Wikkelgoed

Gisteren kwam De Telegraaf met het bericht ‘Angst voor vmbo-advies Cito-toets is onzin’, waarin op het einde de Vereniging van vrijescholen ook haar partijtje meeblaast:

‘Ruim 157.000 leerlingen van groep acht van de basisschool beginnen dinsdag aan de driedaagse Cito-toets. Dat kan kinderen, maar ook hun ouders, slapeloze nachten bezorgen. Als kinderen maar niet naar het slecht bekend staande vmbo moeten, vrezen velen. Een slechte zaak, vinden onderwijsdeskundigen.

Een vmbo-advies komt regelmatig voor: in 48 procent van de gevallen kregen basisschoolleerlingen vorig jaar die raad van het het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling (Cito). Een derde van de kinderen kreeg een havo-advies en 19 procent een vwo-advies, aldus een woordvoerster van het Cito.

Ouders en andere volwassenen moeten kinderen niet opjutten om zo hoog mogelijk te scoren bij de Cito-toets, vindt Catelene Passchier. Zij zit in het bestuur van de FNV Vakcentrale en ondertekende onlangs een open brief met die strekking. “FNV vindt dat Nederland zijn vakmensen hard nodig heeft. Het is onzin dat alleen mensen die hoogopgeleid zijn meetellen”, zegt haar woordvoerder. Ook onder anderen een bestuurslid van de MBO Raad en cabaretiers Jack Spijkerman en Erik van Muiswinkel zetten hun naam onder de brief.

Op zich is het goed om de prestaties van kinderen te meten met de Cito-toets, maar kinderen moeten er niet op worden afgerekend. Dat vindt de organisatie voor voortgezet onderwijs, de VO-raad. De organisatie heeft geen aanwijzingen dat de Cito-toets tot paniek bij ouders en kinderen leidt.

Maar de druk op kinderen om optimaal te presteren kan wel degelijk hoog oplopen, zegt Bas Levering. Hij werkt als pedagoog bij de Universiteit Utrecht en de Fontys Hogeschool in Tilburg. “Dat komt ook omdat ouders tegenwoordig maar weinig kinderen hebben, voor wie ze het allerbeste willen.” Volgens hem willen ouders graag dat hun kinderen het daarom zo goed mogelijk doen op school. In de jaren vijftig was het volgens hem nog geen schande als een kind niet kon meekomen. “Dat hoorde er gewoon bij.” Dat kwam doordat de gezinnen groter waren, waardoor het zelfs goedkoop was als niet iedereen hoefde te studeren. Kinderen konden dan meteen een steentje bijdragen aan het huishoudinkomen.

Al met al is de Cito-toets volgens Levering bijkans een eindexamen voor de basisschool is geworden. “Dat is niet goed voor kinderen. Er moet niet teveel druk op kinderen worden gelegd. De toets moet hen alleen helpen om de juiste middelbare school te kiezen. Meer niet.”

Dat is precies de reden waarom vrije scholen de toets niet gebruiken. Een woordvoerder van de Vereniging van vrijescholen zegt dat de Cito-toets zo bekend is, dat uitslagen van scholen ijverig met elkaar worden vergeleken. Daardoor neemt de druk op kinderen om te presteren toe. Dat leidt volgens hem af van het doel: de leerlingen helpen bij het maken van de juiste keus voor het vervolgonderwijs. Vrije scholen gebruiken in plaats van de Cito-toets vaak het zogenaamde Drempelonderzoek, aldus de zegsman.’

En nu had de Vereniging van vrijescholen op haar Nieuwjaarsconferentie van twee weken geleden nog wel zo’n actueel thema gekozen: ‘Breinvriendelijke pedagogie’, zoals ik op 14 januari meldde in ‘Groeispurt’. Al heel gauw kwam er een verslag van op de wesbite:

‘Op 18 januari hield de Vereniging van vrijescholen haar jaarlijkse Nieuwjaarsconferentie met het thema: Breinvriendelijke pedagogie; Wat kan hersenonderzoek betekenen voor onderwijs en kinderopvang?

Alex van Emst, voormalig directeur van het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum (APS) in Utrecht, hield een voordracht over dit onderwerp. Hieraan voorafgaand kregen de aanwezigen een springtouw om in beweging te komen. Immers, de laatste tijd is vaak in het nieuws dat bewegen belangrijk is voor het opnemen van informatie! Om de herinnering actief te houden namen de deelnemers het springtouw na afloop mee naar huis.

Klik hier voor filmpjes van het touwtje springen en 2 reportages over breinvriendelijk leren.

Klik hier voor de presentatie van Alex van Emst.’

Veel bijzonders is het niet; evenmin wat daarna verder onder ‘Breinvriendelijk leren’ ook op de weblog van deze vereniging wordt aangeboden. Na hetzelfde als hiervoor, volgt dit nog:

‘Het APS publiceerde twee dvd’s die gaan over breinvriendelijk en natuurlijk leren, één voor het voortgezet onderwijs en één voor het primair onderwijs. Op leraar24 zijn samenvattingen te vinden van de dvd’s. De linkjes treft u hieronder:

Laraar24 – basisschool Klaverweide, Zoeterwoude-Dorp
Leraar24 – voorgezet onderwijs A. Roland Holst College, Hilversum’

De spelfout ‘Laraar’ heb ik uit baldadigheid maar laten staan. Niet dat het verkeerd is om je van deze dingen op de hoogte te stellen. En ongetwijfeld binnen de vrijeschool juist goed. Maar ik verwacht gewoon meer. Ondertussen is het best aardig dat er op nieuwe ontwikkelingen wordt ingespeeld. Bijvoorbeeld de Twitter-stream in de rechterkolom van de weblog: ‘Vrijescholen op twitter’. Het echt leuke eraan is volgens mij dat er tevens allerlei niet-vrijeschoolse zaken worden gevolgd en genoemd. Dat gebeurde al op de website van de Begeleidingsdienst van vrijescholen, waar de rechterkolom voor relevante artikelen en nieuws gebruikt wordt.

Dan zakken we even af naar België. Eergisteren kwam Isabel Van Tendeloo van het Belgische ‘Nieuwsblad’ met ‘Kunst uit de Leuvense Steinerschool’:

‘De Leuvense middelbare Steinerschool doet nog tot het einde van het schooljaar mee aan een kunstproject. De middelbare Steinerscholen in Vlaanderen werden namelijk geselecteerd voor “Kunst uit Scholen” van de Vlaamse Onderwijs Raad.

Eind vorig jaar werd het project door de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) uitgekozen voor het realiseren van hun volgende KUS-project. KUS staat voor Kunst Uit Scholen. Een half jaar lang zullen de scholen hiermee een tentoonstelling opzetten in de gangen en vergaderlokalen van de Vlaamse Onderwijsraad.

Er worden werken getoond van de leerlingen van alle middelbare Steinerscholen van Berchem, Brugge, Gent, Leuven en Lier, goed voor zo’n vijftig kunstwerkjes. De middelbare Steinerscholen van Vlaanderen zijn blij dat ze op deze manier een belangrijk element van de steinerpedagogie (het kunstzinnige als methode) kan tonen aan de Vlaamse onderwijswereld. Ze bekijken of de tentoonstelling misschien erna nog kan rondreizen.’

Nog de hele maand februari is er ‘Werk van Martine Krikke in Bibliotheek’ te zien; in de bibliotheek van Woudenberg namelijk:

‘Vanaf 10 januari tot en met februari is de tentoonstellingswand gevuld met werk van Martine Krikke.

Martine Krikke (1947) studeerde Architectonische Vormgeving en 1e gr. lesbevoegdheid tekenen/ kunstgeschiedenis aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht; vrije school Pedagogie aan de Hoge School voor Opvoedkunst Helicon; zelfontplooiing d.m.v. Kunst bij Galina Ashley; Kunst schilderen bij onder andere BennoSloots. Zij gaf vele jaren les aan de Tjechische leraren nascholing speciaal onderwijs voor Vrije Scholen in Praag en heeft achttien jaar lesgegeven aan de Tobiasschool Zeist.

Daarvoor en daarnaast heeft zij architectuurontwerpen gemaakt in binnen- en buitenland en als kunstschilder verwerkt zij de reizen door Italië, Griekenland, Bulgarije, Turkije, Jordanië, Marokko, Egypte, Iran (Perzië) en de Scandinavische landen.

Deze tentoonstelling is te bezichtigen tijdens de openingstijden van de Openbare Bibliotheek aan het Julianaplein 1 te Woudenberg. Zie ook www.bibliothekeneemland.nl en www.kunstencultuurwoudenberg.nl.’

Dan een heel ander onderwerp, waarover Henk Brummelman vandaag in ‘De Stentor’ bericht, ‘Gebruik van lijkwaden geen groot taboe meer’:

‘In Nederland wordt steeds vaker besloten om een overledene niet in een kist maar in een lijkwade te begraven of te cremeren.

De belangstelling voor het gebruik van een lijkwade neemt steeds meer toe. Dat blijkt ook uit de talrijke bezoekers van de expositie zondag in Zutphen ter gelegenheid van de eerste Nationale Wadendag.

Honderden geïnteresseerden kwamen naar de aula van Vrije School De Berkel om daar de producten te bekijken van twaalf lijkwadenmakers, die uit het hele afkomstig waren. Zij constateren dat het taboe op het gebruik van waden minder groot wordt. De expositie is georganiseerd door de Zutphense Monique Rang, die in de Sloetstraat het eenmansbedrijf Wikkelgoed Uitvaarttextiel runt.

Twintig jaar geleden is de Wet op de Lijkbezorging veranderd en mag een lichaam met of zonder kist worden begraven of gecremeerd. Met deze verandering is ook een trend ontstaan om meer natuurlijke materialen te gebruiken. Op de expositie toont Monique Rang verschillende stofsoorten als linnen, katoen en zijde. Vaak in natuurlijke kleuren. Voor de nabestaanden die een lichaam naar de laatste rustplaats brengen, is het voordeel dat een lijkwade minder zwaar is dan een kist. Soms wordt ook nog een baar van wilgentakken gemaakt. Daar zijn een aantal mandenmakers in gespecialiseerd. “Natuurlijker kan het haast niet”, zegt Rang. Het grote voordeel van een wade vindt zij dat je op die manier dichterbij de gestorvene bent dan wanneer deze in een kist ligt. “Je kunt briefjes en tekeningen of bloemen tussen de vouwen steken.”

In de aula op de bovenververdieping laat een van de exposanten zien hoe een alternatieve 'koelplaat' onder een in een wade gewikkeld lichaam eruit kan zien. Een halve meter onder het lichaam zijn vrij dikke graszodes gelegd. Deze moeten vochtig gehouden worden door deze te bespuiten met water en een soort van etherische olie, die snel verdampt. Voor die verdamping is warmte nodig en die wordt deels aan het lichaam onttrokken. “Je moet het niet vergelijken met een koelplaat. Dan trekt de kou in het lichaam. Dit is heel anders”, legt Judy Koopman van Doeat Uitvaart (www.doeat.nl) uit.

Een exposant verderop laat zien hoe je in plaats van een kist ook een vilten coconvorm kunt gebruiken. Een ander is gespecialiseerd in (vilten) mandjes voor babylichaampjes. Met allemaal zakjes eromheen waar je bijvoorbeeld bloemen in kunt steken, maar ook andere zaken die je het overleden kind mee wilt geven. www.wikkelgoed.nl’

Tot slot nog een bijzonder vervolg op wat ik zaterdag in ‘Negenhonderd’ te berde bracht. Op het einde van dat heel lange bericht gaf ik een artikel van André Meiresonne uit 2001 weer, met deze openingszin:

‘Toeval of niet? Elke elf jaar is er verhoogde zonneactiviteit en ongeveer elke elf jaar maken we een periode van intens politiek activisme mee.’

Hij gaf daarin verschillende voorbeelden. Ondertussen was ik op zoek naar een verband met de opstanden van dit moment in de Arabisch-sprekende landen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Wie schetst mijn verbazing als ik vandaag op de website van NRC Handelsblad dit bericht van Ward Wijndelts lees over ‘Eyecandy: dubbele steekvlam uit zon’, inclusief prachtfoto:

‘Sterrenkunde-journalist Govert Schilling (wikipedia) wijst in een tweet vanmorgen op een prachtig filmpje (animated gif) van een simultane dubbele eruptie van de zon, afgelopen vrijdag.

De gelijktijdige uitbarstingen vonden op grote afstand van elkaar plaats (meer dan een miljoen kilometer), zodat ze op de beelden aan de linker- en rechterzijde van de zon te zien zijn. De opnamen zijn van NASA’s Solar Dynamics Observatory.

Als je gek bent op de zon (en M1-klasse zonnevlammen als deze), surf dan eens naar Spaceweather.com.’