Bedoeld is: antroposofie in de media. Maar ook: in de persbak van de wijngaard, met voeten getreden. Want antroposofie verwacht uitgewrongen te worden om tot haar werkelijke vrucht door te dringen. Deze weblog proeft de in de media verschijnende antroposofie op haar, veelal heerlijke, smaak, maar laat problemen en controverses niet onbesproken.

woensdag 31 augustus 2011

Augustusoogst

Het mag wel een wonder heten. Vandaag berichtten AntroVista en de Antroposofische Vereniging gezamenlijk dat zij samenwerken bij de agenda van activiteiten. Het heeft ongeveer tien jaar geduurd... maar wat telt, is het resultaat. AntroVista schrijft ‘AViN neemt deel aan gezamenlijke agenda’:
‘We zijn er heel blij mee dat vandaag de Antroposofische Vereniging (AViN) deelnemer is geworden van de gezamenlijke antroposofische agenda. De AViN heeft er bovendien expliciet voor gekozen om zonder uitzondering alle activiteiten in hun agenda te tonen. Berichten die u in de agenda plaatst, verschijnen daardoor nu ook automatisch in de agenda van: www.antroposofie.nl. Het aantal deelnemers aan de gezamenlijke agenda is hiermee op 19 gekomen. Een volledige lijst en meer informatie vindt u hier: over de gezamenlijke agenda...
En de Antroposofische Vereniging is wat uitvoeriger met ‘AViN en Antrovista samen één agenda’:
‘Vanaf vandaag werken de AViN en Antrovista samen. De AViN maakt gebruik van de agendaberichten van Antrovista en vice versa. Zoals u wellicht weet heeft www.antrovista.nl de meest uitgebreide agenda op het gebied van “antroposofische” activiteiten. Vanaf heden kunnen bezoekers van onze website direct van deze agenda gebruik maken door te klikken op onze agenda. Dat deze samenwerking door veel mensen gewenst werd, bleek ook uit een enquete die de AViN onlangs hield. Het voordeel van deze samenwerking voor u is dat u op deze manier een (bijna) volledig en zeer actueel overzicht krijgt van antroposofische activiteiten (cursussen, lezingen, exposities, conferenties, workshop, etc.). Bovendien zullen aan de AViN gelieerde (openbare) activiteiten vanaf nu ook op www.antrovista.nl en in principe ook in de agenda’s van achttien andere antroposofische websites die met antrovista samenwerken, aangekondigd worden. Ook voor mensen die zelf activiteiten organiseren is deze samenwerking prettig; zij hoeven voortaan nog maar één keer hun activiteit op te geven – bij Antrovista – en de activiteit verschijnt op de agenda van negentien websites. Het invullen van het betreffende formulier van Antrovista is simpel en het bericht verschijnt doorgaans binnen enkele uren op alle meewerkende websites. Natuurlijk nadat gekeken is of het bericht past op de betrokken sites.

Hieronder een lijst van die sites:
ABC Boekenservice: www.abc-antroposofie.nl; Antroposana: www.antroposana.nl; Antroposofie en het Kind: www.antroposofiekind.nl; Antroposofie in Friesland: www.antroposofieinfriesland.nl; Antroposofie in Groningen: www.antroposofieingroningen.nl; De Zonneboom: www.zonneboom.nl; DoeHoek: www.doehoek.nl; Euritmie & Theater Impresariaat Nederland: www.euritmie.nl; Margarete van den Brink: www.margaretevandenbrink.nl; Praktijk Zin: www.praktijk-zin.nl; Spectrum: www.antroposofierotterdam.nl; Stichting Mens en Muziek: www.mensenmuziek.nl; Therapeuticum Egelantier: www.therapeuticum-egelantier.nl; Vereniging voor Vrije Opvoedkunst (VOK): www.vrijeopvoedkunst.nl; Wederzijds: www.wederzijds-stervenscultuur.nl; Werkgemeenschap voor Sociale Driegeleding: ww.werkgemeenschap.nl; Zelf Beter Worden: www.zelfbeterworden.nl
Het is eind van de maand, tijd voor de augustusoogst. Ondanks de vakantietijd is het toch een lange lijst geworden, excuses daarvoor. Hij ziet er als volgt uit.


Vrijescholen

De Rudolf Steinerschool in Ieper is verhuisd naar een groter pand en hield een opendeurdag om de nieuwe school te tonen. De school is ook van naam veranderd en heet voortaan Koningsdale. De methodenschool is het slachtoffer van haar eigen succes. Vanaf 1 september neemt de Steinerschool dus haar intrek in een ruimer pand enkele huizen verder in dezelfde straat.

Overlast bij Reigersbek 3 augustus 2011
De gemeente Purmerend heeft de laatste tijd regelmatig signalen gekregen van overlast op het speelplein bij Reigersbek 2. Auto’s rijden ’s avonds laat met harde muziek het speelplein op en er wordt alcohol gedronken. Ook zijn er vernielingen geconstateerd, onder andere aan het dak van De Vrije School Waterland. In de Gors is een overleg dat dit soort overlast bespreekt. Naast de gemeente zijn de wijkagent, straathoekwerker, wijkadviseur van Clup Welzijnswerk en vertegenwoordigers van Wooncorporaties bij het overleg aanwezig. Momenteel wordt er een plan gemaakt om de overlast op te lossen.

Er wordt gekeken naar het afsluiten van het toegangshek van het speelplein vanaf 18.00 uur, zodat auto’s ‘s avonds het terrein niet meer op kunnen. Ook wil men het hek rondom het speelplein (bij de voetbaldoeltjes) dit jaar vervangen door een hoger en geluidsdempend hek. Medewerkers van Clup Welzijnswerk of straathoekwerk gaan buurtbewoners en jongeren opzoeken en met elkaar in contact brengen.  Mocht er nog sprake zijn van overlast of vandalisme, meld dit dan bij de politie. Contact opnemen met de straathoekwerker via de gemeente kan ook, 0299-452452.

Vrije School Zutphen is met 1013 leerlingen iets gegroeid ten opzichte van vorig jaar. Daartoe behoren 183 nieuwe brugklassers. Vorig jaar was het totale aantal: 973 onder wie 158 nieuwe leerlingen. Onder hen ook de vavo-leerlingen (voortgezet algemeen volwassenenonderwijs).

Uit onderzoek naar de situatie rondom school en de routes van en naar school is gebleken, dat er vooral tijdens het halen en brengen van kinderen problemen ontstaan. (...)

In het nieuwe plan wordt het fietspad naar de Nijendal weer hersteld en helemaal als fietspad doorgetrokken. Naast het fietspad komt een apart trottoir. Tussen het fietspad en de Faunalaan komt een aparte parkeerstrook met langparkeerhavens die wordt gescheiden van het fietspad door een lage haag. Op deze parkeerstrook kunnen ouders hun kinderen veilig laten in- en uitstappen. In de haag komen twee doorgangen waar de voetgangers het fietspad kunnen oversteken. De parkeerstrook is vanuit de Faunalaan slechts van één richting in te rijden. Hierdoor wordt de situatie eenvoudiger en overzichtelijker. In de bijlage is een kaartje opgenomen die de situatie weergeeft.

Voor een stukje acteren draait de 10-jarige Bastiënne Ramos Marta uit Zwolle haar hand niet om, maar nu ze oog in oog met hoofdrolspeler Pim uit het Nickelodeonprogramma Huis van Anubis staat, is ze toch wat stilletjes.

Met Pim (of Alex Molenaar zoals hij in het echt heet) gaat ze een taart bakken voor haar zusje Minke. “Dat is in het kader van het nieuwe Nickelodeonprogramma Nickbattle”, vertelt een medewerker van het programma. “Kinderen kunnen zich aanmelden om in dat programma iemand te verrassen, een angst te overwinnen of een langgekoesterde wens te laten vervullen.”


Gezondheidszorg

Op 18 mei 2011 bracht de Inspectie voor de Gezondheidszorg een bezoek aan het Klinisch Centrum voor Jeugd-GGZ. Na afloop van dit bezoek complimenteerde de Inspectie de medewerkers van Zonnehuizen voor de getoonde betrokkenheid, inzet en professionaliteit. Daarnaast sprak de Inspectie zijn zorgen uit over onder andere de staat van de gebouwen, de (inhoudelijke) aansturing, de implementatie van beleid en de veiligheid. Daarop kondigde de Inspectie een 15-tal maatregelen af.

De belangrijkste maatregel was de buiten gebruikstelling van de huisvesting van twee groepen en renovatie van de huisvesting van twee andere groepen. Deze maatregel heeft ertoe geleid dat de jongeren van de buiten gebruik gestelde groepen op 29 juli zijn verhuisd naar een nieuw onderkomen op hetzelfde terrein. Hierdoor blijven ze in hun vertrouwde omgeving en kunnen ze naar de Zonnehuisschool blijven gaan. Daarnaast is de renovatie van de andere twee groepen voortvarend opgepakt. De gangen, badkamers en groepskamers zijn voorzien van nieuwe vloeren. Verder worden de bestaande vloeren in de was gezet en de muren geschilderd.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft op 18 juli opnieuw een bezoek gebracht aan het Klinisch Centrum voor jeugd-GGZ. (...) In een brief naar aanleiding van dit bezoek laat de inspecteur het volgende weten: ‘De Inspectie heeft aangegeven dat er is voldaan aan het nemen van alle onmiddellijke maatregelen.’

Gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift British Medical Journal publiceert nieuw gezondheidsconcept van Huber e.a. Het artikel “How should we define health”, gepubliceerd door o.m. Machteld Huber van het Louis Bolk Instituut in het British Medical Journal prijkt niet alleen op de cover, maar blijkt bovendien de Editors’ Choice te zijn en het best gelezen artikel van deze periode.

Huber en haar collega’s stellen dat de huidige definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO niet meer past, in het licht van een sterk stijgend aantal chronisch zieken, en bovendien niet toepasbaar is in wetenschappelijk onderzoek. Die definitie luidt namelijk dat gezondheid gelijk staat aan een situatie van ‘volledig welbevinden’. Het nieuwe concept voor ‘gezondheid’ dat de internationale groep onderzoekers voorstelt is ‘health as the ability to adapt and to self manage in the face of physical, emotional and social challenges.’

Abstract / summary in English: The current WHO definition of health, formulated in 1948, describes health as “a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.”

At that time this formulation was groundbreaking because of its breadth and ambition. It overcame the negative definition of health as absence of disease and included the physical, mental, and social domains. Although the definition has been criticised over the past 60 years, it has never been adapted. Criticismis now intensifying, and as populations age and the pattern of illnesses changes the definition may even be counterproductive. The paper summarises the limitations of the WHO definition and describes the proposals for making it more useful that were developed at a conference of international health experts held in the Netherlands.

Huber, M.A.S., J.A. Knottnerus, L. Green, H. van der Horst, A.J. Jadad, D. Kromhout, B. Leonard, K. Lorig, M.I. Loureiro, J.W.M. van der Meer, P. Schnabel, R. Smith, C. van Weel and H. Smid. 2011. How should we define health? BMJ. 343(4163):235-237.
C.N.M. Renckens
Stuur iemand met rugpijn langs een homeopaat, een (ortho)manuele arts, een natuurgeneeskundige, een acupuncturist of een antroposoof en elk van deze hulpverleners zal een andere therapie voorstellen. (...) Als vertegenwoordigers van de diverse clubs moeten optreden bij de overheid of bij ziektekostenverzekeraars, dan hoor je hen nimmer over de totaal verschillende benaderingen die zij voorstaan, dan benadrukken zij juist hun eenheid en gemeenschappelijke kenmerken. Dat terwijl hun enige gemeenschappelijke kenmerk nu juist is dat zij niet-regulier zijn. Zolang het lukt de eenheid naar buiten te bewaken, zolang kunnen deze alternatieve artsen daar vaak goed garen bij spinnen.

Zo ontstond in de jaren ‘90 de koepel AAG, artsen voor alternatieve/additieve geneeswijzen, maar deze is inmiddels een zachte dood gestorven. (...)

Inmiddels lijkt de eenheid binnen de kwakzalversclubs alweer ver te zoeken, want wat lezen wij op de website van de artsenvereniging voor natuurgeneeswijzen ABNG-2000? ‘Welkom op de website van Artsenvereniging voor Integrale Geneeskunde AVIG. AVIG is een nieuwe Artsenvereniging die voortkomt uit de Artsenverenigingen VHAN, ABGN-2000, ABB en NVNR.’  Per 1 januari 2012 zal deze samenwerking operationeel worden. Wat is hier aan de hand? Waarom doen plotseling de acupuncturisten, de antroposofen, de manuele knijpers en rukkers niet meer mee? Dit kan maar een ding betekenen. De druk van buiten is voor even weggevallen en er is weer ruzie in de tent. Zoiets kan bij een zo heterogeen gezelschap van disfunctionerende en excentrieke hulpverleners natuurlijk ook nooit lang uitblijven. Het gedachtegoed van de verschillende vormen van alternatieve geneeskunde vertoont een onderlinge verwantschap waarbij vergeleken een kruiwagen met kikkers een toonbeeld van eensgezindheid is.

Tekenen, schilderen of boetseren als therapie? Nou en of. Kunstzinnig therapeut Elske Hoen uit Wageningen heeft al heel wat klanten met een glimlach bij haar de deur uit zien gaan. ‘Kunstzinnige therapie zorgt voor meer energie en minder stress.’

Stress, spanning, vermoeidheid of erg weinig energie. Herkenbaar? Of ligt er een burnout op de loer? Overweeg dan een kunstzinnige therapie bij Elske Hoen. Zij is ervaringsdeskundige en gespecialiseerd in vraagstukken op het gebied van stress en vermoeidheid. De enthousiaste therapeute heeft inmiddels een uitgebreid aanbod aan workshops en creatieve cursussen ontwikkeld. Voor elk wat wils. Het aanbod van Elske rust in feite op drie onderdelen: individuele therapie, vitaalkunst en creatieve cursussen.

Vrouwen van middelbare leeftijd die gezond leven en eten, worden gemiddeld 15 jaar ouder dan vrouwen die daar minder op letten. Bij mannen is de winst met 8,5 jaar iets minder groot. Dat blijkt uit een zeer breed gezondheidsonderzoek van de Universiteit van Maastricht. De onderzoekers berekenden van 125.000 mensen de leefstijlscore op basis van vier factoren: rookgedrag, beweegpatroon, voedingspatroon en lichaamsgewicht. De deelnemers waren bij aanvang van het onderzoek tussen de 55 en 69 jaar en werden 25 jaar lang gevolgd. Een gezonde leefstijl bestaat uit: niet roken, 30 minuten bewegen per dag, een Mediterraan voedingspatroon en een BMI tussen de 18 en 25.

Het omvangrijke buitenterrein van de gastvrije woon- en werkgemeenschap Midgard in Tuitjenhorn is een afzonderlijke etappe waard. Dat ontdekte de Zomertoer donderdag. Het mooie is: het parkachtige complex is volledig openbaar toegankelijk. Vanuit een antroposofische visie begeleidt Midgard ruim 100 jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Dat gaat super. Apetrots vertelde bewoner Frenk de Zomertoer tijdens een tussenstop van de vijfde etappe tot het onafzienbare lint van sportieve bezoekers over het internationale succes van ‘zijn’ papierwerkplaats. De schriften van Midgard gaan de hele wereld over.

Op 1 augustus werden de eerste klanten verwelkomd in ‘Rozemarijn Santé’. De natuurvoedingswinkel ligt op steenworpafstand van Ferm Rozemarijn in Haarlem. De bakkerij van Ferm is ook ondergebracht in de winkel. ‘Nu heb ik echt gevoel dat ik naar mijn werk ga’, aldus een van de deelnemers die op Ferm Rozemarijn woont. Adres: Venkelstraat 30a, Haarlem. tel. (023) 535 5920. Klik hier voor een fotoimpressie. Op de foto: Astrid van Zon en winkelier John van Ham.

De kracht van een integrale aanpak in theorie en praktijk: nieuwe inzichten uit de psychiatrie, verslavingszorg en gehandicaptenzorg. Dinsdag 4 oktober 2011, 13.00-18.00u, Antropia Driebergen.

Deskundigen op het vakgebied presenteren inzichten en onderzoek op het gebied van psychiatrie, verslavingszorg en gehandicaptenzorg. Met name de overlappingen daartussen en de vernieuwende aanpak die zij daarin voorstaan komen aan de orde. Na afloop van elke lezing is er mogelijkheid tot het stellen van vragen en discussie, onder leiding van dagvoorzitter Gijs Wanders.

– Drs. Marko van Gerven psychiater, oprichter Bernard Lievegoed Kliniek: Integrale behandeling van depressie
– Dr. Martina Bühring psychiater, medisch manager Altrecht psychosomatiek en Vesalius: Multidisciplinaire diagnostiek en behandeling voor somatoforme stoornissen – Integratie van lichaam en geest
– Drs. Wilfried Minne psychiater Lievegoed Zorggroep: Minder praten en meer doen: behandelen, leven en werken in een gemeenschap
– Prof. Hans Reinders hoogleraar ethiek VU, Bernard Lievegoedleerstoel: De binnenkant van professionaliteit: de kracht van ambachtelijkheid


Landbouw en voeding

Bionext verhuist naar Zeist 22 augustus 2011
Op vrijdag 16 september verhuist Bionext naar een nieuwe locatie. We laten de tijdelijke huisvesting bij stadion Galgenwaard (‘de skybox’) achter ons en nemen onze intrek in een kantoor in Zeist. De locatie in Zeist is wat compacter en er kan gevarieerd worden met het aantal vierkante meters (bijv. huur van vergaderruimtes). Dit zal direct kostenbesparend werken voor Bionext. Op de dag van de verhuizing is Bionext niet bereikbaar per e-mail of telefoon. Daar kunt u ons bereiken op de gebruikelijke telefoonnummers en mailadressen (deze blijven ongewijzigd). Het nieuwe bezoekadres is Laan van Vollenhove 3221, 3706 AR in Zeist. Dit wordt ook het postadres.

Bionext is de ketenorganisatie voor duurzame, biologische landbouw en voeding van het biologische bedrijfsleven (ondermeer Biohuis/LTO Nederland, VBP en Vereniging Bioretail i.o.). Doel van de organisatie is om een bijdrage te leveren aan de toekomstige kwantitatieve en kwalitatieve groei van de duurzame, biologische sector door belangenbehartiging, keten-innovatie projecten en communicatieprojecten in samenwerking met het bedrijfsleven. Bionext is de organisatie achter kennisnetwerk Bioconnect, de campagnes Adopteer een Kip en Adopteer een Appelboom, het “Lekker naar de Boer” weekend en magazine Smaakmakend.

De actie “Wilde tomaat”, die begin juni werd gehouden, was een succes: bijna 20.000 consumenten hebben een bakje Wilde Tomaten gekocht bij hun biologische speciaalzaak. Voor elk verkocht bakje gaat tien cent naar Stichting Zaadgoed. De opbrengst zal gebruikt worden om de instandhouding en biologische zaadvermeerdering van enkele wild wonder tomatenrassen te verbeteren. Met steun van Stichting zaadgoed gaat tomatenteler Frank de Koning hiervoor samenwerken met zaadbedrijf de Bolster. De vermeerdering van oude rassen is lastig omdat de zaadkwaliteit soms te wensen overlaat. (...)

Voor de actie Wilde tomaat hebben de groothandels/ retailers Natudis, Udea en Estaffette samengewerkt met leverancier Nature & More (EOSTA) en tomatenkweker Frank de Koning. De actie had als doel om geld in te zamelen voor biologische zaadteelt en veredeling én om het bewustzijn over het belang van diversiteit op ons bord te vergroten. Vanuit Bionext was Maaike Raaijmakers, projectleider biodiversiteit, betrokken bij dit initiatief.
In de fruitboomgaard van De Engelenweij in Schoonebeek is een bijzonder natuurverschijnsel geconstateerd. Een van de appelbomen draagt tegelijkertijd appels en bloesem. De boom, vermoedelijk een notarisappel, stond al in de boomgaard toen Willem en Ria van Engelenhoven de boerderij betrokken in 2007. De Van Engelenhovens hebben bij kenners navraag gedaan en ontdekten dat er iets heel bijzonders in hun tuin gebeurt.

Willem en Ria van Engelenhoven zijn in 2007 gestart met De Engelenweij aan het Oostersebos. Ze organiseren hier groepsarrangementen en teambuildingsessies. Voor de catering wordt alleen producten uit eigen tuin gebruikt die biologisch dynamisch geteeld worden. De appeloogst, die dit jaar overvloedig is, zal niet groter worden door de opnieuw bloeiende boom. Gezien de tijd van het jaar zullen de appels niet rijp zijn voor de winter invalt.

Het biologisch-dynamische merk LunaeTerra van Wessanen breidt haar assortiment uit met vers seizoensfruit. Hiermee geeft ze een extra dimensie aan de belofte het ritme van de natuur in alle facetten te volgen. Vanaf vandaag zijn verse bramen en pruimen, bij uitstek hét zomerfruit in augustus, verkrijgbaar bij Natuurwinkel, GooodyFooods en andere natuurvoedingswinkels in Nederland.

In het komende jaar streeft LunaeTerra ernaar meer bijzondere fruitsoorten en vergeten groentes aan te bieden. De samenwerking met zusterorganisatie Kroon Biologische Verswaren te Nieuwegein speelt een belangrijke rol bij het zo kort mogelijk houden van de logistieke keten tussen boer en consument. LunaeTerra profiteert hiermee van het feit dat Wessanen Benelux na de overname van Kroon in 2010 is uitgegroeid tot een dagelijkse totaalleverancier van zowel verswaren als droge kruidenierswaren aan biologische winkels.

Jan Peter Oosterloo gaat in oktober een EkoPlaza in Bilthoven openen. “De visie van de Udea-club past goed bij mij. En de EkoPlaza-formule heeft de afgelopen maanden sterke ontwikkelingen doorgemaakt. Daarom heb ik nu voor het EkoPlaza-concept gekozen voor de nieuw te openen winkel”, vertelt de winkelier.

Oosterloo runt ook Natuurwinkel De Bilt. Vanaf oktober zal hij zelf in de nieuwe winkel gaan staan en neemt een bedrijfsleider de dagelijkse leiding in De Bilt over. Hij heeft enorm veel zin in de nieuwe uitdaging. “Ik was al een tijdje op zoek naar een constructie om twee winkels te runnen. Op deze manier gaat dat helemaal lukken.”

We hebben u afgelopen weken al veel verteld over de producten van het seizoen; de Zeeuwse aardappels, de sperziebonen, en laatste twee weken over de suikermaïs en Hollandse appels & peren. Vaak komt dan ook ter sprake of ze vroeg zijn dit jaar, welke invloed het weer heeft gehad, op de groei en de oogst. Biologische boeren leven vanzelfsprekend met de seizoenen en de natuur. (...)

Ad Mulder van Biologische tuinderij De Goudsbloem verzorgt regelmatig de sla in uw groentetas. We vroegen hem hoe hij dit groeiseizoen ervaart. In Buren, hartje Betuwe, teelt Ad wel 40 soorten groenten en kruiden op 8 hectaren.

Regelmatig krijgen we de vraag wat precies het verschil is tussen Demeter en EKO. Door de toenemende producten van Demeter kwaliteit in natuurvoedingswinkels nemen de vragen daarover toe. Zowel Demeter als EKO voldoen aan de Europese wetgeving voor biologische landbouw en voeding en zijn dus biologisch. Demeter gaat op een aantal aspecten, zoals dierenwelzijn, nog een stapje verder. (...)

Overigens, de scheidslijn tussen Demeter en EKO op bedrijfsniveau is niet heel scherp te trekken. Er zijn ook EKO bedrijven die gemengd zijn of de hoorns van hun koeien laten staan. Maar alleen de boer die het Demeter certificaat heeft, laat zich ook op de extra eisen van Demeter kwaliteit controleren. Demeter producten in de natuurvoedingswinkel herkent u aan het Demeter keurmerk.

PIJNACKER - Groen moet je samen doen! is het thema van de Biesland Dagen op 3 en 4 september. Omdat ook de organisatie van dit evenement te kampen heeft met teruglopende inkomsten, wordt gevraagd of iedereen zijn steentje bij te dragen. In de vorm van appeltaart bijvoorbeeld.

De taart kan verkocht worden bij de koffie, om zo weer wat meer te verdienen. Tijdens de Biesland Dagen wordt duidelijk gemaakt dat de polder met veel vogels, een scala aan planten, natuurvriendelijke oevers en biologisch dynamische veeteelt en landbouw niet gemist kan worden.

Het Faunafonds erkent dat een biologisch dynamische fruitteler in Varik aanvankelijk een veel te lage vergoeding heeft gekregen voor schade. De teler had schade aan de wortels van appel- en perenbomen, die veroorzaakt zijn door beschermde woelratten. De fruitteler bracht zijn zaak vorige maand tot aan de Raad van State die woensdag uitspraak heeft gedaan in de slepende kwestie. De hoogste bestuursrechter besliste dat het Faunafonds door de rechtbank in Arnhem terecht is opgedragen een schadevergoeding van ongeveer 200.000 euro te betalen aan de fruitteler.

Het Faunafonds wilde de agrariër tussen 2006 en 2010 niet meer betalen dan zo’n 80.000 euro. Pas na een uitspraak van de Arnhemse rechtbank dat er 200.000 euro op tafel moest komen erkende het Faunafonds dat fouten zijn gemaakt bij de schadeberekening en kwam over de brug. De fruitteler ging bij de Raad van State in hoger beroep. Hij becijfert de schade zelf op 800.000 euro. De Raad van State verklaarde zijn hoger beroep ongegrond maar besliste wel dat het Faunafonds al zijn gemaakte proceskosten moet vergoeden.


Diversen

Op zondag 2 oktober om 14.00 uur opent het nieuwe Rudolf Steiner, kennis-, informatie- en ontmoetingscentrum (inclusief bibliotheek)feestelijk zijn deuren aan de Weteringschans 74 in Amsterdam Centrum. Ter opluistering van de feestelijkheden zal Dolf van Aalderen vertellen over het ontstaan en de geschiedenis van de Rudolf Steiner Bibliotheek. Vervolgens zal Frans Lutters een voordracht houden over ‘Ita Wegman en Michael.’ Het geheel wordt muzikaal omlijst. De indertijd aan de Ruysdaelstraat gevestigde Rudolf Steiner bibliotheek is verhuisd naar dit nieuwe centrum. Na een financiële oproep in april van dit jaar werd een intensieve verbouwing en verbetering van het therapeuticum aan de Weteringschans mogelijk om de bibliotheek te kunnen huisvesten. De entree is veiliger gemaakt, er komen nieuwe boekenkasten, een koffiehoek en een leestafel. Voor verdere informatie: Ria Over de Linden, 020-6234562.

Een aantal maanden geleden werd bezoekers van deze website gevraagd naar hun mening over de huidige site en de wensen voor een nieuwe. Maar liefst honderd bezoekers vulden onze vragenlijst in. Dank daarvoor! Hieronder een korte samenvatting van de uitslagen van het onderzoekje. Het oordeel over de huidige site varieerde van een dikke onvoldoende tot een prima rapportcijfer. Het gemiddelde kwam uit op een zeer mager zesje. Veel mensen misten een goede zoekfunctie, overzichtelijkheid (met name waar het de agendaberichten betrof), vonden de site onvoldoende aantrekkelijk en te compact. Ook noemde een flink aantal bezoekers de site weinig uitnodigend voor ‘outsiders’.

Veelgenoemde wensen voor de nieuwe site zijn: teksten waarin een relatie gelegd wordt naar actuele onderwerpen, interactiviteit/koppelingen naar bijvoorbeeld LinkedIn en Facebook en een zeer regelmatige vernieuwing van de inhoud. Er moet zowel basisinformatie over antroposofie als verdiepende informatie op de site te vinden zijn. Qua vormgeving wensen velen een kunstzinniger en rustiger beeld, een meer gevulde letter en een open, frisse en toegankelijke uitstraling. De wensen voor de structuur van de nieuwe site zijn: logisch, overzichtelijk en uitnodigend. Aan een optimale zoekfunctie wordt veel waarde gehecht. Verschillende mensen opperden een samenwerkingsverband met Antrovista aan te gaan. We nemen ieders wensen ter harte en hopen binnen niet al te lange tijd een aantrekkelijke en gebruikersvriendelijke nieuwe AViN-site te ontwikkelen.

In het KRO programma Heb Ik Genoeg? staat Karin de Groot stil bij wat ècht belangrijk is in het leven. Ervan uitgaande dat geld niet gelukkig maakt, gaat ze op zoek naar immateriële rijkdom. Karin stort zich met heel haar ziel en zaligheid in een (haar) onbekende wereld.

In deze nieuwe serie duikt Karin tijdens KRO’s Maand van de Spiritualiteit onder in de wereld van de spiritualiteit. Zo zal Karin onder andere twee weken leven als Hare Krishna, maar ook volgens de leer van de Antroposofie, het Boeddhisme en het Sjamanisme. Uiteraard wordt het Katholicisme niet vergeten: Karin gaat op zoek naar haar eigen beschermengel om – als het lukt – daarmee in contact te komen. Heb ik Genoeg? vanaf dinsdag 1 november (5x) om 19.30 uur bij de KRO op Nederland 2.

De Vijfsprong op TV 30 augustus
Van woensdag 24 augustus tot en met vrijdag de 26e was mevrouw K(arin) de Groot van de KRO bij ons samen met een filmploeg van de KRO aanwezig. Waarom kwam Karin de Groot bij ons? Zij wil graag programma’s maken over vijf verschillende levensbeschouwingen en over de wijze, hoe die zich manifesteren in de wereld. Op Urtica De Vijfsprong wilde zij graag meemaken hoe de antroposofie in de landbouw en in de zorg naar voren komt. In november zal de KRO de programma’s over de levensbeschouwingen uitzenden. Zodra we weten wanneer dat is, zullen we dat op onze website melden.

Het komt vrijwel niet voor, dat ik attendeer op nieuw verschenen boeken [ik is hier Ed Taylor, directeur/bestuurder van De Vijfsprong, MG]. Maar voor de nieuwe kwartaaluitgave van de Flensburgerhefte maak ik dit keer graag een uitzondering. Onder de titel ‘Autisten berichten over hun ervaringen in de geestelijke wereld’ verscheen een verslag van mensen, die door hun autisme niet kunnen spreken en weinig tot geen controle over hun fysieke lichaam hebben.

Dankzij een nieuwe methodiek kunnen zij echter leren schrijven, net zoals blinde mensen dankzij het brailleschrift boeken kunnen lezen en dove mensen dankzij de gebarentaal kunnen leren ‘horen’. In het boek wordt uitvoerig ingegaan op menskundige aspecten, op de methodiek van het schrijven, maar het boek is vooral interessant omdat we de ervaringen en belevingen van deze mensen zelf horen. Bovendien blijken deze mensen buitengewone gaven te hebben: zij hebben waarnemingen in de geestelijke werkelijkheid en berichten daarover.

Voor Nederlandse lezers kan het feit, dat dit een Duits boek is, wellicht een hindernis lijken, maar het is buitengewoon inspirerend en niet al te moeilijk te lezen. Zie verder de website van de Flensburgerhefte (http://www.flensburgerhefte.de/titel/fh/fh112.html) of bestel het boek bij de Nieuwe Boekerij (Flensburgerhefte nr. 112, titel: ’Autisten berichten’, ISBN 978-3-935679-64-0).

In Leuven is Frans Bogaerts, oprichter van het milieuvriendelijke wasmiddelenmerk Ecover, op 76-jarige leeftijd aan de gevolgen van een slepende ziekte overleden. Bogaerts begon in de jaren zeventig te experimenteren met de ontwikkeling van een fosfaatvrij wasmiddel. Frans Bogaerts werd daarmee een pionier op het gebied van duurzame ontwikkeling. Op het einde van de jaren zeventig leidde dat tot de oprichting van Ecover, dat als eerste Europees bedrijf fosfaatvrije reinigingsmiddelen op de markt bracht. Ecover streefde ernaar om economische en ecologische streefdoelen met elkaar te verzoenen. In de jaren tachtig werden de producten van Ecover vooral aangeboden in natuurwinkels, maar sindsdien zijn ze in vele supermarkten op de internationale markt te koop. Ecover wordt op dit ogenblik geleid door de Nederlander Philip Malmberg. (MH)

Tot 1 oktober exposeert de Tielse kunstenares Ina Blom in tweedehandsboekenwinkel De Boekenlegger. Afkomstig uit de wereld van De Vrije School werkt zij graag met thema’s als de vier elementen: water, aarde, lucht en vuur. De kleurrijke doeken zijn te koop en een deel van de opbrengst gaat naar het Straatkinderenproject in Tanzania waar Stichting de Boekenlegger zich voor inzet. Info: www.boekenleggertiel.nl.

D.N. Dunlop: Initiation August 10, 2011
Before Daniel Nicol Dunlop met Dr. Steiner (and Dr. Stein), he had given some lectures and published some articles, amongst which Initiation is to be found. He gave this lecture before the Theosophical Society in December 1915. Curiously, after meeting with Dr. Steiner in 1922, he would not speak or publish again on the subject of spiritual matter.

That D.N. Dunlop had intimate knowledge of the content he spoke about is reflected in this lecture. It is, from this point of view, of high interest to everyone striving for spiritual development. For now, however, we would like to emphasize a different aspect of the lecture: Initiation can give us a sense of Daniel Dunlop’s inner maturity and spiritual realism in which he lived. It seems to us that his attitude is foremost very down-to-earth.

In september zal het Engels-Australische duo Terry Oldfield en Soraya weer in Flevoland neerstrijken tijdens hun Europese tournee. Oldfield, bekend als ‘de broer van Mike’, is ook zelf een bekend musicus, die mee dan drie miljoen verkochte CD’s met vooral dwarsfluitmuziek op zijn naam heeft staan. De laatste tien jaar werkt hij daarbij samen met zijn Australische vrouw Soraya. Tijdens hun verblijf in Nederland geven zij twee workshops en een avondvullend concert, alle in Almere. De muziek van Terry en Soraya staat er om bekend dat deze de luisteraar diep raakt en tot ontspanning brengt. Tijdens de workshops is er gelegenheid om met deze twee bijzondere mensen in een intensievere samenwerking te komen.

Mantra and Meditation Evening, vrijdagavond 23 september, 19.30 uur. Terry Oldfield en Soraya spreken over de kracht van mantra’s en hoe deze in je leven op te nemen. Er worden gezamenlijk kirtans gezongen en er is een meditatie. Alle mantra’s worden live gezongen en begeleid door Terry en Soraya, onder andere met keybord en gitaar. Kosten van deelname € 20. De avond wordt gehouden in de aula van Vrijeschool Raphaël, Lierstraat 7, 1312 JZ Almere.

(...) Terry Oldfield werd geboren in London in een muzikale familie. Naast zus Sally verwierf broer Mike Oldfield wereldfaam met de megahit ‘Tubular Bells’. Terry is een muzikaal autodidact, die in de jaren zeventig bekendheid genoot als componist en uitvoerend muzikant van muziek bij televisiefilms en documentaires. Steeds meer richtte hij zich op natuurfilms en verwerkte  hij onder andere de geluiden van walvissen in zijn muziek. Meer en meer is Terry ontwikkeld tot een beoefenaar van spirituele muziek, zeker na zijn huwelijk met de Australische Soraya Saraswati.

zondag 28 augustus 2011

Vriendschapsrelatie


We kijken in dezelfde richting als op 23 juni in ‘Junioogst’, maar dan een klein half uur later.

Frank Verborg van het NPI maakte mij attent op een artikel van Matt Dings in de HP/De Tijd van deze week, getiteld ‘De heilige grond van Zeist’:
‘Zendelingen, antroposofen en holisten. Een zorgvallei. Bedrijven en organisaties vervuld van goede bedoelingen. Welkom in Zeist, het epicentrum van mens- en milieuvriendelijk Nederland. “Dit is van oudsher een streek voor intellectuele gelukzoekers.”

Het begint al op het NS-station Driebergen-Zeist. De stationsrestauratie luistert naar zondagse naam Natuurcafé La Porte. Een groen en sociaal etablissement. Wie de draaideur passeert, wekt via magneetjes energie op. Ondergronds wordt winterkou en zomerhitte opgeslagen, waarmee het gebouw wordt gekoeld en verwarmd. Ook zonnecollectoren, intelligente ventilatie en ledverlichting helpen mee aan een zuinig energieverbruik. De inrichting verwijst naar de natuurrijke omgeving. Het café profileert zich verder met wandelarrangementen, kinderactiviteiten en lezingen over gezondheid en wetenschap. De keuken is ecologisch verantwoord en het personeel bestaat voor een deel uit mensen met een beperking. La Porte is dan ook een samenwerkingsverband van het antroposofisch georiënteerd congrescentrum Antropia, Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, zorgorganisatie Reinaerde en de plaatselijke VVV.

Welkom in Zeist en Driebergen, epicentrum van mens- en milieuvriendelijk Nederland. Pal naast het natuurcafé is meteen het tweede blijk van die spirit te vinden: Landgoed de Reehorst, met onder meer de Vrije Hogeschool, een zorgboerderij en vergaderhuis Antropia met zijn organische bouwvorm. Het landgoed behoort tot de gemeente Driebergen, dat dermate grossiert in instellingen van het beschouwelijke soort dat HP/De Tijd er in 2005 al eens een artikel aan wijdde.

De naburige, grotere gemeente Zeist telt nóg meer organisaties die het, bondig gezegd, goed voor hebben met de wereld. Niet alleen is Zeist zo’n beetje de hoofdstad van antroposofisch Nederland, met diverse landelijke besturen en een lange reeks op Rudolf Steiners leest geschoeide instellingen voor zorg en onderwijs, ook herbergt de plaats bedrijven en organisaties die zich inzetten voor een gezonde natuur en voor duurzaam ondernemen, variërend van Vogelbescherming Nederland en het Wereld Natuur Fonds tot de bevlogen Triodosbank en pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM (“waar gewerkt wordt met geld, maar waar het draait om mensen”). Daarnaast zijn in Zeist en omstreken zo veel zorginstellingen van allerlei snit neergestreken dat de regio zichzelf Care Valley heeft gedoopt. En dan telt de gemeente ook nog eens landelijke hoofdkwartieren van de Evangelische Hernhutters, de boeddhistische beweging Soka Gakkai en de YMCA. Plus een waaier aan kleinere initiatieven van holistische, spirituele of anderszins esoterische snit.

Lees het gehele artikel in de HP/De Tijd van deze week.’
Uiteraard komen Frank Verborg en Sven Withofs van het NPI er ook in voor, anders was ik waarschijnlijk niet op dit artikel gewezen. Zij blijken tegenwoordig te huizen ‘op het Zusterplein naast Slot Zeist, met uitzicht op het kerkhof van de hernhutters’. Dat had ik nog niet in de gaten. Ik moet zeggen dat het al met al een behoorlijk tam artikel is, dat ben ik niet gewend van Matt Dings. Het genoemde eerdere artikel uit 2005 herinner ik me als veel kritischer en daarmee kruidiger. Helaas heb ik net een paar weken geleden veel oude tijdschriften moeten weggooien, waar deze natte zomer mede debet aan was. Dat bewuste exemplaar zat hier waarschijnlijk ook bij, dus die versie kan ik u niet meer voorschotelen. Ik heb geen idee wat er nu in Matt Dings is gevaren – velen zullen die matheid vast verwisselen met vriendelijkheid. Het aardigst van zijn artikel is eigenlijk het slot. Dat gaat zo:
‘Als het eenmaal is opgevallen, blijft het opvallen. Elke gemeente van vergelijkbare omvang telt wel een new-agezaak en een meditatiecentrum, maar in Zeist is de beschouwelijkheid wel heel virulent. Een bejaardenoord op antroposofische grondslag, een kindertherapeuticum, een paranormaal centrum, een centrum voor zijnsoriëntatie, een holistische dierenpraktijk, twee spirituele uitgeverijen, een coachingpraktijk voor omgang met geesten, een verzendhuis voor indianenfluiten en sjamanentrommels, een heilpedagogisch woonoord voor gehandicapte jongeren, een instituut voor esoterisch christendom, een instelling voor horizontaal leiderschap, een producent van duurzaam voedsel en het hoofdkantoor van een grote verzekeraar die ook al weer “duurzame waarde wil creëren met als doel een betere samenleving”: er heerst hier kennelijk een genius loci die gedrevenen van allerlei pluimage naar zich toe zuigt.

Daar moet burgemeester Koos Janssen meer van weten. In zijn werkkamer in het oude raadhuis gaat hij er eens voor zitten. “Laat ik beginnen met de schone lucht, het schone water en de Zeister bossen, in overvloed aanwezig in het centrum van het land. Dat heeft van oudsher mensen aangetrokken. Het begon met de rijken die honderden jaren geleden de drukte van de stad ontvluchtten en buitens bouwden langs de weg van Utrecht naar Arnhem: de Stichtse Lustwarande. Van zomerverblijven werden het permanente verblijven, die werk boden aan allerlei mensen. Die nieuwkomers kwamen uit de stad, waren werelds, waren ondernemend, zaten in de scheepvaart en de handel, en die invloeden verspreidden ze hier. Ik denk dat zij hier een liberaal klimaat van openstaan voor anderen hebben bevorderd. Later zagen mensen er brood in dit gebied open te stellen voor recreanten van elders. Dat bracht nieuwe invloeden van buiten met zich mee. Eigenlijk begon die ontvankelijkheid voor andersdenkenden al toen de bewoners van het slot de hernhutters hierheen haalden.”

Bij de canon van Zeist horen sanatoria en verpleeghuizen, vervolgt de burgemeester. “Die vestigden zich vanaf ongeveer 1900 in nieuwbouw of in landhuizen die nieuwe bemensing zochten. Hier vonden mensen een rustige en aangename omgeving om te herstellen van het ongerede waarin ze verkeerden. Momenteel hebben we wel honderd instellingen en bijzondere organisaties gericht op herstel op het Zeister grondgebied. Daarbij gaat het zowel om locaties waar mensen met geestelijke en/ of lichamelijke beperkingen herstellen of educatie volgen, als om detentiecentra.

En dan heeft Bernard Lievegoed nog een grote rol gespeeld. Hij nam in geweldig tempo tal van initiatieven op het gebied van zorg en onderwijs. Vandaag de dag hebben duizenden Zeistenaren wel iets met antroposofie – ik kom het op allerlei niveaus tegen. De beweging heeft hier kennelijk de ruimte gezien om zich te ontplooien. Ik ben in Zeist dan ook nooit gestuit op enige aarzeling om andere invloeden toe te laten. En als mensen hun weg zoeken, leidt de aanwezigheid van de één tot de komst van de ander.”

Dan moet de burgemeester afronden. Als om zijn verhaal over invloeden van buitenaf te illustreren, wacht er een delegatie van de Marokkaanse gemeente Berkane, waarmee Zeist een vriendschapsrelatie heeft. “Weet u,” besluit hij, “in het land mag Zeist een naam van ingetogen deftigheid hebben, de politieke en maatschappelijke werkelijkheid is veel kleurrijker.”’
Verrassend om dit artikel met die Marokkaanse gemeente Berkane af te sluiten. Deze is mij namelijk helemaal niet onbekend. Ik heb bijvoorbeeld weet van een masterscriptie Culturele antropologie en sociologie der niet-westerse samenlevingen aan de Universiteit van Amsterdam uit 2007 door Saida Boujemaaoui, met als titel ‘De vrouw is kwetsbaar, alleen God kan haar beschermen. De invloed van beeldvorming onder Marokkaanse migranten en vrouwen in Marokko op het huwelijk’:
‘Deze scriptie houdt zich bezig met het lot van de achtergelaten vrouw in Marokko. De achtergelaten vrouw is een vrouw die na het huwelijk in het kader van gezinshereniging naar Europa is gehaald door haar Europese echtgenoot van Marokkaanse komaf. Vervolgens is zij na een verblijf in Europa terug gebracht naar Marokko en daar achter gelaten.’
De Stichting Steunpunt Remigranten in Berkane die daarin prominent voorkomt was recent weer in het nieuws, getuige bijvoorbeeld ‘Zomerse hectiek bij Marokkaans steunpunt remigranten’ door Ellen van de Bovenkamp, op 18 augustus geplaatst op de website van de Wereldomroep:
‘Het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken heeft besloten de financiering aan het steunpunt voor remigranten te stoppen. Het ministerie vindt dat de teruggekeerde Marokkanen zich ondertussen zelf moeten kunnen redden. De hulpverlening aan achtergelaten vrouwen is niet de hoofdtaak van het steunpunt. Bij het wekelijkse spreekuur komen veel remigranten met vragen over brieven van Nederlandse instellingen waarvan ze de inhoud niet begrijpen of niet kunnen plaatsen.

El Boundati: “Onze doelgroep is heel kwetsbaar. Veel van de eerste gastarbeiders die naar Nederland gingen zijn analfabeet en er is hier niemand die hen kan helpen met juridische vragen. De kinderen wonen vaak in Nederland en kunnen niet voor elke administratieve handeling naar Marokko reizen. Zonder hulp van ons of van familie zijn deze oudere, ongeletterde mensen een makkelijke prooi voor vage adviesbureautjes die veel geld vragen, maar de Nederlandse regelgeving meestal niet goed kennen.”

De juridisch consulente die vier jaar geleden besloot haar werk als advocaat te verruilen voor een functie bij het steunpunt in Berkane, verwacht dat er ook de komende jaren nog een grote behoefte blijft aan bijstand: omdat de Nederlandse regelgeving voortdurend verandert, zullen ook hoger opgeleide remigranten een beroep op het steunpunt willen doen. Nog steeds melden zich elke maand meer dan 30 nieuwe cliënten aan.’
Interessant is vooral ook de reactie van A. Oort direct onder dit artikel. Maar dat voert voor hier wat te ver. Hopelijk lijdt de vriendschapsrelatie met de gemeente Zeist er niet onder. Voor vandaag heb ik nog iets anders. Op 23 juni in ‘Junioogst’ kwam ik op het einde met ‘Anthroposophie in der Zeit des Nationalsozialismus’, een discussieforum tijdens de ‘Jahrestagung der Anthroposophischen Gesellschaft in Deutschland in Weimar’. Dat heeft een staartje gekregen in het septembernummer van de ‘Mitteilungen aus der anthroposophischen Arbeit in Deutschland’, zoals te lezen is in ‘Mitteilungen_September_2011.pdf’. Bestuurslid van de Algemene Antroposofische Vereniging Bodo von Plato schrijft namelijk op bladzijde 4 over ‘Tagung Weimar: Anthroposophie und Nationalsozialismus’:
‘Der Bericht von Laura Krautkrämer in den Mitteilungen Nr. 7-8 vom Juli/August 2011 führte zu Rückfragen – und zu der Vermutung, ich habe eine allzu grosse Nähe von Anthroposophie und Nationalsozialismus angenommen und damit eine unverhältnismässig kritische Haltung der Anthroposophie gegenüber eingenommen. In Kürze formuliere ich hier schriftlich die  wesentlichen Gesichtspunkte, die ich bei dem Podiumsgespräch «Anthroposophie im Nationalsozialismus» bei der Tagung der Anthroposophischen Gesellschaft in Weimar zum Ausdruck brachte – nicht dem Wort aber dem Sinn nach.

Zunächst einmal gebührt den Veranstaltern, insbesondere Hartwig Schiller Dank für den Mut, gerade dieses Thema an zentraler Stelle der Veranstaltung zu platzieren, denn das Thema wird immer heikel bleiben und die Vergangenheit ist nie abgeschlossen, sondern wandelt sich je nach ihrer Behandlung in der Gegenwart; sie hat damit eine Zukunft, die wir selbst im jeweiligen Heute (mit)bestimmen. Für jeden Menschen ist der Umgang mit den drei Zeitdimensionen von wachsender Bedeutung. Sie spielen in der Anthroposophie und spielten im Nationalsozialismus eine herausragende Rolle – allerdings in sehr verschiedener Form: In diesem wird die Gegenwart zum Jammertal zwischen heroisierter Vergangenheit und glorifizierter Zukunft, in jener zum selbstverantworteten Bewusstseinsort, aus dem der Mensch sich und seine Umwelt zeitübergreifend selbst zu gestalten und zu verantworten beginnt. Der Nationalsozialismus entmündigt, die Anthroposophie misst dem Menschen entscheidende Verantwortung in seinem Verhältnis zur Zeit zu.

Ferner findet die anthropologische Disposition zur Bewusstseinsseele, die unsere Gegenwart spätestens seit dem letzten Drittel des 19. Jahrhunderts bestimmt, ihre wesensgemässe Entwicklungszukunft in der Anthroposophie, ihr verzerrtes Gegenbild im Nationalsozialismus, ja, im Totalitarismus schlechthin. Die Bewusstseinsseele ist der seelische Torbogen zum Geist(selbst), sie erscheint als Januskopf, der sich zurücksehnt nach Verstand, Gemüt und Empfindung, der vorausschaut in Imagination, Inspiration und Intuition.

Diese menschenkundliche Disposition liegt der Anthroposophie in der einen Art (nach vorne schauend), dem Nationalsozialismus in der anderen Art (zurück schauend) zu Grunde. Die grösste Gefahr für eine gesunde Entwicklung der Bewusstseinsseele liegt in totalitären Haltungen, da sie innerlich (spiritueller, religiöser, philosophischer, wissenschaftlicher Fundamentalismus, Heilslehren, etc.) und äusserlich (politischer, sozialer, ökologischer Totalitarismus, technischer Machbarkeitswahn, etc.) etwas versprechen, was verzerrend an die Stelle geistig-seelischer Tätigkeit tritt, die allein das Individuum aufbringen kann.

Schliesslich ist bei jedem Wahrheitssucher – und das sind ja heute immer mehr Menschen – sein Verhältnis zu ihr entscheidend, ganz im Lessing’schen Sinne: «Wenn Gott in seiner Rechten alle Wahrheit, und in seiner Linken den einzigen immer regen Trieb nach Wahrheit, obschon mit dem Zusatze, mich immer und ewig zu irren, verschlossen hielte, und spräche zu mir: wähle! Ich fiele ihm mit Demut in seine Linke, und sagte: Vater gib! die reine Wahrheit ist ja doch nur für dich allein!»

Hier schildert Lessing in der früheren Bewusstseinsseelenentwicklung eine anspruchsvolle Haltung der inneren Distanz zu dem, womit wir uns existentiell verbinden, und er gibt einer höheren Instanz (Gott) die massgebliche Rolle, ohne damit die Selbstbestimmung zu unterlaufen. Es ist m. E. eine seelische Haltung, die uns Heilslehren wie Totalitarismen gegenüber schützt, d. i. menschlicher im eigentlichen Sinne macht – und eine Haltung, ohne die auch Anthroposophie leicht zum Gegenteil dessen werden kann, was sie im Menschen werden möchte.

Befragt, welche Lehre wir (die Podiumsteilnehmer) aus der Zeit der Anthroposophie im Nationalsozialismus ziehen, hoffte ich, dass innere Distanz und existentielle Verbindung nicht mehr Gegensätze bedeuten, sondern die durch ihren Zusammenklang mögliche Freiheitssphäre wirksam wird. Kurz: Dass Anthroposophie heute wirksamer wird als sie es damals sein konnte.

Bodo von Plato, Dornach

Literaturangabe zum Thema: Bodo v. Plato, «Der Nationalsozialismus und das Janushaupt der Neuzeit», in: Die Drei, 11/1997.’

Update 1 september:

Degenen die meer willen weten over Zeist, moeten ‘Het ultieme blog over “Zeist”’ van Rene Scheffer lezen.

vrijdag 26 augustus 2011

Literatuur

We staan weer buiten! Nu zijn de deuren dicht.

Een mooie bespreking door Nela Herzog van het boek van Andrej Belyj, dat in 1989 in het Nederlands bij Uitgeverij Vrij Geestesleven verscheen onder de titel ‘Mijn jaren met Rudolf Steiner’. Een bijzonderheid daarvan is nog dat het een steengoede inleiding kent van Andreas Burnier. De recensie gisteren op de website van News Network Anthroposophy Limited (NNA) is echter gepubliceerd naar aanleiding van de Duitse heruitgave bij Futurum Verlag, die daar wordt aangeprezen met de mooie kop: ‘Ein hitziger Geist beschreibt den Dornacher Hügel’. Het gaat om ‘Verwandeln des Lebens. Erinnerungen an Rudolf Steiner’:
‘Neuauflage des bezauberndsten Erinnerungsbuches an Rudolf Steiner, geschrieben von einem großen Sprachkünstler, in der hervorragenden Übersetzung von Swetlana Geier. Der bedeutende Schriftsteller und Dichter russischer Sprache Andrej Belyj (1880-1934) gibt mit seinen zur Jahreswende 1928/29 verfassten Memoiren zugleich eine profunde und fulminante Einführung in die Anthroposophie. Vor allem aber zeichnet er ein atemberaubend lebendiges Bild von Steiner in der Zeit des Goetheanumbaus, in niemals indiskreter Nahaufnahme.
Aus dem Russischen von Swetlana Geier. Mit einem Nachwort von Wenzel Michael Götte’
Wie Andrej Belyj was, is bijvoorbeeld bij Wikipedia te lezen, maar wordt het mooist gekarakteriseerd door Uitgeverij Atlas:
‘Andrej Bely (1880-1934) wordt wel de Russische James Joyce genoemd. Hij geldt als de invloedrijkste vernieuwer van het Russische proza in de twintigste eeuw. De modernisten na hem teerden op zijn vernieuwingen.’
Hij is vooral beroemd geworden door zijn boek ‘Petersburg’:
‘Russische klassieker eindelijk leverbaar in de reeks De Twintigste Eeuw
Petersburg, 1905. Aan de vooravond van de ineenstorting van het Russische tsarenrijk moet een jonge rebel op bevel van een revolutionaire groepering een bomaanslag plegen op zijn aristocratische vader. Daarnaast spelen een afwezige echtgenote, een corrupte politieke partij en een geheimzinnige “Rode Domino” een belangrijke rol. Petersburg vertelt het verhaal van een Russische familie in de knoop met zichzelf in roerige tijden. Bely weet op meesterlijke wijze de chaos en absurditeit van het Russische leven en de politiek aan het begin van de twintigste eeuw te verbeelden. In zijn proza is het muzikale element, de klank en het ritme, even belangrijk als de verhaallijn.’
Gisteren schreef ‘NNA-Korrespondentin Nela Herzog’ over ‘Begegnung mit dem Menschen Rudolf Steiner’:
‘Die Publikationen und vielen Aktivitäten zum 150. Geburtstag von Rudolf Steiner im laufenden Jahr haben seine Ideen einer breiten Öffentlichkeit nahegebracht und gezeigt, dass er ein wichtiger Impulsgeber auch für unsere Zeit ist. Im Vordergrund stand aber das Werk, der Mensch dahinter blieb eher schemenhaft. Mit der Neuauflage von Andrej Belyjs Buch “Verwandeln des Lebens – Erinnerungen an Rudolf Steiner” liefert der Futurum Verlag Basel (früher Pforte Verlag in Dornach) in diesem Punkt jetzt eine wichtige Ergänzung zum Steiner-Jubiläums-Jahr.

Belyj gilt als einer der großen Literaten des 20.Jahrhunderts, sein Roman “Petersburg” ist eines der wichtigsten Werke des russischen Symbolismus. Von 1912 bis 1916 lebte er zusammen mit seiner Frau, der Grafikerin Assja Turgenjewa in Dornach. Sein Buch bezeichnet er selbst als “Rohmaterial”, das er aus Liebe zu Rudolf Steiner geschrieben habe. Was davon wirklich wichtig sei, müsse die Geschichte zeigen. Er hebt eigens hervor, dass es ihm nicht um das Werk, sondern um den Menschen Rudolf Steiner geht. Belyj ist ein Zeitzeuge, er hat Rudolf Steiner aus nächster Nähe erlebt. Er schreibt zwar aus der Perspektive eines Steiner-Schülers, hebt aber an vielen Stellen hervor, wie wichtig es gewesen sei, auch Distanz zu Steiner zu wahren. Als er um die Jahreswende 1928/29 sein Buch zu Papier bringt, möchte er sich auch selbst Rechenschaft ablegen über seine Zeit in Dornach, sie vor seinem inneren Auge vorbeiziehen lassen und den Leser dabei mitnehmen.

Dies gelingt ihm hervorragend, wenn er z.B. das Leben von und mit Rudolf Steiner schildert oder auch die Baustelle des ersten Goetheanum, an dem er und seine Frau als Schnitzer mitgearbeitet haben. Rudolf Steiner wird durch die Feder Belyjs lebendig, z.B. wenn dieser schildert, wie “der Doktor” in Dornach mit wehenden Rockschößen hügelabwärts schreitet, vorbei am kleinen Häuschen, das der Dichter und seine Frau bewohnen, wie Steiner frische Erdbeeren für ein Abendessen selbst im Dorf besorgt oder wie er sich über die Verbissenheit mancher Dornacher Anthropsophen aufregt. Weltmännisch, empathisch, humorvoll und ungezwungen: Das ist das Bild, das Belyj von Steiner im Alltag zeichnet.

Belyj nimmt den Leser aber auch bei seinen inneren Erfahrungen mit z.B. bei seinen Schilderungen der Esoterischen Stunden (ab S.161). So macht er an mehreren Stellen seines Buchs den Versuch, Erfahrungen, die über das sinnlich Wahrnehmbare hinausgehen, in Worte zu kleiden. Da Belyj ein begnadeter Schriftsteller ist, sind gerade diese Passagen von großem Interesse, auch deswegen, weil sie ohne jegliche anthroposophische Diktion auskommen.

Viele Klischees, die über Rudolf Steiner durch seine Kritiker in Umlauf gebracht wurden, ließen sich durch Andrej Belyjs Darstellungen widerlegen, z.B. wenn er die immer freilassende und die eigene Aktivität seiner Schüler fordernde Haltung Steiners hervorhebt. Blinder Gefolgschaft und schwärmerischer Anbetung setzte Steiner selbst Grenzen, wie Belyj immer wieder betont. Der “Riese an Herzlichkeit”, wie Belyj Rudolf Steiner charakterisiert, habe zwar die Wärme der Liebe ausgestrahlt , dieses Strahlen sei aber “durch den Helm der Weisheit und das Visier der Nüchternheit” gedämpft worden.

Bereits zu Beginn ihrer Bekanntschaft ist Belyj überrascht, dass Rudolf Steiner nicht wie ein Weiser daherkommt, wie er es aus Russland kennt. Hier hat er Persönlichkeiten erlebt, die schwer an der Last ihres außergewöhnlichen Lebens zu tragen hatten und dies auch zeigten. Ganz anders der als “leichtfüßig” beschriebene Steiner, der gerade im Umgang mit den jungen Leuten in Dornach auch stets den Schalk im Nacken hatte. Gab es Probleme zwischen den gutsituierten, bildungsbürgerlichen Dornacher Anthropsophen und der buntgemischten Schar der jungen Leute aus aller Welt, die die Baustelle des Goetheanums bevölkerten, habe sich Steiner stets auf die Seit der jungen Leute geschlagen, zu denen damals auch Belyj und Assja Turgenjewa gehörten.

Nur von einer Ausnahme weiß Belyj zu berichten, als nämlich eben diese – meist auch politisch links orientierte – Jugend in Steiners Abwesenheit verhindern wollte, dass im Umfeld des “heiligen” Goetheanums Privatbauten wie das Einfamilienhaus von Dr.  Grosheintz (heute Haus Duldeck) entstehen und dort z.B. profane Wäsche auf der Leine flattere. Mit allem Nachdruck habe Steiner ihnen nach seiner Rückkehr klar gemacht, dass das neue anthroposophische Leben mit dem Alltag verbunden sein müsse. Dies schließe auch Wäscheleinen um das Goetheanum ein.

Anschaulich wird geschildert, wie die verschiedenen Praxisbereiche der Anthroposophie nicht von Steiner selbst initiiert wurden, sondern stets auf Fragen und Anregungen aus seinem Umfeld zurückgegangen sind. Hier sieht Belyj auch ein Manko der Anthropsophie: Da sich keiner für Erkenntnistheorie interessiert habe, sei sie auch von Steiner nicht grundlegend formuliert worden – eine Aufgabe, die er seinen Nachfolgern überlassen habe.

Belyjs Buch steckt voller origineller Beobachtungen und Schilderungen, er nimmt - genau wie sein Lehrer Rudolf Steiner – kein Blatt vor den Mund, wenn er z.B. Steiners Diktion folgend, manche Dornacher Anthroposophen als “Tanten” und “Onkel” bezeichnet, die durch ihre dogmatische Haltung die Anthroposophie zum Zerrbild werden ließen. Auch mit Kritik an der Anthroposophischen Gesellschaft hält er nicht hinter dem Berg.

Seine eigene Entwicklung glättet der Schriftsteller ebenfalls nicht, immer wieder ist die Rede davon, wie wichtig es auch aus der Sicht Steiners gewesen sei, dass seine Schüler das in den Vorträgen Aufgenommene individualisierten und nutzten, um ihr eigenes Leben zu verwandeln. Auf den Höhenflug mit Steiner musste dann die eigene Anstrengungen folgen: “Später war das Umgekehrte notwendig: Die Befreiung von den Themen des Doktors: sonst büßte man die Selbständigkeit ... ein. In jedem Fall war ungeteilter Einsatz nötig: während des Flugs mit dem Doktor und ebenso bei der Ausbildung der eigenen Flügel”, betont er. Es ist die Zeit der Weltwirtschaftskrise Ende der 20er Jahre des letzten Jahrhunderts, als Belyj seine Erinnerungen in einem russischen Dorf weit weg von Dornach in nur zwölf Tagen zu Papier bringt. Steiner ist vor vier Jahren verstorben und sein Schüler Belyj sieht dessen Erbe nicht in guten Händen.

So endet das Buch damit, dass Belyj eine Art Vermächtnis hinterlässt, das den Blick auf die Christologie Rudolf Steiners richtet. Aus heutiger Sicht klingt es nahezu prophetisch, wenn er damals schreibt: Wenn nicht verstanden werde, was Rudolf Steiner mit seinen Vortrags-zyklen des Jahres 1913 zum Thema Christologie habe bewirken wollen, würden die Konsequenzen verheerend sein. Ein Europa in Trümmern, die Zivilisation werde “Kletten treiben”, die alles ersticken, fasst Belyi Steiners Warnungen zusammen. Die Machtergreifung der Nazis wird er gerade noch erleben, im Januar 1934 stirbt er in Russland.

Mit der Schilderung der berühmten Vorträge Steiners in Kristiania (heute Oslo), Kopenhagen und Leipzig beschließt er das Buch. Belyi , der insgesamt 400 Vorträge Steiners gehört hat, schreibt, wie er Kristiania erlebt hat und welche Erschütterung die Tage dort bei ihm und den anderen Zuhörern bewirkt haben.

Rudolf Steiner hatte Kristiania nach Auffassung seiner Schüler ausgewählt, um dort – wie Belyj es formuliert – bis in Letzte durchgeistigte Worte aus-zusprechen. Den Kurstitel “Das fünfte Evangelium” habe man schon vorher in München erfahren und mit einer Evangelienkritik Steiners gerechnet.

Was dann aber das eigentliche Anliegen gewesen sei, habe alle bis auf ihre Grundfesten erschüttert: “Wir selbst in unserer Beziehung zur nahenden Wiederkunft Christi”. Wie auch in anderen Passagen dieses Buches ringt Andrej Belyj hier bei der Schilderung seiner eigenen inneren Erfahrungen mit der Sprache, z.B. wenn er zusammenfasst: “Diese stammelnden Andeutungen sind lediglich meine Subjektion, einer von Tausenden von Blickpunkten vor den sich übereinanderschichtenden Bedeutungen des “Fünften Evangeliums.”

Trotz dieser Unsicherheiten lässt Belyj aber an einem keinen Zweifel: Das “Fünfte Evangelium” hat den Charakter einer Zäsur. Wenn es nicht gelingt, die Impulse aus diesem Zyklus Steiners für unsere Kultur fruchtbar zu machen, geht sie ihrem Ende entgegen. Hier sieht Belyj die große Verantwortung der Erben Steiners, der “eine neue Seite vom Wesen des Christentums in die Geschichte der christlichen Religion” eingeschrieben hat.

Andrej Belyjs Buch hinterlässt mit in seiner Authentizität und seiner aus dem Herzen kommenden Sprache einen starken Eindruck. Der Hinweis von Wenzel Götte im Nachwort ist sicher richtig, dass dies mit der Eigenart russischen Denkens zusammenhängt, das – oft im bewusstem Gegensatz zu dem in Westeuropa – Erkenntnis als eine Sache des ganzen Menschen versteht, nicht als das Produkt einer isolierten menschlichen Fähigkeit, des Verstandesdenkens.

Bis auf diese Charakteristik ist das Nachwort für ein Verständnis der Impulse Belyjs mit seinen Wertungen zu dessen Person eher hinderlich und man stellt sich die Frage, warum der Verlag es hinzugefügt hat. Wer sich über Belyj näher informieren möchte, findet im Web auf der Homepage der Forschungsstelle Kulturimpuls eine Biographie von Sergej Prokofieff, die ihm wesentlich besser gerecht wird. (Link: http://biographien.kulturimpuls.org/detail.php?&id=53)’

woensdag 24 augustus 2011

Spiegel


Ook deze is niet scherp, maar wel effectvol en zo klein valt het toch niet erg op... Het is overigens nog steeds zaterdag 18 september 2010 om kwart over zes in de avond.

Frans Wuijts meldde vanochtend 24 augustus 2011 08:08 bij mijn bericht Binnenwereld’ van vrijdag 19 augustus:
‘Inmiddels heeft migratie plaats gevonden van alle blogs van vkblog.nl naar vblog.nl. De berichten kunnen aldaar nog niet worden geopend. De database van vblog.nl komt binnenkort beschikbaar.’
De problemen zijn nog niet voorbij, meldt vanmiddag ook Coen Wesselman in ‘Wij zijn aan het migreren! Coen plaatst dit op Aug-24 15:32’:
‘Zoals je gemerkt hebt zijn wij begonnen met de migratie naar het nieuwe systeem. Omdat de homepage er om vreemde redenen uit ligt wordt iedereen naar dit bericht verwezen. Ik leg je snel uit wat er nu plaats vindt en wat er ongeveer zou moeten gaan gebeuren. Ik zeg ongeveer omdat er zoals je gemerkt hebt nog wel dingen veranderen in het proces.’
Zo makkelijk gaat het dus allemaal niet. En zolang blijven wij verstoken van de Middernachtszon, om over de rest van de oude Volkskrantblogs nog maar te zwijgen. Maar zoals u weet is ‘De grote Rudolf Steiner Citatensite’ gewoon bereikbaar (nu niet meer met de Engelse titel ‘The Great Rudolf Steiner Quote Site’ blijkbaar).

Ondertussen zijn er ook wat andere dingen gaande die de moeite van het melden waard zijn. Helaas moet ik zeggen dat de ‘Antroflora’ na een vliegende start bijna stilgevallen is. Ik meldde vijf weken geleden, op woensdag 20 juli in ‘Onderwijsprominenten’, dit initiatief van Ivar Römer:
‘Deze website biedt een forum voor de antroposofie. Ze is in het leven geroepen om uit te wisselen over antroposofische thema's en het antroposofische leven.’
Daarbij had het een heel actuele aanleiding:
‘Het bestuur van de AViN (de Antroposofische Vereniging in Nederland) heeft de leden laten weten op de jaarvergadering van 2012 te zullen aftreden om plaats te maken voor vernieuwing. Ze deed in Motief van juli/augustus de dringende oproep om ideeën over de toekomst van de antroposofie en de vorming van een nieuw bestuur bij haar in te dienen. Ze wil dat graag voor 31 augustus per brief of mail ontvangen.

Dit forum biedt een mogelijkheid om deze ideeën ook hier kenbaar te maken en er met elkaar van gedachten over te wisselen.’
Maar er zijn de laatste tijd bar weinig ideeën binnengekomen en veel tijd is er niet meer: nog slechts een kleine week. Ik vraag me af of de Antroposofische Vereniging het hierop kan doen. Vermeldenswaard is verder dat de genoemde Ivar Römer ook ‘webdesigner’ is met zijn ‘Venus Webdesign’ en als zodanig de maker van dit forum. Diezelfde woensdag 20 juli stelde ik ook ‘De Aardespiegel’ voor. Die website wordt eveneens door Venus Webdesign gemaakt, zoals sinds eergisteren te zien is, de datum waarop dit spannende initiatief online is gegaan. Onder de titel ‘Onderzoeksjournalistiek vanuit de antroposofie; actualiteit en achtergronden’ lees ik:
Voor en door naar antwoorden op levensvragen hongerende en dorstende mensen is De Aardespiegel bedoeld. Enerzijds vormt de redactie zich continu een beeld van de vragen van lezers met betrekking tot de actualiteit; anderzijds biedt De Aardespiegel een podium aan een bont gezelschap van geesteswetenschappelijke onderzoeksjournalisten, die open en eerlijk verslag doen van hun onderzoek naar antwoorden op die vragen. Het afstemmen van vragen op antwoorden, van schrijvers op lezers – en elke schrijver is ook een lezer en elke lezer is een potentiële schrijver – week na week, nummer na nummer verheft de redactie van De Aardespiegel tot levenskunst.

Deel wat u raakt met betrekking tot de actualiteit en stel uw vragen. En meld u aan. Want dan ontvangt u elke donderdag internetkrant De Aardespiegel waarin geesteswetenschappelijke onderzoeksjournalisten ingaan op uw vragen.

U maakt De Aardespiegel mogelijk niet alleen door het te lezen en vragen te stellen, maar ook door in één of meerdere termijnen 50 euro of meer per jaar te schenken aan de Stichting ter Bevordering van Geesteswetenschappelijke Onderzoeksjournalistiek.

de redactie
Stephan Geuljans,
Werner Govaerts en
Jac Hielema’
In een apart kader ernaast schrijft de redactie:
‘Geachte (potentiële) lezer,
Als redactie van De Aardespiegel willen we vooral een bemiddelende rol spelen tussen enerzijds de vragen die leven bij lezers met betrekking tot de actualiteit en anderzijds het antroposofisch onderzoek naar antwoorden op deze vragen. Het is de bedoeling dat elke week weer geesteswetenschappelijke onderzoeksjournalisten in hedendaagse taal open en eerlijk verslag doen van hun onderzoekservaringen en -resultaten. Intussen hebben we enigszins een beeld van waar welke antroposofen bezig zijn met welke thema’s. Aan de verdere invulling van dit levende beeld zal voortdurend worden gewerkt. Maar we zoeken nog naar een juiste manier om ons continu een beeld te kunnen vormen van de “harte- en gemoeds”-vragen die leven bij de lezers door hen in deze rubriek hun waarnemingen en vragen (anoniem) met elkaar te laten delen. Hoe? Door iedere dag een bericht te plaatsen waar lezers hun vragen bij kunnen stellen? Door iedere dag een waarneming van een lezer te plaatsen waar lezers op kunnen reageren? Graag ontvangen wij uw advies per email info@aardespiegel.nu of door te klikken op “reageren, klik hier...”’
En om een idee te geven hoe dat in zijn werk gaat, dit voorbeeld:
‘De eerste lezersvraag is binnen. Het heeft betrekking op een artikel dat op maandag 22 augustus in Trouw stond over het voornemen van minister Van Bijsterveldt om in het onderwijs extra nadruk te leggen op taal en rekenen in navolging van de praktijk in Engeland en de Verenigde Staten. “Niet verstandig!”, oordeelt Robin Alexander, hoogleraar onderwijskunde in Cambridge. “Er is ‘substantieel bewijs’ dat het Engelse en Amerikaanse beleid niet werkt.” Hij heeft grootschalig onderzoek gedaan naar de staat van het Engelse basisonderwijs, de Cambridge Primary Review.

Het is dus een vraag over het onderwijs. De redactie gaat nu op zoek naar iemand die het genoemde rapport zou willen bestuderen en becommentariëren en zou kunnen vertellen hoe er vanuit de Vrije Schoolpedagogie naar de taal en rekenen wordt gekeken.

Dit is het artikel in Trouw.

Geplaatst door Jac Hielema op 23 augustus 2011’
Ik moet er nog aan toevoegen, zoals onder ‘Agenda‘ te lezen is (ik kan geen directe link geven, want ook bij deze webdesign gaat dit helaas niet), dat het eerste nummer van De Aardespiegel op donderdag 8 september verschijnt. Dit is dus nog de voorbereidingsfase. Dan verder: vandaag werd op de website van weekblad ‘Das Goetheanum‘ de volgende levensbeschrijving van Taco Bay geplaatst, die op 5 augustus is gestorven, zoals ik in ‘Taco Bay’ meldde. Deze bevat enige interessante aspecten die in mijn bericht nog niet voorkwamen. Het artikel heet ‘Zum Tode von Taco Bay’ en is blijkbaar geschreven door Andreas Weymann:
‘Als siebentes und letztes Kind wurde Taco Marianus Christian Bay in Beatenberg am 22. September 1933 im Berner Oberland geboren.

Das Haus der Familie hatte der Vater Paul Bay, Architekt und Bildhauer, selbst entworfen; er war schnitzend an der Entstehung des Ersten Goetheanums beteiligt gewesen und hatte in engem Kontakt zu Rudolf Steiner die Planung für einige Häuser in Dornach übernommen. Taco Bay war zeitlebends dankbar für die ersten sieben Lebensjahre, in denen er in der Geborgenheit der Familie und der Weite der Natur heranwachsen durfte.

Während des Krieges hatte der Vater als Offizier die Aufgabe, verschiedene Flüchtlingslager zu leiten. Die Familie zog immer mit. Deshalb musste Taco Bay zwölf verschiedene Schulen besuchen und wurde in vier Sprachen unterrichtet. Schließlich, nachdem die Eltern nach Großbritannien umgezogen waren, wuchs er in die englische Sprache herein. In Großbritannien ließ er sich zum Sonderschullehrer und Heilpädagogen ausbilden und war dann in Camphill, Schottland, tätig.

In dieser Zeit musizierte er zusammen mit seiner Frau Ita zum Kultus der Christengemeinschaft. Von der Musik aus wuchs er in die Sprache der Menschenweihehandlung hinein, bis sich ihm in einer Weihnachtszeit die Gewissheit öffnete: «Ich muss Priester werden.» Nach der Priesterweihe 1962 in London war er in Edinburgh als Gemeindepfarrer tätig. Ab 1974 übernahm Taco Bay Leitungsaufgaben, zunächst in den Niederlanden, dann in Württemberg, bis er schließlich 1986 als Nachfolger von Rudolf Frieling das Amt des Erzoberlenkers übernahm (bis 2005). So oblag es ihm, das Sakrament der Priesterweihe zu vollziehen. Nun kam ihm die in der Jugend veranlagte Vielsprachigkeit zugute: Er hat auf Deutsch, Englisch, Französisch und Niederländisch Priesterweihen gehalten.

Durch sein herzliches Wesen konnte er unmittelbar die Menschen erreichen. Sein Humor bewahrte er sich auch in belastenden Krankheitszeiten. Als er im Alter eine Gehhilfe brauchte, sagte er einmal, statt über «Stock und Stein» hieße es jetzt für ihn: «mit Stock und Steiner». Trotz seiner Neigung zu Ruhe und Langsamkeit – er war ein ‹bekennender Berner› – hat Taco Bay viel in Bewegung gebracht. So setzte er sich unter anderem dafür ein, dass die verschiedenen Regionen der Christengemeinschaft bis in die Finanzverhältnisse hinein brüderlich zusammen wirken (Gründung der Foundation 1983), dass die Ausbildung zum Priester in drei Seminaren stattfinden kann: Chicago (jetzt Spring Valley), Hamburg und Stuttgart, dass die Leitung 2004 ihren Sitz von Stuttgart nach Berlin verlegt hat. Wir haben ihm, der am 5. August verstarb, in der Christengemeinschaft vieles zu verdanken.’
Tot slot een klein berichtje over een ‘Nieuwe toezichthouder bij Antroz’:
‘Mevrouw Astrid van Zon MA, directeur bij Rozemarijn te Heemstede, onderdeel van de Raphaëlstichting, is per 1 juni 2011 toegetreden tot de Raad van Toezicht van Stichting Antroz. Daarmee is de Raad van Toezicht van de Stichting Antroz weer compleet met 5 leden: de heer drs. G. van Barneveld (voorzitter), de heer drs. H.P.A. Boogaard, de heer Th. van der Meulen, mevrouw Dr. J.P. Schermers en mevrouw A. van Zon MA. De Raad van Toezicht van Stichting Antroz functioneert volgens de Zorgbrede Governancecode.

De Raad van Toezicht is verheugd dat mevrouw Van Zon toetreedt tot de Raad. Zij heeft een bijzondere belangstelling voor het gebied van de antroposofische zorg, zorginnovatie en ondernemerschap.’
Ik geloof niet dat daarmee te veel is gezegd.


Update 31 augustus:

Ik vond nog wat extra gegevens over Taco Bay die eens te meer de band met Nederland duidelijk maken. Frank Hörtreiter schreef eergisteren op anthromedia.net in ‘Nachricht vom Tode Taco Bays’:
‘Die ersten drei Erzoberlenker der Christengemeinschaft gehörten schon von deren Gründung (1922) an zum Priesterkreis. Als Taco Bay 1986 auf Rudolf Frieling folgte, markierte dies nicht nur einen Generationenwechsel. Der gebürtige Schweizer hatte mit seiner holländischen Frau als Heilpädagoge in Schottland gearbeitet und wurde 1962 zum Priester geweiht. Als Erzoberlenker spiegelte er die wachsende Weltweite der Christengemeinschaft; so hat er Priesterweihen auf englisch, holländisch, französisch und deutsch vollzogen.

Taco Bay hat sein Amt zu Lebzeiten weitergegeben (im Jahre 2005, ein Novum in der Geschichte der Christengemeinschaft). Danach hat er in Neuseeland und am Bodensee gewirkt. Taco Bays Nachfolger ist Vicke von Behr.’

vrijdag 19 augustus 2011

Binnenwereld

En kijk, daar komt toch nog een gelukt plaatje van de gebrandschilderde ramen in de Saint-Denis tevoorschijn.

Het heeft nog acht maanden geduurd. Maar nu is het toch echt Schluss. Ik heb het over de Volkskrantbloggerij. Op 7 januari in ‘Politie’ werd de omvang van het onheil duidelijk:
‘Beste Volkskrant-blogger,
Via deze mail wil ik u graag persoonlijk op de hoogte brengen van een wellicht vervelende mededeling: het Volkskrant-blog gaat stoppen. Per 1 maart zal de site niet meer toegankelijk zijn, en vervalt de mogelijkheid een weblog bij te houden onder de naam van de Volkskrant.’
Was getekend: Philippe Remarque, hoofdredacteur van de Volkskrant. Ik concludeerde:
‘Dat betekent dat er een einde komt aan de weblogs van Hugo Verbrugh, Ridzerd van Dijk, John Wervenbos, Frans Wuijts en anderen, alsmede de groepsblog “Antroposofie”, op de website van de Volkskrant.’
Remarque had echter gelijk ook laten weten:
‘Om te voorkomen dat u al uw bijdragen na 1 maart niet meer kunt terugvinden, en u te stimuleren vooral te blijven schrijven, wil ik u graag wijzen op enkele gratis en toegankelijke blog-alternatieven op het web, zoals
En dat was nog niet alles, want na veel protesten bleek op 22 februari: ‘De Volkskrant heeft met Sanoma Digital overeenstemming bereikt’:
‘Geachte VKbloggers,

De Volkskrant heeft met Sanoma Digital overeenstemming bereikt over voortzetting van de activiteiten van VKblog. Uiterlijk 1 juni zijn de technische voorzieningen hiervoor gereed. De Volkskrant zal VKblog tot die datum operationeel houden.

Sanoma Digital zal u de mogelijkheid bieden te bloggen middels een nieuw platform binnen weblog.nl. Dit houdt in dat u een account kunt aanmaken en in de gelegenheid wordt gesteld uw berichten en overige productie te verplaatsen naar dit platform. U wordt tijdig geïnformeerd over de wijze waarop dit mogelijk is.

Oprecht excuus voor het zo lang uitblijven van deze nadere berichtgeving, maar we hadden meer tijd nodig dan verwacht om deze oplossing te bereiken.

Met vriendelijke groet,
Frits Campagne,
directeur de Volkskrant’
Zodat ik op 4 april in ‘Ondraaglijk’ kon constateren dat er nog steeds op de Middernachtszon van Hugo Verbrugh werd geblogd. Wel bleek er grote verwarring over hoe het daar verder zou gaan. Ook waren enkele enthousiastelingen bezig zelf een alternatief voor de verweesde Vk-bloggemeenschap te maken. Maar die pogingen liepen uiteindelijk op niks uit. Zodat reikhalzend kon worden uitgekeken naar wat zich als hét alternatief aanbood. Op 30 mei kwam er weer nieuwe informatie, namelijk ‘Bericht van Weblog.nl – Sanoma Media’:
‘Geachte VKbloggers,

Bij bekendmaking van het stoppen van VKblog.nl hebben wij je een handreiking gedaan om gemaakte berichten en opgebouwde archieven te behouden en voort te zetten binnen Weblog.nl. Dit aanbod is gedaan en blijft staan. Alleen op de in het begin beloofde datum van 1 juni is dit nog niet mogelijk. Om verschillende redenen is er vertraging ontstaan in de opbouw van Weblog.nl.

Met De Volkskrant is daarom overeengekomen het huidige vkblog langer operationeel te houden.

Toen in januari duidelijk werd dat VKblog.nl in zijn huidige vorm geen voortgang zou krijgen heeft Weblog.nl contact opgenomen met De Volkskrant om alle actieve bloggers een handreiking te doen. Wij bieden je kosteloos een weblog, overstap, ondersteuning en service aan. Het enige wat ons nog te doen stond en staat is het opbouwen van Weblog.nl (nu beter bekend als Web-log.nl).

De planning op dat moment toonde een einddatum van 1 juni. Dat is ondertussen niet meer zo en de verwachte vertraging is maximaal 6-12 weken. Om alles zo goed mogelijk neer te zetten hebben wij meer tijd nodig. De tijd zal voornamelijk nodig zijn om de vele details goed te krijgen en het geheel uitgebreid te testen.

Als wij dit naar tevredenheid hebben afgerond zul je een e-mail ontvangen met daarin de stappen die je kunt ondernemen om over te stappen. De plugin die dat mogelijk maakt zal alle berichten, afbeeldingen, videos, reacties en verwijzingen overnemen. Verwijzingen naar eigen berichten worden automatisch herschreven zodat deze goed werken. Verwijzingen naar andere VKblogs niet.

Mocht je vragen, ideeën en opmerkingen hebben stuur deze naar coen@weblog.nl.

Met vriendelijke groet,
Coen Wesselman
Weblog.nl – Sanoma Media The Netherlands’
Een voorbode van deze ontwikkelingen was de ‘Migratie Update een Door Coen op 29 maart 2011’ (aangeboden door www.weblog.nl). Er was ook een ‘Migratie update twee Door Coen op 09 mei 2011’ nodig, gevolgd door een ‘Migratie update 3 Door Coen op 10 juni 2011’, om uiteindelijk uit te komen bij ‘Migratie Update 4 Door Coen op 18 juli 2011’, met de boodschap ‘De datum is bekend!’
‘Bij dezen wil ik je vertellen dat wij op 23 augustus aanstaande het laatste onderdeel van de migratie starten. Rond 02:00 in de nacht van 22 op 23 augustus zullen wij starten met het importeren van de laatste data. Hoeveel tijd dit exact in beslag zal gaan nemen hangt af van het formaat van alle data. Dat weten we die nacht pas.’
Deze namiddag meldde Hugo Verbrugh inderdaad ‘Bericht gelezen en aanvaard’:
‘vrijdag 19 augustus 2011 16:53
wat zal ik nou nog zeggen ...

Op 19-8-2011 16:46, VK Blog schreef:

Beste Volkskrant-blogger,

Zoals we u begin dit jaar al vertelden, gaat VKblog stoppen. In de nacht van zondag 21 op maandag 22 augustus gaat VKblog offline. Vanaf dinsdag 23 augustus kunt u een weblog aanmaken op Weblog.nl. Nadat deze geactiveerd is, kunt u daar onder ‘Plugins’ uw volledige VKblog-archief overzetten naar het nieuwe weblog met behulp van de ‘VKblog.nl import plugin’. Dit doet u met de inloggegevens van uw VKblog-account.

Mocht u vragen hebben over deze handelingen, neem dan contact op met de helpdesk van Weblog.nl (mailto: helpdesk@web-log.nl). Vermeld duidelijk dat het om VKblog gaat, zodat zij snel kunnen helpen.

Wij danken u hartelijk voor uw bijdrage aan VKblog de afgelopen jaren en wensen u veel blogplezier bij Weblog.nl.

Hoogachtend,
Bart Franssen
Hoofdredacteur De Persgroep Online

Uitschrijven op deze mail is niet mogelijk, u zult geen mails van VKblog meer ontvangen.

JUIST, JA ...

... en dat amper een week of wat na ingrijpende ombouw- en verbeteringswerkzaamheden ...’
Frans Wuijts reageerde prompt zes minuten later:
‘Ik kreeg het bericht ook net binnen.
Dat wordt dus overstappen.
En dan bloggen we daar op dat weblog weer lustig en hartstochtelijk verder........’
Was die Vk-blog nu werkelijk zo’n goed idee? Ik herinner me bijvoorbeeld ‘Bloggerproblemen’ op 10 oktober 2010, waar er al heel wat afgemopperd werd over de functionaliteiten en vooral ook de afhankelijkheid van deze weblogomgeving. Ideaal bleek deze plek voor een discussie op niveau tussen antroposofen en niet-antroposofen eigenlijk nooit te zijn. Hugo Verbrugh ging niettemin dapper door. Misprijzend bekeken door Ridzerd van Dijk, die dat hier vaak genoeg heeft laten blijken. Zoals recentelijk op 10 augustus 2011 23:51:
‘Wat Verbrugh over strijdmiddel tegen longontsteking enzovoort schrijft, dat kan best heel goed zijn. Ik heb toch ook geschreven dat ik wel aanneem dat hij als geleerde en filosoof iets voorstelt.

Maar als u schrijft: “hij probeert zonder enige voorkennis, helemaal vanaf punt nul, tot een voor iedereen begaanbare weg tot begrip van karma en reïncarnatie te komen.” Nu, dat u dit een voor ieder begaanbare weg noemt, dat is gewoon niet waar. Dat is alleen al niet zo, omdat hij vaak woorden gebruikt die niet eens in het woordenboek staan.

En dat hij zinnen schrijft als “De wezensleden moeten onderkend worden als exclusief ritmisch bewegende configuraties in het zenuwstelsel”, u wilt mij toch niet zeggen dat zulke zinnen ook maar iets duidelijk kunnen maken over karma en reïncarnatie? Nee, ik blijf erbij, Verbrugh kan het niet wat betreft K&R. Dat kan alleen al niet omdat hij de karmavoordrachten van Steiner niet verder wil bestuderen, dat heeft hij zelf gezegd. Hij vond het te riskant of zoiets.’
Nu wil het toeval, maar het toeval speelt hier natuurlijk geen rol, dat Verbrugh vandaag schrijft over ‘Lezen is een proces van innerlijk ritmen beleven en daarom doen mensen het graag’. Daarin lees ik onder meer, nadat hij een artikel van Ellen de Bruin heeft aangehaald, deze interpretatie, die gaat
‘(...) over de wezensleden volgens het antroposofisch mensbeeld; we hebben er vele malen over geblogd. Het systeem van de wezensleden is het “mechanisme” dat de ziel laat functioneren als verbindings“schakel” tussen lichaam en geest. De aanhalingstekens geven aan dat de woorden niet helemaal adequaat zijn. Het systeem van de wezensleden is niet een mechaniek; dat woord suggereert een levenloos systeem, maar de wezensleden leven. En een “schakel” is een ding dat op zich zelf niet verandert; maar de wezensleden bewegen onophoudelijk en ze doen dat, zoals alles wat in het lichaam gebeurt ritmisch.

“Hoe weet je dat allemaal?” vraag je misschien. “Dat word ik innerlijk gewaar,” begint mijn antwoord. “Ik heb, zoals iedereen, een ‘Persoonlijke BinnenWereld’ (PBW). Dat is de eigentijdse metamorfose van wat vroeger ‘de ziel’ heette. In die PBW komen kennis over de buitenwereld en kennis over de binnenwereld samen. Dat proces van samenkomen van kennis van buiten af en van binnen uit voel ik lijfelijk als een ritme tussen wat in het ’sofisch jargon ‘denken’ resp. ‘willen’ heet. Als ik goed oplet, voel ik dat proces als een ritme dat ik net zo kan horen als een stuk muziek. De associatie aan de ademhaling brengt het nog dichter bij mijn lichamelijkheid. Cognitie is het innerlijk gewaarworden van de dynamische, onophoudelijk ritmisch veranderende configuratie van de wezensleden.”’
Maar ook Ridzerd van Dijk is niet klaar met zoeken, want getuige bijvoorbeeld zijn ‘Kamaloka – Het blijft tobben’, geplaatst op augustus 9, 2011 door Ridzerd Martinus, met 6 reacties, valt er nog heel wat te ontdekken. Maar dus niet meer op de Vk-blog. Ik zal mijn blogroll er straks op moeten aanpassen.
.

Labels

Over mij

Mijn foto
(Hilversum, 1960) – – Vanaf 2016 hoofdredacteur van ‘Motief, antroposofie in Nederland’, uitgave van de Antroposofische Vereniging in Nederland (redacteur 1999-2005 en 2014-2015) – – Vanaf 2016 redacteur van Antroposofie Magazine – – Vanaf 2007 redacteur van de Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, die de Werken en voordrachten van Rudolf Steiner in het Nederlands uitgeeft – – 2012-2014 bestuurslid van de Antroposofische Vereniging in Nederland – – 2009-2013 redacteur van ‘De Digitale Verbreding’, het door de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ) uitgegeven online tijdschrift – – 2010-2012 lid hoofdredactie van ‘Stroom’, het kwartaaltijdschrift van Antroposana, de landelijke patiëntenvereniging voor antroposofische gezondheidszorg – – 1995-2006 redacteur van het ‘Tijdschrift voor Antroposofische Geneeskunst’ – – 1989-2001 redacteur van ‘de Sampo’, het tijdschrift voor heilpedagogie en sociaaltherapie, uitgegeven door het Heilpedagogisch Verbond

Mijn Facebookpagina

Translate

Volgers

Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009

Populairste berichten van de afgelopen maand

Blogarchief

Verwante en aan te raden blogs en websites

Zoeken in deze weblog

Laatste reacties

Get this Recent Comments Widget
End of code

Gezamenlijke antroposofische agenda (in samenwerking met AntroVista)