Stampen

Vandaag de 85e sterfdag van Rudolf Steiner. Een ander niet onbelangrijk fenomeen is dat Hugo Verbrugh met zijn ‘Middernachtszon’ vandaag zijn 502e aflevering beleefde (daar kwamen de bezoekers vandaag achter, dus eigenlijk twee dagen te laat), waarvoor hulde, ook op deze plaats! Ik ga echter vandaag geen streken uithalen die je zou kunnen verwachten zo vlak voor 1 april, in de trant van: beeld- en geluidsopnamen van een voordracht van Rudolf Steiner ontdekt... En dan verwijzen naar een website waar ‘Die Philosophie der Freiheit’ wordt voorgelezen, alsof het de stem van Steiner himself betreft (in werkelijkheid is het radioman Michael Mentzel, die ook een heel aantal luister-cd’s met Steiners heeft opgenomen). Er is trouwens ook een mooie audio-opname van Steiners ‘Mijn levensweg’, maar dan in het Engels:

‘Rudolf Steiner’s Autobiography – Streaming Audio
This edition is in seventy chapters as originally written by Rudolf Steiner for the Goetheanum weekly newsletter.
The Autobiography was read by Frederick Dennehy, who made the files available for visitors to SteinerBooks.org.’

Een absolute aanrader! – Echte opnamen van Steiner zelf zijn er volgens ‘Dornach’ niet:

‘Immer wieder wird die Frage an das Rudolf Steiner Archiv gerichtet, ob es von Rudolf Steiner nicht doch Ton- oder Filmaufzeichnungen gibt. Nach dem bisherigen Stand der Forschung und nach Untersuchungen in den wichtigsten Archiven ist die Wahrscheinlichkeit der Existenz derartiger Dokumente auszuschliessen. (...)

Auch aus denen im Archiv vorhandenen Dokumenten und Aufzeichnungen ist nicht darauf zu schliessen, dass es zu einer möglichen Aufnahme von eventuell einem Vortrag oder einer Ansprache von Rudolf Steiner auf Schallplatte gekommen ist.

In den Sammlungen der Filmarchive Deutschlands und der Schweiz befinden sich keine kinematographischen Aufzeichnungen von Rudolf Steiner.’

Dus waar ik vandaag maar weer naar uitwijk, is de concrete praktijk. En dan wel die in Antwerpen, op ‘StampMedia’:

‘StampMedia is het eerste persagentschap in Vlaanderen – erkend als “algemeen nieuwsmedium’ door de Vlaamse Vereniging van Journalisten – dat een stem geeft aan alle jongeren in de media. En dat niet alleen. Daarnaast wil StampMedia de berichtgeving over jongeren corrigeren en hen vooral zelf aan het woord laten. Zeker daar waar hun mening van belang is en weinig gehoor vindt in de mainstream kanalen. Kortom: StampMedia is een persagentschap door jongeren met nieuws voor iedereen die het wil horen.

Daarom zijn we op zoek naar jongeren van allerlei slag, allerlei afkomst, allerlei overtuigingen, maar liefst uit de omgeving van Antwerpen en graag tussen zestien en zesentwintig jaar om mee te werken binnen dit unieke persagentschap. Ben je jong en heb je iets te vertellen dat je niet kwijt kan? Sta je te springen om je stempel te drukken op de media? Kan je onwaarschijnlijke foto’s trekken? Heb je een zoetgevooisde stem? Blink je uit met je videoskills? Neem dan als de bliksem contact op!’

En wat zien we daar dan? Marjolein Lambrechts die schrijft over ‘Klassieke muziek is onvoorstelbaar hedendaags’:

‘Dat klassieke muziek bij jongeren steeds minder populair is, verbaast niemand. Daarom sloegen De Veerman, AMUZ en Peter Van Heyghen de handen in elkaar om jongeren te laten kennismaken met barokmuziek. Maar er is nog een reden. “Zonder kennis van het verleden is er geen toekomst”, aldus Van Heyghen.

De hele week lang kregen 16 leerlingen van Steinerschool Antwerpen de kans kennis te maken met barokmuziek en de toenmalige tijdsgeest. Als afsluiter stelden ze op vrijdag 26 maart hun eigen versie van het barokoratorium “San Nicola di Bari” voor in hun school.

Het oratorium is een samenwerking tussen librettist Silvio Stampiglia en componist Giovanni Bononcini. Barokspecialist Peter Van Heyghen: “Er zijn verschillende aspecten van het oratorium die heel interessant zijn voor jongeren. Zo speelt volwassen worden een heel grote rol in het stuk, maar ook seksualiteit en moraliteit komen aan bod.”

Eigentijdse versie

Vanaf dinsdag gingen de leerlingen in AMUZ, het Augustinus Muziekcentrum aan de Kammenstraat in Antwerpen, aan de slag en naarmate de week vorderde, kreeg hun eigentijdse versie van “San Nicola di Bari” steeds meer vorm. “Vaak had iemand een ritme of een melodie in z’n hoofd en dat werkten we dan verder uit in groep”, vertelt leerling Timur Michelashvili (16).

En wat met de leerlingen die zelf geen muziekinstrument bespelen? “Zij werden geholpen door diegenen die dat wel kunnen”, gaat klasgenote Thamy Steckelbruck (17) verder. “Ze leerden dan wel alleen de noten die ze nodig hadden voor een welbepaald stukje, maar dat is voldoende, hé.”

Kennis van het verleden

De wereld van barok en die van jongeren liggen minder ver uit elkaar dan veel mensen denken. “Eigenlijk is het niet de barokmuziek op zich die zo belangrijk is, maar wel het feit dat jongeren moeten beseffen dat een cultuur, zonder kennis van het verleden, geen toekomst heeft”, vervolgt Van Heyghen.

“Eigenlijk is klassieke muziek onvoorstelbaar hedendaags. Dezelfde thema’s blijven terugkomen en het verleden reikt ons dan ook bouwstenen aan die we nuttig moeten gebruiken voor onze maatschappij. We moeten er iets constructiefs mee doen.”

Zelf wil Van Heyghen dankzij dit project vooral zijn enthousiasme doorgeven aan de jongeren. “Ik heb een zaadje geplant en ik kan alleen maar hopen dat het later op één of andere manier zal ontkiemen”, verklaart hij.

Oude muziek herontdekken

Thamy vindt het heel belangrijk dat oude muziek herontdekt wordt: “Het is ontzettend verrijkend om op deze fijne manier met barokmuziek om te gaan. We hebben dan wel een week geen les gehad, maar nu hebben we ongetwijfeld veel meer bijgeleerd.”

“Alle muziek leren kennen is volgens mij onmogelijk,” besluit Timur, “maar als ze ooit een teletijdmachine uitvinden en onze klas komt terecht in de barokperiode, dan zullen we onze plan wel kunnen trekken.”’

Komt vandaag toch weer het verleden om de hoek kijken...