Literprijs

Om te beginnen eerst dit nieuws van de ‘Haagboekblog’, de weblog van de Haagse Boekerij, dat gisteren hoogstwaarschijnlijk door Herman Boswijk werd geplaatst met de titel ‘Biografische schets Rein van Mansvelt herdrukt’. Het gaat over de publicatie ‘Reinier Carel van Mansvelt, een biografie’, door Jan Diek van Mansvelt e.a.:

‘Maart 2009 verscheen in kleine oplage een biografische schets van Rein van Mansvelt, samengesteld door zijn zoon Jan Diek, die daaraan in 2007 was begonnen, 33 jaar na Rein’s overlijden. Het boekje van zo’n kleine 100 pagina’s bevatte, naast een biografie, herinneringen van kinderen, vrienden en bekenden. Rein van Mansvelt was jarenlang arts in Rotterdam en, naast pionier van de antroposofische geneeskunde, ook actief betrokken bij vele aspecten van het antroposofische leven in Rotterdam en ver daarbuiten. Wegens aanhoudende navraag is eind 2009, opnieuw in beperkte oplage, een herdruk verschenen. Deze is verkrijgbaar bij de ons, en vanaf komende week bij de Nieuwe Boekerij (030-6923250, www.denieuweboekerij.nl) en de Zaailing (020-6793817, www.zaailing.nl) voor € 15,00.’

Dan heb ik een vervolg op mijn bericht van gisteren ‘Wonderwall’, waarin ik de laatste ontwikkelingen van de nieuwbouw voor het Leendert Meeshuis in Bilthoven volgde. Daarbij maakte ik gebruik van het nieuws op de website van Antroz, ‘Leendert Meeshuis verzoekt verhuizing naar De Leijen-Zuid in de gemeente De Bilt’. Daarin stond onder meer:

‘Stichting Antroz heeft een verhuizing van het verpleeghuis op het Berg & Bosch terrein naar De Leijen-Zuid verzocht aan Gemeente De Bilt. Wij denken aan een woonzorgcentrum van maximaal 2 1/2 verdiepingen, passend en aansluitend bij de groene en laagbouw woonomgeving die thans aanwezig is. (...) In de nieuwbouwwensen worden wij gesteund door het Zorgkantoor, die met ons de visie deelt dat op termijn een nieuwe locatie voor het Leendert Meeshuis gewenst is. (...)

Uitgangspunt voor ons is, dat op korte termijn helderheid komt welke nieuwe locatie aan het Leendert Meeshuis geboden wordt voor vervangende nieuwbouw.’

Gisteren bleek er op ‘Nieuwsover.nl/debilt’ meer informatie over deze ontwikkeling gemeld te worden. ‘Nieuwsover.nl’?, zult u zeggen. Ja, die kende ik inderdaad ook nog niet. Weer een regionale nieuwsvoorziening. Men schrijft over zichzelf:

‘Nieuwsover.nl/debilt is een informatieve en journalistieke webportal die zich uitsluitend richt op informatie, activiteiten en nieuws uit de gemeente De Bilt, inclusief de woonkernen Bilthoven, Maartensdijk, Groenekan en Hollandse Rading. Er zijn uitsluitend journalistieke artikelen te lezen over en uit de gemeente De Bilt.

Door de onafhankelijke status, de journalistieke insteek en door zich uitsluitend te richten op de informatie binnen één gemeente, onderscheidt iedere Nieuwsover.nl portal zich van alle andere nieuwssites.

De website staat onder redactie van Jolanda Brokking-Chevalier. Zij is samen met haar echtgenoot Eddy Chevalier initiatiefnemer van Nieuwsover.nl. Jolanda is freelance journalist en tevens correspondent voor de gemeente De Bilt bij het AD/UN.’

Op 29 januari meldde deze website in ‘Extra onderzoek naar woonzorgcentrum op maïsveld De Leijen’:

‘De mogelijkheid om een woon-zorgcentrum te realiseren op het op het maïsveld achter het J.J.P. Oudkwartier in de wijk De Leijen, is niet definitief van tafel. Het college van b en w gaat een extra onderzoek doen naar deze optie. Gekeken wordt of dit toch financieel haalbaar is. Vanwege de extra tijd die dit onderzoek kost, zal de bespreking van het voorstel tot woningbouw zeer waarschijnlijk niet op 18 februari door de gemeenteraad worden besproken.

Eerder besloot het college om circa 40 huizen te bouwen op het maïsveld. Omwonenden van het veldje kregen vorige week een brief van de gemeente waarin ze zijn uitgenodigd voor een inloopavond om kennis te nemen van dit woningbouwplan. Deze brief overviel de omwonenden, de klankbordgroep, maar ook gemeenteraadsleden. Zij wisten niets van deze gewijzigde plannen. De Wijkraad De Leijen heeft aangegeven dat ze tegen woningbouw op deze plek is.

In december 2008 besloot de gemeenteraad dat deze plek de alternatieve locatie voor een woon-zorgcentrum zou zijn. Projectontwikkelaar Burgland wilde zo’n complex op landgoed Beukenburg in Groenekan bouwen, maar dat ging uiteindelijk niet door. Volgens het college was het veld aan de rand van de wijk De Leijen het meest geschikte alternatief hiervoor.

De inloopavond is op 2 februari, van 19.30 tot 21.00 uur in het WVT gebouw aan de Talinglaan 10 in Bilthoven. Lees meer: Geen woonzorgcentrum maar 40 woningen op maïsveld.’

In dit laatstgenoemde bericht, dat van 27 januari is, wordt de hele geschiedenis van het maïsveld De Leijen uit de doeken gedaan. Oorspronkelijk ging het helemaal niet om het Leendert Meeshuis, maar om een woonzorgcentrum waarvan de naam niet genoemd wordt. De gemeente De Bilt blijkt te zwalken tussen verschillende mogelijkheden. Zo staat onder het opschrift ‘Twee opties’:

‘Naar nu blijkt, is de klankbordgroep bij haar laatste bijeenkomst, afgelopen september, door de gemeente geïnformeerd dat de zorginstelling die het woon-zorgcentrum zou exploiteren, begin 2009 aan projectontwikkelaar Burgland heeft laten weten niet meer geïnteresseerd te zijn in het maïsveld. De plek was bij nader inzien niet geschikt en er speelden financiële problemen. Zorginstelling Antroz (Leendert Meeshuis) was vervolgens geïnteresseerd, maar zou er een groter verpleegcomplex met circa 100 kamers willen bouwen.

Om er financieel neutraal uit te komen waren er volgens de gemeente twee opties: een woon-zorgcomplex op het maïsveld en een paar woningen op locatie Beukenburg of woningbouw op het maïsveld en geen bebouwing op Beukenburg. De provincie Utrecht heeft ondertussen besloten dat op Beukenburg geen bebouwing mag komen. Ook zou zijn gebleken dat met het plan van Antroz de gemeente met een financieel gat van 900.000 euro zou blijven zitten.
Het college heeft vervolgens besloten tot de bouw van circa 42 woningen op het maïsveld.

Inloop en bezwaren
Dit besluit wordt 18 februari in de raad besproken. Omwonenden kunnen tot 4 februari bezwaren indienen. De inloopavond is op 2 februari van 19.30 tot 21.00 uur in het WVT gebouw aan de Talinglaan 10 in Bilthoven.’

Maar de gemeente doet nu toch nog eerst een extra onderzoek, blijkt twee dagen later. De deur is niet dichtgeslagen, een woon-zorgcentrum op die plek behoort wel degelijk nog steeds tot de mogelijkheden. Ik zal de ontwikkelingen in gemeente De Bilt inzake het Leendert Meeshuis met veel belangstelling hier blijven volgen. – Dan het derde onderwerp van vandaag. Dat is een vervolg op het bericht ‘Omkoperij’ van 13 november 2009, waarin ik melding maakte van de kwestie melkprijzen in de bd-landbouw, naar aanleiding van een persbericht op de Demeter-website met de titel ‘Demeter-boeren rond tafel voor eerlijke melkprijs’:

‘Afgelopen week hebben de Demeter-melkveehouders op Warmonderhof in Dronten een eerste ronde tafelgesprek georganiseerd met hun melkverwerkers, handelaren en winkeliers. Onderwerp van gesprek was de melkprijs in de keten van biologisch-dynamische boer tot consument. De Demeter-melkprijs is namelijk gekoppeld aan de gangbare melkprijs. De Demeter-boeren ontvangen bovenop de gangbare melkprijs een vergoeding voor de extra kosten die ze maken. Als de melkprijs voor gangbare boeren zoals nu te laag is, dan krijgt de biologisch-dynamische boer automatisch ook te weinig voor zijn duurzaam geproduceerd product. Maar de prijzen van de Demeter-zuivel in de winkel zijn niet navenant gedaald. Terwijl mensen die kiezen voor een Demeter-product er vanuit gaan dat de boer een eerlijke prijs ontvangt voor zijn of haar werk. Ook veel natuurvoedingswinkeliers en -handelaren hebben hun vraagtekens bij de prijzenoorlog die vanuit supermarkten lijkt te worden aangejaagd.

Omdat Demeter-melkveehouders door de prijzenslag in problemen dreigen te komen, hebben zij de verwerkers en handel uitgenodigd om mee te denken over eerlijke en duurzame afspraken over hun eerlijke en duurzame product. Tijdens de bijeenkomst is onder andere gesproken over de mogelijkheden van kostenbesparing door efficiënter werken en over een transparanter en eerlijker prijsopbouw. Het eerste gesprek heeft direct opgeleverd dat samengewerkt gaat worden in transport en verwerking.’

We zijn nu twee en halve maand verder, maar ik heb hier niets meer over vernomen. Op de website van het Duitse Demetermerk echter werd afgelopen woensdag het volgende bericht met de titel ‘Demeter-Bauern brauchen nachhaltige Bezahlung als Existenzsicherung: Höchste Milchqualität muss sich im Preis widerspiegeln’ geplaatst. – Sorry, maar het is in het Duits. Er staat dat er een rondetafelgesprek is geweest in de vakcommissie voor melk, waarin dezelfde problematiek werd besproken. Klemens Fischer, uit het bestuur van de Demeter-marketing, laat weten dat een melkprijs van minstens € 1,35 per liter voor de boeren noodzakelijk is om te kunnen blijven voortbestaan en dezelfde kwaliteit te leveren. Terwijl de prijs voor een liter Demeter volle melk in Duitsland momenteel tussen de € 0,89 en € 1,29 ligt. Hij haalt een professor aan de universiteit van Kassel aan, volgens wie bewuste consumenten bereid zijn zo’n hogere prijs voor duurzaam geproduceerde en kwalitatief hoogstaande melk te betalen. Die zijn echt niet op het allergoedkoopste uit. Dat dit werkelijk gebeurt is hoognodig, want vooral de kleine boerderijen lijden onder de te lage melkprijs en worden er rechtstreeks door in hun bestaan bedreigd:

‘Die Milchpreise beschäftigen immer wieder nicht nur Politik und Öffentlichkeit, sondern vor allem die betroffenen Bauern. Im Fachbeirat Milch, dem Runden Tisch von Demeter-Erzeugern und -Molkereien, wurde gemeinsam die Notwendigkeit einer wirklich nachhaltigen Bezahlung der Milchbauern diskutiert. “Nur wenn Demeter-Bauern dauerhaft und abgesichert den Auszahlungspreis für ihre Milch bekommen, den sie für die Zukunftssicherung ihrer Höfe benötigen, können Verbraucher auch in Zukunft die höchste biodynamische Milchqualität erhalten”, unterstreicht Demeter-Marketingvorstand Klemens Fischer.

“Zur Zeit kostet ein Liter Demeter-Vollmilch zwischen 89 Cent und 1,29 €. Wir brauchen aber mindestens einen Preis von 1,35 €. Erst dann wird die Arbeit der Landwirte und Hersteller ausreichend honoriert. Nur bei einem höheren Verkaufspreis gibt es am Ende auch mehr zu verteilen”, rechnet Fischer vor. Dafür würden Kunden dann auch die bestmögliche Qualität bekommen. Die Mehrarbeit des Landwirts und die besonders schonende Verarbeitung garantieren dafür. “Wir verzichten beispielsweise auf das schmerzhafte Enthornen der Kühe. Tiere mit Hörnern brauchen aber mehr Platz im Stall. Ebenso führen regelmäßiger Weidegang und eine möglichst naturnahe Fütterung dazu, dass die Kuh durchschnittlich weniger Milch gibt und dadurch die Kosten pro Liter Milch steigen. Bei uns zählt Qualität, nicht Quantität”, erklärt Rolf Holzapfel, Demeter-Landwirt vom Hofgut Voggenreute in der Nähe von Ulm. “Wir möchten keine Gnaden-Pfennige nach dem Motto ‘1 Cent mehr für den Bauern’”, ist ihm und seinen Kollegen wichtig. Längst sei der Milchmarkt ein globaler Markt geworden, bei dem der Weltmarktpreis eine große Rolle spiele. “Der ruinöse Wettbewerb im Handel führt dazu, dass die Milch billiger verkauft wird als angemessen. Oft wird gerade Milch als Instrument dafür verwendet, um Marktanteile gegenüber dem Wettbewerber zu generieren”, sagt Klemens Fischer. Er verweist auf Professor Ulrich Hamm von der Uni Kassel, der herausgefunden hat, dass Verbraucher gar nicht so sensibel auf Preise reagierten wie oft behauptet wird. Sie überschätzten in einer repräsentativen Umfrage die Preise derjenigen Produkte, die sie vorhatten zu kaufen, um durchschnittlich 20 Prozent. Und ihre Zahlungsbereitschaft für Produkte, die authentisch und sinnhaft sind, sei noch weitaus höher. Regionalität, Tierschutz und Gerechtes Wirtschaften nannten Verbraucher als wichtigste Aspekte ihrer Kaufentscheidung. “In allen diesen Bereichen sind wir die Besten”, nimmt Klemens Fischer für Demeter in Anspruch. Forscher geben ihm Recht. Sie haben ermittelt, dass Demeter-Milch mehr bietet als konventionelle: Reichlich gesundheitsfördernde Omega-Fettsäuren, antioxidatives Vitamin E, Beta-Carotin und konjugierte Linolsäuren (CLA). Fast genau so wichtig: Gentechnik bleibt außen vor. Die Milchqualität wird überdies entscheidend durch die Verarbeitung beeinflusst. Herkömmliche Verfahren wie Homogenisierung verändern die Strukturen der Milch und können deshalb Allergien provozieren. Demeter-Milch wird nicht homogenisiert.

Bei Demeter treffen sich die Landwirte regelmäßig mit den Vertretern der Molkereien. “Wir haben uns viel vorgenommen”, sagt Gyso von Bonin, Landwirt aus Ostwestfalen, “Wichtigstes Ziel ist nun, den Auszahlungspreis für Landwirte wieder Existenz sichernd zu machen. Bei den derzeitigen Milchauszahlungspreisen können kleine bäuerliche Betriebe mittelfristig nicht weiterarbeiten und das trifft viele Demeter-Höfe. Deshalb müssen wir gemeinsam mit den Molkereien gegenüber dem Handel zusammenstehen. Wenn der Verbraucher die Vorteile der Demeter-Milch kennt und schätzt, weiß er wofür er sein Geld ausgibt.”’