Bedoeld is: antroposofie in de media. Maar ook: in de persbak van de wijngaard, met voeten getreden. Want antroposofie verwacht uitgewrongen te worden om tot haar werkelijke vrucht door te dringen. Deze weblog proeft de in de media verschijnende antroposofie op haar, veelal heerlijke, smaak, maar laat problemen en controverses niet onbesproken.

zaterdag 11 april 2009

Jaarfeest

‘Veel leerlingen zijn op Goede Vrijdag vrij, maar op veel scholen wordt geen speciale aandacht meer besteed aan Palmpasen en Pasen. Zo niet op de vrije school de Driestroom in de Bossche Aawijk. De jaarfeesten zijn daar juist een belangrijk onderdeel van het onderwijs.’

Zo meldde het Brabants Dagblad afgelopen woensdag, bij monde van Rianneke Huibers, onder de titel ‘Vrije school doet het zoals vroeger’. Bij haar reportage maakte zij ook foto’s, elf in getal, met de volgende onderschriften:

‘Het maken van het haantje voor op de palmpaastak, op vrije school de Driestroom in Den Bosch. [6x]
En klaar is de palmpaastak.
De slingers voor aan de palmpaastak.
Paasversieringen op de vrije school de Driestroom in Den Bosch.
Een rondje maken met de palmpaastak.
De haantjes voor op de palmpaastak gaan de oven in.’

Rianneke Huibers heeft zelfs een filmpje van anderhalve minuut gemaakt (van ‘BDTV’), waarin ze de kinderen in de klas aan het werk laat zien (jaja, het is tegenwoordig echt het multimediale tijdperk). In het artikel beschrijft ze het allemaal heel treffend en geeft daarmee een goed beeld van de praktijk op de vrijeschool:

‘Nauwkeurig bepaalt Daphne de locatie van het oog van het haantje. Pats, daar komt het rozijntje. Ze drukt het secuur in het deeg. Die zal er straks mooi opstaan, op de palmpasentak. Maar eerst moet het haantje nog gebakken worden. De oven maakt overuren.

Stilstaan bij de belangrijkste week in het christendom is steeds minder vanzelfsprekend op veel scholen. Maar op de vrije school de Driestroom in de Bossche Aawijk wordt al weken gewerkt aan de viering van Palmpasen en Pasen. Op de vrijdag voor Palmpasen krijgen ouderen en zieken uit de buurt en in de verzorgingstehuizen Oosterhof en Grevelingen bezoek van de kinderen van de vrije school. Inderdaad, in optocht met die kruizen met haantjes erop in de lucht, precies als vroeger.

Nee, ouderwets vinden ze het niet op de vrije school. “Lees de nieuwste Allerhande maar. Daar staan weer recepten voor haantjes in. Nou, dat hebben wij al die jaren al gedaan”, grinnikt directeur Maria Duif. Op de vrije school worden feesten zoals Pasen echt gevierd. “Ze zijn de kleurige kralen aan de ketting die het jaar heet”, schrijft de directie in de speciale bijlage op de schoolgids. Aan die ketting zitten opvallend veel van oorsprong christelijke feesten. Die zijn vaak met de wisseling van het seizoen verbonden en kennen daarom ook al een voorchristelijke traditie.

Op de vrije school komt het allemaal aan bod; eieren bungelen aan een palmpasenkruis en op Witte Donderdag is het gebied rond de Oosterplas vol met zoekende kinderen. “De vrije school is gestoeld op de antroposofie en die heeft een westerse, christelijke achtergrond”, doceert Duif. “Dit heeft dus een religieuze bedding, maar niet confessioneel, niet kerks.” De kinderen van klas 1, 2 en 3 (hier heten het net als vroeger klassen, dus het gaat hier om groep 3, 4, en 5) krijgen die boodschap nog niet mee. “Tot een jaar of 8 moet je een feest vooral beleven. Je moet ruiken, voelen, ervaren. Het lijdensverhaal is best heftig, dat vertellen we pas later.”

Niet dat dan de Bijbel wordt voorgelezen, nee, het verhaal over Pasen wordt ingebed in een breder programma. De “wereldgodsdiensten” is zo’n thema en het leven en werk van Michelangelo kan een invalshoek zijn om er over te praten.

De vensterbanken van klas 3 zijn overvol met palmpasentakken. Aan weerszijde bungelen uitgeblazen, versierde eieren. “Kijk, we hebben ze dit jaar met doorzichtig gekleurd papier beplakt. Als je ze dan ronddraait, krijg je een kleurencirkel te zien. Meteen een beetje natuurkunde”, legt juf Alberdine Rugoort uit. De oudere klassen “lopen” niet. “Dan wordt het baldadig en dan gaat de schoonheid ervan af.” De kleutertjes oefenen al wel. Om beurten mogen ze een versierde tak de kring rond dragen. Uit de keeltjes klinkt “Palmpasen, versier je groene tak”.’

Ter verklaring staan ook de volgende gegevens bij het artikel:

‘Vrije school de Driestroom
De vrije school is van oudsher een particuliere school en valt sinds een paar jaar onder het bestuur van de stichting Pallas. De school telt 215 leerlingen, voornamelijk van blanke, hoogopgeleide ouders. De kinderen komen uit de wijde regio; van Rossum tot Schijndel.

De school heeft een eigen peuterspeelzaal op het terrein. De school is ingedeeld in klassen: kleuters en klas 1 tot en met 6.

De kinderen hebben niet ieder jaar een andere juf; een leerkracht gaat in principe mee van klas 1 tot en met 6.’

2 opmerkingen:

John Wervenbos zei

Naar mijn ervaring wordt er op veel openbare basisscholen ook aandacht geschonken aan het paasfeest. Maar doorgaans dan toch anders, de lijdensweg van Christus, de kruisiging en de opstanding blijven daar dikwijls onbenoemd. De christelijke essentie wordt hierbij niet in beeld gebracht of centraal gesteld. Men stelt het paasfeest daarbij voor als (louter) lentefeest, vooruit bejubelend al het schoon ontkiemende en vruchtbare.

Bij het volgen van discussies over Vrije school onderwijs die weer de kop opstaken bij de perikelen op en rond de Geert Groote School in Amsterdam werd me duidelijk dat een deel van de jaarfeesten, elementen ervan, op een aantal Vrije Scholen mogelijk minder aandacht gaan krijgen of al hebben gekregen(?) dan voorheen. Dit ten faveure van meer reken- en taallesen en dergelijke. Nou ja, daar zit een heel verhaal aan vast natuurlijk.

Op de openbare basisschool (lagere school) die ik doorliep (van pakweg 1966 tot 1972) werd geen aandacht besteed aan het paasfeest. Kan me het tenminste niet herinneren.

John Wervenbos zei

Tweede alinea: ...taallessen...

Labels

Over mij

Mijn foto
(Hilversum, 1960) – – Vanaf 2016 hoofdredacteur van ‘Motief, antroposofie in Nederland’, uitgave van de Antroposofische Vereniging in Nederland (redacteur 1999-2005 en 2014-2015) – – Vanaf 2016 redacteur van Antroposofie Magazine – – Vanaf 2007 redacteur van de Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, die de Werken en voordrachten van Rudolf Steiner in het Nederlands uitgeeft – – 2012-2014 bestuurslid van de Antroposofische Vereniging in Nederland – – 2009-2013 redacteur van ‘De Digitale Verbreding’, het door de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ) uitgegeven online tijdschrift – – 2010-2012 lid hoofdredactie van ‘Stroom’, het kwartaaltijdschrift van Antroposana, de landelijke patiëntenvereniging voor antroposofische gezondheidszorg – – 1995-2006 redacteur van het ‘Tijdschrift voor Antroposofische Geneeskunst’ – – 1989-2001 redacteur van ‘de Sampo’, het tijdschrift voor heilpedagogie en sociaaltherapie, uitgegeven door het Heilpedagogisch Verbond

Mijn Facebookpagina

Translate

Volgers

Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009

Populairste berichten van de afgelopen maand

Blogarchief

Verwante en aan te raden blogs en websites

Zoeken in deze weblog

Laatste reacties

Get this Recent Comments Widget
End of code

Gezamenlijke antroposofische agenda (in samenwerking met AntroVista)