Waardering

En weer is het de nieuwssite van de Antroposofische Vereniging gelukt om het nieuws als eerste te brengen, namelijk ‘Woonwerkproject van Raphaëlstichting e.a. genomineerd’:

‘Uit 112 inzendingen is het woonwerkproject Oosterdel, ontworpen door 9°architecture, één van de zes genomineerde voor de Hedy d’Ancona Prijs 2010.’

Die architectengroep zijn we al eens eerder tegengekomen, en wel op 11 augustus in ‘Phoenix’, dat over de nieuwbouw van de Zoetermeerse vrijeschool ging:

‘De Vrije School wordt herbouwd op de plek aan het Schansbos waar het iets meer dan een jaar geleden afbrandde. Yaike Dunselman van 9 Graden Architecture ontwierp een opvallend gebouw: “Het is modern, maar de inhoud van de Vrije School wordt niet overboord gegooid.”’

Inderdaad, zoon van. Maar dat bleek geen rol te spelen. Ook nu niet. Maar eerst dat bericht bij de Antroposofische Vereniging:

‘De Hedy d’Ancona Prijs is een prijs voor excellente zorgarchitectuur en wordt tweejaarlijks uitgereikt. De prijs richt zich specifiek op gebouwen in de zorgsector waarbij stedenbouw, tuin- en landschapsarchitectuur, architectuur en/of interieurarchitectuur het zorgconcept ondersteunen. De genomineerde projecten worden vanaf begin januari door de jury bezocht. Tijdens deze bezoeken zal op elke locatie een expertmeeting plaatsvinden, zodat de gebruikservaringen van de vele in de zorg betrokken partijen worden meegenomen in de uiteindelijke keuze. Woonwerkproject Oosterdel is gebouwd in opdracht van Stichting Veldzorg, de Raphaëlstichting en Bouwcompagnie. Het project bestaat uit twee gebouwen: het werkgebouw en het woonzorghuis aan de rand van het Oosterdelgebied. Het Oosterdel is een zeer lang geleden in cultuur gebracht gebied, gelegen ten oosten van het dorp Broek op Langedijk. De bewoners van het woonzorghuis van de Raphaëlstichting verbouwen groenten en kruiden op de eilanden in het Oosterdelgebied. Deze eilanden zijn met bootjes te bereiken vanaf de kade bij het werkgebouw. In het werkgebouw kunnen de landbouwproducten worden verwerkt en opgeslagen.
Zie: www.hedydanconaprijs.nl/nominaties. Meer info ook op www.9graden.net (projecten 03 en 05).’

Nu wil het toeval dat afgelopen vrijdag De Digitale Verbreding nr. 12 is uitgekomen. Dat feit staat vermeld op de website van de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ). Onder ‘Actueel’ wordt ‘De Digitale Verbreding, uitgave 12 van 13 november’ aangeprezen:

‘De novemberuitgave van De Digitale Verbreding is verschenen. Met een keur aan artikelen, berichten en beschouwingen. Klik voor het maandelijkse nieuws op de link hiernaast of hier. In het online tijdschrift De Digitale Verbreding is ook een samenvatting van het strategisch nieuws van de afgelopen periode opgenomen.’

Op 14 oktober maakte ik in ‘Opheffingen’ melding van het verschijnen van nummer 11. Nu is er dus nummer 12. Dit keer zal ik ook de inhoudsopgave er eens bij doen, dan heeft u alles meteen bij de hand. Een en ander is hier al eerder voorbij gekomen, maar dat hindert niet, u hoeft niet op alles te klikken:

‘Aankondigingen NVAZ
Algemene Ledenvergadering NVAZ op 24 november 2009
Instellen Platform Onderzoek NVAZ

Actuele inhoudelijke berichten
Mexicaanse griep, Nieuwe Influenza A (H1N1) en vaccineren
Vaccineren of niet? Antroposofische gezichtspunten, door Madeleen Winkler

Symposium 2009 Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg: professionele individugeoriënteerde gezondheidszorg
Welke vaardigheden en innovaties moeten ontwikkeld worden? Praktijkonderzoek in de antroposofische gezondheidszorg 2009

Individuele bijdragen
Column ‘Wat kunnen “calculerende ouders” voor de instelling betekenen?’, door Huib van den Doel
Herfstconferentie ‘Fakkeldragers in de 21 eeuw’, door Stasja van Suchtelen
Recensie ‘De kunst van het zorgen’, door Huib van den Doel
Recensie ‘Nieuwe idealist v/m’, door Huib van den Doel

Berichten uit het veld
Afscheid van Yvon ten Brummelhuis als bestuurder van Zonnehuizen
BTW-heffing op CAM-geneeswijzen van de baan
Pleidooien voor antroposofica
Werk werkt bij de Raphaëlstichting
Buitenprojecten van de Raphaëlstichting

Nieuwe en vernieuwde publicaties
Nieuw boek met uitgebreide informatie over uitwendige therapieën
Drie interviews met antroposofische medici
Nieuwe vijfde herziene druk ‘Ontwikkelingsstoornissen bij kinderen’

Door NVAZ geselecteerd strategisch nieuws, periode 3 oktober – 4 november 2009
Antroposofische (en complementaire) zorg
Algemeen nieuws
Preventie / epidemiologie
Eerstelijnszorg
Instellingen
Ouderenzorg, verpleeg- en verzorgingshuizen
Gehandicaptenzorg en GGZ
Internationaal
Ter lering en vermaak’

Ja, het is een hele lijst. Maar er gebeurt ook heel wat, in de antroposofische gezondheidszorg. Nu zouden de Vereniging van vrijescholen en de bd-vereniging ook eens moeten overgaan tot het bijeenbrengen van zulk soort actuele berichtgeving, zou ik denken. Overigens, mocht u een opvallende gelijkenis zien in een groot deel van de in nr. 12 gebruikte illustraties met het onderwerp van gisteren, geboekstaafd in ‘Overpeinzing’, dan is dat bepaald géén toeval: ik vrees dat dat met mijn persoontje heeft te maken... – Maar waar het mij nu om gaat, is het bericht ‘Buitenprojecten van de Raphaëlstichting’. Daar staat onder meer, onder de kop ‘Nieuwe bewoning voor eerste bewoners van Oosterheem’:

‘In oktober volgde het bericht dat zorgtuinderij Oosterheem van start is gegaan:

Op 1 oktober betrokken de eerste bewoners van Oosterheem hun nieuwe bewoning aan de Dorpsstraat in Broek op Langedijk. Zorgtuinderij Oosterheem is een woon-werkgemeenschap voor 12 mensen met een verstandelijke beperking. Aan het woonhuis grenzen twee medewerkersappartementen.

Oosterheem is een samenwerkingsproject tussen Scorlewald en Stichting Veldzorg. Veldzorg heeft direct aangrenzend aan het woonhuis een groot gebouw in eigendom. Scorlewald huurt in dit gebouw een ruimte die als werkplaats voor de tuin dient. Vanuit de werkplaats gaan de bewoners iedere dag met de schuit naar een van de eilanden in het natuurgebied Oosterdel om groenten te verbouwen of onderhoud te plegen. Een tweede werkgebied bestaat uit onderhoudswerkzaamheden in het natuurgebied Oosterdel. Dit gebied is ca. 80 hectare groot en bestaat uit tientallen eilandjes en zeer veel vaarten en sloten. Klik hier voor de folder.

Oosterheem, Dorpsstraat 96 B, 1721 BM Broek op Langedijk, tel. 0226 34 50 79.’

Maar dat is nog niet alles. Ga je naar de website van Raphaëlstichting zelf, dan vind je onder 25 september 2008, dus van ruim een jaar geleden, dit bericht met de titel ‘Eerste Paal Oosterheem. Scorlewald bouwt aan uniek woon-werkinitiatief’:

‘Donderdag 25 september is de eerste paal geslagen van het woon-werkinitiatief Oosterheem in Broek op Langedijk. Op de foto is te zien hoe zes mannen waaronder de Hans Lap (directeur van Scorlewald) en Koos Oud (eerste bewoner van het nieuwe project) met grote inspanning en op “Oud-Hollandse wijze” de paal heien. Zij werden geholpen door de Burgemeester van Langedijk, de directeuren van de Wooncompagnie en het bouwbedrijf en door de voorzitter van stichting Veldzorg, waarmee Scorlewald in het Oosterdel-gebied gaat samenwerken.

De bouw van de woningen gaat ongeveer een jaar duren. Het gebouw is ontworpen door Yaike Dunselman, die ook al tekende voor Lohengrin (Scorlewald) en de grootscheepse renovatie van het centraal bureau van de Raphaëlstichting in Schoorl.

In Oosterheem is plaats voor twaalf bewoners. Ook zullen er twee appartementen voor medewerkers van Scorlewald in worden ondergebracht. In het nieuwe initiatief zal worden gewoond en gewerkt. Er komt een tuinderij voor vruchten en fijne groenten en er zullen onderhoudswerkzaamheden worden verricht aan het Oosterdelgebied zelf.

Stichting Veldzorg stelt de materialen voor het onderhoud van de eilandjes in het 80 hectare tellende gebied ter beschikking. Het geteelde fruit uit de tuinderij gaat naar lunchroom/bakkerij Fermento in Alkmaar, waar het zal worden verwerkt in het gebak. De groenten zullen worden geleverd aan de keukens van Scorlewald en Midgard.

Rob Hardewijn, coördinator van Oosterheem, is nog druk op zoek naar sponsors voor het tuindersproject. “De Stichting Noordhollanse van 1816 is al over de brug gekomen met een aanzienlijke bijdrage voor een grote schuit, daar zijn we echt ontzettend blij mee.”’

En weer komt Yaike Dunselman van 9°architecture (oftewel 9 Graden Architecture) voorbij. En niet met één, maar met liefst drie gebouwen bij de Raphaëlstichting. Kijk, dan wordt het interessant. Hoog tijd om eens op zijn website te kijken (het is zo’n vervelende flash-website, zodat ik niet kan dieplinken, ook niet bij de downloads, want die werken niet; dus zelf erheen surfen a.u.b., op ‘Nederlands’ klikken en dan gaat het vanzelf verder). Onder ‘Bureau’ staat dit:

‘9°architecture werd door de architecten Yaike Dunselman, Inken Feddersen en Lars Frerichs in januari 2003 opgericht en werkt vanuit haar twee kantoren: Amersfoort/Nederland en Oldenburg/Duitsland.’

Onder ‘Actueel’ staat het nodige al vermeld, maar ik kies voor ‘Projecten’. Daar vind ik, behalve in het bericht van de Antroposofische Vereniging al genoemde ‘Meer info ook op www.9graden.net (projecten 03 en 05)’, dit:

‘03 nieuwbouw Werkgebouw Oosterdel / Broek op Langedijk/ NL/ 2005-2008
Het Oosterdel is een zeer lang geleden in cultuur gebracht gebied. Stichting Veldzorg wil met haar inzet de natuurlijke waarden in het Oosterdel behouden en zelfs verbeteren.
Het werkgebouw Oosterdel is verbouw en nieuwbouw van de werkgebouwen die de Stichting Oosterdel benodigt. De nieuwbouw probeert aansluiting te zoeken bij de bestaande (historische) bebouwing, maar neemt tegelijkertijd ook een eigentijdse en passende verschijningsvorm aan.
>> Download PDF Projectdocumentatie (NL, 0,9 MB) [deze link blijkt niet te werken, MG]

05 nieuwbouw Woonzorghuis Oosterdel / Broek op Langedijk/ NL / 2005-09
Deze nieuwbouw voor de Raphaëlstichting ontstaat in het dorpscentrum, aan het Oosterdelgebied, ook bekend als het gebied van de 1000 eilanden. Vier aan elkaar geschakelde kappen grijpen terug op de traditionele kleinschaligheid van de omgeving. Met een vrije en zorgvuldige vertaling integreert deze nieuwbouw met respect in de bestaande historische omgeving. De verticale houten gevelbeschieting is uitgevoerd in van breedte verschillende delen, en maakt daarmee een abstracte knipoog naar de kenmerkende eilandenstructuur van het Oosterdelgebied.
›› Download PDF Projectdocumentatie (NL, 1,3 MB) [deze link werkt gelukkig weer wel; een mooi plaatje ervan is al op de nieuwssite van de Antroposofische Vereniging gezet, MG]

08 Woonzorghuizen Scorlewald, Schoorl / NL/ 2005-2009
Het voormalige gemeentehuis van de gemeente Schoorl wordt omgebouwd tot Centraal Bureau van de Raphaëlstichting. Op het terrein ontstaan tevens 2 woonzorghuizen voor 16 bewoners en 2 medewerkerwoningen. Uitgangspunt is dat de nieuwbouw aansluit bij de bestaande bebouwing, ruimtelijke- en natuurlijke kwaliteiten. De dominantie van het bos wordt behouden door het ontwerp van sculpturale bouwmassa’s, lichten elegant van vorm, zonder dakoverstekken. Het terrein- en landschapsplan wordt gemaakt door Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten te Utrecht.
›› Download PDF Projectdocumentatie (730 kb)

10 Woonzorghuis Scorlewald, Schoorl/ NL/ 2003-2007 / gewonnen ontwerpwedstrijd
Het bewustzijn voor de gemeenschap Scorlewald als een organisch en samenhangend geheel is het ontwerpmotief voor de nieuwbouw van het woonzorghuis voor 16 bewoners en 2 medewerkerswoningen. De nieuwbouw reageert op de openheid van het polderlandschap en sluit met haar bouwmassa aan bij de bestaande bebouwing. In de vormentaal ontstaan ronde, aan de natuur ontleende vormen. Zij vormen de overgang tussen binnen- en buitenruimte en definiëren voor de bewoners een »warme« plek van geborgenheid.

13 Woonzorghuis 't Zeepaard Schoorl/ NL / 2008-09 / nieuwbouw
Aan de rand van het dorp Schoorl waar het duinlandschap overgaat in het polderlanschap is dit kleine woonzorghuis ontworpen. Het woonzorghuis bestaat uit 4 appartementen en een gemeenschappelijke woonkeuken. Met eenvoudige middelen en natuurlijke materialen is een “warme” leefruimte voor de bewoners gecreëerd.

15 Verbouw kantoorgebouw Raphaëlstichting, Schoorl / NL / 2005-2007
Het voormalige gemeentehuis van de gemeente Schoorl is omgebouwd tot Centraal Bureau van de Raphaëlstichting- een netwerkorganisatie die zorg verleent aan mensen met een verstandelijke- of lichamelijke handicap.
Op het terrein ontstaan tevens 2 woonzorghuizen voor 16 bewoners en 2 medewerkerwoningen. Het terrein- en landschapsplan wordt gemaakt door Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten te Utrecht.’

Het is me allemaal nog niet wat. Heel veel Schoorl en Raphaëlstichting dus. Hij moet daar kind aan huis zijn. Maar opvallend is ook het grote aantal nominaties en prijzen. Het valt in de smaak blijkbaar, deze ontwerpstijl. Wat nog wel grappig is, is deze nummer 12:

‘12 Trein- en busstation Zuiderzeelijn / Emmeloord/ NL / 1999 / Afstudeerproject
Het station brengt in haar vormgeving het proces van de trein tot uiting, hoe ze vanuit een lineaire beweging tot stilstand komt, aansluitend weer in beweging komt om in de periferie te verdwijnen. De dynamiek van de hogesnelheidstechniek aan de ene kant en de behoefte naar rust, verticaliteit en menselijke maat aan de andere kant vormen hier een consequent uitgewerkt vormgevingsmotief.’

En onder nummer 2 vinden we de bekende:

‘02 nieuwbouw Vrije School / Zoetermeer / NL / 2008-2010 / winnend ontwerp prijsvraag
Met het winnende ontwerp voor de nieuwbouw van de Vrije School is 9°architecture als architect door de Gemeente Zoetermeer benoemd. Het winnende ontwerp wil recht doen aan de inhoudelijke behoefte van het Vrije School onderwijs om kinderen authentiek en vrij vanuit de eigen kern te laten leven; vrij te zijn.’

Mooi dat het allemaal zo gewaardeerd wordt. Het is nog een jong bureau, maar het kan zo nog heel wat worden.