Opschorting

Er is weer Antroposofie in de pers. Vanmiddag net teruggekomen van een weekje Georgië. Jaja, daar zou ook nog wat over te berichten zijn... Wat ik bijvoorbeeld vandaag las in The Georgian Times van Monday, October 26 op bladzijde 2: ‘Parliament Comm. to Probe Death of First President’. Dat is ook bijzonder nieuws voor Antroposofie in de pers.

Maar eerst dit, waar vanochtend om half twaalf Het Parool mee kwam, onder de titel ‘Asscher hekelt vrije school’:

‘Wethouder Lodewijk Asscher heeft geen vertrouwen in de plannen waarmee de Geert Groote School II in de Fred. Roeskestraat in Zuideramstel, het onderwijs wil verbeteren.

In een brief aan het schoolbestuur schrijft Asscher dat de vrije school niet in aanmerking komt voor de financiële en deskundige hulp die de wethouder scholen biedt die te boek staan als zeer zwak. Hij dreigt zelfs de subsidie terug te bevorderen die de school eerder kreeg voor het aanpakken van de leerachterstanden. Het gaat om 170.000 euro.

De laatste maanden werkte het schoolbestuur aan “verbeterplannen” om opnieuw voor hulp in aanmerking te komen. Maar volgens Asscher zijn de plannen “onduidelijk” en “globaal geformuleerd” en wordt “op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt” dat de doelen zullen worden bereikt. De school kampt met taal- en rekenachterstanden. De onderwijsinspectie dreigde de school vorig jaar onder curatele te stellen als de kwaliteit van het onderwijs niet zou verbeteren.

Begin dit jaar kwam de Geert Groote School in opspraak toen muitende ouders in verzet kwamen tegen het schoolbestuur. Dat zou de antroposofische grondslag van de school ondermijnen.’

Op 14 september ging ik in ‘Schoolleider’ voor het laatst in op de perikelen rond deze vrijeschool, in een hoopvol gestemd bericht. En nu dan dit? De Telegraaf was er als de kippen bij (had nog geen drie kwartier nodig om het nieuws ook te brengen) in ‘Amsterdam bestraft vrije school’, waar in feite hetzelfde in staat:

‘De Amsterdamse wethouder Lodewijk Asscher (onderwijs) kort de vrije school Geert Groote II op de subsidie. De onderwijsinstelling krijgt voortaan geen geld meer dat is bedoeld voor het verbeteren van het onderwijs op zwakke scholen. Vorig schooljaar kreeg de school in Amsterdam-Zuid daar nog 170.000 euro voor.

Dat schrijft Asscher in een brief die hij deze week aan de Geert Groote II heeft gestuurd. Reden voor de maatregel is dat het onderwijs op de school onder de maat is en dat de school de afgelopen tijd onvoldoende heeft gedaan om daar wat aan te doen.

De wethouder eist verder dat de school nog verantwoordt wat er is gebeurd met de 170.000 euro die hij vorig jaar heeft gegeven. Heeft de Geert Groote II dat geld niet goed besteed, dan gaat Asscher het mogelijk terugvorderen.’

Hetzelfde schrijft een kwartier later ook AT5 Nieuws in ‘Vrije school krijgt straf van Asscher’ op zijn website ‘Bovenop Amsterdam’ op de afdeling ‘Stad’. Dat ga ik hier dus niet nog een keer herhalen. Dat weten we al. Interessant voor de nieuwsvorming is het persbericht van Novum van tien voor twee, ‘Amsterdamse vrije school krijgt geen steun meer’:

‘De in opspraak geraakte Geert Groote II school krijgt geen verdere steun van de gemeente Amsterdam. De “zwakke school” had een verbeterplan ingediend, maar dat voldoet niet, schrijft wethouder Lodewijk Asscher (PvdA) aan de school. Hierdoor heeft de school geen recht op subsidie.

De school heeft volgens de wethouder niet aannemelijk gemaakt dat de achterstanden aan het einde van dit schooljaar zijn ingelopen. Nadat de school als zwak werd aangemerkt, doordat leerlingen reken- en taalachterstanden hebben, was het schoolbestuur opgestapt.

Een groep van zo’n twintig ouders nam in februari de klassen van de school in Amsterdam-Zuid over. Leerkrachten zouden volgens Het Parool de klas zijn uitgeduwd en bestuursleden werden bedreigd. De ouders protesteerden tegen een aantal onderwijskundige verbeteringen die in strijd zijn met de antroposofische grondslag van de school.

Voor 20 november moet de school verantwoording afleggen over het eerste jaar dat geld werd ontvangen voor verbeteringen. Mogelijk moet de school de subsidie terugbetalen, als blijkt dat niet aan de voorwaarden is voldaan.’

Maar is dit nu alles? Nee, natuurlijk niet. Het nieuws is nog heet, Geert Groote School en Vereniging van vrijescholen hebben nog niet gereageerd. Om meer inzicht in de situatie te krijgen kunnen we ook zelf teruggaan naar maart van dit jaar. Bijvoorbeeld naar dit artikel van Gerard Reijn in de Volkskrant van 19 maart, ‘Amsterdam opent aanval op te lage niveau van onderwijs’:

‘Amsterdam wil in augustus 2010 verlost zijn van de vele zeer zwakke scholen binnen de gemeentegrens. Dat schrijft onderwijswethouder Asscher in een brief aan de gemeenteraad.

Geen enkele gemeente heeft zoveel zeer zwakke scholen als Amsterdam. Volgens de laatste telling van de Onderwijsinspectie zijn het er zes, meer dan de drie andere grote steden bij elkaar.

Amsterdam telt ook de meeste scholen die niet voldoen aan de normen van de inspectie. 20 procent van de basisscholen is zwak of zeer zwak. Landelijk is dat 10 procent. Ook de zwakke scholen moeten volgend jaar augustus beter scoren in de inspectierapporten.

Asscher wil niet alleen de scholen aanpakken die volgens de inspectie zwak of zeer zwak zijn. Hij heeft met de schoolbesturen in de hoofdstad “normen” afgesproken over de verbetering van het onderwijs.

Zo moet elke school minstens een gemiddelde Cito-score halen van 534. De Amsterdamse score was 526,9, maar hoeveel scholen de 534 niet halen, is niet bekend. Wel is bekend welke scholen in de Amsterdamse Vogelaarwijken de norm niet halen: 47 van de 72.

In geen gemeente doen zo veel kinderen niet mee met de Cito-toets als in Amsterdam. Dat zijn kinderen die een verwijzing krijgen naar het leerwegondersteunend onderwijs – de laagste variant van vmbo.

In Amsterdam gaat dat om 22 procent van de kinderen. Asscher heeft met de scholen afgesproken dat het percentage per school niet hoger zal komen dan 20. Van diezelfde 72 scholen in de Vogelaarwijken, voldoen er 61 niet aan die norm. Op 16 scholen doet zelfs meer dan 40 procent van de leerlingen niet met de Cito-eindtoets mee.

De derde norm geldt de advisering voor havo en vwo. De afspraak is dat per school minstens een kwart van de leerlingen naar havo of vwo gaat. Van de 72 scholen in de Vogelaarwijken voldoen er 29 niet aan dat criterium.

Scholen die de normen niet halen, kunnen rekenen op steun van de gemeente. De afgelopen maanden heeft Amsterdam een begin gemaakt met het aanpakken van de (zeer) zwakke scholen. Die worden begeleid door een team van drie onderwijsexperts die zich zullen opstellen als “een kritische vriend”. Zij helpen bij het opstellen van verbeterplannen, en zien toe op de uitvoering ervan.

De gemeente heeft hiervoor 2 miljoen uitgetrokken. Asscher is vast van plan ook in de nieuwe begroting voldoende geld voor deze operatie uit te trekken. “Alle budgetten staan ter discussie door de crisis en de metroproblemen. Maar deze post mag niet vervallen”, zegt Asscher in een toelichting. In juni komt hij met voorstellen om een ondersteuningsprogramma voor alle basisscholen op te zetten.’

Het Parool vereenvoudigde dit bericht de volgende dag in ‘Vertrouwen in zwakke scholen’ op deze manier:

‘Van de 33 Amsterdamse basisscholen die als “zeer zwak” te boek staan, zal een groot aantal volgend jaar al een betere beoordeling krijgen van de onderwijsinspectie.

Wethouder Lodewijk Asscher spreekt die verwachting uit in een gisteren aan de gemeenteraad verstuurde brief. Daarin legt hij uit hoe gewerkt wordt aan verbetering van de scholen waarover de inspectie vorig jaar negatief rapporteerde.

Tien scholen zijn met eigen geld en middelen aan de slag. De overige 23 krijgen van de gemeente begeleiding van “onderwijsexperts”, die hun verbeterplannen beoordelen en toezien op de uitvoering. Asscher heeft dit jaar twee miljoen euro beschikbaar voor financiering. Als de onderwijsexpert een plan goedkeurt, krijgt de betreffende school een voorschot van de gemeente. Wanneer na verloop van tijd de uitvoering hapert, kan de subsidie worden stopgezet. De verwachting is dat eind deze maand de verbeterplannen van alle betrokken scholen zijn goedgekeurd, op twee na.

Asscher is positief over de ontwikkelingen, maar waarschuwt dat bij sommige scholen de problemen nog groter blijken te zijn dan de onderwijsinspectie in 2008 heeft vastgesteld. Die scholen zullen er langer over doen de zaken op orde te krijgen.’

Trouw deed het diezelfde dag nog korter in ‘2 miljoen voor zwakke basisscholen Amsterdam’:

‘De Amsterdamse wethouder Lodewijk Asscher (educatie) verwacht dat veel zwakke basisscholen in de stad de komende tijd verbeteringen zullen doorvoeren. De Inspectie van het Onderwijs bestempelde vorig jaar 33 scholen in de hoofdstad als zwak of zeer zwak. Asscher verwacht dat “een groot aantal” daarvan in 2010 dat predicaat niet meer krijgen.

Dat schrijft de wethouder in een vrijdag openbaar geworden brief aan de gemeenteraad. De gemeente heeft de afgelopen tijd miljoenen uitgetrokken om de zwakke basisscholen in de stad te verbeteren.

Een van de belangrijkste maatregelen waarvoor het geld is bedoeld, is het inhuren van onafhankelijke onderwijsexperts. Die gaan de scholen helpen verbeterplannen op te stellen. Ook moeten ze kijken of de onderwijsinstellingen die plannen naar behoren uitvoeren.’

De genoemde brief zelf is te vinden op de website ‘Amsterdam.nl’, onder ‘Hier vindt u de meest recente brieven/berichten van wethouder Asscher’. Daarbij is ook de brief van ‘19 maart: Jong Amsterdam & Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam’. En verdraaid, daar vinden we onder ‘26 oktober: Deelname Geert Groote school aan de verbeteraanpak binnen de kwaliteitsaanpak basisonderwijs Amsterdam’. Het is nogal een technische brief, maar dan weet u wel wat er aan de hand is. Er staat namelijk dit in, gericht aan ‘Bestuur Geert Groote II en interim directeur, t.a.v. dhr. E. Cassee en dhr. B. Hurxkxens’:

‘Met deze brief informeer ik u over het oordeel waartoe ik, in overleg met de expertgroep, ben gekomen met betrekking tot de opschorting van de deelname van de Geert Groote II aan de Verbeteraanpak binnen de Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam.

Per brief van 15 juli 2009 bent u geïnformeerd over de opschorting van deelname van de Geert Groote II aan de Verbeteraanpak en kreeg u tot uiterlijk 29 september 2009 de tijd om de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) schriftelijk te informeren over de stappen die u zet en maatregelen die u treft om de situatie te verbeteren en de opgelopen achterstand bij de uitvoering van het verbeterplan in te lopen. Tevens bent u er op gewezen dat u zich, met het tekenen van de uitvoeringsovereenkomst, verplicht heeft het verbeterplan uit te voeren zoals dat is ingediend bij DMO en waarop een positief advies is gegeven door de expertgroep.

Op 7 september 2009 heeft een overleg plaatsgevonden tussen een vertegenwoordiging van het bestuur van de Geert Groote II (mw. S. Bruines en dhr. G. Nollen), de nieuwe interim directeur van de Geert Groote II (dhr. B. Hurxkxens), de projectleider van de Verbeteraanpak bij de gemeente (mw. N. Bremer) en de programmamanager van de Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam (mw. M. van Eijk). In dit overleg is van de kant van de gemeente duidelijk toegelicht dat het niet de bedoeling is een nieuw verbeterplan te maken. Tevens is afgesproken dat het bestuur van de Geert Groote II een overzicht geeft van de middelen die zijn besteed in het eerste uitvoeringsjaar. De projectleider van de Verbeteraanpak heeft in een telefonisch contact met de interim directeur van de Geert Groote II op 7 oktober jl. afgesproken dat dit overzicht uiterlijk 9 oktober 2009 aan DMO wordt aangeboden.

Per brief van 28 september 2009 heeft u DMO laten weten wat voor stappen er zijn gezet om er voor te zorgen dat de kwaliteit van het onderwijs zo snel mogelijk het vereiste niveau bereikt en is als bijlage het “Koers-Actie-Plan” bijgevoegd.

Op basis van uw brief van 28 september jl. en het “Koers-Actie-Plan” kom ik, in overleg met de onderwijsexperts, tot de volgende beoordeling:

Beide documenten vormen geen adequaat antwoord op de brief van DMO van 15 juli 2009. Waarborgen voor het inlopen van de opgelopen achterstand in de uitvoering van het verbeterplan en het bereiken van de doelen uit het verbeterplan van de Geert Groote II ontbreken. De relevantie van het Koers-Actie-Plan voor het verbeterplan is onduidelijk en het plan is globaal geformuleerd. De brief en het Koers-Actie-Plan maken op geen enkele wijze aannemelijk dat de doelen uit het verbeterplan van de Geert Groote II aan het einde van het schooljaar 2009-2010 gerealiseerd zullen zijn.

Conclusie

Op basis van deze beoordeling kom ik tot de conclusie dat de opschorting van de verbeteraaanpak op de Geert Groote II niet kan worden opgeheven en heb ik besloten om de Geert Groote II buiten de Verbeteraanpak binnen de Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam te plaatsen. Dit betekent dat de Geert Groote II geen begroting voor het tweede uitvoeringsjaar van het verbeterplan kan indienen en geen gebruik kan maken van de inzet van de onderwijsexperts. Voor 20 november 2009 dient u een financiële verantwoording inclusief accountantsverklaring aan te leveren bij DMO over het eerste uitvoeringsjaar van het verbeterplan van de Geert Groote II. Hierbij benadruk ik dat de gemeente kan overgaan tot terugvordering van de verstrekte subsidie indien blijkt dat de school niet aan de subsidievoorwaarden heeft voldaan.

Een afschrift van deze brief zal worden verstuurd aan de voorzitter van de MR van de Geert Groote II, het stadsdeelbestuur, de raadscommissie, de onderwijsinspectie en het ministerie van OCW.’

Ondertekend door Lodewijk Asscher, wethouder Onderwijs.

Update 22.35 uur:

Terwijl ik dit nieuws op mijn weblog zette, heeft NRC Handelsblad ook aandacht aan het onderwerp besteed, in ‘Zwakke vrije scholen in Amsterdam gekort’. Na de ons al bekende feiten, zijn er behalve van het ministerie van onderwijs ook reacties van de Geert Groote School II en de Vereniging van vrijescholen. Dit staat er:

‘Het stopzetten van de gemeentelijke subsidie heeft geen consequenties voor de rijksbijdrage. Niettemin maakt ook het ministerie van Onderwijs zich zorgen om de Geert Grooteschool 2. Het is een zeer zwakke school, benadrukt een woordvoerder. “Nadat de inspectie een laatste waarschuwing had gegeven, heeft het bestuur beloofd dat te verbeteren.”

Dat beaamt interim-directeur Hurxkxens van de Geert Grooteschool 2. “We hebben nu een goed team, deels door wat wisselingen.” Net als de interim-directeur, verwacht de Vereniging van Vrije Scholen dat de verbeteringen zichtbaar worden. “We willen allemaal sneller, maar in het onderwijs heb je soms te maken met trage krachten”, zegt Leo Stronks, voorzitter van de koepelorganisatie. “Ik heb er vertrouwen in.”