10 of een veelvoud daarvan over te maken naar rekeningnummer 765 5262 t.n.v. Euritmie Impresariaat inzake projecten (in Zwolle). Graag vermelden: “ansichtkaarten-actie”. Vergeet u niet uw adres te vermelden. Wij hopen op een grote respons!’
Woensdag had ik in ‘Bewaaroverzicht’ onder meer de petitie ‘Handen af van homeopathie’. Maar er zijn meer petities. Zoals deze met 4.239 ondertekeningen, ‘BTW? Nee! Stop BTW-heffing CAM-artsen’:
‘Met ingang van 1 januari 2013 wil de overheid CAM-artsen (complementair werkende artsen – bijvoorbeeld Artsen voor Homeopathische geneeskunde, Antroposofische geneeskunde, Natuurgeneeskunde, OrthoManuele Geneeskunde, Neuraaltherapie of Acupunctuur) btw laten heffen op hun behandelingen. Dat is ons inziens een onjuiste beslissing, want CAM-artsen zijn net als alle andere artsen gehouden om te werken volgens de richtlijnen van de KNMG en doen voor ten minste 90% van hun tijd hetzelfde werk als reguliere artsen.

PETITIE

Wij
Patiënten en sympathisanten van CAM-artsen in Nederland

constateren
– dat de overheid in 2013 btw wil gaan heffen op behandelingen van CAM-artsen;
– dat een CAM-arts een gewone arts is die ten minste 90% van de tijd werkt zoals zijn reguliere collega’s en dat de hooguit resterende 10% in een aantal gevallen complementaire therapie betreft; over dit stukje complementair btw heffen, levert een verwaarloosbare btw-opbrengst op;
– dat de KNMG van mening is dat het gerechtvaardigd is dat CAM-artsen blijven vrijgesteld van btw-heffing;
– dat de gezondheidskosten voor (chronisch) zieken door deze maatregel nog hoger worden

en verzoeken
– dat CAM-artsen blijven vrijgesteld van btw-heffing;
– dat CAM-artsen worden beschouwd zoals ze zijn, namelijk als artsen met een plus die reguliere en complementaire geneeskunde integraal aanbieden;
– dat deze onrechtvaardige belastingmaatregel, waardoor patiënten van CAM-artsen meer moeten betalen aan gezondheidszorg dan andere patiënten, wordt ingetrokken;
– en melden dat we nooit en te nimmer onze arts toestemming zullen geven om de belastingdienst in ons dossier te laten kijken.’
De VARA-radio besteedde hier op dinsdag 28 augustus aandacht aan in haar programma DeGids.fm, met ‘De alternatieve geneeskunde wordt per 1 januari ruim één vijfde duurder’:
‘De Tweede Kamer heeft besloten dat alternatieve geneeswijzen onder het luxe btw-tarief vallen. Tegen die maatregel is de vereniging van CAM-artsen een petitie begonnen. Wim Verest van de vereniging legt uit waarom. Lukas Stalpers van de Vereniging tegen de Kwakzalverij en Radiotherapeut in het AMC is juist blij met die verhoging...’

Zoals u zelf kunt horen is Lukas Stalpers geen partij voor Wim Verest. Hij weet met geen mogelijkheid duidelijk te maken waarom die btw-verhoging te rechtvaardigen zou zijn. Nu de politiek nog... Eergisteren kwam Biojournaal met ‘EkoPlaza groeit door’, ‘We merken al dat onze naam steeds bekender wordt’:
‘De biologische supermarktketen EkoPlaza opent deze maand zijn 56ste vestiging. Gemiddeld openden de afgelopen twee jaar twee filialen per maand hun deuren, zo meldt de onderneming dinsdag. “Dit jaar groeien we nog naar 60 vestigingen, volgend jaar hopen we de 75ste vestiging te openen”, laat een woordvoerder van Udea, het moederbedrijf van EkoPlaza, weten.

De persvoorlichter laat ook weten dat EkoPlaza harder groeit dan “gewone” supermarkten. De keten liet eerder weten steeds meer 'lichtgroene' consumenten te zien. Deze groep consumeert niet alleen maar biologisch, maar kiest wel steeds vaker voor een duurzame variant. “We merken al dat onze naam steeds bekender wordt, de komende jaren willen we dat landelijk nog verder uitbouwen”, aldus de woordvoerder.

De nieuwe aanwinst in Den Haag is met een vloeroppervlakte van 912 vierkante meter de grootste tot nu toe. Er is meer aandacht voor biologische wijn en koffie en voor natuurlijke huidverzorging en cosmetica. Daarnaast worden er verse maaltijden in de winkel bereid.

Ongeveer de helft van de winkels van EkoPlaza is in eigen beheer, de rest is eigendom van franchisenemers.

Bron: Nuzakelijk’
Sinds eergisteren meldt de website van de Antroposofische Vereniging ‘Basismeditatiewerkplaatsen vanuit de antroposofie’:
‘Steeds meer mensen mediteren. De Antroposofische Vereniging biedt leden en niet-leden de gelegenheid tijdens verschillende meditatiewerkplaatsen antroposofische meditatie te leren beoefenen.

In de dagelijkse hectiek van het leven kan er een behoefte ontstaan je even terug te trekken en rustmomenten in te plannen, waarbij je jezelf concentreert op een zinvolle inhoud: een gedicht, een spreuk, een citaat, een beeld, een bloem... Er zijn talloze mogelijkheden. Daarmee begint het mediteren. Als voorbereiding op en ondersteuning van het mediteren zijn er ook allerlei oefeningen die je gewoon in je dagelijkse werk kunt meenemen, zoals het richten van je aandacht, het doen van wat je je hebt voorgenomen, innerlijke beweeglijkheid, onbevangen waarnemen en ook het terugkijken op de dingen die gebeurd zijn. Antroposofische meditatie is een vrije en individuele weg. De komende tijd gaan er werkplaatsen in Schoorl, Gouda, Olst en Zeist en van start. Iedereen is welkom. Hieronder meer informatie over dat en tijden.

Schoorl: 6 dinsdagavonden, 19.30-21.30 uur, (18/9, 4/10, 16/10, 30/10, 13/11 en 27/11, op Scorlewald, Valkenlaan 14, 1871 AV in Schoorl. Werkplaatsbegeleiding: Hans Lap en Auke van der Meij

Gouda: Afwisselend op vrijdagavond 19.30-22.00 uur en op zaterdagochtend 10.00-12.30 uur, (12/10, 17/11, 14/12, 19/1, 15/2, 16/3, 12/4) Therapeuticum Calendula, gebouw De Berk, Krugerlaan 79. Werkplaatsbegeleiding: Madeleen Winkler en Hilda Boersma (euritmie)

Overkempe, Olst: 6 donderdagavonden 19.30-21.30 uur, (11/10, 22/11, 20/12, 31/1, 28/2, 28/3), in Dorpshuis Overkempe, Koekoeksweg 100, 8121 CS Olst. Werkplaatsbegeleiding: Ron en Milou Dunselman.

Zeist: 6 donderdagavonden, 19.30-21.30 uur, (18/10, 15/11, 13/12, 17/1, 14/2, 14/3), in het gebouw van de AViN, Boslaan 15. Werkplaatsbegeleiding: Roel Munniks en Kitty Steinbuch.

Kosten:
€ 150; voor leden van de AViN € 100. Voor de meditatiewerkplaats in Overkempe voor medewerkers van De Seizoenen € 100. Betaling: na ontvangst van de bevestiging.

Aanmelden:
Voor Schoorl uiterlijk 1 september; voor Gouda, Overkempe (Olst) en Zeist uiterlijk 1 oktober, schriftelijk of per e-mail, bij het secretariaat van de AViN, Boslaan 15, 3701 CH, Zeist, e-mail secretariaat@antrop-ver.nl
Informatie: Secretariaat AViN, tel. 030 6918216’
Maar er zijn ook ‘Specifieke meditatiewerkplaatsen’, blijkt uit dit bericht:
‘Naast de basismeditatiewerkplaatsen, organiseert de Antroposofische Vereniging ook een voortgezette werkplaats, een werkplaats voor werkers in de gezondheidszorg en een natuurmeditatiewerkplaats.

Tijdens de werkplaats gericht op werkers in de gezondheidszorg staat de meditatieve verdieping van het therapeutische werk centraal. Deze werkplaats is in Zeist op 5 donderdagavonden 19.30-21.30 uur (11/10, 8/11, 6/12, 10/1 en 7/2), in het gebouw van de AViN, Boslaan 15. Roel Munniks en Joukje Pothoven vormen samen de begeleiding.

De voortgezette meditatiewerkplaats in Zeist is bedoeld voor diegenen die reeds enige ervaring hebben opgedaan met studie van antroposofische basiswerken en meditatie. Er wordt gewerkt aan het tweede hoofdstuk van het door Rudolf Steiner geschreven boek “Theosofie”. In samenhang hiermee oefenen deelnemers met de meditatie van het Rozenkruis. En in de meditatie ligt de weg naar het ontwikkelen van de nieuwe kenvermogens imaginatie, inspiratie en intuïtie. Kunstzinnige oefeningen zullen het proces van studie en meditatie verlevendigen. De begeleiding is in handen van Ron en Milou Dunselman. De werkplaats is op 6 zaterdagochtenden 10.30-12.30 uur (13/10, 24/11, 15/12, 2/2, 2/3, 6/4) in het gebouw van de AViN, Boslaan 15.

Bij veel mensen ontwaakt het verlangen om in het geestelijke door te dringen en het geestelijke van de natuur te ervaren. Een goede scholing vormt daarbij een gezonde basis. Met dit doel biedt de natuurwetenschappelijke sectie voor de tweede keer een natuurmeditatiewerkplaats voor leden van de AViN aan. In de bijeenkomsten vormt het waarnemen van een natuurfenomeen steeds het uitgangspunt. Dit zullen vooral kleurverschijnselen zijn. Daarbij zullen deelnemers zowel een geestelijke weg naar binnen als naar buiten bewandelen. Het werken aan sprookjes zal dit proces ondersteunen. Cursusleiding: Kees en Rita Veenman, sprookjes. Enige ervaring met meditatie is gewenst. Plaats: Johannes Verhulstlaan 17, Heemstede; 8 zaterdagochtenden 10.00-13.15 uur en inloop met koffie en thee vanaf 9.30 uur (13/10, 17/11, 8/12, 9/2, 9/3, 6/4, 25/5, 29/6). Informatie: Kees Veenman, tel. 023-5295119

Kosten:
Voortgezette werkplaats € 150; voor leden van de AViN € 100
Werkplaats voor werkers in de gezondheidszorg € 150; voor leden van de AViN € 100
Natuurmeditatiewerkplaats € 200

Aanmelden:
Uiterlijk 1 oktober, schriftelijk of per e-mail secretariaat@antrop-ver.nl of per post aan Secretariaat AVIN, Boslaan 15, 3701 CH Zeist. Betaling: na ontvangst van de bevestiging.’
Dan heb ik nog weer een wijziging gevonden in de aangekondigde Steinerbiografie door Peter Selg. Er staat nu vermeld:
‘Peter Selg, Rudolf Steiner 1861-1925. Aspekte einer inneren Biographie

3 Bände, ca. 2300 S., ca. 80 Abb. Leinen mit Schutzumschlag
je Bd. ca. Euro 59,–/ ca. CHF 88,–
ISBN 978-3-905919-27-1
erscheint ca. Dezember 2012’
Niet alleen dat de verschijningsdatum wederom verschoven is, nu van september naar december. Maar vooral dat die biografie nu opeens uit drie delen blijkt te bestaan...! Met in totaal ongeveer 2300 bladzijden: Selg steekt straks nog Helmut Zander naar de kroon. – Tot besluit heb ik nog een correctie op een bericht van 15 augustus in ‘Dansen op de banken’. Info3 kwam daar blijkbaar op 20 augustus mee, in ‘Noch Abstimmungsbedarf für neue Waldorfschule in Wilhelmsburg’:
‘Der Start der Interkulturellen Waldorfschule in Hamburg-Wilhelmsburg scheint nach einem ersten gemeinsamen Treffen der Kollegien der beteiligten Einrichtungen ungewisser als zunächst kommuniziert. Der geplante Schulversuch, bei dem in der bisherigen Ganztagsschule Fährstraße die erste deutsche Waldorfschule in staatlicher Trägerschaft entstehen soll (Info3 berichtete), bedarf offenbar doch noch einiger Klärung. “Waldorfpädagogik kann man nicht von oben verordnen – die Kollegen der Fährstraßenschule fühlten sich von dem Vorhaben der Schulbehörde sichtlich überrumpelt”, berichtet Projektleiterin Christiane Leiste nach dem ersten Zusammentreffen mit dem Kollegium der Fährstraße und der Schulbehörde, bei dem auch Vertreter der Waldorfinitiative anwesend waren.

Ein Klausurtag im September, bei dem alle Beteiligten Ziele, Wünsche und Ideen austauschen können, soll die nötige Klärung bringen. Anschließend wollen die Verantwortlichen entscheiden, ob das Vorhaben am Standort Fährstraße umgesetzt werden soll. Auch der Zeitpunkt des Neubeginns – als Starttermin war bisher August 2013 geplant – steht angesichts der herausfordernden Neukonzeption zur Diskussion.

- Red.’
Er meteen onder staat dan ook dit aangepaste bericht van 16 augustus, ‘Ungewöhnliche Kooperation: Erste Staats-Waldorfschule könnte in Wilhelmsburg starten’:
‘Der Senator für Schule und Berufbildung der Freien und Hansestadt Hamburg, Ties Rabe, hat sein Einverständnis gegeben, in Wilhelmsburg einen Schulversuch zu starten: Bereits zum Schuljahr 2013/14 könnte die Interkulturelle Waldorfschule in Hamburg-Wilhelmsburg ihre Arbeit aufnehmen.

Voll finanziert durch die Hansestadt, soll sie in der Ganztagsschule Fährstraße entstehen. Bereits zum August 2013 könnten die ersten Klassen unter waldorfpädagogischen Gesichtspunkten geführt werden und nach oben wachsen. Jedes Jahr kämen dann Waldorfklassen nach, so dass die Schule in 13 Jahren voll ausgebaut sein kann.

Die Eckpunkte dieser ungewöhnlichen Schulgründung werden derzeit gemeinsam von der Wilhelmsburger Waldorfinitiative und der Behörde für Schule und Berufsbildung erarbeitet. Die Interkulturelle Waldorfschule Hamburg-Wilhelmsburg bedeutet eine pädagogische Bereicherung der Hamburger Schullandschaft. Sie kann auf die ursprünglichen Gründungsintentionen der ersten Waldorfschule in Stuttgart von 1919 rekurrieren und im besten Sinne eine Schule für alle werden.

Die Interkulturelle Waldorfschule Hamburg-Wilhelmsburg in städtischer Trägerschaft ist als Kooperation zwischen dem Initiativkreis der Waldorfschule Wilhelmsburg, der Schulbehörde und dem bestehenden Kollegium in der Fährstraße geplant. Das Resultat heißt jedoch ausdrücklich nicht “Waldorfpädagogik light” und ist kein beliebig austauschbarer Methodenbaustein innerhalb der Staatsschulpädagogik. Und es heißt schon gar nicht, dass die Schule sich angesichts staatlicher Sicherheiten von den Grundsätzen der Waldorfpädagogik distanzieren wird – diese zu pflegen soll ein besonderes Augenmerk gelten. Dennoch ist ausdrücklich eine Kooperation gewünscht, was sich auch an der Konzeption der Schule zeigen soll. Es werden Elemente aus beiden schulischen Konzeptionen aufgenommen werden.

Sicher ist, dass ein Schulversuch nötig ist, um die Ideen innerhalb des Regelschulsystems umzusetzen. Hierzu hat Senator Rabe seine Einwilligung gegeben. Die Details und die pädagogische Umsetzung wird das neu entstehende Kollegium entwickeln, das aus an der Waldorfpädagogik interessierten Kollegen der staatlichen Ganztagsschule Fährstraße und Waldorflehrern der Initiative bestehen wird.

(Überarbeitete Fassung des Textes; aktuelle Information siehe Meldung vom 20.08.2012)

Quelle: Interkulturelle Waldorfschule Wilhelmsburg

woensdag 29 augustus 2012

Bewaaroverzicht


Meer verkiezingsnieuws vandaag. De Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland schrijft vandaag op zijn website:
‘Op 12 september aanstaande gaat Nederland voor de vijfde maal in tien jaar naar de stembus. Dat betekent opnieuw een kans om uw stem te laten horen met betrekking tot complementaire zorg. Partijen als GroenLinks, Partij voor de Dieren, D66 en de Partij voor Mens en Spirit staan positief tegenover complementaire zorg. Andere partijen zijn minder positief of staan zelfs negatief tegenover complementaire zorg.

Klik hier>> voor inzage in de standpunten van de verschillende politieke partijen.’
In de nieuwsbrief die vanmiddag uitkwam werd hier aan toegevoegd:
‘Demissionair minister Schippers heeft in juli van dit jaar de regelgeving met betrekking tot indicaties op homeopathische zelfzorgmiddelen verboden. Daartoe is er op burgerinitiatief een petitie gestart onder de naam: “Handen af van de homeopathie”. Bent u het hier ook niet mee eens? Teken dan de petitie>>

Bovendien is op de homepage van www.vereniginghomeopathie.nleen poll opgenomen met de stelling: “Ik vind het belangrijk dat de politieke partij waarop ik stem, positief staat tegenover homeopathie”. Heeft u de poll nog niet ingevuld? Klik dan hier>> Laat uw stem horen; samen maken we de homeopathie toegankelijk voor iedereen.’
Onder de datum van 20 juni vind ik op de website van politieke partij Mens en Spirit deze ‘Open brief aan Minister Schippers en de Tweede Kamer’:
‘Betreft: Verbod tot het maken van “valse claims” op supplementen en natuurmiddelen en het invoeren van btw op het toepassen van alternatieve/complementaire geneeswijzen door artsen

Geachte Minister en Kamerleden

Wij leven in een wondere wereld:

– Ons voedsel bevat zeker 30 verschillende gifstoffen, die mogelijk onvruchtbaarheid, hersenschade et cetera veroorzaken. Dit wordt toegestaan.
– Talloze kinderen slikken Ritalin, waarvan de effecten op lange termijn onbekend zijn, die op korte termijn zorgelijk. Dit wordt toegestaan.
–  We leven in het meest luchtvervuilde land van Europa en onze lichamen worden dagelijks beschadigd door fijnstof, met grote gevolgen, zoals vele extra doden door longziekten, hoge bloeddruk et cetera. Dit wordt toegestaan.
– Er wordt steeds meer bekend over de frauduleuze praktijken van farmaceutische onderzoekers, waarbij structureel met resultaten wordt gemanipuleerd.
– We worden continu gebombardeerd door commerciële reclame met halve en hele onwaarheden. Dit wordt toegestaan.
– Roken en (een overmatig gebruik van) alcohol zijn bewezen schadelijk voor de gezondheid. Zij zijn toegestaan.
– Het wordt steeds duidelijker dat de geneeskrachtige werkzaamheid van veel van de geregistreerde geneesmiddelen zeer twijfelachtig is, de schadelijkheid ervan groot. Dit wordt toegestaan, inclusief vals gebleken gezondheidsclaims van fabrikanten en artsen.

Maar wij mogen kennelijk niet meer over de werking van onschuldige en goedkope middelen geïnformeerd worden, want deze claims zouden niet wetenschappelijk bewezen zijn. Daarnaast wilt u ook nog de goedkope complementaire methoden van artsen – die uit de praktijk leren wat werkzaam is – voor de patiënt duurder maken, zonder enige noodzaak. Uit recent onderzoek blijkt dat complementair werkende artsen 15% goedkoper werken! Stimuleer dit dus juist!

Geachte Minister en Kamerleden, hoe betuttelend kan beleid zijn? Wilt u nu echt op deze wijze de burger ‘beschermen’? En wilde u nu juist niet mínder regelgeving in plaats van meer?

Voor ons blijkt de wetenschap in haar huidige functioneren niet geheel betrouwbaar en tevens een vrij eenzijdig stelsel van normen en afspraken. Wij zien haar resultaten als een interessante uitkomst, maar niet als de (enige) waarheid. In een vrij land is het een burgerrecht om te leven conform de eigen wereldbeschouwing. Dat betekent voor ons dat wij niet aan ketens van wetenschappelijke uitkomsten gelegd wensen te worden, die ook nogal eens kunnen wisselen.

Partij voor Mens en Spirit wenst, namens haar 1000 leden en vele male grotere achterban, een blijvend vrije toegang tot en informatie over de middelen waar zij goede ervaringen mee hebben (ook bij dieren) en die passen bij onze levensovertuiging en leefwijze: een natuurgerichte zorg die laagdrempelig en goedkoop toegankelijk is.

Partij voor Mens en Spirit roept u, Minister en Kamerleden op, te stoppen met de verdere invoering van deze onnodige en beperkende maatregelen, die de zorg ook nog eens duurder maken. Laat mensen en producenten vrij om hun ervaringen en meningen te vermelden op een middel. Iedereen is mondig en goed geïnformeerd.

Namens de leden van Partij voor Mens en Spirit en ongetwijfeld vele anderen:
Lea Manders,
voorzitter Partij voor Mens en Spirit
Stuur deze brief zelf ook door onder eigen naam!’
Sinds 19 augustus of zelfs eerder is er op de website van A.Vogel dit te vinden:
‘Vanaf 1 september 2012 zullen de reclames voor homeopathische geneesmiddelen verdwijnen en vanaf 1 juli 2013 staan er alleen nog maar verpakkingen van homeopathische geneesmiddelen zonder gezondheidsindicatie in de schappen. Jammer, vinden wij, want dat gaat ten koste van de duidelijkheid naar u. Kijk maar eens naar de afbeelding hieronder, met een foto van de verpakking nu en een foto van hoe diezelfde verpakking eruit moet komen te zien. Daarom is er speciaal voor u een bewaaroverzicht samengesteld met alle A.Vogel producten én de daarbij behorende indicaties op een rij. Bewaar hem goed, want het is de laatste keer dat we hem op deze manier mogen verstrekken!

Klik hier voor de pdf-versie
Klik hier voor de print-versie
Op of omtrent 22 augustus schreef VSM op zijn  beurt ‘Download het handige bewaaroverzicht’:
‘Omdat er op de verpakkingen van homeopathische geneesmiddelen niet meer mag worden vermeld waar het voor is, willen wij je in de gelegenheid stellen om een handig bewaaroverzicht uit te printen of op te slaan.

Zo kun je handig terugvinden waar de homeopathische middelen voor bedoeld zijn, nu en in de toekomst.

Download hier het handige bewaaroverzicht
En vandaag volgde ook Weleda met ‘Weleda Zelfzorgassortiment: bewaaroverzicht’:
‘Download hier en bewaar het Weleda zelfzorgassortiment!

Minister Schippers van Volksgezondheid wil niet langer dat op verpakkingen en in bijsluiters van homeopathische geneesmiddelen vermeld staat waarvoor ze gebruikt kunnen worden. Concreet betekent dit dus dat we bijvoorbeeld voor ons homeopathisch zelfzorggeneesmiddel Infludo vanaf 1 september 2012 niet meer mogen vermelden dat het gebruikt kan worden bij griep en verkoudheid. Daarom hebben we een handig bewaaroverzicht van ons hele zelfzorgassortiment voor je gemaakt zodat je alle indicaties nog een keer op een rijtje hebt.

>> Weleda Bewaaroverzicht (.pdf)

Ben jij het niet eens met Minister Schippers steun dan de petitie “Handen af van homeopathie”’

maandag 27 augustus 2012

Kietelen

De verkiezingscampagne is nu dan echt begonnen. Ruud Thelosen schreef al op donderdag 16 augustus op zijn weblog ‘Vrijescholen.blogspot.com’ over ‘Succesvolle ex-Vrije Schoolleerlingen’, eerst nog inhakend op het Olympisch succes waar ik het ook al een paar keer over heb gehad (zie bijvoorbeeld ‘Bio in Rio’ op 13 augustus), maar daarna toch gauw doorgaand naar het politieke belang, in ‘Sport, politiek en Vrije School’:
‘Deze zomer hebben we kunnen genieten van de Olympische Spelen in London waar Nederland uiteindelijk 20 medailles wist te behalen waaronder vijf gouden plakken. De meest bijzondere was wel die van Windsurfer Dorian van Rijsselberghe.

Hij was niet alleen de vlaggendrager bij de openingsplechtigheid, maar haalde ook met grote overmacht de gouden medaille in de RS: X-klasse van het zeilen of beter gezegd surfen. De uiteindelijke winnaar is degene die over 12 races als beste uit de bus komt. Na 10 etappes had Dorian al zo’n voorsprong op de concurrenten dat hij in de laatste twee races alleen nog maar hoefde te starten. Een waarlijk grootse prestatie. Hij is in 1988 geboren in Den Burg op Texel en heeft zijn middelbare schooltijd doorgebracht op de Vrije School Bergen. Hij was de grote verrassing en voor het grote publiek een onbekende ondanks dat hij ook al in 2011 wereldkampioen werd in deze discipline. Zijn moeder was actief voor de antroposofische zorginstelling Maartenshuis en zijn vader op de Biologisch Dynamische boerderij Sint Donatus. Het is dan ook niet verrassend dat Dorian de voorkeur geeft aan gezond BD-voedsel.

Nu de Spelen voorbij zijn komen de Tweede Kamerverkiezingen van 12 september opeens weer volop in beeld. De wekelijkse peilingen van Maurice de Hond en andere bureaus wijzen op een unieke overwinning voor de SP. Op dit moment zouden ze de grootste partij van Nederland worden met meer dan 35 zetels. Dat geeft hun mogelijk de kans om als eerste een poging te doen om een regering te vormen. Het liefst natuurlijk een linkse regering, al zal dat zonder PVV en VVD heel moeilijk worden. Een mogelijke regeringssamenwerking met de VVD is hoe onwaarschijnlijk ook geen unicum. Op gemeentelijk en provinciaal niveau is een dergelijke samenwerking al vaker gerealiseerd. Een bijzondere rol is momenteel weggelegd voor de nummer 2 op de SP-kandidatenlijst Renske Leijten.

Zij heeft de moeilijke taak gehad om de portefeuille gezondheidszorg van haar voorganger Agnes Kant over te nemen en heeft dat heel goed gedaan. Ze heeft twee wetsvoorstellen (op initiatief van Agnes) door de Eerste Kamer geloodst die medewerkers in de thuiszorg meer financiële bescherming bieden. De NRC besteedde een uitgebreid artikel aan haar op 21 juli j.l. in de weekendbijlage. Daarin was te lezen dat Renske op haar 15e interesse kreeg voor de politiek op de Vrije Rudolf Steiner School in Haarlem. Op deze middelbare school heeft jarenlang de jurist Mouringh Boeke gewerkt. Hij was een belangrijk pleitbezorger van de maatschappelijke visie van de antroposofie, de sociale driegeleding. Zelf ben ik wel benieuwd of dat voor Renske mogelijk ook een inspiratiebron is geweest. Binnenkort hoop ik haar te ontmoeten en zal ik het haar persoonlijk vragen. Renske is daarna Nederlands gaan studeren in Groningen maar heeft haar scriptie nooit afgemaakt omdat ze al voorzitter was van de jongerenafdeling Rood en persoonlijk medewerker van Jan Marijnissen.’
Ruud Thelosen kan het weten, want hij is zelf enthousiast SP-er (zie bijvoorbeeld zijn Solidaire economie-weblog). Maar wij wisten dit hier ook al, want ze is vaak in beeld geweest, onder meer bij kamerdebatten over de Zonnehuizen. Haar oud-vrijescholierschap heeft ze nooit onder stoelen of banken gestoken. Zo lezen we bijvoorbeeld op de website van het parlement bij haar onder ‘voortgezet onderwijs’:
‘v.w.o., “Rudolf Steinerschool” (Vrije School) te Haarlem, van 1991 tot 1997
v.w.o., “Montessori Lyceum” te Amsterdam, van 1997 tot 1998 (examenjaar)’.
En op de website van de Tweede Kamer onder ‘Onderwijs’:
‘Vrijeschool Rudolf Steiner, Haarlem
vwo-diploma behaald 1998
Propedeusejaar politicologie, UvA
Studie Nederlandse Taal & Cultuur, bezig met de afronding van masterscriptie’
Maar het meest uitvoerig is nog de website van de SP zelf. Al is het oud nieuws, en nog steeds niet geactualiseerd. Zo legt ze per videoboodschap in een half minuutje een ‘Statement voor Tweede Kamerverkiezingen juni 2010’ af. Terwijl we nog maar twee weken te gaan hebben tot de verkiezingen op 12 september! Maar in ieder geval vinden we hier ook:
‘Renske Leijten werd geboren op 17 maart 1979 in het Leidse diaconessehuis. Toen ze vijf jaar was verhuisden haar ouders naar Haarlem om een gezinshuis te starten. Er kwamen vier kindertehuiskinderen in het gezin Leijten wonen. Na voltooiing van het VWO op de Haarlemse Vrije School in 1998 reisde zij een jaar door Australië. Bij terugkomst ving zij de studie Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Na één jaar stapte zij over op de studie Nederlandse Cultuur en Letterkunde aan de Rijksuniversteit Groningen.’
En in een nog ouder ‘Interview, van Zetel tot Wieg: “We zijn heel hard nodig”’ door Anthonie Vermeer (ze was toen dertig, tegenwoordig is ze 33 jaar) licht ze haar hele doopceel, vanaf heden tot aan haar geboorte, in omgekeerde volgorde dus.
‘Kamerlid Renske Leijten (30) bewijst: je kunt genieten van het leven en tegelijk hard werken voor een betere wereld. Bij de SP voelt ze zich thuis. Hoe dat zo gekomen is? Volg het spoor terug over haar levenspad.

2006-Heden: Tweede Kamer 
Ze is zenuwachtig, 6 oktober 2004. Weliswaar heeft Renske al eens gesproken met Jan Marijnissen, maar altijd in groter gezelschap. Nu is ze gevraagd met hem te eten, alléén, in een Utrechtse pizzeria. Renske: “Hij vroeg of de SP voor mij een bevlieging of menens was. Ik zei echt voor de partij te willen gaan, waarna hij me vroeg of ik op de volgende kieslijst wilde. Omdat ik nog studeerde, wilde ik bedenktijd. Zijn typische Jan-antwoord luidde: Als onze pizza’s op zijn moet je er wel uit zijn. Een half jaar later ben ik voor de fractie gaan werken, als een soort opleiding. Door de val van het kabinet was dat van korte duur.”

Renske is zenuwachtig voor elk debat. Totdat ze eens onverwacht een spoeddebat overneemt van Agnes Kant, die vastzit in een treinopstopping. Ze heeft zó weinig tijd dat ze niet eens nerveus kán worden. Het debat gaat goed en daarna zijn de zenuwen over.

Renske: “Soms baal ik ervan dat we zo traag gaan ondanks alle moeite. Neem de situatie in verpleeghuizen, die wordt maar niet beter. Dat reageer ik af met sporten, sauna of een avondje uit. Dat helpt en dan denk ik aan wat er wél goed is gegaan. We zijn heel hard nodig. Zonder de SP was de zorg allang helemaal vermarkt. Compleet met winstuitkeringen.”

2000-2005: Studie

Na een jaar politicologie studeren in Amsterdam verhuist Renske naar Groningen voor de studie Nederlandse taal en cultuur. Ze gaat expres ver weg, want hoogste tijd om op eigen benen te staan. Renske: “Mijn eerste studiejaar woonde ik bij mijn ouders in Haarlem. Het jaar daarvoor had ik in Australië gereisd. Dat was goed voor me. Tot dan stond alles voor me klaar en ik kon leuke dingen doen van mijn geld. Maar dáár, aan de andere kant van de wereld, was mijn geld op en moest ik alles aanpakken. Ik heb zelfs op een miljonairsbeurs gewerkt tussen de dronken rijkaards die in mijn kont knepen. Vreselijk. Niet dat ik daarvóór te beroerd was om te werken, maar in de zekerheid van thuis kon ik gewoon stoppen als een baantje me niet aanstond.”

Renske denkt dat haar studie kan leiden tot werk in de journalistiek. Oorlogscorrespondent worden wil ze vanaf haar vijftiende. Dat komt door wat ze heeft gelezen van oorlogscorrespondente Oriana Fallaci. Oorlog breekt mensen af, dat vertelde Fallaci haar en daarover berichten moet de wereld toch de ogen doen openen. Maar in de loop der jaren beseft ze dat vertellen over de onmenselijkheid van oorlog niet de wereld verandert. Desondanks zegt ze: “Verslag doen vanuit oorlogsgebied is zeer belangrijk. Iemand als Arnold Karstens doet geweldig werk. Zonder oorlogsjournalistiek hebben de machtspolitici, de wapenhandel en het grote geld helemaal vrij spel.”

In Groningen wordt Jorinde haar hartsvriendin: “Een optimistische meid, erg oplossingsgericht en relativerend. Ik reageer primair en daarom worden soms kleine dingen heel groot. Zij heeft me geleerd om flexibel te zijn, rust te bewaren en te relativeren.”

2002-2006: Politiek actief

Definitief afgehaakt van de richting journalistiek (“Ik ging niet naar de universiteit om krantje te spelen.”) zoekt ze een andere weg om iets te doen voor een betere wereld. Ze vindt dat ze moet laten zien waar ze staat. De wereld staat na de aanslagen op de Twin Towers op de kop en in Nederland komt Pim Fortuijn op.

Ze klopt aan bij de SP. Renske: “In Groningen was de SP heel zichtbaar. Ze hadden met een referendum voorkomen dat de prachtige Grote Markt verpest zou worden door een koopgoot. Dat sprak me aan. Bovendien bleken de partijstandpunten te passen bij mijn ideeën. Met name dat als je in alle keuzes geld voorop stelt, je mensen degradeert tot consumenten en producten. Dus werd ik lid. Mijn eerste acties waren voor eerlijkere handelsprijzen voor uitgebuite koffieboeren en demonstraties tegen de oorlog in Irak.”

In die tijd wordt ROOD, jong in de SP – waarvan Renske eerder al de Groningse afdeling had opgericht – een landelijke vereniging. Renske wordt bestuurslid en krijgt de leiding over de landelijke kraakacties waarmee Rood de woningnood weer terug weet te krijgen op de politieke agenda.

Dat ze lekker studeert, geniet van Groningen, graag sport, uitgaat en feest viert met haar vrienden, belemmert haar niet een volgende politieke stap te zetten. “Na twee jaar nam ik het Rood-voorzitterschap over. Overigens was er een half jaar overlap met de Tweede Kamer. Was wel fijn als overgang want de Tweede Kamer is toch veel geneuzel, formeel en traag.”

1991-1998: Vrije school

Renske: “School was zinloos; in mijn ogen leerde ik er niets. Daar denk in nu anders over. Maar ik had het tussen mijn 14de en 17de moeilijk en was ook moeilijk. Op de middelbare school in Haarlem kwam ik in een klas die al zes jaar bij elkaar was. Op een Vrije School, die van basis- tot middelbare school doorloopt. Doordat je in een klas blijft met alle niveaus leerde ik dat ieder zijn capaciteiten heeft – de een intellectueel, de ander technisch of muzikaal. Aangezien de klas al samenhang had, moest ik mijn plaats bevechten. Dat lukte ternauwernood, en ik hield één maatje over: Matthias. Hij overleed plotseling toen we veertien jaar waren. Dat voelde als verraad van het leven en heeft mijn houding op school erg bepaald. Ik vertrouwde geen enkele vriendschap meer. Dat dit pubertijd was, weet ik pas achteraf. Ik sloot me af, was afstandelijk, hard, oordeelde snel en maakte daardoor geen vrienden. Mensen waren daardoor soms bang voor me, en ’t kon me niks schelen. Ze noemden me Rooie, niet alleen vanwege mijn haar maar ook om mijn politieke opvattingen. Ik maakte werkstukken over Marx en Engels. En mijn eindpresentatie wilde ik doen over de burgeroorlog in Noord-Ierland. Ik zou wel even een oplossing brengen voor dat conflict. (Lacht) Hoe ingewikkeld zo’n conflict en hoe arrogant mijn zelfoverschatting. Het maakte dat ik ging piekeren over religie. Ik denk dat ik toen geloof uitsloot als mogelijk traject naar een betere wereld. Het klopte niet dat de kerk condooms afwees terwijl de wereld sterft aan aids. Mijn oma is streng gelovig: wat de kerk zegt is waar. Ik vond dat je zelf verantwoordelijk bent voor je leven. Je verschuilen achter een boek, hoort niet bij het leven met eigen keuzes. Wie weet werd ik toen wel socialist.”

Buiten school is Renske een ander meisje: ze doet aan wedstrijdzwemmen en heeft veel lol met haar teamgenoten. Die meiden zijn ouder en maken haar wegwijs in het uitgaansleven. Op haar 17de begint ze met een bijzondere weekendbaan: om de week is ze voedingsassistente van klooster Alverna in Aerdenhout. Ze brengt de zusters eten en drinken. Renske: “De zusters waren oud. Het was een huis vol traditie en regels. Ik leerde daar naar de wensen van anderen luisteren en mijn taalgebruik te fatsoeneren. Rustig praten, zonder stemverheffing. Ik leerde dat andere mensen een héél andere belevingswereld konden hebben. Ik vertelde bijvoorbeeld één zuster over vriendjes. Tot de leiding me duidelijk maakte dat zij nooit een man had gehad en ’t wellicht verkeerd of geheel niet zou begrijpen. Dat kon ik maar beter niet doen.”

1984-1991: Kindertijd

Renske: “Mijn ouders, Peter en Tineke, namen vier kinderen in huis die ouder waren dan ik en mijn broer Marijn. Mijn vader zat in het jeugdwerk en mijn moeder was thuis. Met zusjes en broertjes in huis was er altijd iemand om mee te spelen. En dan was er nog een trits vriendjes in de buurt. Buitenspelen vond ik geweldig: zwerven door de buurt. We speelden dagenlang ridders en prinsessen. Overal was gevaar in ons spel. En zo niet dan kon je het wel opzoeken door wortels van de groenteman te gappen of met de oudere kinderen mee te gaan en op de spoorweg spelen. Ten strengste verboden en daarom dubbel leuk. Een groot gezin met oudere kinderen, daar werd ik stoer van, had altijd mijn woordje klaar, en was altijd in gevecht om aandacht. Die ervaring komt nu wel van pas.”

Terwijl we voor het huis aan de Versponckweg staan is ze weer helemaal terug in haar gelukkige kindertijd. Plotseling serieus: “Ik heb hier een hoop geleerd, onbewust. Ik wist dat er iets mis was met mijn broer en zussen en hun ouders, anders zouden ze niet bij ons wonen. Zij hebben geen veilige wieg gehad en dat tekent ze voor de rest van hun leven.”

Het besef dat de wieg bepaalt waar je terecht komt, is één van de lessen van Renske’s jonge leven. Wanneer in de zesde klas van de Basisschool de Tweede Wereldoorlog wordt behandeld, is ze van slag: wie verraadt er nou zijn buurvrouw?! De eerste Golfoorlog is de eerste oorlog die ze volgt. Haar vader legt uit hoe oliebelangen een belangrijke rol spelen.

1979-1984: Kleutertijd

De ouders van Renske komen als Z-verpleegkundigen in de Sint Bavo, het huidige Parnassia, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg in Noordwijkerhout, te werken. Ze wonen in een klein houten personeelshuis aan ’t Hoogt en stichten er een gezin: 17 maart 1979 komt Renske ter wereld en in 1981 ziet Marijn het levenslicht. Zouden die op vakantiehuisjes lijkende woningen er nog zijn?

Renske loopt met ZO een bosachtig paadje in en achter de bomen ziet ze inderdaad houten huisjes. Dáár woonden we, zegt ze. Ze belt aan en mag binnen een kijkje nemen van de huidige bewoners, die liever anoniem blijven. Ze herkent de keuken en de kleine kamer waar ze met haar broertje sliep.

Op het achterplaatsje zegt ze: “Daar stond een kippenhok. Waren mijn twee jaar jongere broertje of ik ondeugend, dan zette mijn vader ons op het dak. We gierden het dan uit van plezier. Een paradijs om te spelen met al dat groen.”

De verhuizing naar Haarlem herinnert ze zich niet meer. Maar wat ze van haar ouders weet: na de verhuizing maakte Renske tekeningen van kleine en grote huizen. In de kleine huizen lachten de bewoners, in de grote huizen huilden ze.

Renske staat op de 4de positie van de SP-kieslijst. Meer weten over haar werk en visie? www.sp.nl/renskeleijten
Dan nog heel wat anders. Een rare zaak. Donderdag 23 augustus meldde ik in ‘Solide’ dat vreemde bericht van Anthromedia:
‘Nach einem Jahr der Stagnation wurde anlässlich der Mitgliederversammlung am 11. Juli 2012 in Ascona festgestellt, dass anthromedia seit 2011 defacto keinen durch die Mitgliederversammlung rechtmässig legitimierten Vorstand mehr hatte. Ein transitorischer Vorstand als Notmassnahme wurde mit dem Ziel gewählt, diesen baldmöglichst anlässlich einer ausserordentlichen Mitgliederversammlung, die noch im laufenden Jahr stattfinden soll, zu bestätigen.’
Maar nu is de website al drie dagen verdwenen. Het internetadres anthromedia.net levert niets meer op. Donderdag stond er nog te lezen:
‘Die repräsentative Webseite erfährt den dringend anstehenden Relaunch. Die Seite wird benutzerfreundlicher. (...) Damit die aus den Pionierzeiten stammenden Arbeitsverhältnisse der Mitarbeitenden verbessert werden können, wird die finanzielle Basis gestärkt. Es bedarf einer breiteren Mitgliederbasis und zusätzlicher Einnahmequellen.’
Laten we maar hopen dat dit slechts een tijdelijk ongemak is. ‘Excuses voor het ongemak’, zeggen we dan. Die donderdag berichtte ik trouwens ook over ‘het “Verslag jaarvergadering 2012” op de website van de Antroposofische Vereniging in Nederland’. Nu heeft ook de Duitse vereniging zijn jaarvergadering gehouden. Mede omdat dat precies honderd jaar was na de oprichting in Keulen van de Antroposofische Vereniging heeft men besloten die voor één keer in het Goetheanum te Zwitserland te houden. Wat natuurlijk, ook voor Duitsers, een mijl op zeven is. Nu verscheen afgelopen vrijdag alweer de ‘Mitteilungen aus der anthroposophischen Arbeit in Deutschland’ als ‘Bestandteil der Zeitschrift “Anthroposophie weltweit”’: ‘Mitteilungen-September_2012.pdf’. Daarin een uitvoerig verslag (drie eigenlijk) van deze bijzondere gebeurtenis. Leest u maar mee, ‘Mitgliederversammlung in Dornach – ein Rückblick’, het eerste van Andreas Neider:
‘Die diesjährige Mitgliederversammlung fand wie in den vergangenen Jahren wieder zu Johanni (22. bis 24. Juni 2012) statt, was dem jeweiligen Geschehen die Möglichkeit eröffnet, vom Johanniblick erfasst zu werden, vom historischen Gewissen, das sich als Wirkung der Blicke Uriels auf die Menschen erspüren lässt. Über Dornach als Versammlungsort war im Vorfeld viel gesprochen worden. 
Im Nachhinein erwies sich die Wahl für dieses Mal als den Umständen angemessen und zeitgemäß. Dafür war die Zahl der anwesenden Mitglieder aus Deutschland (ca. 250) erwartungsgemäß niedrig. Das tat jedoch dem Ganzen keinen Abbruch. Im Gegenteil – schon am Freitagvormittag hatte sich praktisch die Hälfte der zu erwartenden Mitglieder zum Rundgespräch mit dem Arbeitskollegium eingefunden. Dieses Gespräch setzte Maßstäbe, denn die angeschnittenen Fragen erwiesen sich als durchaus strittig, was sich aber für die  Einstimmung der Mitgliedschaft und des Arbeitskollegiums auf die Versammlung als Gewinn erweisen sollte. 
Die eigentliche Mitgliederversammlung verlief wie in den letzten Jahren ruhig, alle Traktanden konnten zügig bearbeitet und zur Abstimmung gebracht werden. Der Bericht des Arbeitskollegiums zeigte die enorme Bandbreite, die sich aus den verschiedenen Arbeitsfeldern der einzelnen ergibt. Der Finanzbericht des Geschäftsführers Alexander Thiersch ließ an Klarheit, vor allem aber an ausgeglichenen Zahlen nichts zu wünschen übrig. (Siehe dazu die Mitteilungen vom Juni 2012). Demgemäß erfolgte die Feststellung des Jahresabschlusses und die Entlastung des Vorstandes ohne Gegenstimmen. 
Im zweiten Teil wurde wie angekündigt («Mitteilungen» Mai 2012) Dr. Peter Krüger als Nachfolger von Justus Wittich im Amt des Schatzmeisters bestätigt, auch dies erfolgte ohne Gegenstimmen. Die Bestätigung einer weiteren Amtsperiode von fünf Jahren für das Amt des Generalsekretärs von Hartwig Schiller geschah mit großer Mehrheit (bei 12 Gegenstimmen und 13 Enthaltungen). Ebenso wurde die Satzungsänderung («Mitteilungen» Juni 2012) bei 9 Gegenstimmen und 29 Enthaltungen angenommen. 
Die bereits in Bochum und Weimar erprobte Form des Podiumsgespräches mit jeweils drei bis vier Gesprächspartnern (1. Gesprächsrunde: Michael Schmock, Linda Thomas, Bodo von Plato; 2. Gesprächsrunde: Tanja Baumgartner, Wolf-Ulrich Klünker, Jürgen Schürholz; 3. Gesprächsrunde: Franziska Bücklers, Jasmin Mertens, Hartwig Schiller, Michael Schmock) erwies sich in diesem Jahr als wirklich ausgereift, die Beiträge und die Gespräche bewegten sich durchgehend auf hohem Niveau. 
Als künstlerisches Gegengewicht und gleichzeitig Dornacher Beitrag (abgesehen von den durchgehend anwesenden Vorstandsmitgliedern) erlebten wir fünf (!) Eurythmieaufführungen auf einem erstaunlich hohen, zum Teil bisher so nicht erreichten Niveau – dann jeweils mit Gästen im gut gefüllten Saal. Besonders die Aufführung der Gruppe um Gioia Falk zum Thema «Damaskus» und die Sonntagsaufführung der «Markusapokalypse» durch das Ensemble von Ursula Zimmermann hinterließen unvergessliche Eindrücke. Aber auch Margarete Solstadt mit der Goetheanum-Bühne und Lili Reinitzer mit der Gruppendarstellung zur Saturn-Evolution sowie Tanja Baumgartner mit einer Laiengruppe beeindruckten. Der Vertiefung dienten auch dieses Mal zahlreiche, sehr gut ausgewählte Gesprächsgruppen. 
Die Mitgliederversammlung 2013 wird im Übrigen vom 27. bis 30. Juni 2013 in Berlin im Kammermusiksaal der Philharmonie stattfinden.’
Het tweede verslag is van Benjamin Kolass uit Berlin en is getiteld ‘Köln, ..., Kassel, München, Bochum, Weimar, Dornach’:
‘Für alle, die nicht immer dabei waren, muss einmal gesagt sein: Die geistige und soziale Lebensqualität auf den jährlichen Mitgliederversammlungen der Anthroposophischen Gesellschaft in Deutschland hat sich in den letzten fünf Jahren um 300% verbessert. Antrags-Geschacher und ideologische Schlammschlachten sind auf ein Minimum reduziert, im Vordergrund steht ein verträgliches, an Inhalten orientiertes Klima. Dass Formalitäten knapp und routiniert über die Bühne gehen, dass Inhalte behandelt werden können, davon konnte man einstmals nur träumen. Sicher, es gibt noch immer Figuren, die das Rederecht missbrauchen, um einmal gehört zu werden, und man ertappt sich bei der Überlegung, eine Regel einzuführen, die jedem Mitglied nur drei Anträge in seinem Leben erlaubt. Aber der Vorstand hat selbst mit seinen Pappenheimern einen erträglichen Umgang gefunden.

Viele Faktoren haben zu dieser Situation beigetragen, doch letztendlich waren es nicht Machtworte und scheinbar starke Richtungsentscheidungen, weniger wohl auch die waldorfpädagogische Führungskompetenz; vielmehr gehen die Verdienste an die Fähigkeit der geduldigen Wahrnehmung. Ob bei menschlichen oder finanziellen Knoten: Es wurde hingeschaut, hingehört und dies ermöglichte Bewusstsein, ermöglichte Ordnung.

Es keimt Hoffnung, dass die Krisen der letzten Jahre und ihre Aufarbeitung den Boden geschaffen haben, um von der verwöhnten Zeit des mitteleuropäischen anthroposophischen Gründungsbooms in eine Zeit der knapperen Ressourcen und der leeren Häuser einzutreten. Dass noch viel Arbeit ansteht, wird nicht übersehen. Doch im Vergleich mit früheren Zeiten könnten wir zum Augenblicke sagen: «Das ist die Anthroposophische Gesellschaft, die wir wollen!»

Die Abstimmungsergebnisse in Dornach waren erstaunlich: kaum Gegenstimmen, wenige Enthaltungen, ein zweihundertfaches, handhebendes «Ja». Welch friedlicher, wohltuender Konsens! – Aber wir wollten doch die Aktivitäten des vergangenen Jahres und die Vorhaben des künftigen besprechen! Es gibt durchaus Themen, die zu bewegen sind, Abwägungen, die anstehen! – Wo ist die konstruktive, anregende Auseinandersetzung? Sagen wir inzwischen aus Müdigkeit «ja», aus Furcht vor einem Rückfall in die babylonische Zeit?

Es stellt sich hier die Frage, was wir von Versammlungen erwarten können, die im Kern
den Auftrag haben, die römisch-rechtlichen Pflichten eines Vereins demokratisch zu erfüllen. Wie viel Gewicht geben wir dem Recht dadurch, dass wir über Anträge streiten und inhaltliche Fragen auf die Ebene von Ja-Nein-Abstimmungen zerren? Die Geschichte der Anthroposophischen Gesellschaft ist wohl seit ihren ersten Anfängen immer auch ein Balanceakt zwischen diesen Pflichten der Zeitgenossenschaft und der Suche nach Formen, die dem, was in der Gesellschaft lebt, eher entsprechen. Die deutschen Mitgliederversammlungen der letzten Jahre waren ein Versuch, das von außen Bestimmte, notwendige Übel zu minimalisieren und ihm eigene, inhaltliche Akzente und Begegnungsräume an die Seite zu stellen.

Die Frage nach der eigentlichen Form ist dabei noch nicht gelöst. – Ist die Anthroposophische Gesellschaft eine Demokratie, in der die Mehrheit die Wahrheit bestimmt und die Führungspositionen durch Stimmenkampf vergeben werden? Geht es um eine karmische Gemeinschaft und die Mitglieder sind Aufarbeitungs-Ermöglicher? Oder sind wir, ganz schlicht, eine Spendensammelorganisation für den Ort, an dem die Mysteriendramen aufgeführt werden, an dem Forschungs- und Hochschularbeit stattfindet? Befinden wir uns in einem (geistigen) Unternehmen, und wie wäre dann die entsprechende Form? Oder ...

Was ist das, was uns zusammenhält? Ist es überhaupt eine Frage der Form? Braucht es Sozialtechniken, Open Space, Wege zur Qualität etc.? Ist es eine Frage der Methode? Oder sind wir dadurch eine Gemeinschaft, dass wir regelmäßig die Mysteriendramen anschauen, in der gemeinsamen Betrachtung von Kunstwerken unsere Wahrnehmungsfähigkeit schulen, um sie wiederum zur Lösung der Knoten einzusetzen? – Welches Verhältnis hat die Rechtsebene der Gesellschaft zur Hochschularbeit und zum Betrieb Goetheanum? Und wie könnte eine Rechtsebene aussehen, die nicht römisch geprägt ist?

Klar ist: Wir können nicht einzelne Individualitäten in ihren Impulsen, in ihrem Wirken, durch ein einfaches «Ja» oder «Nein» gut oder schlecht heißen. Und worüber nicht in konstruktiver, überschaubarer und kompetenter Runde eine Lösung gefunden wurde, kann eine große Versammlung durch Abstimmung auch nicht besser entscheiden. Sie kann allenfalls ein Stimmungsbild abgeben, das den Entscheidungsträgern ermöglicht zu sehen, ob sie auch in der Lage sind, ihre Impulse sichtbar zu machen. Ein «Nein» wäre dann keine Ablehnung, sondern der Ausdruck: «Wir haben Dich nicht gesehen.»

Doch wie und wo können wir wirkliche Fragen besprechen? Eine Gesellschaft, die ich will, ist in der Lage, auch in größerer Runde, in konstruktiven Besprechungen Meinungsbildungen zu ermöglichen. Die Beteiligten wären produktive Mitgestalter am Unternehmen Anthroposophische Gesellschaft (in Deutschland). Das setzt voraus, dass bei jedem wirkliche Impulse vorhanden sind, und dass bei den Redebeiträgen sentimentale Gütebekundungen weggelassen werden, esoterisch-ideologisch begründete Knüppel im Sack bleiben, dass man sich äußert, wenn man sich geistig und sachlich-weltlich kompetent gemacht hat und vor allem, dass man den Redenden zuhört und an bestehende Gedankengänge anknüpft. Hier steht noch Arbeit an.

Im Verlauf der letzten Jahre haben wir uns in Kassel gestritten, wir waren aktiv in München, mit einem Spagat zwischen der quirligen Stadtpromenade und feinstofflichen Wahrnehmungen. Wir haben in Bochum kraftvoll um Fragestellungen aus dem Themenkreis «Zukunft der Arbeit – Karma des Berufs» gerungen. Und wir haben in Weimar den Charme des Ortes, die Künste, die lichte und warme Begegnung genossen. Auf der hundertjährigen Versammlung in Dornach kam die Geschäftigkeit der letzten Jahre zur Ruhe. Im Nachklang war die Seele nicht voll neuer Eindrücke. Der vertraute Ort, das Goetheanum wirkte fast unspektakulär, schlicht, mit seiner ihm eigenen Stille und Tiefe. Anlass, mit den oben genannten Fragen in ein neues Jahrhundert zu gehen?’
Het derde verslag ten slotte is een ‘Blick auf die Versammlung – eine junge Perspektive’:
‘Seit einiger Zeit beschäftigt sich ein Kreis junger Menschen mit Fragen nach der Identität und Zukunft der Anthroposophischen Gesellschaft. Bewusst werden dabei auch kritische Themen behandelt, wie z. B. die Frage nach der Führung einer spirituell ausgerichteten Gesellschaft oder dem Verhältnis von Esoterik, innerer Entwicklung und Öffnung für äußere Einflüsse. Es ist klar, dass wir weder die ersten Menschen in der Anthroposophischen Gesellschaft sind, die sich diesen Frage stellen, noch dass es einfache, pauschale Antworten auf solch komplexe Themengebiete gibt. Zudem besteht bei der Behandlung solcher Fragen schnell ein Abgrund zwischen gelebter Praxis und den in Gesprächsrunden gewünschten Verhältnissen, die sich nicht selten in Form von festen, mit Steiner-Zitaten gespickten Vorstellungen äußern.

Es war daher ein konsequenter Schritt, mit diesen Fragen in einen sich vollziehenden sozialen Prozess zu gehen, genauer gesagt dem alljährlich wiederkehrenden Treffen der Deutschen Landegesellschaft – dieses Mal in Dornach. Wir erlebten also nicht nur die Mitgliederversammlung, sondern versuchten sie auch zu reflektieren, zu bewerten. Aus diesem Grunde wurde sie umrahmt von einem Vor- und Nachtreffen in der Jugendsektion, bei denen wir uns soziale Forschungsfragen erarbeiteten und anhand derer wir uns gemeinsam versuchten über das Erlebte Klarheit zu verschaffen.

Wie wird das Tagungsprogramm gestaltet, welche Impulse werden darin gesetzt? Wie wird die äußere Form der Tagung ausgefüllt, welche Atmosphäre wird erlebt, wie begegnen wir einander? Wie kommen Entscheidungen zustande, werden die dahin führenden Prozesse als hygienisch erlebt? Wie bewegt sich die Gesellschaft im Spannungsfeld zwischen Öffentlichkeit und Esoterik? Diese und weitere Fragen sprudelten im Vorbereitungstreffen geradezu aus uns heraus in einer Stimmung aus Vorfreude, gepaart mit kritischer Distanz und gleichzeitiger existentieller Hingabe.

Die Zeit raste, die Versammlung, die Workshops und Aufführungen fanden statt und kurze Zeit später fanden wir uns wieder in der Jugendsektion ein. Diesmal umfasste der Kreis fast doppelt so viele, meist junge Menschen voller Eindrücke.

Vorweg kann gesagt werden, dass bei diesem Nachtreffen kein Blatt vor den Mund genommen wurde. Es kam viel Betroffenheit und begründete Kritik zum Ausdruck. Es gab aber auch einige positive Beiträge, so wurde auf die erfreulich hohe Zahl an jungen und engagierten Teilnehmern hingewiesen, ebenso auf die Möglichkeit, sich in solch einer Runde zu Wort melden zu können.

Die Stimmung auf der Tagung wurde von vielen als relativ harmonisch erlebt – große Kämpfe um Personen oder Statuten blieben aus. Allerdings war auch von großer Ernüchterung und Betroffenheit die Rede wegen einiger als lahm und gehaltsarm empfundener Beiträge. Vor allem die Plena wurden von einigen hinterfragt. Es kam die Frage auf, wie kritikfähig, oder weiter gefasst, wie dialogfähig dieser Kreis von Anthroposophen ist. Von vielen wurde empfunden, dass die wichtigsten Problemfelder, wie u. a. die Überalterung der Gesellschaft, die Kluft zwischen Anthroposophischer Gesellschaft und Bewegung oder das problematische Finanzierungsmodell geschickt umschifft bzw. plump verdrängt wurden – zum Beispiel mit dem Verweis auf mangelnde Dankbarkeit gegenüber der Tätigkeit des Vorstandes.

Eine durchaus konträr diskutierte Frage betraf die Entscheidungsfähigkeit und die damit verbundene Hierarchie in der Gesellschaft. Viele fühlten sich in die Entscheidungen nicht unbedingt mit einbezogen, beispielsweise schlecht über die anstehenden Abstimmungen informiert. Formell machte das Herumlavieren, ob die Abstimmung nun mit oder ohne Stimmzettel erfolgen solle, keinen professionellen Eindruck. Aber auch inhaltlich hätte es vor allem bei der Bestätigung des Generalsekretärs im Amt eines vielfältigeren Bildes sowohl über dessen Bilanz der vergangenen Tätigkeit als auch über die Zukunftspläne bedurft.

Sehr viel grundsätzlicher wurde das Gespräch, als die Frage aufkam, wie viel Mitspracherecht jedes Mitglied in der Gesellschaft haben solle. War ein Teil der Beteiligten für eine viel stärkere «Graswurzel-Struktur», bei der die Gesellschaft von unten geführt werden sollte, so gab es auch andere, die eine pyramidenförmige Struktur, die von einer Spitze gelenkt wird, bevorzugten. Letztere fragten sich, ob Mehrheitsentscheide, jemals der Wahrheit entsprechen könnten. Andere stellten das Argument gegenüber, ob einsame Entscheidungen einzelner Menschen dieser Wahrheit wirklich näher kommen könnten. Es wurde das Ideal nach wahrhaftigen Entscheidung aus gemeinsamer Einsicht gestellt, aber auch wieder bezweifelt, ob wir als Gemeinschaft werdender Individuen schon an diesem Entwicklungspunkt angelangt sind. Konsens war auf jeden Fall, dass noch weiter an einer transparenten Entscheidungsfindung und Darstellung der Handlungsmotive gearbeitet werden müsse, um sie für alle nachvollziehbar und dadurch tragbar zu machen. Viele weitere, meist kritische Themen wurden angesprochen, unter anderem die tiefe Spaltung von Anthroposophischer Gesellschaft und Anthroposophischer Bewegung oder der Stellung des Vorstandes zu einzelnen Initiativen.

Zwei grundsätzlich positive Momente sind mir bei diesem denkwürdigen Treffen aufgefallen: Einerseits gibt es eine Reihe von jungen Menschen, die sich für die Anthroposophische Gesellschaft interessieren und bereit sind, sich mit ihr zu beschäftigen und zu verbinden. Auf der anderen Seite sind sie aber nicht gewillt, den bestehenden Kurs einfach mitzulaufen, sondern suchen nach neuen Wegen, um dieser aus meiner Sicht in langsamer Auflösung befindlichen Gesellschaft eine zeitgemäße Relevanz zu geben. In diesem Sinne werden wird dieser Kreis auch weiterhin kritisch an einer positiven Weiterentwicklung der Gesellschaft mitarbeiten. 
Sebastian Knust, Stuttgart’
En dit is dan het ‘Impressum’:
‘Die «Mitteilungen aus der anthroposophischen Arbeit in Deutschland» sind Bestandteil der Zeitschrift «Anthroposophie weltweit». Herausgeber ist die Anthroposophische Gesellschaft in Deutschland e. V., Zur Uhlandshöhe 10, 70188 Stuttgart. Redaktion: Andreas Neider (verantwortlich), Justus Wittich (jw), Zur Uhlandshöhe 10, 70188 Stuttgart. Tel.: 0711/248 50 97, Fax: 248 50 99, e-Mail Redaktion: neider@mercurial.de. Gestaltung: Sabine Gasser, Hamburg. Adressänderungen/Administration: leserservice@mercurial.de. Tel: 069/58 23 54.

Der Bezug ist sowohl durch ein Abonnement der Wochenschrift «Das Goetheanum» als auch durch gesonderte Bestellungen beim Verlag möglich (Kostenbeitrag für das Jahr 2012: 40,- Euro). Verlag: mercurial-Publikationsgesellschaft mbH, Alt-Niederursel 45, 60439 Frankfurt/M., Tel: 069/58 23 54, Konto Nr. 101 670 901 bei der GLS Gemeinschaftsbank eG, BLZ 430 609 67. Beilage: Prospekt der Firma Vivanda.’
En dus gewoon ook via de website te downloaden. – Hiermee hebben we wel zo ongeveer alle mogelijke stemmen gehoord. Alleen nog niet deze. Daarom tot slot nog dit min of meer verwante bericht van Michael Eggert vandaag op zijn weblog, ‘Zeitzeichen Zwölf – eine Kuschel-Tagung?’
‘Bei der Michaeli-Tagung Zeitzeichen Zwölf vom 28. bis 30. September in Köln “Identität der Anthroposophischen Gesellschaft” geht es um ein wirklich spannendes Thema, das jedenfalls uns Anthro-Blogger seit Jahren beschäftigt, aber auch viele Mitglieder, die sich ja auch nicht ungern mit masochistischen Wehe-Schreien (“Der Impuls der Weihnachtstagung ist versandet”, etc) selbst kasteien. Gern wird auch ein bestimmter Grund für das Scheitern aufgeführt – nehmen wir z.B. mal Junko Althaus, die nicht müde wird, den Mangel an Beschäftigung mit Karmafragen und die nachwirkende Dominanz von Marie Steiner als Gründe aufzuführen. Aber derlei Positionierungen – jeweils aus unterschiedlicher Perspektive – erlebt man überall.

Fragen nach der Identität der Anthroposophischen Gesellschaft stellen sich auch dann, wenn ein neues “Sehertum” – jedenfalls eine nicht nachvollziehbare Erkenntnismethode mit sehr konkreten geistigen “Enthüllungen” bei Judith von Halle in die Gesellschaft drängen oder wenn viele echte Geistsucher ihr Heil in der “integralen” Anthroposophie suchen, die auch methodische Anleihen bei autoritären New-Age-Gurus macht. Die traditionelle Gesellschaft hat zunehmend finanzielle Probleme, was auf Mitgliederstagnation und Überalterung schließen lässt; die organisatorischen Konzepte, sich auf Vorträge und Zweigarbeit zu verlassen, scheinen immer weniger attraktiv zu sein.

Ist also von der kommenden Tagung der michaelische Ruck zu erwarten, der diese Spannungsfelder bearbeitet und tatsächlich Neues anstossen kann? Vom Tagungsplan her ist Skepsis angebracht. Virginia Sease spricht über “Die Gründung der Anthroposophischen Gesellschaft, ein michaelischer Kristallisationspunkt”, Wolf-Ulrich Klünker über “Albertus Magnus und Thomas v. Aquin – Individualität und karmische Signatur”, Peter Selg über “Das Wesen und die Zukunft” der AAG, Paul Mackay über eine “Schöpfung aus dem Nichts?”. Das Alles bleibt höchst vergangenheitslastig und unkonkret und hätte zu jedem beliebigen Zeitpunkt vorgetragen werden können – 1970, 2001, egal. Es klingt weniger nach Selbstbesinnung, Aufarbeitung, konkreter Auseinandersetzung als nach der üblichen Selbstzelebrierung der Anthroposophischen Szene, die meiner Ansicht nach der Hauptgrund für die Agonie ist. Etwaige Hoffnungen, das Mutterschiff käme vielleicht in der Gegenwart an, werden durch dieses Tagungsprogramm schnell zerstreut. Es klingt nach geistigem Kuscheln.’
(Kuscheln betekent knuffelen, koesteren.) Hij is wat sceptisch, dat moge duidelijk zijn. Of wil hij gewoon een beetje geestelijk kietelen? Ik vermoed echter dat hij niet de enige is.
.

zaterdag 25 augustus 2012

Biobegeestering


Tsjonge. Er is toch van alles gaande op landbouwgebied, biologisch-dynamisch dan. Maar ik had het nog niet in de gaten. Eergisteren, 23 augustus, berichtte Bionext over ‘Bio scepsis of bio jalousie?’ Dat ging over onevenwichtige berichtgeving, waard om te weerleggen:
‘“Frankrijk telt steeds meer sceptici over biologische voeding”, kopte Trouw op 17 augustus. In het artikel van Kleis Jager komt welgeteld één tuinder aan het woord die bovendien zo natuurlijk mogelijk werkt (bijna biologisch), maar ervoor heeft gekozen om zich niet te laten certificeren. Zijn klanten zijn sterrenrestaurants die dagelijks bij hem over de vloer komen en die niet op zoek zijn naar de zekerheid van het Europese bio-keurmerk bij de aankoop van hun producten.

Vervolgens mag één agrarisch journalist zijn verhaal kwijt: Gil Rivière-Wekstein. Hij heeft een boek geschreven over valse beloften en echte marketing van bio en ageert tegen een beeld van biologisch dat in werkelijkheid niet bestaat. Rivière-Wekstein lepelt pertinente onwaarheden op, bijvoorbeeld over biologische taugé, en zegt dat mensen die biologische producten kopen “aartsreactionair” zijn. Sterker nog: bio kopers zijn tegen alle vormen van vooruitgang. Aan het eind van het verhaal blijkt dat Rivière-Wekstein zelf ook regelmatig bio koopt...

Het verhaal van de bozige Fransman vermengt zich hier en daar met de mening van de Trouw journalist. Dat komt het artikel niet ten goede. Zo schrijft Kleis Jager: “Alles wat groen en biologisch is, is een verkoopargument in de politiek en de commercie.” Wie vindt dit nu? Dit soort uitspraken verwacht je niet in een kwaliteitskrant als Trouw.

Misschien hebben Rivière-Wekstein en Kleis Jager last van enige bio jalousie. Ze lijken moeilijk te kunnen verteren dat de omzet van bio in Frankrijk in vijf jaar tijd is verdubbeld naar 3,6 miljard en dat bio wereldwijd sterk in opkomst is. We weten dat hoge bomen veel wind vangen, en de biologische boom wordt nou eenmaal steeds hoger. De groei heeft weinig te maken met valse beloften, marketingtrucs of het tegenhouden van vooruitgang. Het heeft alles te maken met de oprechte behoefte van consumenten aan natuurlijk, diervriendelijk en respectvol geproduceerd voedsel. Feit is dat in biologische producten gecontroleerd zo min mogelijk hulpstoffen worden gebruikt en daarmee wordt aan een vraag beantwoord. Biologische boeren investeren in de vruchtbaarheid van de bodem, streven naar maximaal welzijn van dieren en bevorderen de biodiversiteit op het bedrijf. Een biologische melkveehouder houdt niet alleen koeien, maar is tegelijkertijd natuurbeheerder en weidevogelbeschermer. Kleis Jager zou eens tien boeren en tuinders moeten interviewen die in de afgelopen vijf jaar zijn omgeschakeld naar biologisch. Die kunnen haarfijn uitleggen wat hun beweegredenen zijn geweest. Waarschijnlijk levert dat een ander artikel op.’
‘In De aarde zal weer vruchtbaar zijn brengt Ellen Winkel de geschiedenis van de biologisch-dynamische (BD) landbouw in Nederland tot leven. Geïnspireerd door de werkwijze van onder andere Annejet van der Zijl en Frank Westerman sleept ze je werkelijk mee in de levens van tien bevlogen en inspirerende personen. Het is Ellen Winkel gelukt om een waargebeurde geschiedenis in de vorm van een roman te schrijven die je in één ruk wilt uitlezen.

De boekpresentatie zal op 8 november aanstaande plaatsvinden tijdens het congres “Levende Landbouwcultuur” in de Rode Hoed in Amsterdam (zie www.bdvereniging.nl voor meer informatie).

Crisis: alles moet anders

Als de crisis waarin we ons nu bevinden iets duidelijk maakt, dan is het wel dat het huidige systeem niet langer houdbaar is. De groei die we zo lang gewoon vonden, is eindig. We moeten toe naar een samenleving die minder is gericht op consumptie en materie. Dat roepen we nu, maar de vroege pioniers uit De aarde zal weer vruchtbaar zijn brachten het begin vorige eeuw al in praktijk. Zij bouwden toen al aan een gezonde landbouw in een gezonde economie, vanuit de visie dat alles wat leeft deel is van een groter geheel. De pioniers uit onze tijd borduren hier eigenlijk op voort. En zij krijgen gelukkig steeds meer waardering en navolging. Want alles moet anders.

Rijke inspiratiebron

De eerste tuinders venten hun groenten uit met een bakfiets of een paardenkar. Later komen de eend en de roestige volkswagenbus. Nog weer later de grote vrachtwagens. Terwijl de landbouw in sneltreinvaart industrialiseert, ontwikkelen de pioniers uit De aarde zal weer vruchtbaar zijn in grote saamhorigheid nieuwe initiatieven. Zorglandbouw, groenteabonnementen en allerlei vormen van samenwerking waarbij consumenten bijvoorbeeld mede-eigenaar zijn van grond, winkels of zonnepanelen. Uit alle verhalen blijkt dat zij, geïnspireerd door de antroposofie, hun eigen weg gingen en gaan. Soms tegen de verdrukking in, maar altijd vol overtuiging en met het vaste vertrouwen bij te dragen aan een betere wereld. Een prachtige inspiratiebron voor iedereen!

Over de auteur

Ellen Winkel (1965) is zelfstandig tekstschrijver en journalist. Zij studeerde in 1991 in Wageningen af op Alternatieve Landbouw. Sindsdien heeft ze verschillende banen gehad op het gebied van communicatie over biologische landbouw. Ellen is hoofdredacteur van Dynamisch Perspectief, het ledenblad van de BD-Vereniging. Ze heeft drie bijenvolken, twee koeien en een moestuin.’
Dan dus naar de website van de bd-vereniging. Daar lees ik over:
GoodFoodMarch, fiets mee met Isabel Duinisveld
Elke dag een rondleiding op een BD-bedrijf.’
Op de link geklikt, en dan komt uitvoerig dit tevoorschijn:
‘17 aug - 19 sep 2012

Mars voor goed Voedsel, Good Food March Uithuizermeeden-Brussel

Isabel Duinisveld fietst in verschillende etappes van Uithuizermeeden naar Brussel. Elke etappe eindigt bij een Biologisch-Dynamisch land of tuinbouwbedrijf. Om 15.00 is daar gelegenheid mee te doen met een rondleiding. Fiets een of meerdere etappes mee en ervaar hoe goed landbouwbeleid nu al mogelijk is.

Start van de GoodFoodMarch in Uithuizermeeden. Filmpje van Henrik Maass

Volg Isabel op twitter @IsabelDuinisvel

Een groener en rechtvaardiger toekomst voor de landbouw in Europa, dat is het doel waarmee de komende weken vanuit heel Europa boeren, burgers en jongeren naar Brussel gaan, per fiets, te voet of per tractor. Ze nemen onderweg deel aan bijeenkomsten, acties en protesten. Op 19 september worden in Brussel, zowel door het Europese Parlement als door de nationale regeringen, besluiten genomen over de hervorming van de Europese landbouw. “Dit is hét moment om ‘good food and good farming’ te eisen, het is tijd voor verandering,” aldus Isabel Duinisveld.

Duinisveld is één van de vele deelnemers aan deze megamanifestatie. Ze begint haar tocht op 17 aug vanuit haar eigen biologisch-dynamisch tuinbouwbedrijf in Uithuizermeeden, boven in Groningen. Al fietsend langs andere bd-bedrijven door het hele land sluit ze zich op 16 september aan bij een grote manifestatie in Breda, waar vandaan ze dan met een veel grotere groep doorfietst naar Brussel. Elke etappe fietst Duinisveld met een groep van zo’n 25 mensen, die varieert van samenstelling. Iedereen kan meedoen voor een of voor meerdere etappes. ’s Morgens rond een uur of tien stappen de deelnemers op de fiets. Tussen de middag wordt gepicknickt, uiteraard met biologisch-dynamische producten en later op de middag komt de groep aan op het volgende bedrijf. Daar wordt een rondgang gehouden en aan de hand van wat je ziet en ervaart, kom je met elkaar in gesprek. Ook zal daar tijd zijn voor extra activiteiten, die door het betreffende bedrijf zelf worden georganiseerd.

Het einddoel is Brussel. Daar komen alle mensen uit vele Europese landen samen. Verwacht wordt dat het de grootste en breedste maatschappelijke actie ooit zal worden over de hervorming van het gemeenschappelijke landbouwbeleid. Er worden onder andere fotoboeken met de wensen/eisen van Europese burgers aangeboden aan EUparlementariërs en 's middags is er een conferentie in het Europees parlement.

Duinisveld: “Ik hoop op een leuke tocht met inspirerende mensen, leuke verhalen en mooie momenten om nooit meer te vergeten. Ik verwacht met deze tocht enerzijds mede een statement te kunnen maken in Brussel, anderzijds weer een groep consumenten kennis te laten maken met de biologisch-dynamische landbouw.”

Fietsschema
datum – van bedrijf – plaats – naar bedrijf – plaats
vr 17 aug – De Eemstuin – Uithuizermeeden – Flobus – Kiel-Windeweer
za 18 aug – Flobus – Kiel-Windeweer – Speelman – Gasselternijveen
zo 19 aug – Speelman – Gasselternijveen – Hansketien – Mantinge
do 23 aug – Hansketien – Mantinge – Noaberhoeve – Echten
vr 24 aug – Noaberhoeve – Echten – De Zonnehorst – Punthorst
za 25 aug – De Zonnehorst – Punthorst – Overesch – Raalte
zo 26 aug – Overesch – Raalte – De Hooge Kamp – Beemte Broekland
vr 31 aug – De Hooge Kamp – Beemte Broekland – De Vijfsprong – Vorden
za 1 sep – De Vijfsprong – Vorden – Veld en Beek – Doorwerth
wo 12 sep – Veld en Beek – Doorwerth – --- – Wageningen
do 13 sep – --- – Wageningen – Thedingsweert – Tiel
vr 14 sep – Thedingsweert – Tiel – binnenkort bekend
za 15 sep – binnenkort bekend – De Groenen Hof – Esbeek
zo 16 sep – De Groenen Hof – Esbeek – De Beukenhof – Breda
ma 17 sep – De Beukenhof – Breda – Friends of the Earth – Vorselaar
di 18 sep – Friends of the Earth – Vorselaar – Europees Parlement – Brussel
wo 19 sep – Congres en acties – Brussel

(planning in september nog onder voorbehoud)

Voor meer algemene informatie zie www.goodfoodmarch.eu
Opgeven om mee te fietsen kan per mail info@bdvereniging.nl of telefonisch via de BD-Vereniging 0321-315937 / 06 48017828. Daar kan je ook terecht voor meer informatie. Adressen van de verschillende bedrijven vind je hieronder.

Deelnemende bedrijven aan de Mars voor Goed Voedsel, in etappevolgorde:

De Eemstuin Paaptilsterweg 7 9982 XP UITHUIZERMEEDEN
Vertrek vrijdag 17 augustus

Programma:
10 uur koffietafel
10.30 opening door Wiebe van der Ploeg, statenlid provincie Groningen
10.45 welkom door Albert de Vries, voorzitter BD-Vereniging
aansluitend rondleiding door Felix en Isabel met reflectie van Albert
rond 12 uur gaan we fietsen, Wiebe van der Ploeg fietst een stukje mee

Prachtig om een rondleiding te geven waarbij je weet dat mensen gericht zoeken naar een dynamiek. Dan ga je niet alles laten zien van het bedrijf maar zoek je zelf de kracht op, de dingen die er voor jou toe doen.

De woorden en beroepen die daar bij gezien werden, een greep:
ontdekken, toepassen: kok
diversificeren en samenwerken: opvoeder naar volwassenheid
verkleindend vergroten: kunstschilder
overzicht houdend evenwicht bewaren: coach/ onderwijs
activerende deskundigheid; mogelijk bij alles
oergevoelens, verkleinend verzorgen: BD-tuinder
visie hebben, verandwoordelijkheid voelen: musici
bewustzijn, bij je kern blijven
regelmaat en eigen wijze

Prachtige woorden en ook mooi om te lezen wat de mensen uit hun eigen leven hierin tegenkomen, wat het met hen doet. Ik voel een grote verbondenheid met deze mensen, ze hebben mij en mijn bedrijf echt gezien.

Flobus P. Venemakade 61 9605 PL KIEL WINDEWEER
Aankomst vrijdag 17 augustus

De warme ontvangst met koffie en zelfgemaakte kwarktaart was welkom na zo’n warme dag Een rondleiding over dit mooie verzorgde bedrijf leidde tot mooie woorden bij de fietsers. Een greep uit de reflectie: motiverend inspireren; afschermend verzorgen; verzorgend verblijden.

Harry Douwes en Mariska, de vaste kracht waren blij verrast met dit cadeautje, leuk om te zien hoe andere mensen naar je werk kijken. Zeker na de uitleg dat de bezoekers nu een andere verbinding zijn aangegaan met dit bedrijf, elke keer als ze deze woorden in hun eigen handelen tegenkomen krijgen ze het beeld weer van “Flobus” en leggen ze een actieve verbinding.

De volgende ochtend bij het ontbijt kwamen de woorden nog eens terug toen Harry het ontbijt voor ons maakte wat hij al járen maakt. Muesli, gemixt door Harm Wierenga, eigenaar van natuurvoedingswinkel “de Mordenster” in Hoogezand. + Een grote klodder Yogarde (de Drentse Aa) van Karwij in Rolde. + Een appel uit eigen boomgaard, geschild en in stukjes. + Een scheut kruidenthee wat nog op tafel stond. + een grote lepel honing. Het roeren mochten we zelf doen. mmmmmmmmm

Vertrek zaterdag 18 augustus

Speelman Gasselterboerveen 7 9514 BR GASSELTERNIJVEEN
Aankomst zaterdag 18 augustus

Bij aankomst op het kippen bedrijf van Henk en Hilly Speelman worden we binnengehaald alsof we de marathon gelopen hebben. Koffie thee limonade en taart maar ook met de benen in een koud zwembadje, heerlijk na zo’n warme dag.

Bij aankomst valt meteen het dierenwelzijn op dat bovenaan de prioriteitenlijst van Hilly en Henk staat. de kippen zien er goed uit en genieten zichtbaar van de schaduw die honderden bomen hun te bieden hebben in het weiland.

Eerst een rondleiding met gesprek. de woorden die hier ontstaan zijn:
werkend beleven
verkennend toepassen
natuurrespecterend
rust in beweging
vrijlatend afschermen

Terugkijkend op mijn verblijf bij de familie Speelman voelde ik me er erg thuis. Ik kon mijn eigen gang gaan, voelde hierin veel vrijheid maar tegelijkertijd kwam ik niets tekort. Ook hier vallen de woorden van het bedrijf op de juiste plaats. Alleen het woordje humor nog toevoegen.

De volgende dag komt er van Groen Links een sterke ploeg uit de gemeente Aa en Hunze ons begeleiden naar Mantinge.

Vertrek zondag 19 augustus
Vertrek van de familie Speelman naar Hansketien

Hansketien Steendervalsweg 37 9436 PL MANTINGE
Aankomst zondag 19 augustus

Het was een erg warm weekend voor de fietsers maar ook figuurlijk een warm weekend met fijne gesprekken.

Na de heetste etappe ooit (37 graden?) zien we in de verte een Demetervlag zwaaien. Ina staat ermee in de handen en Peter dartelt eromheen. We worden geprezen om de prestatie, en terecht! Bijkomen in de tuin onder de bomen met heerlijke koffie en zelfgebakken koek. Ook de uitnodiging om in het waterbassin te zwemmen waar niemand gehoor aan geeft. Te warm misschien? Dan volgt een rondleiding langs alle aspecten van dit prachtige bedrijf. De bokjes, eigen tarwe, melkstal, de weide met uitleg over wisseling in beweiding ter voorkoming van wormen en andere narigheid. Overal is over nagedacht, alles is verbonden met elkaar en doordrongen met de passie van Peter en Ina De woorden die terug kwamen van de deelnemers waren onder andere:

zelfvoorzienend inspireren
overvloeiend respecteren
eigenwijzend verzorgen
klimmend verzorgen
Och en eigenlijk hadden we dit in het speciale welkom al wel kunnen zien, toch?

Vertrek (is start volgende serie) donderdag 23 augustus
Route Mantinge Echten, donderdag 23 augustus:

lengte ongeveer 25 km Via de knooppunten: 10 / 23 / 39 / 20 / 09 / 58 / 59 / 61 / 75
Vertrek: rond 11 uur vanaf Hansketien, Steendervalsweg 37, 9436 PL MANTINGE
Aankomst Echten rond 15 uur
Rondleiding + reactie 15 - 17 uur
Kom naar Mantinge en fiets mee! Meld je even aan bij info@bdvereniging.nl of via 06 48017828

Naoberhoeve Pesserweg 4 7932 PC ECHTEN
Aankomst donderdag 23 augustus Verwachtte aankomst Echten rond 15 uur 
Rondleiding + reactie 15 - 17 uur

Het laatste stuk van het fietspad naar Echten voert langs het land van de Naoberhoeve. Even verderop zie je ook de gebouwen liggen. En natuurlijk de koeien in de wei, boer Sake aan het ploegen, alles straalt rust uit. Tot je het erf oprijdt; allemaal bedrijvigheid. De winkel is open, De Zaaister komt spullen voor morgen brengen, de koeien worden gevoerd en gemolken.

Gedurende het gesprek met nieuwe boeren Gerlof en Marijke en tijdens de rondleiding op het bedrijf komt er bij mij naar boven dat er er een dynamiek is van samenhangend vernieuwen. Gerlof verteld trots dat ze dit jaar hun eigen krachtvoer hebben geteeld van velderwten: een mooie lange hoop, afgedekt. Zo wordt er gewerkt aan een kringloop op het bedrijf en zijn ze minder afhankelijk van prijzen van het voer op de wereldmarkt.

Marijke heeft de tuinbouwtak opgezet. Er wordt verkocht op de markt, in eigen winkel en aan restaurants. Op dit moment zijn ze bezig met het bouwen van een grotere kas om zo een groter assortiment te kunnen voeren en voor werk in de winter voor de zorgboerderij.

Ook nieuw is de ontmoetingsplek die aan het eind van de dwarse schuur is gerealiseerd. Deze is groot genoeg voor alle hulpboeren en wij kunnen er ook aanschuiven. Job Tielrooy, die meegefietst heeft, speelt wat deuntjes op de viool.

Het samenhangend vernieuwen zie je ook terug in de kaas. Gerlof maakt deze van de bedrijfseigen koeienmelk. Het was een hele klus om dit onder de knie te krijgen maar nu liggen de planken vol met mooie kaas die ook erg lekker is. De afzet van de kaas is dezelfde als die van de groenten.

Vertrek vrijdag 24 augustus
vrijdagmorgen start in Echten om 11 uur 
knooppunten: 75/ 69/ 72/ 97/ 98/ 81/ 88/ 35/ 24
Afstand ongeveer 25km
Aankomst Punthorst 15.00 uur. Rondleiding 19.00 uur

Zonnehorst Evenboersweg 28 7715 PH PUNTHORST
Aankomst vrijdag 24 augustus 
Aankomst Punthorst 15.00 uur. Rondleiding 19.00 uur

Vertrek zaterdag 25 augustus
Zaterdag start om 11 uur
knooppunten: 24/ 34/ 25/ 69/ 08/ 59/ 83/ 82/ 81/ 80/ 04/ 17/ 42/ 25/ 46
Afstand ongeveer 30km
Aankomst Raalte 15 uur

Overesch ecologische landbouw Hondemotsweg 40 8101 NJ RAALTE
Aankomst zaterdag 25 augustus 
Aankomst Raalte 15 uur
Koffie/ thee
Rondleiding + reactie
Discussie over goed voedsel

Vertrek zondag 26 augustus
Zondag vertrek 11 uur
knooppunten: 46/ 01/ 16/ 36/ 57/ 40/ 41/ 59/ 56/ 71/ 70/ 89/ 87/ 86/ 84/ 83/ 85/ 65
Afstand ongeveer 35km
Aankomst Beemte Broekland 15 uur
Koffie/ thee
Rondleiding + reactie
einde 17 uur

De Hooge Kamp Broeklanderweg 77 7341 PN BEEMTE BROEKLAND
Aankomst zondag 26 augustus 
Aankomst Beemte Broekland 15 uur
Koffie/ thee
Rondleiding + reactie
einde 17 uur

Vertrek (is start nieuwe serie) vrijdag 31 augustus

De Vijfsprong Reeoordweg 2 7251 JJ VORDEN
Aankomst vrijdag 31 augustus Vertrek zaterdag 1 september

Veld en Beek Fonteinallee 33 6865 ND DOORWERTH
Aankomst zaterdag 1 september Vertrek (is start nieuwe serie) woensdag 12 september

Wageningen Bedrijf en adres volgt nog
Aankomst woensdag 12 september Vertrek donderdag 13 september

Thedingsweert Thedingsweert 25 4017 NR Kerk Avezaath
Aankomst donderdag 13 september Vertrek vrijdag 14 september

Kraaiveld Jan Spieringweg 4 4285 WN WOUDRICHEM
Aankomst vrijdag 14 september Vertrek zaterdag 15 september

De Groenen Hof Hoogeindsestraat 11 5085 NK ESBEEK
Aankomst zaterdag 15 september Vertrek zondag 16 september

De Beukenhof Vuchtschootseweg 41 4838 GJ BREDA
Aankomst zondag 16 september Vertrek maandag 17 september

Vorselaar Friends of the Earth (adres volgt nog)
Aankomst maandag 17 september Vertrek dinsdag 18 september

De Doederij Den Rooi 5 2860 Sint-Katelijne-Waver
Aankomst dinsdag 18 september Vertrek woensdag 19 september

Vereniging voor Biologisch-Dynamische Landbouw en Voeding
Wisentweg 12 - 8251 PC Dronten - 0321-315937’
En alsof dit nog niet genoeg is, zie ik ook op de Demeter-website nieuws staan. Namelijk dit, ‘Kom ook zaaien op een biodynamische boerderij’:
‘Doe mee en kom in actie voor gentechvrije landbouw. Nederland doet als twaalfde land mee met het internationale project “sowing the future”. In alle landen komen burgers in het najaar samen om biologisch / biodynamisch zaad te zaaien voor een gentechvrije landbouw.

In Nederland zoeken we 1000 mensen die verspreid over 8 Nederlandse biodynamische bedrijven komen zaaien. “We willen het gevoel van zaaien (en het daaraan verbonden oogsten) voelbaar maken en laten beleven”, aldus Bert van Ruitenbeek van Stichting Demeter, de organisator van het project in Nederland.

Welke bedrijven op welke dag meedoen en wat het programma is.
Meer info over de oorsprong en ontwikkeling
We klikken natuurlijk door en komen dan uit bij (inclusief de vele schrijf- en tikfouten):
‘“Sowing the future” is de overkoepelende campagnenaam voor evenementen die in verschillende landen plaatsvinden en waarin burgers een akker van een boerderij inzaaien met graan. In de maand oktober gaan voor het eerst ook 8 biodyanmsiche bedrijven in ons land burgers uitnodigen om een akker op hun bedrijf in te zaaien.

“Sowing the future” heeft als nevenboodschap: Houd onze landbouw gentechvrij!

In 2006 is er voor het eerst onder de noemer “sowing the future” gerst gezaaid op een akker in Zwitserland.

Het project is geïnitieerd door Ueli Hurter en Peter Kunz van Getreidezuchtung Peter Kunz (biologisch veredelingsalternatief) en Fondation de l’Aubier.

In 2007 groeide het evenement naar 7 akkers in Zwitserland en Duitsland . In 2008 waren er 34 akkers in beide landen. In 2009 groeide het evenement naar 53 akkers verspreid over vijf landen (Zwitserland, Duitsland, Luxemburg, USA, Engeland) en in totaal 8000 deelnemers. In 2010 werd er op 78 akkers gezaaid in meer dan 10 landen door meer dan 7500 deelnemers.

In 2011 is er op 94 akkers gezaaid in 11 verschillende landen. Zwitserland (24), Duitsland (48), Oostenrijk (4), Italië (11) en op 1 akker in Luxemburg, Zuid Korea, Zweden, Finland, Engeland, Noorwegen en de Verenigde Staten.

Nederland gaat dit jaar voor het eerst ook deelnamen aan deze campagne onder de naam “toekomst zaaien”. In de weekenden van oktober wordt op 8 biodynamische bedrijven toekomst gezaaid. Burgers worden uitgenodigd om naar een biologisch dynamische landbouwbedrijf te gaan om daar een akker in te zaaien met biologisch(-dynamisch) zaadgoed. Net als in andere deelnemende landen wordt er voornamelijk graan gezaaid.

Zaaien is daarnaast een heel mooie activiteit die jong en oud inspireert om zich meer een te voelen met haar omgeving. Voor zaaiers wordt het zaaiproces nog bewuster wanneer ze terug kunnen komen op de boerderij. “Sowing the future” vergroot de band tussen burger en boer, omdat burgers direct worden betrokken bij een belangrijke handeling in de voedselproductieproces

Meer info over TOEKOMST ZAAIEN in andere landen...

Organisatie en sponsoring

Toekomst zaaien wordt georganiseerd door Stichting Demeter samen met Stichting Zaadgoed en de initiatoren; Avenirsem Zwitserland. Het project Toekomst zaaien wordt mede mogelijk gemaakt door de Iona stichting.

Sponsoren: Ekoplaza - Ecomel - Estafette/ Odin - BioBakker - Eosta’
Dat u het maar weet! Biobegeestering alom.

Labels

Over mij

Mijn foto
(Hilversum, 1960) – – Vanaf 2016 hoofdredacteur van ‘Motief, antroposofie in Nederland’, uitgave van de Antroposofische Vereniging in Nederland (redacteur 1999-2005 en 2014-2015) – – Vanaf 2016 redacteur van Antroposofie Magazine – – Vanaf 2007 redacteur van de Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, die de Werken en voordrachten van Rudolf Steiner in het Nederlands uitgeeft – – 2012-2014 bestuurslid van de Antroposofische Vereniging in Nederland – – 2009-2013 redacteur van ‘De Digitale Verbreding’, het door de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ) uitgegeven online tijdschrift – – 2010-2012 lid hoofdredactie van ‘Stroom’, het kwartaaltijdschrift van Antroposana, de landelijke patiëntenvereniging voor antroposofische gezondheidszorg – – 1995-2006 redacteur van het ‘Tijdschrift voor Antroposofische Geneeskunst’ – – 1989-2001 redacteur van ‘de Sampo’, het tijdschrift voor heilpedagogie en sociaaltherapie, uitgegeven door het Heilpedagogisch Verbond

Mijn Facebookpagina

Translate

Volgers

Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009

Populairste berichten van de afgelopen maand

Blogarchief

Verwante en aan te raden blogs en websites

Zoeken in deze weblog

Laatste reacties

Get this Recent Comments Widget
End of code

Gezamenlijke antroposofische agenda (in samenwerking met AntroVista)