Handvest

John Wervenbos heeft in zijn commentaar bij het bericht gisteren over de antroposofica terecht kritiek op de gebrekkige informatievoorziening over de daarbij ook genoemde ‘Actie Eliant’. Deze heeft weliswaar een eigen website, waarheen vanaf aardig wat plekken op websites in Nederland wordt verwezen, zoals deze prominente van de Antroposofische Vereniging in Nederland, maar die eigen website van Eliant geeft heel weinig achtergronden. Wat er staat is dit:

‘Of we nu ja of nee zeggen tegen een Europese Grondwet, wetten en regels uit “Brussel” krijgen steeds meer invloed op het leven binnen nationale grenzen. Wie zijn stem niet laat horen in de Europese organen – Ministerraad, Commissie en Parlement – heeft weinig recht van spreken. Daarom hebben de belangrijkste internationale antroposofische koepelorganisaties zich aaneengesloten in een Europese Alliantie voor Toegepaste Antroposofie, ELIANT (sinds 29.6.2006).

Via deze Europese alliantie willen de koepelorganisaties in Brussel laten zien dat antroposofie en de daaruit ontwikkelde initiatieven, instellingen en bedrijven staan binnen de Europese traditie van menselijke waardigheid, individuele ontwikkeling en vrijheid van keuze in een pluriforme samenleving. Daarom is een gemeenschappelijk handvest opgesteld. Meer lezen, klik hier…

Door ondertekening van dit handvest kan iedereen die de toegepaste antroposofie een warm hart toedraagt en op Europees niveau wil ondersteunen dit persoonlijk aan “Brussel” duidelijk maken. Bent u een voorstander van biologisch-dynamische landbouw, van vrijeschoolpedagogie, antroposofische gezondheidszorg, psychiatrie, gehandicaptenzorg, ouderenzorg en andere vruchtbare toepassingen van de antroposofie, dan is dit de weg en het moment om dat met uw stem te bekrachtigen.

ELIANT wil een miljoen handtekeningen verzameld hebben in Europa. Dit aantal heeft een belangrijk politiek gewicht. Wij willen als Nederlanders hierin ook ons aandeel leveren.’

Erboven staat, vet weergegeven:

‘Tot nu toe – stand van zaken 20 augustus 2009 – zijn er 885.002 handtekeningen geplaatst, waarvan ruim 71.000 uit Nederland.’

Dat is niet slecht, daarmee is al bijna 90% van het gewenste resultaat bereikt. – Maar wil je meer weten over deze actie, dan word je op deze website slecht bediend. Je kunt natuurlijk doorklikken naar die internationale website, maar dat wordt dan weer Engels of Duits (of Frans of Spaans) lezen. (Het is trouwens grappig dat op die website de petitieformulieren in de verschillende talen – Engels, Deens, Fins, Frans, Duits, Italiaans, Nederlands, Portugees vermoed ik, Spaans, en de laatste is denk ik Hongaars – allemaal via de Nederlandse website lopen, want als extensie staat daar overal .nl.)

Maar je wilt toch ook in het Nederlands kunnen lezen hoe het zit. Gelukkig helpt John ons al uit de brand en vindt een document op de website van de ECCE, de ‘European Co-operation in Anthroposophical Curative Education and Social Therapy’, waarin Bernard Heldt, secretaris van dit ‘Europees samenwerkingsverband voor antroposofische heilpedagogie en sociaaltherapie’ en tevens opleidingsdirecteur van het Edith Maryon College, uiteenzet wat Eliant is, onder de titel ‘Menselijke waardigheid, individuele ontwikkeling en vrijheid van keuze in een pluriforme Europese samenleving’. Dit is duidelijk in het jaar 2007 geschreven (in oktober om precies te zijn). Toen was er nog veel optimisme over een mogelijk nieuw Europees Grondwettelijk Verdrag, na de negatieve uitslag van het Europees referendum over Europa in Nederland en Frankrijk in 2005. Dat spreekt uit de hele tekst. Ik laat enkele passages volgen die over de Actie Eliant gaan:

‘Op 29 juni 2006 bediscussieerden en ondertekenden in Brussel 10 Europese NGO’s, die werken vanuit de antroposofie, het Handvest van de Europese Alliantie van op antroposofie gebaseerde initiatieven, ELIANT. Dit Handvest stelt dat de antroposofie met name op het gebied van landbouw, pedagogie, heilpedagogie en geneeskunde heeft bijgedragen tot centrale waarden van de Europese cultuur als menswaardigheid en individuele ontwikkeling. De ondertekenaars van het Handvest – waaronder het ECCE – spreken zich uit over de wijze waarop ze hieraan verder willen bijdragen.

In het Europese basisverdrag staat vermeld dat, indien een organisatie één miljoen handtekeningen aan de Europese Commissie kan overleggen, deze laatste verplicht is hierop actie te ondernemen (zie kader). De Europese Commissie heeft aangegeven deze verplichting serieus te nemen!’

Het probleem is alleen dat zelfs dit nieuwe, hervormde basisverdrag nog altijd niet in werking is getreden. Het is weliswaar door de 27 lidstaten op 13 december 2007 ondertekend, maar nog altijd niet door iedereen geratificeerd, wat wel de voorwaarde is. Ierland moet er nog een referendum over houden en houdt zijn hart vast dat de eigen bevolking alsnog ‘nee’ zegt. Niettemin wordt in dit artikel uit het ‘Verdrag tot vaststelling van een basisverdrag voor Europa’ het ‘Artikel 1-47: Het beginsel van de participerende democratie, Lid 4’ letterlijk geciteerd:

‘Wanneer tenminste één miljoen burgers van de Unie, afkomstig uit een significant aantal lidstaten, van oordeel zijn dat inzake een aangelegenheid een rechtshandeling van de Unie nodig is ter uitvoering van de Grondwet, kunnen zij het initiatief nemen de Commissie te verzoeken binnen het kader van de haar toegedeelde bevoegdheden een passend voorstel daartoe in te dienen. De procedures en voorwaarden voor de indiening van een dergelijk burgerinitiatief, met inbegrip van het minimum aantal lidstaten waaruit de burgers die het verzoek indienen, afkomstig dienen te zijn, worden bij Europese wet vastgesteld.’

Daar is dus de hoop op gevestigd. Terwijl de hoop in veel landen, in ieder geval in Nederland, erop is gevestigd dat dit hele verdrag niet doorgaat. Dat kan verstandig of onverstandig zijn, maar dat is wel de teneur en daarmee een feit waar je rekening mee moet houden. – De tekst van Bernard Heldt gaat verder:

‘Teneinde dit Handvest politiek gewicht te geven is dan ook besloten een actie te lanceren om één miljoen handtekeningen te verzamelen en aan de Europese Commissie voor te leggen. Hiervoor is de afgelopen maanden vanuit de verschillende antroposofische organisaties aandacht gevraagd. Meer informatie is te vinden op www.eliant.eu.

Om in Europa een factor van betekenis te worden, moet deze actie worden ondersteund. Eén miljoen is een groot aantal, maar bedenk wel dat er in 2007 bijna 500 miljoen Europese burgers zijn, het gaat dus om meer dan 2 ‰ van de burgers, voor Nederland zijn dat er dan bv. 33.000, voor België 22.000, voor Duitsland 165.000 die op enigerlei wijze met antroposofische initiatieven in contact zijn: ouders van vrije scholen of heilpedagogische en sociaaltherapeutische instellingen, consumenten van BD-landbouwproducten, patiënten en cliënten van de antroposofisch-medische of -therapeutische zorg of biografische consulenten etc. Op dit moment (oktober 2007) zijn er meer dan 230.000 handtekeningen opgehaald. Maar wij willen dóór – we moeten de 1 miljoen halen! Wij moeten laten zien dat we een factor van betekenis zijn!’

Het spijt me wel, maar het komt op mij nogal als wishful thinking over. Ik ben waarschijnlijk te sceptisch voor dit soort dingen, en dat werkt natuurlijk niet. Je moet met zoiets een heilig geloof in de eigen zaak hebben. Die heb ik wel in de zaak, maar niet zozeer in de manier waarop deze actie gevoerd wordt. Of ik de enige ben die dit zo ervaart, weet ik niet. – Meteen daaronder volgt deze tekst, waarmee het artikel van Bernard Heldt wordt besloten:

‘Via deze Europese alliantie willen wij in Brussel laten zien dat antroposofie en de daaruit ontwikkelde initiatieven, instellingen en bedrijven voortgekomen zijn uit, en staan binnen de, Europese traditie van menselijke waardigheid, individuele ontwikkeling en vrijheid van keuze in een pluriforme samenleving. Daarom is een gemeenschappelijk handvest opgesteld. Zie ook: www.eliant.eu en www.eliant.nl.

Door ondertekening van dit handvest kan iedereen die de toegepaste antroposofie een warm hart toedraagt en op Europees niveau wil ondersteunen dit persoonlijk aan “Brussel” duidelijk maken. Bent u een voorstander van BD-landbouw, van vrijeschool pedagogie, antroposofische gezondheidszorg, psychiatrie, gehandicaptenzorg en andere vruchtbare toepassingen van de antroposofie, dan is dit de weg en het moment om dat met uw stem te bekrachtigen.

ELIANT wil in 2008 een miljoen handtekeningen verzameld hebben in Europa, er zijn er al meer dan 230.000! Wij willen als Europese burgers hierin ons aandeel leveren.’

Dit laatste is dus dezelfde tekst die nu ook op de website van Actie Eliant staat. Alsof er in twee jaar niets is gebeurd. Dat werkt dus niet, bij mij in ieder geval niet. Je wilt toch een reëel beeld voorgeschoteld krijgen en de recente ontwikkelingen daarbij kunnen terugvinden. Maar nee, men heeft voor iets anders gekozen, het is vrijwel nog de stand van twee jaar geleden. Zo was ook de hoop vorig jaar al een miljoen handtekeningen bereikt te hebben. Met een beetje geluk gaat dat dit jaar alsnog gebeuren. Dat zou een mooi, ja zelfs een knap resultaat zijn. Maar of dit dan ook rechtsgeldig en rechtskrachtig zal zijn, waarnaar geluisterd móet worden, is nog altijd de vraag. Dat staat natuurlijk niet op de website van Eliant...