Oostenrijks antroposoof

RTV Noord meldt vandaag onder de titel ‘Deze dag in de geschiedenis’:

‘30 maart in de Wereld:
1925 Sterfdag Oostenrijkse wijsgeer Rudolf Steiner (1861-1925), in Dornach. Grondlegger van de “antroposofie”; oprichter, “leraar” en leider van de Antroposofische Vereniging, met een eigen instituut in Dornach, bij Basel, Zwitserland.’

Ga je naar ‘Vandaag de dag. Almanak van mensen, feesten & gebeurtenissen’, vind je meer (met als kop ‘Heel de mens’):

‘Rudolf Steiner (25 februari 1861 – 30 maart 1925) was een Oostenrijkse filosoof, schrijver, architect, pedagoog en landbouwdeskundige die het meest bekend is geworden als grondlegger van de antroposofie en haar praktische toepassingen o.a. de vrije school, de antroposofische geneeskunst, de heilpedagogie en de biologisch-dynamische landbouw. Rudolf Steiner zag de geschiedenis van de mensheid als een progressieve ontwikkeling van de individuele ziel, maar wel als onderdeel van een spirituele hierarchie. In oudere tijdperken had de ziel in een meer of minder dromend bewustzijn een directe waarneming of gewaarwording van geestelijke wezens. Deze gewaarwordingen verdwenen langzaam maar zeker met de ontwikkeling van de mens tot een zelfstandig individu met een eigen verstand en een ik-bewustzijn.’

Overigens is dezelfde tekst ook te vinden op ‘www.docentenplein.nl. Dè startpagina voor het gehele onderwijs’:

‘Beleef deze dag in de geschiedenis. De makers van de Wereld Volksverhalen Almanak van Stichting Beleven hebben iets nieuws: Beleef deze dag in de Geschiedenis! Dagelijks verzorgen zij een rubriek met geboortedagen, sterfdagen en gebeurtenissen in het verleden.’

We kunnen deze tekst echter herkennen als letterlijk afkomstig uit Wikipedia. Dat is een uitgebreide bijdrage die helemaal niet onaardig is. Ook al verzuchtte Herman Boswijk nog een jaar geleden, op 18 maart 2008:

‘Ik gebruik Wikipedia veelvuldig, erger me regelmatig aan ondeskundigheden en/of onjuistheden, maar corrigeer zelden iets. Ik was ruim twintig jaar bibliothecaris van de Antroposofische Vereniging. Vanuit de daar verworven kennis moet ik zeggen dat de pagina's over Rudolf Steiner, de antroposofie en verwante onderwerpen eigenlijk grondig herschreven zouden moeten worden. Niet alleen omdat ze veel onnauwkeurigheden bevatten, maar ook omdat ze slecht en rommelig gecomponeerd zijn. Maar wanneer ik daar de tijd voor zal vinden...?’

(Ik kan hierbij ook herinneren aan wat ik naar aanleiding van Wikipedia schreef op 20 februari in ‘Mixture’.) Zo staat er nu bijvoorbeeld onder het lemma ‘Rudolf Steiner’:

‘Van 1879 tot 1883 studeerde hij aan de technische universiteit in Wenen, waar hij zich specialiseerde in wiskunde, natuurkunde en scheikunde.’

Dat is echter niet de Technische Universiteit, maar de Technische Hogeschool. Steiner volgde wel incidenteel enkele colleges aan de universiteit (bij Zimmermann, Brentano, Lorenz, von Ihering). Zijn studie aan de Technische Hogeschool maakte hij echter niet af, in 1883 deed hij ook geen examen. Daardoor werd het moeilijk tot onmogelijk om later in Oostenrijk te promoveren en moest hij daarvoor in 1891 uitwijken naar Rostock, helemaal in het noorden van Duitsland.

Interessant in dit verband is wat ‘Kunstbus’ over Steiner weet te melden. Dit is een goed geschreven en daarom ook goed lopend verhaal (hoewel hier zelfs staat dat Steiner afstudeerde aan de Technische Hogeschool in Wenen, wat dus niet klopt). Het wordt gecomplementeerd door een korte biografie. Wie of wat er achter deze website zit, wordt niet vermeld (ik vind alleen dat ‘de Kunstbus een gezamenlijk project is van Guus Jurcka en Jacobine Feekes’). Laat staan dat duidelijk is wie dit bewuste artikel heeft geschreven.

‘Rudolf Steiner zijn werk wordt gekenmerkt door een ongeëvenaarde omvang en verscheidenheid. Het verbindende element in al zijn boeken en voordrachten is de integratie van spirituele kennis met de dagelijkse praktijk. Vanaf zijn eerste filosofische werken tot aan zijn laatste voordrachten voor o.a. artsen, leraren en kunstenaars laat Steiner zien hoe vrijwel iedere menselijke activiteit, van denken tot doen, inspiratie kan ontlenen aan een moderne “wetenschap van de geest”.’

Wat ook nog leuk is om te melden, is de ultrakorte vermelding op de verder wat obscure website ‘Mac13’, onder ‘Vandaag’:

‘Overleden op 30 maart
Rudolf Steiner, Oostenrijks antroposoof (1925)’

Helemaal onwaar is het niet, maar toch klinkt het gek, ‘Oostenrijks antroposoof’, alsof er voor hem nog andere zijn geweest.

Tot slot dit bericht als toegift. Vorige week dinsdag verscheen er in het Algemeen Dagblad een nieuwsbericht van Marcel Potters met de opvallende titel ‘Oplossing gloort voor Rudolf Steiner’. Het blijkt echter niet om Steiner zelf te gaan, maar om een school voor voortgezet onderwijs in Rotterdam met dezelfde naam:

‘Het Rudolf Steiner College is al jaren wanhopig op zoek naar een nieuwe locatie. De school groeit rap en zit nu nog verspreid over meerdere plekken in Kralingen. Een eerdere poging om nieuwbouw neer te zetten op een stukje kaalslag bij de Kralingse Zoom strandde. Omwonenden zagen de komst van de school bovendien niet zitten.’

Maar nu gloort er dan toch eindelijk hoop:

‘De al jaren durende speurtocht naar een nieuwe plek voor het Rudolf Steiner College lijkt eindelijk tot succes te leiden. De kans is groot dat de onderwijsinstelling een plekje krijgt op een braakliggend stukje grond aan het Ammanplein, vlakbij het Oostplein in Kralingen-Crooswijk.

De eigenaar van de grond, de Koninklijke Auris Groep, hoopt over een maand met de gemeente Rotterdam tot een akkoord te komen over de verkoop van het terrein. Daarmee is de voornaamste hobbel genomen op weg naar een nieuw onderkomen voor de onderwijsinstelling, die de laatste jaren behoorlijk uit zijn jasje is gegroeid.

De Auris Groep denkt aan een waarde van ongeveer vijf miljoen euro voor het gebied. “Als we er uitkomen met die prijs, dan willen we de zaak zo snel mogelijk afhandelen. Als de gemeente dan doorpakt, kan de school er vrij snel staan,” zegt voorzitter Dick de Boer van de Raad van Bestuur van de Koninklijke Auris Groep.’