Honing

Van 1924 tot 1929 wordt door A.H. van Rood en W.G. Witteveen gewerkt aan een nieuwe Koninginnebrug; de oude uit 1870 is te smal, met een te kleine doorvaart, en moet worden vervangen. De brugconstructie is een bescheiden en horizontaal ingenieurskunstwerk dat bestaat uit een dubbele basculebrug. Er zijn op de punten vier brugwachtershuisjes met spitse koperen kabouterdaken. Oorspronkelijk was voor deze brug een prijsvraag uitgeschreven. Mijn ‘Architectuurgids Rotterdam’ van Groenendijk en Vollaard noemt het gekozen ontwerp van Van Rood weinig avontuurlijk, maar aan de gestelde eisen voldeed het wel.

Al een week of twee staat er een artikel op AntroVista, dat zelf weer afkomstig is uit het tijdschrift AntroVista van september, zoals erbij vermeld wordt. U moet op de site wel zoeken naar de rubriek Biologisch-Dynamisch, want daar staat het artikel ‘Bijenverdwijntruc?’ van voedingskundige Petra Essink. Zij signaleert een opmerkelijk fenomeen:

‘Afgelopen winter zijn er veel bijen verdwenen. Niemand weet waar naartoe; imkers treffen hun kasten leeg aan en daarom noemen sommigen het de “verdwijnziekte”. In Amerika noemen ze het CCD, Colonial Colapse Disease: de ziekte van het ineenstorten van complete bijenvolken. Normaal gesproken overleeft zo’n twintig procent van de bijenvolken de winter niet. In het voorjaar van 2008 is in sommige gebieden, bij de grote imkerijen en vooral in Amerika, zeventig procent van de bijen verdwenen.’

Dat is zeer merkwaardig. Hoe zou dat komen? Voordat Petra Essink daarop ingaat, kijkt ze eerst vooruit naar de komende winter en daarna, en vertelt ze iets meer over het bijenleven:

‘Als het zo doorgaat zou dat kunnen betekenen dat er een ramp voor de deur staat. Bijen zorgen door hun af en aan bezoeken aan bloemen voor de bevruchting van een groot deel van de vruchtbomen en voedingsgewassen. Zonder bijen weinig bevruchting, waardoor de oogsten in rap tempo terug zullen lopen. Albert Einstein rekende eens uit dat zonder bijen de mensheid nog vier jaar te gaan heeft.

Als je je gaat verdiepen in het leven van de bijen, gaat er een grote wonderbaarlijke wereld open. Een bijenvolk is uiterst goed georganiseerd rond haar kloppende hart: de bijenkoningin, de grootste en mooiste bij tussen zo’n dertigduizend dieren waaruit een bijenvolk gemiddeld bestaat. Eens in haar leven maakt zij haar “bruidsvlucht”. Tijdens die vlucht ontvangt ze van de mannetjesbijen die het hoogst kunnen vliegen, de darren, zoveel zaadcellen dat ze er een heel leven mee toe kan. Met die zaadcellen bevrucht ze haar werksters. De werksters, de bezigste bijtjes, doen hun hele leven niets anders dan werken. Voor een theelepel honing vliegen ze samen zo’n 2000 kilometer met onderweg een miljoen bloemlandingen.’

Na deze korte uitleg komt ze op mogelijke oorzaken van het verdwijnen van hele bijenvolken:

‘En net zoals in andere bedrijfstakken zijn ook de grote imkerijen wat doorgeschoten in hun efficiëntiedenken. Honing moet er geproduceerd worden! De honingbij als melkkoe. Om invloed te hebben op de stamboom krijgt de koningin “ideaal” en de laatste jaren ook genetisch gemanipuleerd darrensperma geïnsemineerd.

Bijen hebben sinds de jaren tachtig last van varroamijten en ook van de bestrijdingsmiddelen tegen deze vernietigende beestjes. En verder hopen zich resten pesticiden, waar veel bloemen mee bespoten zijn, op in de bijenlijfjes. Imkers voeden hun volken in de winter met suikerwater in plaats van met honing en ze gebruiken kunstraten van lichaamsvreemd plastic.

Het lijkt erop dat de bijen er genoeg van hebben. Moe, uitgemolken en vervuild als ze zijn staken ze hun werk en vertrekken!’

Maar u kunt als consument hier iets tegen doen, schrijft Petra Essink tot slot:

‘Kleinschalige hobbyimkers en biologische imkerijen in natuurgebieden gaan uit van hun bijen; ze doen hun best zo bijenvolkvriendelijk mogelijk te imkeren. Zij hebben de afgelopen winter geen last gehad van de “verdwijnziekte”. En daarom is er hoop. Die hoop blijft en groeit wanneer u voortaan biologische honing koopt.’