Betrokkenheid

Op 1 april moest ik in ‘Quiz’ nog melden dat ‘Emerson College is closed for business’, zoals de website van dit opleidingscentrum meldde. Maar ga je nu naar deze website, lees je:

‘Emerson College is undergoing a major transformation, becoming a part of a new and wider initiative, expanding and extending its work in adult education.

The re-structured Emerson College is at the heart of the new initiative. The portfolio of courses currently consists of part-time courses and full-time courses in several domains: biodynamic agriculture, storytelling, visual arts and sculpture.’

En daaronder, op het ‘Noticeboard’, deze aankondiging voor vandaag, ‘Sunday 18 July – Initiative arena and community meeting’:

‘Sunday 18 July at 7.30pm in Ruskin Hall
Next meeting of Emerson Village Initiative Arena
This meeting will keep the support community of Emerson College updated about developments at Emerson College. It will also provide an opportunity for anyone who wishes to be actively involved in developing the activities on the campus to present their ideas at the meeting. For details see Involvement.’

Klikken we hierop, verschijnt de volgende informatie, te beginnen onder de kop ‘Trustees and project management’:

‘The newly-appointed Trustees – Roger Barsby, Fumiko Chikami, John Lees, Robert Lord – are active in the management and development of the project.

Emerson Initiative Arena

The future of the project depends on the involvement of people from the community. So we have begun to create a space for initiative to address current needs – the notion of “Innovative solutions to world crises”. It is concerned with initiating practical activities in the Village and addressing one, or more of the threads of the Emerson Village concept: living, working and learning.

The “Arena” meets monthly. The meetings address how new proposals fit into the Village vision, what they need in order to get started and how support can provided. They involve the possibility of networking with people who have similar ideas and forming “steering groups” to initiate activities. The first meeting took place on 18 April. It was attended by 49 people who offered the following forms of voluntary help and initiative taking:

Office: business advice, marketing and administration, IT, reception, fund raising, library, mailing lists
Estates: building maintenance, energy efficiency, sustainability, gardening, bio-dynamics, cooking, engineering skills, beehive manufacture, working with wood, producing firewood
Events: public lectures, Alumni conference, May fair, children’s courses and events, Easter conference 2011
Arts and crafts: eurythmy, Goethean-based art, craft courses, speech and storytelling
Local community: co-operation with local community

Since April there have been two further meetings attended by up to 90 people. The arena is providing a space for making links with the local community, including the development of a forest garden and a tree nursery, and is also providing an opportunity to learn about the new developments on the Emerson campus. The second meeting took place on 16 May and was attended by about 100 people.

The next meeting will take place on Sunday 18 July at 7.30pm in Ruskin Hall. It will provide an opportunity to hear about the new developments on the Emerson campus and to become actively involved by taking an initiative. Anyone is welcome to attend who wishes to be actively involved in developing the Emerson Village Project.’

Dit mag je wel hoopgevend noemen. – Ik heb nog meer opleidingsnieuws voor u, van Hogeschool Helicon. Op de website staat nu namelijk onder ‘Over Hogeschool Helicon’ ook het item ‘Jaarverslag 2009’:

‘Hogeschool Helicon bestaat uit Pabo Hogeschool Helicon, de Opleiding docent dans/euritmie en de Opleiding docent en muziek. Onder de titel “Onderzoekend – onderscheidend – overtuigend” presenteert het College van Bestuur van de hogeschool het jaarverslag 2009.
U kunt het jaarverslag 2009 hier downloaden.’

In het voorwoord schrijft Marianne Nobels, voorzitter van het College van Bestuur:

‘Hierbij presenteer ik u het jaarverslag over 2009 van Hogeschool Helicon. Het jaar 2009 was een jaar van bestuurlijke veranderingen: Chris Wissenburg heeft afscheid genomen als Opleidingsdirecteur van de Pabo van Hogeschool Helicon, en heeft voorbereidingen getroffen om zijn taken als voorzitter van het College van Bestuur over te dragen. Marije van den Broek is in augustus van het verslagjaar met enthousiasme en grote voortvarendheid in haar functie als nieuwe opleidingsdirecteur begonnen. Zelf ben ik formeel per 1 januari 2010 aangesteld als voorzitter van het College van Bestuur, maar ik ben per 1 december 2009 begonnen mij in te werken in de inspirerende omgeving waarin deze kleine, maar bijzondere hogeschool zich beweegt.

In de visie van Hogeschool Helicon moet met kunst in de opvoeding creatief en niet consumptief worden omgegaan. Zoals alle leerstof is ook de omgang met kunst en lesgeven, het bedrijven van kunst en leren als natuurlijke behoefte, een mogelijkheid voor de opgroeiende mens zich te ontwikkelen tot een vrij individu. Tegelijkertijd dient de opgroeiende jonge mens zijn plek in de moderne maatschappij te kunnen vinden en dient de opvoeding dat te waarborgen. In de 21e eeuw, waarin mensen in toenemende mate zingeving en diepgang zoeken, wensen steeds meer ouders voor hun kinderen docenten die lesgeven vanuit inzicht in de verschillende leeftijds- en ontwikkelingsfasen van het kind en die gebruik maken van de mensvormende werking van het vrijeschoolonderwijs met zijn hoge kunstzinnige gehalte.

Reeds in voorafgaande jaren is aangetoond dat het zelfstandig voortbestaan van Hogeschool Helicon weliswaar het uitgangspunt van het handelen van het College van Bestuur was, maar dat de omstandigheden ons daarbij niet steeds welgezind waren. De dalende studentenaantallen en de daaraan gekoppelde bekostiging stemmen zorgelijk. In combinatie met de stijgende uitgaven en niet afnemende kosten is het noodzakelijk voor de continuïteit van de hogeschool en haar opleidingen om de organisatie efficiënter en effectiever in te richten omdat er anders voor de komende jaren aanzienlijke exploitatietekorten te voorzien zijn.

In 2009 is de verhuizing van de Opleiding docent muziek van Zeist naar Den Haag tot stand gekomen. De Opleiding docent dans/euritmie heeft haar deuren opengesteld voor de muzikale kunstvakcollega’s en de verwachting is dat de beide opleidingen elkaar zullen versterken door het delen van docenten waar mogelijk en het samengaan van overhead waar nodig. Deze laatste stap is sowieso voor de hele school noodzakelijk.

Om vanuit een aantrekkelijke, centraal gelegen locatie met meer succes te kunnen werken aan studentenwerving is in 2009 het besluit genomen ook voor de Pabo om te zien naar andere huisvesting. Ondanks dat er vele stappen dienen te worden genomen, die veelal tegelijkertijd moeten worden geïnitieerd, is het onze hoop dat de definitieve locatiekeuze in het volgende jaar zijn beslag kan krijgen en dat de verkoop van het pand in Zeist eind 2010 zal geschieden. We hopen met de verhuizing van de Pabo de kans van zelfstandig voortbestaan te vergroten. Dit proces zal samenwerking – krachtenbundeling – met gerelateerde partijen, creatief en out of de box denken vereisen.

Het verslagjaar is ook het jaar waarin zowel de Pabo als de Opleiding docent dans/euritmie werden geaccrediteerd. Er is door velen bijzonder hard gewerkt om dit voor elkaar te krijgen, en het is dan ook goed om vast te stellen dat de geleverde inspanningen hun vruchten hebben afgeworpen. Bij de afsluiting van het jaar was het accreditatieproces voor de Opleiding docent muziek nog niet afgerond. Vooruitlopend op de verslaglegging van volgend jaar kan reeds worden gemeld dat inmiddels ook deze accreditatie is verkregen.

Ondersteund door mijn opleidingen waaronder MEM (Master of education) en MBA (Master of business administration) heb ik vanaf 1982 tot heden in het VO-MBO en HBO onderwijs als leidinggevende veel ervaring opgedaan in het reguliere onderwijs.

In de Thesis van mijn afstudeerscriptie heb ik alle onderzoeksvragen die ik in mijn voorgaande werk heb opgedaan kunnen bundelen onder de titel “Hoe richt je een school zo in dat er kwalitatief hoog en duurzaam onderwijs ontstaat en dat zich voortdurend weet aan te sluiten op een snel ontwikkelende samenleving?”

Reeds bij mijn eerste kennismaking, in december 2009, was ik voor het vrijeschoolonderwijs verkocht. Al mijn onderwijsthema’s vielen samen in dit prachtige concept en ik besloot me hiermee intens te verbinden. Ik zie de bijzondere betekenis van het vrijeschoolonderwijs voor de begeleiding en vorming van jonge mensen naar volwassenheid en daardoor voor de wereld van deze tijd met al haar uitdagingen en vraagstukken.

Ik spreek tenslotte mijn waardering uit voor de grote loyaliteit en inzet van alle medewerkers. Met elkaar werken wij aan de toekomst van Hogeschool Helicon als zelfstandige organisatie. Dat is waar ik mij van ganser harte sterk voor wil maken.’

Twee van de thema’s die hier al worden aangesneden, vinden we terug op bladzijde 7 , ‘Huisvesting Pabo’:

‘Naast professionele docenten is adequate huisvesting voor kwalitatief sterk onderwijs van groot belang. De locatie van een onderwijsinstelling draagt in hoge mate bij aan haar aantrekkelijkheid (door o.a. bereikbaarheid, studentenstad, zichtbaarheid) voor reeds ingeschreven en toekomstige studenten. Voor de Pabo in Zeist is het CvB al een aantal jaren bezig te zoeken naar een alternatief onderkomen. In 2009 is de de focus gericht op mogelijkheden in het centrum van het land. Bij haar aanstelling heeft de nieuwe voorzitter van het CvB de huisvesting van de Pabo als specifieke opdracht meegekregen. Zij is met grote inzet en in samenwerking met de opleidingsdirecteur, een makelaar, en een vastgoedprojectleider voor de begeleiding van het Paboteam, aan de slag gegaan. Het huidige pand van de Pabo is getaxeerd, en als courant en goed verkoopbaar beoordeeld. Goede verkoop van het pand en de mogelijkheid om de opleiding in een stad naar keuze te vestigen – volgens de wet macrodoelmatigheid – blijft een eerste voorwaarde om een uiteindelijke verhuizing te kunnen realiseren. Het Paboteam en de MR hebben hun voorkeur voor de stad Utrecht uitgesproken. Definitieve beslissingen hierover zullen, in nauw overleg met de verschillende belanghebbenden, in 2010 worden genomen.’

En op bladzijde 9 over ‘Toekomst Hogeschool Helicon’:

‘Gezien de door alle betrokken partijen uitgesproken wens om de hogeschool zelfstandig te laten voortbestaan heeft de Raad intensief overleg gevoerd met het CvB over de toekomstperspectieven van de hogeschool. Afgesproken is dat eind 2010 een besluit dient te worden genomen over de vraag of Hogeschool Helicon als geheel of in gedeelten zelfstandig kan blijven voortbestaan. Een essentiële voorwaarde is hierbij een substantiële toename van het aantal bekostigde studenten, maar nog belangrijker is het effectiever en efficiënter inrichten van de organisatie om zodoende vervolgens de tering naar de nering te zetten. Daarnaast is krachtenbundeling met antroposofische instellingen en het zoeken naar een derde geldstroom een oplossing om zelfstandig verder te kunnen gaan. Het belangrijkste is dat het vrijeschoolonderwijs blijft bestaan voor deze generatie en vele generaties die daarop volgen. Het is een ongekend prachtig onderwijs wat de kloof tussen wat de maatschappij vraagt en wat leerlingen nodig hebben, slecht.’

Verder geeft bladzijde 34 in een tabel nadere bijzonderheden over de studentenaantallen door de jaren heen:

‘Studentenkwantiteit Hogeschool Helicon
Ingeschreven studenten over 2005 t/m 2009

2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2009-2010

Opleiding leraar basisonderwijs: 305, 276, 242, 228, 185/141*
Opleiding docent dans/euritmie: 47, 44, 66, 46, 60/22
Opleiding docent muziek: 7, 6, 11, 9, 9

Totaal: 359, 326, 319, 283, 254

Tabel aantallen studenten; peildatum 1 oktober.
* Verhouding totale aantal studenten / bekostigde studenten.

Toelichting
De Lerarenopleiding basisonderwijs vrijescholen streeft naar een totaal van 275 bekostigde ingeschreven studenten in 2012.
De Opleiding docent dans/euritmie verwacht dat het gemiddelde aantal van studenten zich zal stabiliseren tussen de 60 en 70, mede gezien de vergelijking met soortgelijke opleidingen in het buitenland.
Voor de Opleiding docent muziek geldt dat er naar een kleine maar gestage groei gestreefd wordt. Men streeft voor komende studiejaren naar totaal 20 bekostigde studenten.’

We zijn benieuwd wat de verdere ontwikkelingen zullen zijn.