Krukke Skur

Kondigde ik gisteren in ‘Happy’ nog het Theaterfestival van de Berkel aan, staat er meteen al vanochtend vroeg een verslag in De Stentor! Henk Brummelman is de verslaggever die werkelijk een prachtartikel heeft geschreven, ‘Berkelparade op “strand” De Mars’. Kon ik gisteren niet de verleiding weerstaan om een artikel uit de Alkmaarse Courant helemaal over te nemen, geldt hetzelfde vandaag voor dit bericht. Ik ben natuurlijk in overtreding en heb geen ander excuus dan dat dit best landelijk gelezen mag worden, niet alleen regionaal; klikt u vooral ook even op de link van De Stentor, dan is het minder erg wat ik hier doe:

‘Honderden leerlingen (overdag) en ouders (’s avonds) hebben gisteren de Berkelparade op het “strand” van bedrijventerrein De Mars (tegenover Cinemajestic) in Zutphen bijgewoond. De optredens op verschillende delen van het terrein waren door negentig leerlingen van Vrije School De Berkel tot in alle facetten voorbereid en uitgevoerd.

Dat was in het kader van de jaarlijkse uitvoering, die als thema “crisis” had meegekregen. Leerlingen zorgen niet alleen zelf voor de uitvoering van hun producties, maar ze zoeken ook uit welke locaties het geschikst zijn voor de uitvoering van de producties.

Al jarenlang geldt daarbij het credo dat ze het liefst zo extreem mogelijke buitenschoolse locaties opzoeken. Het strand op Bronsbergen, een monumentale bedrijfshal op De Mars of een bos in Vorden, overal zijn ze al geweest.

Het “strand”, de zandvlakte waar voorheen de bedrijfshallen van Reesink stonden, was nog niet aan bod gekomen. Gezien de wisselende weersomstandigheden van de afgelopen dagen was het een gok hoe deze zanderige locatie zich bij nat weer zou houden. Maar gisteren met het prachtigste weer sinds weken, hadden ze het niet beter kunnen treffen. Je waande je bij Oerol op Terschelling.

De leerlingen regelden hiervoor zelf de nodige containers, tenten en hekwerk. Ook maakten ze een tent van afvalmateriaal dat (bouw)bedrijven hen ter beschikking stelden. Om de kosten te dekken zochten ze ook sponsors zoals Workx. De opvoeringen worden uitgevoerd door leerlingen van de elfde klas. Dat is vergelijkbaar met 4 havo/vwo en vmbo-t.

“Drie maanden lang is twee uur van de les CKV (culturele en kunstzinnige vorming) hieraan besteed”, legt docent Marjoleine van Ede van der Pals uit. Op de vrije school is het gebruik om in deze lessen vooral het accent op eigen uitvoering te leggen. De leerlingen zorgen zelf voor het idee, schrijven de dialogen en voeren het ook uit.

Rondlopend op het terrein blijkt dat de leerlingen vooral voor absurdistisch theater hebben gekozen. Tot wat voor aardigs dat kan leiden bewijzen “The Bitches” met hun twintig minuten durend theaterstuk “To kill or not kill”. Een variant op Romeo en Julia, waarbij uiteindelijk alle medespelenden de dood vinden. In een andere tent wordt een stuk opgevoerd rond drie tot leven komende Barbie-poppen. Het oogt het meest professioneel, compleet met levende muzikale begeleiding. Absurdistisch is ook het stuk “Hangt een man aan de lamp van de keuken.”

Iets heel anders is het optreden van de “garagedrummers”, die moeite hebben hun publiek twintig minuten geboeid te houden. Een grapje is de “overstroming”. Dat bestaat uit niet meer dan een jongen die vanaf het dak van een container water uit een gieter laat stromen.’

Minder vrolijk nieuws komt uit Driebergen, dat overigens ook vrijeschool-, kunstzinnig-creatief- en festival-gerelateerd is. Het gaat om ‘Na 15 edities komt er een einde aan het Driebergs popfestival Dwergpop’:

‘Meer dan 15 jaar hebben lokale jongeren en vrijwilligers uit de wijde omgeving van Driebergen het popfestival Dwergpop mogelijk gemaakt. Maanden voorbereiden vanuit het ouderlijk huis of de studentenkamer waren normaal, met als gevolg een mooi festival en vaak veel nieuwe vrienden. Organisator Stef, Stichting evenementen/festivals heeft besloten om na 15 edities een punt te zetten achter dit succesvolle evenement.

Voor jongen, door jongeren

Dwergpop begon in 1994 op de Drieklinken en werd met de Vrije School band Krukke Skur twee jaar later op het Seminarieterrein een groot succes. Voor jongeren en door jongeren, dat was het motto. De gemeente beloonde het festival zelfs met de vrijwilligersprijs in 1997.

Flinke namen

In de loop der jaren stonden er flinke namen op de bühne, zoals Brainpower, Intwine, de 3J's en Wouter Hamel. De afgelopen twee jaar heeft Dwergpop voor een andere koers gekozen: een nieuwe locatie op de Traay plaatste het festival dichter bij de mensen en met een ander type programmering trok het festival een groter en vooral breder publiek. Projectleider Frank de Goede kijkt terecht trots terug op de afgelopen twee jaar. “Het is goed voor Dwergpop om op dit hoogtepunt te stoppen”, aldus Frank.

Jonge vrijwilligers

De organisatie van het festival heeft altijd gehangen op vele tientallen vrijwilligers, die meestal als hechte vriendengroepen na een aantal jaar het stokje weer doorgaven aan een nieuwe frisse groep jongeren. De afgelopen jaren werd dit echter steeds lastiger. Hoewel er de afgelopen periode best een aantal organisatoren te vinden waren, voldeden deze niet aan het profiel dat bestuurder Stef voor ogen had. Jonge vrijwilligers, die de continuïteit van het festival weer een aantal jaar konden garanderen. Het kost altijd erg veel tijd en inzet om nieuwe jonge mensen uit te dagen en te inspireren een festival te gaan organiseren. “Toch heb ik goede hoop dat er op termijn weer een nieuwe groep opstaat die het festival mogelijk weer oppakt”, aldus Arnout de la Houssaye.

Dorpsfeest

Sinds voorjaar 2009 is er met de komst van het dorpsfeest een nieuw evenement in Driebergen verrezen dat voor een gedeelte in de festivalbehoefte die Dwergpop vervulde kan voorzien.

Driebergs talent heeft altijd de boventoon gevoerd binnen het beleid van de festivalorganisatie. Hoewel ten tijden van de oprichting van Stichting Dwergpop voor sommige minderjarige bestuursleden hun ouders nog moesten tekenen, werd er toen al serieus nagedacht over het festival en georganiseerd. Uitvloeisel hiervan was de ’s Cool Contest, een scholenband wedstrijd met alle middelbare scholen uit de regio waarin gestreden werd om een plaats in het middagprogramma van Dwergpop. Het festival was een springplank voor beginnend talent. Zo heeft het festival een neusje voor het boeken van bands die vervolgens toch net nog even aan de line-up van Lowlands toegevoegd werden. Kortom, bands op weg naar hun grote doorbraak. Ook zijn veel van de enthousiaste jongeren van toen nu professioneel werkzaam in de evenementenwereld. Maar nog veel belangrijker: het festival heeft veel vriendschappen en liefdes gesmeed die nog steeds bestaan.

Stef, Stichting evenementen/festivals, is er trots op het festival tot op dit hoogtepunt te hebben mogen organiseren en dankt alle sponsoren, vrijwilligers en de gemeente Utrechtse Heuvelrug voor alle steun en inzet in de afgelopen jaren.’

In het ‘Nieuws archief’ komen we Frank de Goede en Arnout de la Houssaye nog meer tegen. Zo meldde de website van Dwergpop vorig jaar onder meer:

‘Frank de Goede is voorzitter van het festival, op zijn 15e sloot hij zich samen met Rembrandt Boswijk drie weken op in een kantoortje met twee telefoons om te zorgen dat er een paar weken later een festival stond op het seminarieterrein. “Je leert van dat soort gekke dingen enorm goed plannen en aansturen” zegt Frank, “en daar heb ik nu in mijn dagelijks werk nog steeds veel aan!” Ook Arnout de la Houssaye merkt in de loop der jaren dat de ervaringen die je op hebt gedaan mee gaan spelen bij het vinden van een nieuwe baan middels je cv. Zeker in deze tijden van crisis en mogelijk in de toekomst is het vervullen van een bestuursfunctie of een organisatorische rol in een vrijwilligersfunctie echt een pre op je cv. Arnout is al 12 jaar betrokken bij het festival in verscheidene functies.

Al snel introduceerde de organisatoren van Dwergpop een junior-senior traject waarin 'oudere' (17 à 19 jaar) vrijwilligers (die bijvoorbeeld op het punt stonden te gaan studeren) actief kennis gingen overdragen aan “jongere” met als doel bepaalde functies voor de toekomst vervuld te krijgen. “Super leuk om te doen om te doen en ook nog eens erg leerzaam en het vergroot de continuïteit van het evenement”, volgens Arnout.’

Wanneer we de cv van Arnout zelf op LinkedIn opzoeken, komen we daar een respectabele staat van dienst tegen. Met aan het begin, helemaal als eerste, hoe kan het ook anders, de Stichtse vrijeschool:

‘Current
Uitvoerend Producent 2010 at into the great wide open
Producent Buitenspel 5 & 6 Juni at culturele zondagen
Zakelijke leiding REPlace at SeeS Projects
Freelance Event Producer at Awerkt
Penningmeester at Stichting Evenementen/Festivals STEF

Past
projectleider at Dwergpop festival
Producer Niemandsland at Culturele Zondagen Utrecht
Gala diner producer at Nederlands Film Festival
12 more...

Education
Universiteit van Amsterdam
stichtse vrije school’

Dat hij in goed gezelschap is, blijkt als we meer over Dwergpop vinden op de website 3voor12 van de VPRO. Dit bericht is van Jacinthe Versteeg en dateert van 14 mei 2004. Titel is ‘Stichting Dwergpop: reus in de Utrechtse popscene. “We mikken met ZININ op het publiek dat het gehad heeft met Lowlands”’:

‘Stichting Dwergpop heeft een dikke vinger in de Utrechtse culturele pap: de stichting organiseert niet alleen sinds jaar en dag het Dwergpop festival in Driebergen, maar sinds vorig jaar ook het grootser opgezette ZININ festival op het Smakkelaarsveld, de talentenjacht ’sCool Contest en -samen met Theater De Olifant- de maandelijkse Sneaknachten in EKKO. Bas Roels, voorzitter van de stichting, is sinds 1995 actief voor Dwergpop. Hij legt uit wat het idee achter de stichting is:

“We proberen met onze stichting iets positiefs voor de Utrechtse popscene te doen door speelplekken voor bandjes te creëren. Daarom programmeren we in beginsel uitsluitend bands uit de provincie Utrecht. Om marketingtechnische redenen doen we daar ook nog wel eens bands bij van buiten de provincie of een internationale band.”

Betekent dat ook dat er voor iedere Utrechter die een gitaar in zijn handen kan houden een podiumplek is? Niet helemaal, vertelt Roels: “De criteria om een band te programmeren verschillen per project: zo is de ’sCool Contest een bandjeswedstrijd met een vrije inschrijving, daar geldt alleen een leeftijdscriterium. Maar bij ZININ bijvoorbeeld proberen we echt de nieuwe bands, de beloftes van de toekomst te programmeren. Daar wordt veel kritischer naar de kwaliteit van het werk zelf gekeken.”

Volgens Roels is het samenstellen van de programmering van de festivals de laatste jaren aanzienlijk geprofessionaliseerd: “Vroeger ging het allemaal vrij simpel: we luisterden naar de demo’s die we binnen kregen en daaruit maakten we dan een selectie. De laatste jaren trekken we toch mensen aan met verstand van zaken, zoals bijvoorbeeld Jacco van Lanen, de programmeur van het ZININ-festival. Bovendien werken daarnaast, om de programmering samen te stellen, ook steeds meer samen met de gevestigde poppodia.”

Die samenwerking is sinds vorig jaar intensiever geworden: “Dit jaar hebben we bijvoorbeeld voor ZININ echt iedereen om de tafel gekregen, onder andere Tivoli, EKKO, De Peppel, De Kelder, Stichting Geinbeat, Azotod en IJsselpop. Je kunt denk ik wel spreken van een unieke, constructieve samenwerking. De podia gaan voor ons promotie maken en wij doen wederzijds weer dingen voor hen. Ook leveren diverse podia bandjes aan, waar ze voor een deel ook weer de kosten van dragen.”

Voorlopig wil Roels met ZININ op het Smakkelaarsveld blijven. Een verhuizing naar het Griftpark – zoals het Bevrijdingsfestival dit jaar – zit er wat hem betreft niet in: “Het Smakkelaarsveld staat bekend als het junkenveldje, maar als je er goed naar kijkt is het een onwijs gezellig plekje met waterpartijen, bomen en heuveltjes. Op termijn zullen we misschien wel naar het Griftpark moeten qua capaciteit, maar zolang het kan heeft het Smakkelaarsveld echt de voorkeur.” Waarop meteen de gevaarlijke vraag naar de verwachte opkomst voor beide festivals gesteld kan worden. Roels waagt zich aan een voorzichtige prognose: “We hopen dit jaar met Zinin zo’n 2000 man te trekken. In Driebergen zitten we met Dwergpop elk jaar tussen de 1000 en de 1500 bezoekers.”

Roels is tevreden met het aanbod aan festivals in de zomer, en verwacht dat er in die periode niet veel ruimte is om nog een festival op te zetten: “In de zomermaanden heb je naast onze festivals nog het Geinbeat festival in Nieuwegein, festival De Beschaving en Het Leidsche Rijn festival. Ik denk dat je in die zomermaanden wel tegen een verzadigingspunt aan zit. Misschien moeten we eens gaan denken aan een festival in het voorjaar of najaar of een keer een winterfestival.”

Over concurrentie gesproken: het weekend voor ZININ vindt Lowlands plaats. Een concurrentiestrijd waarvan ZININ vooral publicitair behoorlijk last heeft. “Veel media gaan enorm op in Lowlands en dan zien ze een festivals als ZININ absoluut niet meer staan.” Toch ziet hij qua publiek juist een kans: “Eigenlijk bieden we een plek voor mensen die het wel een beetje gehad hebben met Lowlands en dat soort grote festivals. No offense hoor, maar het is wel veel in de rij staan, het is gedoe met muntjes, het is hartstikke duur en je bent een heel weekend weg. ZININ is toch meer de huiskamer waar je binnenloopt en je drankje bij wijze van spreken op je tafeltje wordt gezet. Je doet waar je zin in hebt, en wanneer je wilt, ga je weer. En het is een stuk goedkoper bovendien: 15 bands, 2 podia en dit jaar een dj-tent van één uur ‘s middags tot één uur ’s nachts voor een tientje”.

ZININ vindt 28 augustus plaats op het Utrechtse Smakkelaarsveld. Dwergpop wordt dit jaar gehouden op 3 juli, op het Seminarieveld in Driebergen.’

Maar dat is dus inmiddels verleden tijd. Toch goed om te weten dat vrijescholieren heel bedreven zijn in (pop)festivals organiseren en inhoud geven.