Ekonomische krisis

Nu is Harry Mulisch dan toch overleden, gisteren. Een paar dagen geleden werd zijn naderende dood al min of meer aangekondigd. Zeer ernstig ziek was hij. En nu is het verlies natuurlijk groot, zoals iedereen niet nalaat te zeggen. Mulisch werd 83 jaar. Hij was een succesvol auteur. Hij zal de komende maanden uiteraard alleen maar succesvoller worden. Zijn hele leven zat hij bij De Bezige Bij, bijna zestig jaar lang. – Zo kom ik bij het thema van de uitgever. Het is wat goedkoop en heeft niets met het voorgaande te maken. Ik wil het hebben over ‘Perun Boeken’, een van die heel kleine antroposofische uitgevers. Ton Jansen is daar de drijvende kracht achter, en ook de enige kracht, geloof ik. Over hem had ik het op zondag 7 december 2008 in ‘Wereld’, met een speciale vermelding van zijn nieuwe digitale tijdschrift ‘Mens en wereld’. Op 2 mei 2009 kon ik in ‘Geheim’ de afsluiting van de eerste jaargang ervan melden, terwijl ik op 5 maart van dit jaar in ‘Verdienen’ een recensie had door Martje Klok van het boek van Ton Jansen, De kredietcrisis. En wat dies meer zij, dat hieruit is voortgekomen. Van dat internettijdschrift is nu geen spoor meer te vinden op zijn website, of het moet die ene link zijn, die deze volledig onjuiste informatie geeft:

‘Mens en wereld

Tijdschrift voor antroposofie en sociale driegeleding

Met ingang van vrijdag 24 oktober j.l. is Perun Boeken een nieuw initiatief gestart, het digitale tijdschrift mens en wereld. Hierin zal elke week een artikel over een actueel onderwerp verschijnen, belicht vanuit de antroposofie, met speciale aandacht voor de driegeleding van het sociale leven. Indien U interesse in onderwerpen als deze hebt, nodigen wij U van harte uit een kijkje te nemen op de website van Mens en wereld.

Ga naar www.mens-en-wereld.nl’

Daar klopt dus geen barst van. En waarom niet; dat lees ik in het ‘Jaarverslag 2009’, dat op dezelfde website is te vinden. In de ‘Samenvatting’ van het ‘Jaarverslag Perun Boeken van 1.1.2009 tot en met 31.12.2009’ op bladzijde 1 staat dit:

‘2009 is voor Perun Boeken een heel slecht jaar geweest, in die zin dat de verkoop dit jaar veel en veel lager uitviel dan in voorgaande jaren. Alles bij elkaar was de verkoop dit jaar bijna de helft minder dan normaal, terwijl de omzet ongeveer 40 procent lager lag. Oorzaak van deze enorme daling is naar alle waarschijnlijkheid de financiële en ekonomische krisis, die in het najaar van 2008 heeft toegeslagen. Zoals ook in eerdere jaren al bleek zijn met name de uitgaven van Perun Boeken uitermate gevoelig voor dergelijke conjuncturele schommelingen.

Na jarenlange overwegingen is in 2009 uiteindelijk besloten om de resterende voorraad van het boek «Christuservaringen heden» als ramsj te verkopen, dit vooral om plaats te maken voor opslag van andere uitgaven. De financiële opbrengst van deze actie was evenwel dermate gering, dat in de toekomst overwogen moet worden om slechtlopende uitgaven zelf tegen gereduceerde prijs uit te verkopen.

Gezien het wankele ondernemersklimaat, maar ook uit tijdgebrek, is in 2009 maar 1 nieuwe uitgave verschenen. Dit betrof het boek «De Kredietkrisis» van Ton Jansen, een verzameling van de opstellen die tussen oktober 2008 en april 2009 in het webtijdschrift Mens&Wereld waren verschenen. Verder verscheen in 2009 de dichtbundel «Spreek Michaël» van Theo van Leeuwen, het vervolg op de in 2008 verschenen bundel «Rafaël spreekt». Plannen om het boek over «De kredietkrisis» als luister-CD uit te brengen of om een nieuwe artikelenserie te beginnen, konden – zowel vanwege het financiële risico als vanwege tijdgebrek – niet worden gerealiseerd. Ook op het gebied van publiciteit, distributie, samenwerking, vormgeving of wat dan ook was 2009 voor Perun Boeken een rustig jaar. Op geen van deze gebieden zijn nieuwe initiatieven genomen.

Hoewel de verkoop buitengewoon tegenviel, is de financiële positie van Perun Boeken niet slecht te noemen. Dit komt vooral doordat in 2009 met nieuwe uitgaven pas op de plaats werd gemaakt, zodat de aanwezige middelen niet hoefden te worden aangesproken. Deze blijven dus voor toekomstige uitgaven beschikbaar.

Aangezien het ondernemersklimaat ook in 2010 onverminderd slecht is, bestaan er voor het eerst in de geschiedenis van Perun Boeken dit jaar geen plannen voor nieuwe uitgaven. Als enige uitgaven zal in september 2010 de derde dichtbundel van Theo van Leeuwen verschijnen, getiteld «Ik Gabriël ». De financiële verantwoordelijkheid voor deze uitgave berust evenwel niet bij Perun Boeken, maar bij de auteur. Verder zal met name verder worden gewerkt aan de vertaling van Prokofieffs boek over «De kringloop van het jaar als inwijdingsweg», die in 2008 is begonnen (in samenwerking met vertaler Jelle van der Schuijt).

Vanwege vertraging in de vertaling is de uitgave van dit boek een jaar uitgesteld; naar verwachting zal het nu in september 2011 verschijnen. Daarnaast wordt overwogen de website van Perun Boeken geheel te moderniseren, dit ondanks de relatief hoge kosten die hieraan verbonden zijn. Om uit het dal te komen is een impuls voor de verkoop echter absoluut noodzakelijk.’

Het jaarverslag gaat nog negen pagina’s verder, maar hier is de hoofdzaak wel mee getekend: financiële en ekonomische krisis (in precies deze spelling, jawel). Wie meer details wil weten, cijfermateriaal van boekverkopen bijvoorbeeld, die door Ton Jansen met bewonderenswaardige openheid op zijn website zijn geplaatst, leze rustig daarin verder. Of het moet dit feit op bladzijde 2 zijn, over ‘Webtijdschrift Mens&Wereld’, dat ik graag voor alle duidelijkheid nog even wil toevoegen:

‘De reeks artikelen die vanaf oktober 2008 in het digitale webtijdschrift Mens&Wereld verscheen, is in april 2009 afgerond, waarna deze artikelen onder de titel «De kredietkrisis» als boek werden uitgebracht (zie boven). Het plan om in 2009 met een nieuwe artikelenserie te beginnen kon door tijdgebrek helaas niet worden gerealiseerd. Ook inhoudelijke redenen speelden hierbij een rol.’