Imago

Eens kijken of ik het vandaag een beetje kort kan houden. Het zal niet echt makkelijk zijn. Want het thema is: imago. Ik heb twee casussen. De ene is biologisch-dynamische landbouw, de andere vaccinatie en antroposofie.

Voor de landbouw grijp ik even terug op mijn bericht ‘Kosmos’ van afgelopen donderdag 6 augustus, waarin ik melding maakte van een televisiedocumentaire die avond over de biologisch-dynamisch werkende boer Herman Kok en zijn zonen in Amersfoort. Hoe zij met hun natuurlijke werkwijze fijngemalen dreigen te worden tussen de overheidsraderen, maar zij houden aan hun opvattingen vast en weten moedig stand te houden tegen deze overmacht.

Intussen zijn er verschillende reacties op deze uitzending verschenen. Hanneke Groenteman mocht als gastschrijfster afgelopen week bij NRC Handelsblad de televisierubriek verzorgen. In haar vrijdagse bijdrage keek zij niet alleen terug op haar laatste openbare televisieavond:

‘(...) uiteindelijk hoogtepunt van mijn Zomerkijkweek: de Human-documentaire De kleine oorlog van boer Kok, het verhaal van de kleine biologische boer Wim Kok (nee, niet die commissaris bij ING) en zijn zoons tegen de harteloze, berekenende overheden. Kafkatoestanden. De makers (Huib Schoonhoven, Karin Kuiper en Kees Vlaanderen met de mooie stem) hebben de familie veertien jaar (!) gevolgd in hun bittere strijd om hun traditionele, biologisch-dynamische boerenbedrijf te mogen blijven voeren. Politiegeweld, gemeentelijke belangen (grond voor woningen), opportunistische consumenten, onbegrijpelijke rechterlijke uitspraken, de windmolens waar deze boeren tegen moesten strijden waren talloos. Pas toen minister Veerman van Landbouw zich verdiepte in de zaak gloorde er licht. Maar toen was er al veel kapotgemaakt. Een aangrijpende en belangrijke documentaire, weer eens wat anders dan Boer zoekt vrouw: boer zoekt recht is geen amusement, maar goud waard.’

Opvallend dat zij zich wel vergist in Wim Kok (moet Herman zijn), maar niet in het ‘biologisch-dynamische boerenbedrijf’. Dat staat er mooi en duidelijk op. Trouwens, bij Boer zoekt vrouw was het ook een biologisch-dynamische boer, namelijk Joris (die we op 3 juni nog tegenkwamen in ‘Boer Joris’), die met de eerste serie in het seizoen 2005-2006 de gemoederen in Nederland tot lang daarna bezighield. Hij was mateloos populair, waar verschillende organisaties dankbaar gebruik van maakten (zoals Biologica en Odins Groente-abonnement met zijn Nieuwsbrief).

Thomas van Aalten schreef eveneens op vrijdag op de groepsweblog Sargasso ‘Hoe biologische boer Kok jarenlang werd tegengewerkt’. Hierin geen vermelding van het biologisch-dynamisch karakter van Koks bedrijf. Maar wel dit:

‘Toch blijkt dat bijvoorbeeld de melk van Boer Kok van hoge kwaliteit is; volgens de onderzoeken van het Louis Bolk Instituut behoort Koks melk tot een van de beste.’

Hij weet ook te melden:

‘“De Kleine Oorlog van boer Kok” is vanaf vrijdag 7 augustus een week lang op het digitale kanaal Holland Doc 24 te zien. Ook online te bekijken, dus – en uitzendinggemist.nl.’

De reacties laten zien hoe vrijwel iedereen getroffen wordt door het programma. – Het heeft hiermee niets te maken, maar wel met naamsbekendheid, en daarom in dit kader opvallend, is een berichtje op ‘WELLNESS.nieuwslog.nl’, ook op vrijdag, met de titel ‘Minder gif op groenten en fruit bij Dirk dan bij AH’. Dat begint zo:

‘Als je weinig gif op je groenten en fruit wilt kun je natuurlijk het beste biologisch dynamisch inkopen.’

Wat wil je nog meer als biologisch-dynamische landbouwbeweging: mensen die zomaar uit zichzelf aandacht aan je besteden, zonder dat zij daarbij de neiging vertonen om je de grond in te boren.

De tweede casus betreft vaccinatie en antroposofie. Eerder noemde ik al de voorzichtige toon waarmee in de antroposofische gezondheidszorg werd gesproken over de vaccinatie tegen het Humane Papilloma Virus (op 10 maart in ‘Niet gek’ bijvoorbeeld, maar ook op 27 februari in ‘Baarmoederhalskanker’). Over het ‘Nieuwe Influenza A (H1N1), voorheen Mexicaanse griep’ was ik nog niet begonnen, hoewel daarover al vanaf het eerste begin ook op antroposofische websites wordt geïnformeerd. Die bovendien steeds worden bijgewerkt. De laatste stand was die van 24 juli:

‘Jaarlijks overlijden er in Nederland 200-1000 mensen aan een of andere vorm van griep. Toch zijn de meeste mensen goed in staat om met hun eigen gezond makende krachten een griep te overwinnen. Zo ook bij dit griepvirus. Koorts maakt dat het afweersysteem actiever werkt. De behandeling van de Nieuwe Influenza A (H1N1) is als bij gewone griep, al wordt een antiviraal middel (oseltamivir) door de overheid geadviseerd om de verspreiding te voorkomen. Er is nog geen vaccin tegen Nieuwe Infuenza A(H1N1). Het gewone griepvaccin helpt hier niet tegen.’

De websites die ik bedoel zijn die van Antroposana en de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen (NVAA). Die trouwens hun berichten gelijkschakelen; ze verschillen in bijna niets van elkaar. – ‘De behandeling van de Nieuwe Influenza A (H1N1) is als bij gewone griep’: dat wisten zij al op 24 juli te melden, maar juist dit was het nieuws twee weken later in de landelijke pers. ‘Tamiflu alleen nog voor risicogroepen’ schreef Trouw bijvoorbeeld vrijdag:

‘Vanaf volgende week krijgt niet iedere Nederlander met de Mexicaanse griep nog automatisch Tamiflu. (...) Deskundigen in Nederland hebben hiertoe besloten omdat de werking van het middel niet altijd opweegt tegen de bijwerkingen die het kan hebben. Veel mensen kunnen de griep gewoon uitzieken. (...)

Inmiddels zijn zeker negenhonderd Nederlanders ziek geworden. Dat cijfer is waarschijnlijk veel hoger, omdat veel mensen niet bij een arts melden dat ze griep hebben. Een jongen van 17 overleed aan Nieuwe Influenza A. Hij was al ernstig ziek.’

Hetzelfde meldde op dezelfde dag ook NRC Handelsblad in ‘RIVM: virus Mexico is gewone griep’:

‘De Mexicaanse griep wordt vanaf nu door de autoriteiten als een gewone griep behandeld. Patiënten worden niet meer standaard behandeld met de virusremmer Tamiflu. Dat meldde het RIVM vanochtend. Gevallen van de Mexicaanse griep hoeven niet meer officieel vastgesteld of gemeld te worden.’

In het artikel wordt de opinie van hoogleraar Jaap van Dissel van het Leids Universitair Medisch Centrum geventileerd:

‘De beslissing om grieppatiënten niet meer standaard te behandelen met Tamiflu wordt (...) ingegeven door de bijwerkingen van dat middel. Het geven van Tamiflu aan 200 verder gezonde grieppatiënten voorkomt één geval van complicaties, maar tegelijk krijgen dan 20 tot 30 mensen serieuze bijwerkingen.’

Beide kranten houden een dossier over dit onderwerp bij (hier Trouw, en hier NRC Handelsblad – andere kranten doen dit vast ook), dat steeds wordt geactualiseerd. Dat doen Antroposana en NVAA eveneens, maar op dit moment is de NVAA actueler dan Antroposana. Want de tweede schreef in haar bericht van 24 juli:

‘In Nederland is op dit moment bij 273 personen de ziekte vastgesteld, waarvan 73 personen de griep in Nederland hebben opgelopen. Er zijn in Nederland geen sterfgevallen. (stand 24 juni 2009)’,

terwijl de eerste op haar website heeft staan:

‘Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn er wereldwijd veel mensen besmet geraakt met nieuwe Influenza A virus (H1N1); hiervan is een deel overleden. Het virus is in meer dan 74 landen geconstateerd. In Nederland zijn nu 912 gevallen bekend. (klik hier voor laatste info)’

De link leidt rechtstreeks door naar de website van het RIVM en die geeft op dit moment de stand van 7 augustus 2009 (‘Nieuwe bevestigde gevallen worden elke dinsdag en vrijdag hier gemeld’):

Totaal aantal bevestigde infecties 912
Besmet in Nederland 185
Aantal ziekenhuisopnamen 17 (‘Het aantal ziekenhuisopnamen is het totale aantal vanaf eind april tot nu toe. De meeste patiënten hebben het ziekenhuis inmiddels verlaten.’)
Aantal sterfgevallen 1

NRC Handelsblad meldt vandaag op haar voorpagina (van de papieren editie) onder de kop ‘RIVM schakelt terug na mild begin van griep. Effect van Tamiflu blijkt beperkt’:

‘Het RIVM noemt H1N1 nu een gewone griep. Van een epidemie is nog lang geen sprake.’

Redacteur Sander Voormolen stelt daarom in het artikel de onvermijdelijke vraag:

‘Is Nederland nu wekenlang voor niets bang gemaakt of voeren de Nederlandse gezondheidsautoriteiten een verstandig beleid, gebaseerd op nieuwe feiten?’

Misschien liggen zulke nieuwe gegevens wel in de antroposofische visie, zoals die bij NVAA en Antroposana wordt verwoord:

‘Een goede remedie om ziekten zoals griep te voorkomen is in het algemeen te zorgen voor een gezonde weerstand. Die verkrijg je door gezond te leven: gevarieerd en vers eten, voldoende buiten komen en bewegen en voldoende slapen. Tevens door het vermijden van (ongezonde) zaken zoals teveel stress, verstoringen van het slaapritme, intellectuele overbelasting, teveel koffie en alcohol en ongezonde voeding. Een feit is dat intensieve veehouderij zoveel stress meebrengt voor dieren dat hun weerstand lager is. De hypothese is dat bij deze dieren daardoor makkelijker gevaarlijke griepvirussen kunnen ontstaan. Eet dus beperkt vlees en dan liefst van biologische (-dynamische) kwaliteit. Die dieren hebben een dierwaardig bestaan geleid.

Vitaliteit en gezondheid zijn dynamische kwaliteiten en moeten dagelijks verzorgd worden.

Bij griep zijn er antroposofische middelen die de genezing ondersteunen. Raadpleeg hiervoor een antroposofisch arts. Er zijn er geen redenen om aan te nemen dat de gewoonlijk gehanteerde antroposofische therapieën nu niet werkzaam zouden zijn.

Angst is een slechte leermeester

De angst heerst dat het virus zich zal veranderen in een agressievere soort. De angst is ook, dat er weer een zwaar griepvirus komt dat over de gehele wereld toe zal slaan. Angst maakt mensen bevattelijker voor ziekte. Misschien moeten we ons zelfs afvragen of angst momenteel niet de grootste ziekte is. Een belangrijke bescherming is met vertrouwen gezond leven. Naast natuurlijk de gewone hygiëne zoals zakdoek voor je mond bij hoesten, snuiten in een papieren zakdoek die je daarna weggooit.’

Gewoon gezond verstand gebruiken, dat helpt waarschijnlijk al een heel eind. En je niet door alle mogelijke statistieken meteen gek laten maken. Want als je alle cijfers op een bepaald gebied multipliceert tot op wereldschaal, krijg je al gauw apocalyptische schrikbeelden.