‘Normaliter valt voor zeven uur ’s morgens de ochtendkrant in de bus. Voordat de abonnee die openvouwt of in de haast bij zich steekt, heeft het dagblad al een nachtelijk leven achter de rug.
Deze week bellen ze weer aan: de krantenbezorgers die u met een kaartje het beste voor het nieuwe jaar toewensen. En of u misschien een kleine fooi over heeft voor de bezorging, dag in dag uit, door weer en wind.
Ze verdienen het, de jongens, meisjes, vrouwen en mannen die zich iedere ochtend in alle vroegte op de fiets wagen. Maar ze zijn niet de enigen die ervoor zorgen dat Trouw iedere dag in een betaalde oplage van 91.000 bij lezers belandt.
Nederland is ’s nachts één groot raderwerk van krantendistributie. Vrachtwagens, busjes, auto’s en fietsen doorkruisen het donker om de 4,6 miljoen dagelijks gedrukte ochtendkranten op tijd te bezorgen. Tienduizenden verdienen er hun brood mee.
Voor dagbladuitgevers is het een peperduur precisiewerkje. Het fijn vertakte distributiemodel is alleen al goed voor een kwart van de kostprijs van een krant. En als er één radertje hapert, leidt dat meteen tot klachten. Gemiddeld krijgt iedere Trouw-abonnee zijn krant eens per jaar niet of te laat bezorgd.
Papier, inkt en drukpersen vormen samen nog een kwart van de kostprijs. In directiekamers van dagbladuitgeverijen wordt daarom wel gedagdroomd over een digitale toekomst. Als iedere abonnee zijn krant zou lezen op een e-reader of iPad, zou dat het product – zonder druk en distributie – in theorie al de helft goedkoper maken.’
Volgt een uitvoerig verhaal, waarin alle verschillende, hierboven vermelde stations worden gevolgd, om uiteindelijk in Barger-Oosterveld uit te komen. Overigens gaat het niet alleen om Trouw van uitgeverij De Persgroep, maar ook om de Volkskrant, en andere kranten: NRC Next, Het Financieele Dagblad en het Nederlands Dagblad. De distributiekosten moeten immers door gezamenlijke actie gedrukt worden, net als (die van) de kranten zelf. En daar staat het dan:
‘Langs het stadion van FC Emmen gaat het naar Barger-Oosterveld. Officieel gemeente Emmen, maar voor de bewoners nog steeds een dorp van drieduizend zielen. Houdijk laadt een stapel kranten uit de auto en legt die in een plastic doos in een voortuin. Dan rijdt ze verder, de provincie in.
Jeroen Zijlstra staat iedere ochtend om half zes op. In huis hangt de geur van vers brood uit de broodbakmachine. Hij werkte als wiskundedocent op een gymnasiun in Utrecht, maar volgde zijn vrouw die leerkracht werd op de Vrije School in Emmen. Zijlstra studeert nu voor koordirigent aan het conservatorium. “Met drie kinderen heb je bijna nooit een moment voor jezelf. En aan sporten kwam ik ook al niet toe. Daarom dacht ik: een krantenwijk is zo gek nog niet. Dan combineer ik die twee dingen.”
Zijlstra haalt de kranten uit de plastic bak in zijn tuin. Onderaan de trap sorteert hij ze, in gedachten de adressen aflopend. Van de 80.000 dagbladen die in Amsterdam werden ingeladen voor de rit naar het noorden, zijn er nu nog 44 over. Trouw heeft in Barger-Oosterveld zeven abonnees. De kranten gaan in de rieten mand voorop Zijlstra’s fiets.
“Toegegeven, in augustus is het een fijnere bijbaan”, merkt de jonge vader droogjes op. Glibberend gaat het door de straten van Barger-Oosterveld. De stoepen zijn ijsbanen, sommige brievenbuskleppen zitten vastgevroren. Zijlstra kent de wijk op zijn duimpje. Weet precies waar hij iedere ochtend wordt begroet door een hond, en hoeveel kranten hij in een plastic zak voor de buurtsuper moet achterlaten.
Trouw-lezers lijken hier geen ochtendmensen. Bij geen van de zeven abonnees brandt licht.
Normaal doet Zijlstra 40 minuten over zijn krantenwijk. Door gladheid en de aanwezigheid van een fotograaf en journalist nu twee keer zo lang. Thuis zitten vrouw en kinderen inmiddels aan het ontbijt. De klus zit erop. Officieel moeten alle kranten bezorgd zijn voor zeven uur ’s morgens. Ondanks het weer is dat bijna gelukt.
Daarmee zit de nachtelijke reis over vele schijven erop. Voor vandaag dan. Morgen vinden nieuwe kranten hun weg van redactie naar abonnee. Enkele reis van Amsterdam naar Barger-Oosterveld. En alle andere steden en dorpen van Nederland.’
Prachtverhaal. In de papieren krant staan er bovendien prachtige foto’s bij, die ontbreken op de website. En goed dat het weer eens een keer is opgeschreven, dat hele proces om nieuws op de mat te krijgen. Dat is een cultuur die je moet koesteren.
.
2 opmerkingen:
Michel, wat ik me eigenlijk afvraag: heb jij zelf als kind/jongeling een vrijeschool doorlopen? En ben jij geabonneerd op dagblad Trouw, wellicht ook op NRC Handelsblad? De nieuwe startpagina van die laatsgenoemde krant vind ik trouwens een aanfluiting, 'veredelde'Nu.nl versie.
Binnenkort zullen een aantal krantenbezorgers, als zijnde krants visitekaartje, weer aan menig huis aanbellen omwille van een extraatje. Of raakt dat ook al buiten gebruik?
Beste John,
Nee, geen vrijeschool, maar een Jenaplanschool (lagere school). De middelbare school was gewoon een grote scholengemeenschap met mavo, havo en vwo. Ik ben inderdaad geabonneerd op de papieren Trouw en NRC Handelsblad (inclusief digitaal) en op de Volkskrant alleen digitaal. Dat zijn mijn hoofdbronnen. Mijn bezorgers zijn nog niet langsgeweest, maar die verwacht ik nog zeker.
Een reactie posten