Wervel

Op donderdag 26 februari zal ‘de Wervel’, voorheen grondsteen van opleiding De Wervel, een plek krijgen binnen het Leendert Meeshuis. Dit gebeurt in een korte bijeenkomst met muziek, woord en ontmoeting rondom de Wervel.

Op 14 juni 2008 sloot Academie De Wervel haar deuren in Zeist. Bij die gelegenheid kreeg het Leendert Meeshuis in Bilthoven uit handen van Eva Mees de Wervel overhandigd, met de uitnodiging en uitdaging om deze op een nieuwe wijze in het huis zichtbaar te maken.

Dit bericht ontving ik van Piet Keesmaat, zorgmanager Leendert Meeshuis, en Hans Altenburg, stafmedewerker Antroz.

Over de opheffing van De Wervel schreef ik op 14 juni 2008 in ‘Weemoed’. Dit is blijkbaar het directe vervolg daarop. Hier wordt trouwens Piet Keesmaat gepresenteerd als zorgmanager van het Leendert Meeshuis. Ik vroeg me op 9 februari, helemaal aan het eind van ‘Vruchten van onderzoek’, nog af wat zijn huidige functie precies is. Ik schreef over hem als oud-directeur van Huize Thomas in Rotterdam, maar het is de vraag of dat wel helemaal correct is. In die tijd, eind jaren tachtig, werd er nog ongaarne in heilpedagogische instellingen over een ‘directeur’ gesproken, dus mogelijk was hij daar destijds ‘coördinator’ of zoiets. Wat hij in ieder geval wel geweest is, is directeur van de Ita Wegman Stichting, waar Huize Thomas later deel van uitmaakte, en die later is gefuseerd met de Arta-Lievegoedgroep, waardoor de Lievegoed Zorggroep ontstond.

In de eerste ‘Externe Nieuwsbrief voor professionals’ op de website van deze Lievegoed Zorggroep, als Externe nieuwsbrief nr.1 van eind 2007 te vinden onder ‘Publicaties’, staat op pagina 3 een artikel ‘Voornemen tot fusie met Stichting De Beukenhof, biologisch dynamische zorgboederij’. Dit is ondertekend door Piet Keesmaat en Anton van Balkom. Die fusie heeft inmiddels al lang plaatsgevonden.

Gisteren vond ik nog een fraaie sfeerreportage over De Beukenhof, onder de titel ‘Het boerenbedrijf moet geen zorginstelling worden’. Daarin komt deze Anton van Balkom (52) aan het woord, ‘sinds twee jaar regiomanager Zuid Lievegoedzorggroep en verantwoorde­lijk voor deze locatie’, zoals de ongenoemde journalist over hem schrijft:

‘Na jarenlang werkzaam te zijn geweest in de psychiatrie heeft hij twee jaar geleden de overstap naar dit bijzondere boerenbedrijf gemaakt. “De werkwijze op ‘De Beukenhof’ is gebaseerd op een antroposofische le­vensinstelling. Dat wil onder andere zeggen dat ieder mens geboren is om een zinvol leven te leiden.”’

Het eerder genoemde artikel in de Externe Nieuwsbrief sluit hier op aan:

‘Vanuit de Lievegoed Zorggroep is begin 2007 een interim directeur (de heer P. Keesmaat) benoemd die het vertrouwen kreeg van bestuur, medewerkers en inspraakorganen.
Op basis van dit vertrouwen is er dit jaar voor gezorgd dat het HKZ certificaat gehaald is, dat de wachtlijst weer groeit, dat de nieuwbouw kon starten en dat de Beukenhof haar status bij het Zorgkantoor zag verhogen van de c-categorie naar de a-categorie.
Ook de Inspectie toonde zich meer dan tevreden. Het cliënttevredenheidsonderzoek spreekt in deze dan ook boekdelen.’

In dezelfde nieuwsbrief, een bladzijde eerder, staat ook een artikel ‘KennisCentrum Antroposofische Zorg van start’:

‘Per 1 januari 2008 gaat het KennisCentrum Antroposofische Zorg van start. Het kenniscentrum, dat voortkomt uit een samenwerkingsverband tussen de Lievegoed Zorggroep en het Louis Bolk Instituut, verkeert de eerste twee jaar in een projectfase. Vanaf 2010 zal het zelfstandig opereren.’

Dat wisten we al, op 8 november 2008 schreef ik hierover in ‘Kenniscentrum’ en onthulde daarbij dat dit de naam ‘Antonovsky Instituut’ had gekregen. Wat ik toen echter nog niet wist, en wat nu wel op de website van dit instituut wordt vermeld, is dat Piet Keesmaat hiervan projectmanager is. Maar dat had ik al kunnen weten, had ik het genoemde artikel in de eerste externe nieuwsbrief van eind 2007 goed gelezen:

‘Het project wordt bestuurd door de heer D. Klein Bramel (directeur verslavingszorg Lievegoed Zorggroep) en de heer V. Blok (directeur Louis Bolk Instituut). De dagelijkse leiding is in handen van een projectmanager, de heer P. Keesmaat, die daarbij wordt bijgestaan door een projectmanagementteam.’

Ga ik naar de website van Antroz, dan vind ik daar in het nieuwsarchief een berichtje van 22 februari 2008, getiteld ‘Benoeming zorgmanager’:

‘De heer Piet Keesmaat is per 1 maart 2008 benoemd in de functie van zorgmanager voor het Leendert Meeshuis. Het Leendert Meeshuis is één van de locaties van Antroz, Antroposofische Woonzorggroep.

De heer Keesmaat is werkzaam bij de Lievegoed Zorggroep en wordt gedetacheerd bij Antroz, locatie Leendert Meeshuis, voor gemiddeld 28 uur per week, gedurende een periode van ca 1 jaar. De heer Keesmaat heeft als zorgmanager de integrale leiding over het Leendert Meeshuis.’

Waarmee de kring van deze bijdrage van vandaag weer rond is. Toch wil ik nog even een toetje serveren. Dat heeft te maken met hoe hoog ik eerder de website van Antroz aansloeg, op 19 september 2008 in ‘Voorbeeldig’ en vervolgens op 7 november 2008 in ‘Toelating’. Op een webpagina met de titel ‘Historie’ vond ik ongekend kort en krachtig de geschiedenis van deze organisatie beschreven, die van zich behoorlijk complex en veelzijdig vertakt is, zodat er een duidelijk overzicht ontstaat. En dat wil ik u vandaag tot slot niet onthouden:

‘1956: Huize Valckenbosch
Het herenhuis Valckenbosch, destijds eigendom van jonkheer Van Tets, stond begin 20e eeuw centraal in de wijk “Valckenbosch” [in Zeist, MG] die toen nog moest worden gebouwd. Nog steeds neemt Huize Valckenbosch een centrale en belangrijke plek in de wijk Valckenbosch in. De kerk van De Christengemeenschap werd er in 1964 naast gebouwd. Na de oorlog stond het stichten van bejaardenhuizen in de belangstelling. Ook binnen De Christengemeenschap was men op zoek naar behuizing waar ouderen bij elkaar konden wonen en zonodig verzorgd konden worden. De geestelijken Heinrich Ogilvie, Ernst Beernink en Jacobus Knijpenga waren nauw bij dit project betrokken. Ondanks het feit dat de koopsom aanzienlijk was en het huis grondig moest worden opgeknapt (het was in de oorlog gevorderd en erg uitgewoond), kon in 1955 toch tot de aankoop van Huize Valckenbosch worden overgegaan.

Er werd gestart met 30 bewoners, 1 kok en 1 zuster. In het begin was het erg behelpen. Een keuken was er nog niet, een lift evenmin. Liften kwamen er naderhand wel, evenals 12 nieuwe kamers, een ziekenzaal, eetzaal en zusterkamer. Het is dan inmiddels 1962. De aanbouw van een nieuwe vleugel maakt een uitbreiding naar 63 bewoners mogelijk. In 1984 wordt het oude Huize Valckenbosch afgebroken; daarna wordt het huidige hoofdgebouw gebouwd. In 2001 is het verzorgingshuis uitgebreid met 17 appartementen, de opnamecapaciteit komt daarmee op 80 plaatsen.

1977: Kraaybeek
Het landgoed Kraaybeek [in Driebergen, MG] werd omstreeks 1835 gesticht door de weduwe Van Oosthuyse-de Jongh. Daartoe werd de daar gelegen boerderij ‘Onder de Crayen’ afgebroken en het buitenhuis Kraaybeek gebouwd. Tot 1902 woonde de familie Diederichs op Kraaybeek. Eerst als huurders en later als eigenaars.

Kort voor de Tweede Wereldoorlog was Kraaybeek een Joods koloniehuis, ter voorbereiding op het verblijf in een kibboets in Israël. Na de Tweede Wereldoorlog werd het een opvanghuis voor Indische repatrianten en daarna voor bejaarden met affiniteit met de antroposofie. In 1969 brandde het huis volledig af. In 1976 werd het huidige appartementencomplex van Woonoord Kraaybeek gebouwd.

Het woonoord Kraaybeek op het Landgoed Kraaybeek is in 1977 geopend. Sindsdien heeft Kraaybeek een unieke ligging, naast het Landgoed Kraaijbekerhof en naast het woon/zorgcentrum Beukenstein in een parkachtige omgeving.

1984: Valckenhof
De Stichting Vermogen Valckenbosch is opgericht in 1978. Zij is eigenaar en beheert het woonproject Valckenhof, bestaande uit 23 woningen dat in 1984 van start ging. De woningen zijn bestemd voor zelfstandig wonende ouderen. Voorwaarde is dat men een binding heeft met de religieuze achtergrond van De Christengemeenschap en/of de antroposofie. De woningen zijn gelegen aan de Burgemeester Korthals Alteslaan te Zeist, op de oneven nrs. 1 t/m 45. Het terrein is 61,43 are groot. De Stichting Vermogen Valckenbosch kreeg met een statutenwijziging per 1 januari 2008 de nieuwe naam Stichting Valckenhof.

1998: Leendert Meeshuis
Het Leendert Meeshuis [in Bilthoven, MG] opende zijn deuren op 5 februari 1998. Het huis draagt de naam van de medeoprichter van het verpleeg- en therapiehuis “De Maretak” te Driebergen. Leendert Frederic Carel Mees (1902-1990) was na zijn studie geneeskunde jarenlang huisarts in Den Haag. In 1960 werd hem gevraagd de medische zorg in “De Maretak” op zich te nemen, wat hij met veel vreugde acht jaar lang heeft gedaan. In 1988 sloot “De Maretak” haar deuren. Om de band met dit verpleeghuis en haar grondlegger te behouden, is gekozen voor de naam Leendert Meeshuis.

Het Leendert Meeshuis begon in 1998 met 60 bewoners. In 2001 werden zowel de psychogeriatrische afdeling Fazant als de somatische afdeling Pauw uitgebreid met 2 plaatsen. De plaatsen op Pauw worden vooral gebruikt voor palliatieve zorg. In 2003 werd het huis uitgebreid met 10 plaatsen, nu bestemd voor afdeling Patrijs, een kleinschalige en zelfstandige wooneenheid.

1998: Stichting Antroposofische Ouderenzorg, SAOZ
In 1998 hebben de besturen van de Leendert Mees Stichting te Bilthoven, Stichting Huize Valckenbosch te Zeist, Stichting Vermogen Valckenbosch te Zeist en Stichting Kraaybeek te Driebergen een personele unie gevormd en zijn gekomen tot het oprichten van de Stichting Antroposofische Ouderenzorg (SAOZ). De Stichting kreeg ten doel: het verlenen, bevorderen en verder tot ontwikkeling brengen van gezondheids- en ouderenzorg op antroposofische grondslag dan wel geïnspireerd vanuit De Christengemeenschap.

2007: Antroz, Antroposofische Woonzorggroep
In 2007 is de juridische fusie van de Stichting Huize Valckenbosch, Leendert Meesstichting en Stichting Antroposofische Ouderenzorg (SAOZ) voorbereid, gelijktijdig met de omzetting van het bestuursmodel naar een Raad van Toezicht-model.

De redenen:
– Het in stand houden van meerdere kleine AWBZ-stichtingen werd omslachtig. De functies van het Leendert Meeshuis en Huize Valckenbosch (verpleging/verzorging) groeien immers naar elkaar toe.
– Verminderen van de kwetsbaarheid en de beheerkosten.
– Invoeren van een organisatievorm waarbij duidelijker en meer geordend aan kwaliteit kan worden gewerkt, ook gericht op de invoering van een kwaliteitssysteem (HKZ).
– Verbeteren van positie als werkgever op de arbeidsmarkt.

De juridische fusie houdt in dat de Leendert Mees Stichting en de Stichting Antroposofische Ouderenzorg per 1 januari 2008 zijn opgegaan in de Stichting Huize Valckenbosch. De Stichting Huize Valckenbosch is verder gegaan met de nieuwe naam Stichting Antroz. De Stichting Antroz heeft de rechten en plichten overgenomen van de drie fuserende stichtingen.’