Hommage

Zoals het Brabant Dagblad dinsdag meldde, viert de vrijeschool De Driestroom in Den Bosch vandaag feest. De school bestaat dertig jaar en dat wordt vandaag gevierd met een groot jubileumconcert. De hele week was trouwens feest, de jubileumcommissie heeft zich uitgesloofd om er iets moois van te maken. Dinsdag was er een openbare opvoering van Groot Kindercircus De Driestroom, aanstaande maandag een ‘poppenspel door Margot van Schie, onder schooltijd, (alleen) voor de kleuters’, zoals er waarschuwend bij staat vermeld. Zoiets geldt overigens ook voor vandaag:

‘We kondigden het al aan onder het kopje “Culturele Avond”, maar Het Groot Jubileumconcert is een passender naam voor het spektakel voor ouders en overige belangstellenden dat in de jubileumweek op het programma staat! Frans Boleij, musicus (pianist), componist en arrangeur en daarnaast ouder hier op school, heeft een programma samengesteld van afwisselend solo en ensemblespel, uitgevoerd door heel veel musici, die op de een of andere manier met de school zijn verbonden: “Het Driestroom-ensemble”. Ook zijn er muziektheater, sketches en andere voordrachten te zien. Hoogtepunt vormt de compositie van Frans getiteld: “Hommage aan Jheronimus Bosch”. Als speciale verrassing zijn we trots een gastoptreden met een wel zeer exclusief instrument aan te mogen kondigen. De avond is vrij toegankelijk, maar niet bedoeld voor kinderen. Het programma begint om 20.00 uur in de Grote Zaal. Komt allen en neem vooral vrienden, familie en bekenden mee!’

Dus u kunt er nog heen vanavond (neem alleen geen kinderen mee). Maar wat klinkt dit bekend, ‘Hommage aan Jheronimus Bosch’... En ja, inderdaad, ik schreef al op 9 juni over een bijzondere presentatie:

‘Deze bestond uit een speciaal voor deze avond geschreven Homage aan Jeroen Bosch in de vorm van muzikaal Theater. De homage was gebaseerd op het drieluik “De tuin der Lusten”. De homage was geschreven en gecomponeerd door dhr Frans Boleij. Voor diegenen die deze uitvoering alsnog willen meemaken kunnen dit op 2 oktober tijdens de viering van het 30 jarige bestaan van de VS De Driestroom te ’s Hertogenbosch.’

Ik was er nogal kritisch over, onder andere over het slechte taalgebruik. Maar dat kon natuurlijk ook liggen aan degene die dit verslag had geschreven. Hoe dan ook, 2 oktober is vandaag! Dat mag toch geen toeval meer heten, dat ik er zomaar weer op kom (ik merk het pas nu ik dit schrijf). Even terug naar het Brabants Dagblad, want Marieke von Berg maakte een mooi artikeltje over de vrijeschool. Zij schreef dinsdag:

‘De kinderen oefenden afgelopen week nieuwe kunstjes met een docent van circusschool Allez-vous uit Tilburg om vandaag een optreden te kunnen geven. Donderdag wordt een groot jubileumconcert gegeven, waarin onder anderen de pianist van de euritmielessen een zelf gecomponeerde hommage aan Jeroen Bosch speelt.’

Ze sprak hiervoor met schoolleider Maria Duif, die uitlegt dat de school

‘“begon in augustus 1978 met een aantal barakken in de Rijnstraat in Den Bosch. In die jaren was er een grote opkomst van vrije scholen in het hele land”, vertelt Duif. Deze week vieren docenten en leerlingen van de Driestroom het dertigjarig bestaan van de Vrije School, die sinds 1980 aan de Waalstraat staat en kinderen uit de stad en ook omstreken trekt. De schoolleiding was alleen formeel in handen van een directie. Het waren de leerkrachten die de leiding in gezamenlijkheid op zich namen. “Dat bleek tien jaar geleden niet meer te combineren met het lesgeven”, legt de schoolleider uit.’

Nou, iets soortgelijks konden we ook maandag lezen over de historie van de Geert Groote School in Amsterdam. De moeder van Carien van Boxtel wordt vervolgens aan het woord gelaten.

‘De antroposofisch-overtuigde ouders die voor de Driestroom kiezen, nemen af. “Ik denk dat veel ouders voor de school hebben gekozen omdat ze vertrouwen hebben in het leerplan en de bijzondere aandacht voor het kind”, zegt Van Boxtel. Religie speelt volgens de moeder ook een kleinere rol dan in het verleden. Ook de “feministische golf” is afgezwakt. En de geitenwollensokken zijn passé. “De vrije opvoedingsgedachte die zij voorstonden, was anders ‘vrij’ dan wij bedoelen. Het is geen vrijbrief voor de kinderen om te doen wat ze zelf willen”, stelt Duif. “Onze lessen kennen structuur, orde en rust.”’

Ze komt ook te spreken over de uitgangspunten van het onderwijs.

‘De docenten geven in principe zes jaar lang les aan dezelfde kinderen. Het grote voordeel is volgens de schoolleiding dat je je als docent mee ontwikkelt met de leerlingen.

De Vrije Schoolkinderen worden er op de middelbare school zo uitgepikt. De dochter van Carien van Boxtel is na de Vrije School naar het Stedelijk Gymnasium in Den Bosch gegaan. “Wat haar doet verschillen met een basisschoolleerling uit het reguliere onderwijs? Ze heeft zelfstandig leren werken, is nieuwsgierig, heeft een honger naar kennis en vertrouwen in het leven. Het is een stevig kind. Ze was vroeger heel onzeker, maar ze is losgemaakt”, zegt de moeder.

Aan die zelfstandigheid wordt veel aandacht besteed. In het lespakket zit ruimte. Leren, beter gezegd ontwikkelen, is het uitgangspunt.

’s Ochtends wordt een aantal weken hetzelfde vak gegeven, zoals taal, rekenen, aardrijkskunde of geschiedenis. Na de ochtendpauze komen euritmie, (bewegen op muziek en gesproken woord) handvaardigheid en muziek aan bod. “Kinderen moeten kunstzinnig benaderd worden,” aldus Duif. Een kunstzinnig therapeute begeleidt kinderen die bijvoorbeeld wat meer lef mogen tonen. Dat leerde Carien van Boxtel door te schilderen [haar dochter, neem ik aan, niet zijzelf, MG]. De docenten op de school met ruim tweehonderd leerlingen hebben affiniteit met de antroposofie. Het is echter niet de bedoeling dat zij persoonlijke gedachten letterlijk overbrengen. Duif gelooft zelf dat er meer is tussen hemel en aarde. “In dit leven heb ik een missie.”’