Look

Ik heb nog niet gemeld dat AntroVista sinds Pasen een nieuwe look heeft gekregen. De kunstenaar achter AntroVista is natuurlijk Wilfried Nauta. Hij maakt met afstand de mooiste antroposofische website die er bestaat. Dankzij de medewerking van zeer velen, uiteraard. Wilfried Nauta schrijft dat AntroVista met Pasen alweer negen jaar bestaat: Eerste Paasdag 2001 was het officiële begin van de website. Het nieuwe jasje is mede om die reden ontstaan.

‘De vormgeving staat in het teken van de zeven planeetsferen. Iedere dag van de week een andere kleur, passend bij de dag. Kijk maar eens op de planeetzegel rechtsboven en probeer het uit.’

Dat laat je je als vaste bezoeker natuurlijk geen twee keer zeggen. Als je daar op klikt, kom je op de pagina met ‘De planeetzegels’:

‘De zegels vormen een samenhangende, metamorfoserende reeks, die een afspiegeling is van de zeven grote ontwikkelingsstadia van mens en aarde. De indeling van de zeven dagen in de week hangt hiermee samen.’

Het is heel mooi gedaan. Een klik op ieder zegel toont meteen de metamorfose en geeft de pagina een andere kleur: van blauw, roze, paars, rood, geel en oranje naar groen. Onderaan staat een schema waarin na het zegel nog andere kwaliteiten opgesomd worden: goden, weekdag, kleur, metaal, orgaan, plantentype en loofbomen. Handig, alles bij elkaar. Ook de menu’s zijn veranderd. Het menu rechts met de themarubrieken is versimpeld, terwijl bij het menu links naast ‘adressen’, ‘prikbord’, ‘agenda’ en ‘nieuws’ nu ook ‘extra!’ is toegevoegd. Die leidt naar een typische AntroVista-verworvenheid: ‘antroposoftware, ecards, spreuken en meer’. Kortom, er is heel veel te zien. AntroVista en Wilfried Nauta, van harte gefeliciteerd!

Nu ik toch met kunst bezig ben, kan ik meteen het vervolgverhaal van Gijs Frieling voortzetten (ik had het het laatst over hem op 19 december 2009 in ‘Geluksvogel’). Op Eerste Paasdag zondag 4 april schreef Raymond van den Boogaard op de Cultuurweblog van de website van NRC Handelsblad over ‘Dokter Faustus in W139’ en toonde daar meteen een aantal foto’s bij:

‘De brandende kaarsen dragen er nog toe bij: het Amsterdamse kunstcentrum W139 is veranderd in een kathedraal. Eén voor de duivel, wel te verstaan: Dokter Faustus, zoals het project is vernoemd, verkoopt immers zijn ziel aan de duivel. De zo’n tien meter hoge ruimte is van boven tot onder bedekt met muurschilderingen die geïnspireerd heten te zijn door de roman Doktor Faustus van Thomas Mann.

Geen vierkante centimeter muur ontsnapt aan de duivelskunsten van Axel Linderholm, Charlotte Schleiffert (zie haar “Esmeralda” aan het begin van dit blog), Dick Tuinder, Gijs Assman, Gijs Frieling, Joris Lindhout, Menso Groeneveld, Natasja Kensmit en Paul Kleman.

De vrijdag onder grote belangstelling geopende tentoonstelling in W139 aan de Amsterdamse Warmoesstraat – voormalig krakersbolwerk – is het afscheidsproject van artistiek directeur Gijs Frieling, die zelf een enorm Beiers (en schuldig) landschap heeft bijgedragen. Hij wordt volgende maand opgevolgd door de Duitser Tim Voss, sinds 2006 directeur van de Kunstverein Harburger Bahnhof in Hamburg.

Enkele kunstenaars hebben zich, zoals Natasja Kensmil in haar schetsen voor een gesprek met de duivel, beperkt tot het illustreren van scenes uit de roman. De anderen associëren er lustig op los, waarbij vooral scenes in verband met het nazisme en de Tweede Wereldoorlog hoge ogen scoren, zoals bij Paul Klemanns “Op...bereikte mij het bericht...”

Het beschilderen van de hoge ruimte van W139 was de afgelopen weken publiek toegankelijk, maar het moet gezegd dat het resultaat bepaald overweldigend is. Bij wijze van catalogus is een bijlage van de Groene Amsterdammer verschenen, die ook bij de editie van dit weekblad van 7 april zal worden gevoegd.’

Die link naar De Groene Amsterdammer volgende, vind je de volgende tekst over ‘Doktor Faustus Tentoonstelling W139, te Amsterdam’, ook met foto’s:

‘Op 2 april is de opening van de afscheidstentoonstelling van directeur Gijs Frieling.
De muren van W139 worden op dit moment beschilderd met scènes, beelden en personages uit de roman Doktor Faustus van Thomas Mann.

“In dit plan komen een aantal lijnen van mijn curator- en kunstenaarschap samen: de wens om tenminste één keer heel W139 van top tot teen te beschilderen; het verlangen naar een samenwerking tussen verschillende kunstenaars die de obligate verwijzing naar een gemeenschappelijk thema overstijgt en de poging om de wonderlijke angst voor illustratie te overwinnen die de beeldende kunst al meer dan honderd jaar gevangen houdt”, aldus Gijs Frieling.

Naast scènes uit Doktor Faustus worden er om het pakt met “de duivel” compleet te maken ook betaalde advertentie op de muren geschilderd. Samen met De Groene Amsterdammer publiceert W139 een speciale bijlage met daarin teksten van onder andere Willem Jan Otten, Rudi Fuchs en Joke Hermsen. De afbeeldingen van de geschilderde advertenties zullen ook in de bijlage worden afgedrukt. Deze special ligt op 7 april in de winkel.

Axel Linderholm
Charlotte Schleiffert
Dick Tuinder
Gijs Assmann
Gijs Frieling
Joris Lindhout
Menso Groeneveld
Natasja Kensmil
Paul Klemann
Tijdens deze productieperiode is W139 dagelijks geopend. Vrijdag 2 april zal de officiële opening plaatsvinden in W139 om 21.00 uur.
Voor meer informatie: http://w139.nl/doktor-faustus’

Meer over Faust zelf is te vinden in het nieuwe boek van Pieter Steinz, redacteur van NRC Handelsblad:

‘Pieter Steinz (1963), chef van de bijlage Boeken, studeerde oude geschiedenis en Engelse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij van 1988-1990 ook klassieke cultuur doceerde. Van 1989 tot 2005 was hij kunstredacteur bij NRC Handelsblad. Behalve over literatuur en film schreef hij over popmuziek en oude geschiedenis. In boekvorm verscheen van zijn hand: Mijnheer Van Dale Wacht Op Antwoord en andere schoolse rijtjes en ezelsbruggetjes (Prometheus 1991, achtste herziene druk 2006), Reis om de wereld in 80 hits (samen met Bernard Hulsman), Lezen &cetera – Gids voor de wereldliteratuur (Prometheus 2003) en Lezen op locatie – Atlas van de wereldliteratuur (2004). Deze laatste twee boeken kwamen voort uit zijn wekelijkse serie over literatuur in de zaterdagbijlage van NRC Handelsblad. In 2006 publiceerde hij de muziek- en literatuurboeken Zwanenzangen (met Bernard Hulsman) en Elk boek wil muziek zijn (met Peter de Bruijn).’

En nu is er dan ‘De duivelskunstenaar. De reis van Doctor Faust door 500 jaar cultuurgeschiedenis’:

‘Dodenbezweerder, sterrenwichelaar, alchemist- Johannes Faust (1480-1540) was van alle markten thuis. Maar het was zijn pact met de duivel dat hem tot een van de geliefdste personage in het theater en de literatuur maakte.
Een levenslange fascinatie voor de Duitse magiër zette Pieter Steinz aan tot een reis door de tijd en door Europa, op zoek naar de ziel van Faust.
Wat weten we over zijn leven? In welke Nederlandse kastelen spookte hij rond? Waarom lieten zo veel schrijvers en kunstenaars zich door hem inspireren? Hoe werd hij misbruikt door dominees, patriotten, communisten en nazi’s? En wat heeft hij ons vandaag de dag nog te zeggen?’

In het VPRO-geschiedenisprogramma ‘OVT’ van 21 maart was de journalist Pieter Steinz te gast om over zijn boek te spreken (aldaar ook te beluisteren; het item duurt achttien minuten). Steinz heeft ook een maandelijks interviewprogramma, ‘Lezen &Cetera Live’:

‘Iedere laatste zondag van de maand interviewt Pieter Steinz schrijvers over hun werk in boekhandel Donner te Rotterdam. De geluidsopnames van deze interviews zijn op deze pagina te beluisteren. Ook de interviews die Steinz vorig seizoen maakte zijn hier terug te vinden. Klik op de links hieronder als u de MP3 bestanden los wilt openen of opslaan om ze te beluisteren in uw eigen MP3 speler.’

Op 28 maart, Palmpasen, had hij Berthe Meijer, Kester Freriks en, bij hoge uitzondering, zichzelf te gast (maar nu geïnterviewd door Kester Freriks). Het zou in een week op de website van NRC Boeken komen te staan, maar dat is nog niet gebeurd. Was dat wel zo, zou u kunnen horen dat hij in zijn zoektocht ook zeven kenners voor zijn boek heeft geïnterviewd, onder wie zowaar een antroposoof. Een heel hoofdstuk is gewijd aan deze kenners. Op bladzijde 207 komen we dan ‘De antroposofe’ tegen. Dit is Maria Martina Sam, ‘hoofd van de afdeling voor Schöne Wissenschaften van de Vrije Hogeschool voor Geesteswetenschap in Dornach’. Haar heeft Steinz bezocht:

‘Ze is bijna klaar met een promotieonderzoek naar Rudolf Steiners Faust-receptie en daarmee de aangewezen persoon om uit te leggen wat Faust voor de hedendaagse antroposofie, en vooral het onderwijs op de Vrije Scholen (“Waldorfscholen”) betekent.’

Dat doet zij dan in drie bladzijden. Zo komen we vandaag van de kunst van AntroVista, via die van de directeur en kunstenaars van W139, uit bij de historie van en toneel- en schrijfkunst over Faust, met ook een klein antroposofisch rolletje. Look, look!