Gelijk optrekken

Vandaag minister Bos van Financiën. Hij zegt in een vraaggesprek met NRC Handelsblad hoe hij tegen de banksector aankijkt. Dat doet hij in navolging van president Obama van de Verenigde Staten. Redacteur Daan van Lent schrijft in ‘Bos steunt als eerste in EU bankenplan Obama’:

‘Minister Bos (Financiën, PvdA) staat volledig achter de Amerikaanse plannen om banken die spaargeld van consumenten beheren te verkleinen en minder risicovol te maken. Hij stuurt daarover vandaag een brief aan zijn Amerikaanse ambtsgenoot Tim Geithner, zegt hij in een vraaggesprek met NRC Handelsblad. (...)

Bos is de eerste Europese minister van Financiën die zich geheel achter de voorstellen van Obama opstelt. Eerder hebben Franse en Duitse ministers gezegd dat ze toejuichen dat de Amerikanen de discussie aangaan over de structuur van de financiële sector. Maar op de concrete voorstellen reageerden ze terughoudend. De Britse minister van Financiën Alistair Darling zei dit weekend dat het scheiden van traditionele en meer riskante bankactiviteiten geen waarborg is voor stabiliteit.’

Wat die ideeën van Obama zijn?

‘Grote banken zouden niet meer dan 10 procent marktaandeel mogen hebben op verschillende deelmarkten. Banken die spaargeld van consumenten beheren waarvoor overheidsgaranties gelden, mogen niet meer voor eigen rekening en risico handelen op financiële markten. Ze mogen ook niet meer beleggen in opkoopfondsen (private equity) en speculatieve hedgefondsen.’

Waar heb ik dat eerder gehoord? Aan het begin van de kredietcrisis, in een discussie tussen iemand van Triodos Bank en iemand van een andere bank. Triodos wil de financiële sector opsplitsen in banken met riskant kapitaal en met veilig kapitaal. Dat werd toen door de gesprekspartner als onwerkbaar en onnodig weggewuifd. Helaas kan ik dat betreffende gesprek niet terugvinden. Ik weet niet eens zeker of dat Peter Blom of Matthijs Bierman van Triodos Bank was. Maar kijk eens, de nieuwe uitgave van Triodos Berichten biedt uitkomst. Hoewel die tegenwoordig Triodosnieuws heet, ik loop blijkbaar achter. Maar hé, waar heb ik dat nou toch gelezen? – Het blijkt niet in de Nederlandse uitgave te staan, maar in de Belgische (Vlaamse). Die heet trouwens een beetje anders: ‘Triodos magazine nr. 100 (925 KB)’. In een artikel van Elbrich Fennema, ‘Waarom duurzaam bankieren werkt’, op bladzijde 18 en 19, komen Peter Blom en Pierre Aeby, respectievelijk directievoorzitter (CEO) en financieel directeur (CFO) aan het woord.

‘Dat de financiële sector wereldwijd zo is losgeraakt van de reële economie heeft zijn oorzaken in de jaren 80. “De gedachte achter de deregulering eind jaren 70, begin jaren 80 was dat concurrentie goed zou zijn”, schetst Pierre Aeby de voorgeschiedenis.

“Tot die tijd had je een duidelijk onderscheid tussen een spaarbank, een investeringsbank, een verzekeraar, een hypotheekbank, een effectenbank en venture capital, met elk zijn eigen werkterrein en regels. Dat is gebeurd in reactie op de crisis in de jaren 30. De lessen van de jaren 30 zijn echter vergeten. De rol van een bank als dienstverlener aan een gemeenschap werd ingeruild voor een model waarbij een bank een gewone, op maximale winst gerichte onderneming is. Er ontstonden immens grote financiële ‘conglomeraties’, vanuit het idee dat hoe groter en breder in producten en diensten, hoe sterker en succesvoller. Nu zien we dat het elkaar ook kan verzwakken.”

Er wordt nu gepleit voor het herstellen van dat onderscheid, zodat weer duidelijk wordt waar een bank zich op richt. “Daar zijn we voorstander van”, zegt Peter Blom. “Alles wat met investment banking te maken heeft en waar vaak enorme risico’s worden gelopen, noem dat geen bank meer, maar risicodragend investeren. Een bank zou zich bij het echte bankbedrijf moeten houden. De garantieregeling voor spaargelden en deposito’s zou alleen van toepassing moeten zijn op banken die zich op hun kerntaken richten en transparant opereren.”’

Dat is heel duidelijk. Nu NRC Handelsblad weer:

‘In de G20 zijn in september wel afspraken gemaakt over de aanpak van bonussen. Daarnaast maken centralebankiers in het Basels Comité afspraken over strengere kapitaalseisen aan banken. Maar over vergaande veranderingen in de structuur van de financiële sector is tot dusverre nauwelijks gesproken.

Volgens Bos ligt het in de grote landen gevoelig om hun grote banken op te splitsen. “Ze vinden die belangrijk voor hun internationale economische positie”, zegt hij. “Zij hebben ook grote schatkisten waarmee ze die banken te hulp kunnen schieten.” Bos, die zegt dat hij tot dusver in Europa nauwelijks gehoor kreeg als hij de discussie aanging over het opdelen van banken, denkt dat het speelveld tussen banken uit grote en kleine landen gelijker wordt als de voorstellen van Obama overal gaan gelden. Bos denkt dat de plannen de grote Nederlandse banken nauwelijks raken. “ING is aan het afslanken en ABN Amro is al veel kleiner dan ze was.”’

Dus Bos en Triodos Bank kunnen gelijk optrekken. – Ik heb nog een heel ander onderwerp. Speciaal voor de kooklustigen en lekkerbekken. Op de website van de Volkskrant bereidt Volkskok Nanda Troost vandaag als hoofdgerecht een ‘Sjalottentaart’. Het recept kunt u daar vinden (ik denk dat men niet blij zal zijn als ik dat hier zou vrijgeven). Maar mij gaat het om haar motivatie, die is voor hier interessant. Zij snijdt een probleem aan dat waarschijnlijk wel meer mensen zullen herkennen:

‘Het is soms nog flink dooreten om de biologische groentetas van Odin leeg te krijgen. Het afgelopen weekeinde draaide de Volkskok overuren om de groenten weg te werken in een groentesoep, waarvan twee ruime porties meteen werden ingevroren. De rest – de eerste portie dus eigenlijk – ging zaterdag schoon op, want het thuisfront hunkerde naar weer eens zelfgemaakte groentesoep.

Nou, die vulde uitstekend. De groenten die op zijn: witte kool, taugé, paprika, wortel, ui. Met één “smokkelgroente”: een nog vers gekochte stengel prei. Verder de nodige bouillonblokken en een pond rundergehakt die altijd in plukjes in de soep verdwijnt.

Onvoorzien een weekje uithuizig zijn is dus wel een nadeel van een wekelijkse tas. Hoe doen de 15 duizend Nederlanders die wekelijks een groentetas (al dan niet met fruit) ophalen en voorzien dat ze een weekje weinig thuis zijn? Die zetten de tas dan een weekje stop. Dat kan dus, als je alles van tevoren weet.

Dankzij de bio-tas heeft de Volkskok thuis inmiddels een succesnummer: de sjalottentaart. Niet in de laatste plaats dankzij de bijdrage van een smulvriendinnetje dat na haar verjaarsfeest blue stilton over had en ruimhartig uitdeelde. De blauwe kaas geeft een lekker pittige smaak. Wie daar niet van houdt kan natuurlijk elke willekeurige kaassoort kiezen.’

Volgt het recept voor de ‘Sjalottentaart van Odin, voor 3 personen. Lekker als lunch- of hoofdgerecht met salade’. In de papieren krant (op de laatste pagina) draagt deze tekst van Nanda Troost de titel ‘Groentetas’.